Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει αναγκαίες αλλαγές στα προγράμματα κοινωνικής χρηματοδότησης της ΕΕ για την αντιμετώπιση των κοινωνικών και εργασιακών προκλήσεων της εποχής μετά την κρίση

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει σήμερα τις αναγκαίες αλλαγές στα προγράμματα κοινωνικής χρηματοδότησης της ΕΕ για την αντιμετώπιση των βασικών κοινωνικών και εργασιακών προκλήσεων που αναμένονται στη μετά την κρίση εποχή, όπως η αυξανόμενη ανεργία των νέων, η ανάγκη διοχέτευσης βασικής επισιτιστικής και υλικής βοήθειας προς τους απόρους, καθώς και ο κίνδυνος παιδικής φτώχειας.Οι σημερινές προτάσεις χρηματοδότησης θα πλαισιώσουν επίσης τους εργαζόμενους κατά την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση μέσω επενδύσεων σε ευκαιρίες απόκτησης δεξιοτήτων, παρέχοντας τη δυνατότητα ευημερίας σε μια κλιματικά ουδέτερη, περισσότερο ψηφιακή και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνία.Παράλληλα, εξασφαλίζουμε τη μακροβιότητα των χρηματοδοτικών μας δράσεων με τη θέσπιση ενός μηχανισμού αντιμετώπισης κρίσεων για μελλοντικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.

Για τον σκοπό αυτόν απαιτείται άμεση επικαιροποίηση των κανόνων τόσο των υφιστάμενων προγραμμάτων χρηματοδότησης όσο και των μελλοντικών προτάσεων προϋπολογισμού, ώστε να είναι δυνατή η αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων.Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ θα είναι το βασικό χρηματοδοτικό μέσο για την εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων,καθώς εξακολουθεί να αποτελεί την πυξίδα μας για τη διασφάλιση μιας κοινωνικά δίκαιης ανάκαμψης.Με νέα χρηματοδότηση θα ενισχυθούν και άλλα υφιστάμενα μέσα, όπως το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) και το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους (FEAD), ώστε να ξεκινήσει πάραυτα η καταβολή των προσπαθειών για την επιστροφή στην εργασία και την παροχή βοήθειας στις πλέον ευπαθείς ομάδες.

Ο Επίτροπος Απασχόλησης και Κοινωνικών Δικαιωμάτων, κ. Nicolas Schmit, δήλωσε: «Η εδραίωση μιας πιο ανθεκτικής, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς Ευρώπης στο μέλλον σημαίνει επένδυση στους ανθρώπους σήμερα, και ιδίως στις νεότερες γενιές.Προτεραιότητά μας είναι να ξεπεράσουμε γρήγορα τους κοινωνικούς και οικονομικούςκλυδωνισμούς που προκάλεσε η κρίση του κορονοϊού και να μεριμνήσουμε ώστε να μη μείνει κανείς πίσω.»

Η άμεση αντίδραση:σημαντικοί επιπλέον πόροι για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) και το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους (FEAD)

Τα ταμεία για την πολιτική συνοχής (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, Ταμείο Συνοχής) προτείνεται να λάβουν για την περίοδο 2020-2022 νέα κονδύλια ύψους 55 δισ. EUR, ώστε να αντιμετωπιστούν οι αρνητικές επιπτώσεις του κορονοϊού στην αγορά εργασίας.Το πλέον κατάλληλο εργαλείο για τον σκοπό αυτόν είναι το REACT-EU, στο οποίο το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο 2014-2020 διαδραματίζει καίριο ρόλο όσον αφορά τη διατήρηση της απασχόλησης και την υποστήριξη της κοινωνικής ένταξης.

Οι επιπλέον πόροι του ΕΚΤ θα πρέπει να διοχετευθούν πρωτίστως για τη στήριξη των ακόλουθων τομέων:

• διατήρηση των θέσεων εργασίας, μεταξύ άλλων μέσω συστημάτων μειωμένου ωραρίου εργασίας και της στήριξης των αυτοαπασχολούμενων για την προστασία του εισοδήματός τους
• δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης, ιδίως για άτομα που βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση
• μέτρα για την απασχόληση των νέων
• εκπαίδευση και κατάρτιση
• ανάπτυξη δεξιοτήτων, ιδίως για τη στήριξη της δίδυμης πράσινης και ψηφιακής μετάβασης
• μέτρα για την ενίσχυση της πρόσβασης σε κοινωνικές υπηρεσίες και υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης, μεταξύ άλλων και για τα παιδιά.

Η Επιτροπή πρότεινε επίσης στα κράτη μέλη να εφοδιάσουν το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους (FEAD) με πρόσθετους πόρους έως το 2022, στο πλαίσιο του REACT-EU.Με τον τρόπο αυτόν θα εξασφαλιστούν πρόσθετοι πόροι, αφενός, για την παροχή επισιτιστικής και βασικής υλικής βοήθειας και τη λήψη συνοδευτικών μέτρων και, αφετέρου, για την εφαρμογή ειδικών μέτρων κοινωνικής ένταξης.Θα διασφαλιστεί επίσης ότι δεν θα υπάρξει διακοπή της χρηματοδότησης για τα βασικά μέτρα ανασύνταξης μετά την κρίση και της στήριξης των απόρων.

Κατά την αξιοποίηση των κονδυλίων αυτών, τα κράτη μέλη θα πρέπει να προωθήσουν δεόντως την ισότητα των φύλων, η οποία αποτελεί οριζόντια αρχή στη νομοθεσία των κοινωνικών ταμείων.

