Przemysł i przedsiębiorczość
Zaległe płatności
Ułatwienie małym i średnim przedsiębiorstwom rozwiązania problemu zaległych płatności
Codziennie w całej Europie dziesiątki małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) ogłaszają upadłość, ponieważ nie uzyskują zapłaty za wystawione faktury. Firmy te bankrutują nie dlatego, że są komuś winne pieniądze, ale dlatego, że to im nie zapłacono. Jest to paradoks, który stał się normą w przypadku zbyt wielu europejskich firm. Ponad połowa przedsiębiorstw w UE narzeka na problemy z płynnością finansową spowodowane zaległymi płatnościami. Problem ten pogłębia się. W latach 2011 i 2012 liczba przedsiębiorców doświadczających go wzrosła o 10 proc.
Walka ze zjawiskiem zaległych płatności stała się jednym z priorytetów Komisji Europejskiej. W czasach gdy w wielu unijnych państwach stopa bezrobocia sięgnęła wartości dwucyfrowych, rozwiązanie tego problemu ma pierwszorzędne znaczenie. A to właśnie zaległe płatności w sposób oczywisty przyczyniają się do wzrostu bezrobocia, ponieważ powodują bankructwo pracodawców. W 2012 r. niewypłacalność doprowadziła do zlikwidowania 450 tys. miejsc pracy w UE, zaległe należności wyniosły aż 23,6 mld euro.
"„Co roku tysiące MŚP ogłaszają upadłość z powodu przedłużającego się oczekiwania na zapłatę wystawionych faktur. Zobowiązaliśmy się do zakończenia szkodliwej praktyki opóźniania płatności w Europie, która od dawna jest problematyczną kwestią w świecie biznesu. Nie ulega wątpliwości, że państwa członkowskie powinny jak najszybciej dokonać transpozycji dyrektywy w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach do swojego prawa krajowego. Zapewni to niezbędne wsparcie naszym MŚP w kontekście obecnego kryzysu gospodarczego, gdy dostęp do kredytów stał się trudniejszy. Ważne jest też, by europejskie przedsiębiorstwa, w szczególności MŚP, znały swoje prawa i wiedziały, jak najlepiej z nich korzystać."
Walcząc z tym zjawiskiem, Komisja Europejska zaproponowała nową dyrektywę, którą przyjęto w lutym 2011 r. Nowa dyrektywa wzmacnia ochronę przedsiębiorstw zmagających się z zaległymi należnościami. W odpowiednich przypadkach ułatwia i uspójnia odpowiednie procedury. Od 16 marca 2013 r. dyrektywa jest stosowana we wszystkich państwach członkowskich UE. Oznacza to, że nawet jeżeli dane państwo UE nie przeniosło przepisów dyrektywy do prawa krajowego przed upłynięciem tego terminu, przedsiębiorstwa mają prawo domagać się stosowania nowych zasad. Przepisy tej dyrektywy są nowym i skutecznym narzędziem, umożliwiającym przedsiębiorcom domaganie się płatności, które im się słusznie należą.
Przepisy dyrektywy obowiązują władze publiczne, które muszą zapłacić za zamówione towary i usługi w ciągu 30 dni kalendarzowych lub, w wyjątkowych okolicznościach, w ciągu 60 dni. Jeżeli termin zapłaty nie zostanie zachowany, dłużnik musi uiścić odsetki za zwłokę w wysokości co najmniej 8 punktów proc. ponad wysokość referencyjnej stopy procentowej Europejskiego Banku Centralnego. Władze publiczne nie mogą wyznaczyć wysokości odsetek za zwłokę poniżej tego progu. Instytucje publiczne będą również musiały zwrócić dodatkowe koszty poniesione przez wierzyciela w związku z odzyskaniem zaległej płatności.
Przedsiębiorstwa borykające się z zaległymi należnościami są automatycznie uprawnione do domagania się zapłaty odsetek od zaległych płatności i mogą uzyskać minimalną ryczałtową kwotę w wysokości 40 euro na pokrycie kosztów odzyskania należności. Mogą również żądać zwrotu wszystkich pozostałych uzasadnionych kosztów odzyskania należności.
Przedsiębiorstwa prywatne powinny regulować należności z tytułu otrzymanych faktur w ciągu 60 dni, chyba że wyraźnie uzgodnią między sobą inny termin i nie będzie on rażąco nieuczciwy wobec wierzyciela. Celem takiego działania jest wywołanie efektu narastających korzyści i stopniowe zachęcanie do płacenia na czas we wszystkich sferach działalności gospodarczej.
Aby poinformować przedsiębiorstwa o nowych, przysługujących im prawach, Komisja Europejska rozpoczęła kampanię informacyjną, która trwa od października 2012 r. we wszystkich państwach UE i zakończy się pod koniec 2014 r.