Inicjatywa na rzecz zatrudnienia ludzi młodych jest jednym z głównych źródeł finansowania UE przewidzianych na wspieranie wdrażania programów gwarancji dla młodzieży do 2023 r. UE uruchomiła ją pierwotnie w 2013 r., aby wesprzeć młodych ludzi mieszkających w regionach, gdzie stopa bezrobocia wśród młodzieży przekroczyła 25 proc.

W latach 2021–2023 państwa członkowskie mogą pomóc młodym ludziom dotkniętym kryzysem związanym z koronawirusem, korzystając z większej puli zasobów w ramach Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych i Europejskiego Funduszu Społecznego. Są to dodatkowe środki finansowe UE dostępne w ramach inicjatywy „Wsparcie na rzecz odbudowy służącej spójności oraz terytoriom Europy” (REACT-EU).

Inicjatywa na rzecz zatrudnienia ludzi młodych skierowana jest wyłącznie do młodych ludzi, którzy nie kształcą się, nie pracują ani nie szkolą się zawodowo (tzw. młodzież NEET), w tym do długotrwale bezrobotnych lub tych, którzy nie zarejestrowali się jako osoby poszukujące pracy. Dzięki inicjatywie młodzi ludzie mieszkający w tych częściach Europy, gdzie problemy są najbardziej dotkliwe, mogą otrzymać ukierunkowane wsparcie. W ramach inicjatywy finansuje się:

• przyuczanie do zawodu
• staże
• pośrednictwo pracy
• dalsze kształcenie prowadzące do uzyskania kwalifikacji.

Inicjatywa wspomaga również wdrażanie programu gwarancji dla młodzieży. W ramach gwarancji dla młodzieży państwa członkowskie powinny wprowadzić środki mające na celu zagwarantowanie, by młodzież do 25. roku życia miała dostęp do dobrych jakościowo ofert pracy, kształcenia ustawicznego, przygotowania zawodowego lub staży w ciągu czterech miesięcy od opuszczenia szkoły lub utraty pracy.

Inicjatywa na rzecz zatrudnienia ludzi młodych ma zatem charakter uzupełniający w stosunku do działań podejmowanych na poziomie krajowym, zwłaszcza tych wspieranych z Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS), których celem jest wdrażanie programów gwarancji dla młodzieży. W ramach EFS możliwe jest nie tylko wsparcie dla konkretnych osób, ale również pomoc na reformę systemów i usług w dziedzinie zatrudnienia, kształcenia, szkolenia i polityki społecznej.

Finansowanie

Okres programowania 2021–2027

W latach 2021–2027 dla uproszczenia instytucje UE włączyły Inicjatywę na rzecz zatrudnienia ludzi młodych do Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+), utrzymując jednocześnie nacisk na zatrudnienie ludzi młodych.  Wszystkie państwa członkowskie będą musiały zainwestować odpowiednią kwotę swoich środków z EFS+ na ukierunkowane działania i reformy strukturalne wspierające zatrudnienie, kształcenie i szkolenie ludzi młodych.

Ponadto państwa członkowskie, które przekroczyły średni dla UE wskaźnik osób młodych w wieku od 15 do 29 lat niekształcących się, niepracujących ani nieszkolących się (NEET) w latach 2017–2019, powinny przeznaczyć na młodzież co najmniej 12,5 proc. swoich zasobów EFS+.

Okres programowania 2014-2020

Całkowity budżet Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych na lata 2014–2020 wynosi 8,9 mld euro. Pierwotnie budżet przewidywał 6,4 mld euro, ale ze względu na utrzymujący się wysoki poziom bezrobocia wśród młodzieży UE zwiększyła środki w latach 2017, 2019 i 2020 o łączną kwotę 2,5 mld euro.

Połowa budżetu pochodzi ze specjalnej linii budżetowej Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych, a druga połowa z EFS. Kwalifikujące się państwa członkowskie uzupełniają ponadto środki EFS współfinansowaniem ze środków krajowych. Inicjatywa na rzecz zatrudnienia ludzi młodych jest realizowana zgodnie z przepisami dotyczącymi EFS.

Aby przyspieszyć konkretne działania, UE udostępniła państwom członkowskim znaczne środki finansowe w formie płatności zaliczkowych, które w 2015 r. wyjątkowo zostały zwiększone do 30 proc. specjalnej linii budżetowej inicjatywy. 

Europejski Rok Młodzieży 2022

W grudniu 2021 r. ustanowiono rok 2022 Europejskim Rokiem Młodzieży. Przez cały 2022 r. Komisja będzie koordynować wiele różnych działań w ścisłej współpracy z Parlamentem Europejskim, państwami członkowskimi, władzami regionalnymi i lokalnymi, organizacjami młodzieżowymi i samą młodzieżą.

Więcej informacji na ten temat można znaleźć na stronach Europejskiego Portalu Młodzieżowego.