Η μακροπρόθεσμη αντίδραση:πρόταση για την ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+

Στο πλαίσιο των νέων προτάσεων όσον αφορά τον μελλοντικό μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027 που εγκρίθηκαν σήμερα, η Επιτροπή εισηγήθηκε σημαντικές τροπολογίες στην πρόταση για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ (ΕΚΤ+).

• Η τροποποιημένη πρόταση περιλαμβάνει την ενισχυμένη στήριξη της απασχόλησης των νέων.Τα κράτη μέλη με άνω του ενωσιακού μέσου όρου ποσοστό ατόμων ηλικίας 15–29 ετών εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης θα πρέπει να επενδύσουν τουλάχιστον το 15 % (10 % στην αρχική πρόταση για το ΕΚΤ+) των πόρων τους από το ΕΚΤ+ σε στοχευμένες δράσεις για τη στήριξη των νέων.
• Το ΕΚΤ+ θα συμβάλει επίσης στην καταπολέμηση της παιδικής φτώχειας.Κανένα παιδί δεν πρέπει να μείνει πίσω στον απόηχο της πανδημίας του κορονοϊού.Σύμφωνα με την τροποποιημένη πρόταση για το ΕΚΤ+,όλα τα κράτη μέλη υποχρεούνται να διαθέσουν τουλάχιστον το 5 % των πόρων τους από το ΕΚΤ+ για την εφαρμογή μέτρων μείωσης της παιδικής φτώχειας.
• Επιπλέον, το ΕΚΤ+ θα συνεισφέρει σημαντικά στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση προάγοντας την υλοποίηση επενδύσεων σε ευκαιρίες απόκτησης δεξιοτήτων, ώστε να είναι δυνατή η ευημερία των εργαζομένων σε μια κλιματικά ουδέτερη, περισσότερο ψηφιακή και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνία.
• Προκειμένου να είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι για μελλοντικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, το ΕΚΤ+ περιλαμβάνει έναν μηχανισμό αντιμετώπισης κρίσεων,με τον οποίο θα διασφαλίζεται ότι, υπό εξαιρετικές περιστάσεις, η Επιτροπή θα μπορεί να προσαρμόζεται στην αντιμετώπιση συμβάντων αυτού του είδους τροποποιώντας με ταχείες διαδικασίες τους κανόνες διαχείρισης των ταμείων για τα κράτη μέλη ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες.

Ένα ενισχυμένο Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ)

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ) παρέχει στήριξη σε εργαζόμενους που απολύονται λόγω σημαντικών αναδιαρθρώσεων, με τη χρηματοδότηση στοχευμένης κατάρτισης και άλλων μορφών στήριξης για την επανένταξή τους στην αγορά εργασίας.Δεδομένης της αναμενόμενης ανόδου της ζήτησης μετά την πανδημία του κορονοϊού, η Επιτροπή προτείνει την αύξηση της διαθέσιμηςετήσιας χρηματοδότησης από το 2021 και μετά στα 386 εκατ. EUR.

Πρόσθετα κονδύλια για τη στήριξη εργασιακών και κοινωνικών στόχων

Επιπλέον, θα αξιοποιηθούν σε σημαντικό βαθμό πολλά άλλα κονδύλια για τη στήριξη κοινωνικών και εργασιακών στόχων.

Ο νέος Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας διαθέτει προϋπολογισμό ύψους 560 δισ. EUR, τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν από τα κράτη μέλη για τη στήριξη κοινωνικών επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων μέσω επιχορηγήσεων και δανείων.Ο μηχανισμός αυτός συνδέεται με τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου που βασίζονται στον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων.Ως εκ τούτου, θα συνδράμει τα κράτη μέλη στην αντιμετώπιση τωνδιαρθρωτικών οικονομικών και κοινωνικών προκλήσεων σε διάφορους τομείς, ιδίως όσον αφορά τις κοινωνικές υποθέσεις, την απασχόληση, τις δεξιότητες και την εκπαίδευση.

Η Επιτροπή πρότεινε την παροχή σημαντικής πρόσθετης χρηματοδότησης για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, η οποία θα ανέρχεται συνολικά σε 40 δισ. EUR.Η χρηματοδότηση αυτή θα χρησιμοποιηθεί για την άμβλυνση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της μετάβασης σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία στις περιφέρειες που πλήττονται περισσότερο, υποστηρίζοντας, για παράδειγμα, την επανεκπαίδευση των εργαζομένων.

Το πρόγραμμα InvestEU θα επωφεληθεί επίσης από αυξημένα κονδύλια για τη στήριξη κοινωνικών υποδομών ή μικροχρηματοδοτήσεων σε επιχειρηματίες, κυρίως στο πλαίσιο της κοινωνικής οικονομίας.Ο προτεινόμενος προϋπολογισμός του InvestEU ανέρχεται συνολικά στα 32 δισ. EUR.

Τέλος, το Erasmus, με συνολικό προτεινόμενο προϋπολογισμό ύψους 25 δισ. EUR, θα επενδύσει στους νέους προσφέροντάς τους ευκαιρίες απόκτησης νέων εμπειριών με τη μετάβασή τους στο εξωτερικό.Παρέχει επίσης χρηματοδότηση καίριας σημασίας στον τομέα των δεξιοτήτων και της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΚΚ).