Wprowadzenie

Wszyscy powinni mieć równe szanse! Uczciwe traktowanie jest jednym z podstawowych praw w Unii Europejskiej. Dyskryminacja ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, pochodzenie etniczne, religię, przekonania lub orientację seksualną jest nielegalna.   

Równe traktowanie kobiet i mężczyzn

Przepisy dotyczące równych praw kobiet i mężczyzn istnieją od momentu powstania Wspólnoty Europejskiej.  

Od lat 70. przyjęto łącznie 13 aktów prawnych mających zapewnić sprawiedliwe i równe traktowanie kobiet i mężczyzn w miejscu pracy.  

Przepisy te obejmują szereg dziedzin, w tym sprawiedliwe traktowanie podczas starania się o pracę i w miejscu pracy, ochronę pracownic w ciąży i matek karmiących piersią oraz prawo do urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego.  

Miliony kobiet i mężczyzn w całej Europie codziennie korzystają z tych praw – ale niewiele osób wie, że są one zasługą Unii Europejskiej!   

Przeciwdziałanie innym formom dyskryminacji w miejscu pracy

Do unijnych przepisów dotyczących równych praw kobiet i mężczyzn dołączono w 2000 r. dodatkowe przepisy, zakazujące dyskryminacji również z innych względów. Zgodnie z nimi za nielegalną uznaje się dyskryminację ze względu na:  

• pochodzenie rasowe i etniczne
• religię lub światopogląd 
• niepełnosprawność
• orientację seksualną
• wiek.  

Powyższych pięć obszarów dyskryminacji, wraz z dyskryminacją ze względu na płeć, wymieniono w traktacie lizbońskim jako sfery, w których UE może walczyć z dyskryminacją.  

Oczywiście dyskryminacja może mieć również inne podłoża, np. stan cywilny, poziom dochodów lub miejsce zamieszkania. Do dyskryminacji może też dojść w wyniku łącznego wystąpienia kilku różnych czynników, jak choćby wiek i płeć (na nierówne traktowanie na rynku pracy mogą być na przykład szczególnie narażone starsze kobiety).    

Przepisy chroniące przed dyskryminacją ze względu na pochodzenie rasowe i etniczne obejmują nie tylko sferę zawodową, ale także inne dziedziny życia codziennego, w których może dochodzić do nierównego traktowania – np. szkolnictwo, mieszkalnictwo, opiekę zdrowotną, dostęp do towarów i usług, w tym niesprawiedliwe traktowanie w sklepach, restauracjach czy hotelach.  

Wszystkie kraje Unii Europejskiej są zobowiązane do stosowania zasad równości. Kraje przystępujące do UE również muszą przestrzegać tych zasad. 

Przepisy UE dotyczące równego traktowania zapewniają minimalny poziom ochrony wszystkim osobom mieszkającym i pracującym na terytorium UE. Kraje UE mogą jednak pójść o krok dalej i dodatkowo rozszerzać te środki prawne.  

Uzyskanie pomocy

Aby uzyskać więcej informacji na temat praw i obowiązków wynikających z przepisów UE dotyczących równości oraz aby dowiedzieć się, jakie organy krajowe udzielają pomocy i informacji, warto kliknąć podane na tej stronie linki. 

Jednak choć przepisy prawa są bardzo ważne, nie mogą działać w próżni. Dlatego też Unia Europejska wspiera wiele działań na rzecz zwalczania dyskryminacji m.in. przez finansowanie projektów i kampanii informacyjnych oraz przeprowadzanie badań mających przyczynić się do zwiększenia świadomości społeczeństwa.