Door Paola Testori Coggi, directeur-generaal Gezondheid en consumenten, Europese Commissie

Bij het uitstippelen van het beleid op het gebied van consumentenbescherming, volksgezondheid en milieu krijgt de Commissie advies van onafhankelijke wetenschappelijke comités die ook kunnen wijzen op nieuwe of actuele problemen. Deze adviezen zijn zeer belangrijk voor beleidsmakers om de beste gezondheids- en milieubescherming te kunnen bieden aan de Europese burgers.

Sinds 1978 hebben de volgende comités meer dan duizend wetenschappelijke adviezen aangenomen: het Wetenschappelijk Comité voor consumentenveiligheid (WCCV), het Wetenschappelijk Comité voor gezondheids- en milieurisico's (WCGM) en het Wetenschappelijk Comité voor nieuwe gezondheidsrisico's (WCNG). Het merendeel van deze adviezen heeft als basis gediend voor voorschriften en zo bijgedragen aan een meer wetenschappelijk onderbouwd EU-beleid.

Vooraanstaande wetenschappers van over de hele wereld zijn lid van deze comités, die wetenschappelijke data bestuderen en evalueren om mogelijke risico's vast te stellen op gebieden als:

• de veiligheid van verschillende cosmetische bestanddelen (in haarverf, parfum, zonnebanken en UV-filters)
• de mogelijke risico's van fluoride in drinkwater
• de veiligheid van tandamalgaam en alternatieve tandrestauratiematerialen
• nanomaterialen
• de verslavende en aantrekkelijke ingrediënten van sigaretten

Andere adviezen hebben betrekking op de gezondheidseffecten van:

• elektromagnetische velden
• veiligheidsscanners voor passagiers
• blootstelling aan kwik in bepaalde spaarlampen
• de milieu- en gezondheidsrisico's van verarmd uranium

Meer recent werk gaat over medische hulpmiddelen, zoals de veiligheid van borstimplantaten met PIP-siliconen en metaal in heupimplantaten, de mogelijke gezondheidsrisico's van bepaalde chemicaliën (ftalaten) in speelgoed en kindverzorgingsproducten en de gevolgen voor de gezondheid van mobiele telefoons en persoonlijke muziekspelers.

Onlangs heeft de Europese Commissie nieuwe leden voor de wetenschappelijke comités geselecteerd. Op de eerste plenaire zitting in Luxemburg, op 11 en 12 april 2013, zullen de pasgekozen wetenschappers officieel verwelkomd worden door de Europese Commissie en de regering van Luxemburg.

Het EU-beleid voor wetenschappelijk advies en het werk van deze comités is gebaseerd op drie basisprincipes: deskundigheid, onafhankelijkheid en transparantie. De open manier van werken trekt de beste wetenschappers aan en bevordert overleg met belanghebbenden, met als doel om een debat op gang te brengen en het delen van informatie te bevorderen.

Tegelijkertijd wordt een flinke reeks interne mechanismen toegepast om de onafhankelijkheid van het wetenschappelijke werk te waarborgen en economische, sociale of andere niet-wetenschappelijke beïnvloeding te voorkomen. De uitkomsten van het werk van de comités worden gepubliceerd, zodat de wetenschappelijke gemeenschap en de belanghebbenden er toegang toe hebben.

Het uiteindelijke doel is om Europeanen een hoog niveau van gezondheidsbescherming te kunnen bieden, en om concurrentie en economische groei te bevorderen door middel van wetenschap en innovatie. Daarmee wordt bijgedragen aan de doelstellingen van de Europa 2020-strategie voor slimme, duurzame en inclusieve groei.