Europejski dowód zabezpieczenia społecznego (ESSPASS) to inicjatywa mająca na celu ułatwienie Europejczykom przebywającym w innym kraju UE korzystania z przysługujących im praw do zabezpieczenia społecznego. Inicjatywa jest realizowana w ramach Planu działania na rzecz Europejskiego filaru praw socjalnych.

ESSPASS to przede wszystkim:

• cyfryzacja procesu ubiegania się o dokumenty uprawniające do świadczeń i uzyskiwanie ich w formie cyfrowej, co sprawia, że korzystanie z nich staje się łatwiejsze; chodzi o tzw. dokumenty przenośne, takie jak europejska karta ubezpieczenia zdrowotnego (EKUZ)
• weryfikacja w czasie rzeczywistym: w ramach ESSPASS wprowadzone zostaną systemy funkcjonujące w czasie rzeczywistym, co umożliwi szybką weryfikację w innym kraju ważności tych dokumentów cyfrowych lub zmian w sytuacji użytkownika.

Bazowanie na wcześniejszych inicjatywach UE

ESSPASS czerpie z wcześniejszych cyfrowych inicjatyw UE, do których należą:

• ramy dotyczące europejskiej tożsamości cyfrowej
• rozporządzenie w sprawie jednego unijnego portalu cyfrowego
• europejska infrastruktura usług technologii blockchain.

Planowane główne elementy ESSPASS:

• standardowe portfele tożsamości cyfrowej: służące do przechowywania i udostępniania weryfikowalnych dokumentów cyfrowych
• cyfrowa weryfikacja w czasie rzeczywistym: zakłady ubezpieczeń społecznych, inspektoraty pracy, placówki medyczne i inne podobne podmioty w całej Europie będą mogły błyskawicznie weryfikować te dokumenty
• kontrola nad danymi osobowymi: każdy będzie mieć pełną kontrolę nad swoimi danymi osobowymi.

Przykład sytuacji, w których ESSPASS jest użyteczny

Podczas wyjazdu za granicę może wystąpić nagła potrzeba skorzystania z nieplanowanego leczenia. Z ESSPASS można się do tego przygotować.

Planowanie wakacji

Przed wyjazdem na wakacje do innego kraju można uzyskać wersję cyfrową europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego (EKUZ). W tym celu użytkownik:

1. odwiedza portal „Twoja Europa”
2. zostaje przekierowany do krajowego portalu, w którym może wystąpić o kartę.

Wydanie cyfrowej karty EKUZ

1. Ubezpieczyciel wydaje mu cyfrową kartę EKUZ.
2. Użytkownik może ją pobrać i przechowywać w swoim cyfrowym portfelu.

Okazanie EKUZ w następstwie urazu za granicą

1. Na wakacjach użytkownik ma wypadek. W szpitalu jest proszony o okazanie karty EKUZ.
2. Może w szpitalu pokazać cyfrową kartę EKUZ wyświetlającą się w jego cyfrowym portfelu.

Kalendarium

 2021–2022  

Pierwszy etap projektu pilotażowego ESSPASS, zapoczątkowany we współpracy z włoskim Istituto Nazionale della Previdenza Sociale, z udziałem 13 innych krajów. Przeanalizowanie procedur dotyczących dokumentu przenośnego A1.  

2023–2025 

Dwa konsorcja (Digital Credentials for Europe C4EU oraz Vector), w których skład wchodzą instytucje krajów UE, realizują pilotażowy projekt wydawania i weryfikacji dokumentu przenośnego A1 i europejskiej karty ubezpieczenia zdrowotnego, przy wsparciu finansowym Komisji.

Rok 2025 i kolejne lata

Na podstawie wyników projektów pilotażowych Komisja podejmie decyzję o kolejnych krokach, w tym rozważy wykonalność wdrożenia ESSPASS w całej Europie i ewentualną potrzebę nowych ram prawnych.

Pytania i odpowiedzi

Co warto wiedzieć o europejskim dowodzie zabezpieczenia społecznego