Unijna polityka spójności: europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne przyczyniły się do wsparcia MŚP, zatrudnienia milionów osób i do produkcji czystej energii

Wyjaśniono to w przyjętym przez Komisję sprawozdaniu podsumowującym z wdrażania europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych za 2022 r.

W sprawozdaniu przedstawiono osiągnięcia zrealizowane do końca 2021 r. dzięki europejskim funduszom strukturalnym i inwestycyjnym:

• ponad 4 mln małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) otrzymało wsparcie
• 55,2 mln osób otrzymało wsparcie dzięki działaniom na rzecz zatrudnienia, włączenia społecznego lub na rzecz umiejętności i edukacji
• zdolność produkcji energii wzrosła o ponad 3 600 megawatogodzin rocznie dzięki odnawialnym źródłom energii, a roczne zużycie energii pierwotnej w budynkach publicznych zostało zmniejszone o 2,6 terawatogodzin rocznie (co odpowiada ilości energii elektrycznej zużywanej przez około 720 tys. gospodarstw domowych przez cały rok)
• wsparciem objęto 2,3 mln projektów realizowanych w sektorze rolnym i na rzecz MŚP na obszarach wiejskich w celu zwiększenia konkurencyjności oraz tworzenia miejsc pracy na obszarach wiejskich
• w sektorze rybołówstwa i akwakultury utrzymano 44 tys. miejsc pracy i utworzono ponad 6 tys. nowych miejsc pracy.

Europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne były ponadto jednym z najważniejszych instrumentów wspierających państwa członkowskie i regiony w stawianiu czoła pandemii COVID-19 i jej skutkom gospodarczym.

Dzięki tymczasowej elastyczności wprowadzonej do polityki spójności ze względu na stan zagrożenia zdrowia publicznego państwa członkowskie otrzymały możliwość przeniesienia niewykorzystanych środków z polityki spójności do obszarów priorytetowych takich jak opieka zdrowotna, rozwiązania w zakresie pracy w zmniejszonym wymiarze czasu i wsparcie na rzecz MŚP.

Europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne są wydatkowane od wybuchu pandemii w 2020 i 2021 r. w celu zaspokojenia pojawiających się potrzeb instytucji medycznych, naukowców, właścicieli przedsiębiorstw, pracowników i osób znajdujących się w trudnej sytuacji. Ponadto dzięki europejskim funduszom strukturalnym i inwestycyjnym miliony osób o niskich umiejętnościach uzyskały dostęp do szkoleń, w wyniku których wiele z nich uzyskało dokument potwierdzający posiadanie kwalifikacji.

Europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne odegrały również decydującą rolę we wspieraniu środków w zakresie efektywności energetycznej i odnawialnych źródeł energii, renowacji budynków i integracji rynku jako kluczowych czynników bezpieczeństwa energetycznego UE. Polityka spójności pomogła państwom członkowskim i regionom w zwalczaniu ubóstwa energetycznego, a także w ograniczaniu emisji gazów cieplarnianych i tworzeniu trwałych miejsc pracy w sektorze budowlanym.

Kontekst

Zgodnie z art. 53 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013 istnieje obowiązek sporządzania rocznego sprawozdania podsumowującego dotyczącego europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, obejmującego wdrażanie w latach 2014–2020. Tegoroczne sprawozdanie obrazuje ewolucję realizacji finansowej funduszy ESI z okresu programowania 2014–2020 do końca 2021 r. Okres finansowania 2014–2020 upływa z końcem 2023 r. zgodnie z tzw. zasadą N+3.

Fundusze ESI, będące jednym z największych instrumentów inwestycyjnych w ramach budżetu UE, wspierają spójność terytorialną, gospodarczą i społeczną regionów Europy, a także ich odporność i zdolność do wyjścia z kryzysu, z którym borykały się w ubiegłych latach.

Obejmują one:

• Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
• Europejski Fundusz Społeczny
• Fundusz Spójności
• Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich
• Europejski Fundusz Morski, Rybacki i Akwakultury.

Cele polityki realizowane przy pomocy funduszy ESI obejmują:

• badania naukowe i innowacje
• technologie cyfrowe
• wspieranie gospodarki niskoemisyjnej
• zrównoważoną gospodarkę zasobami naturalnymi
• małe przedsiębiorstwa
• inteligentny, trwały wzrost gospodarczy sprzyjający włączeniu społecznemu
• zatrudnienie, lepsze kształcenie i szkolenie
• wzmacnianie zdolności instytucjonalnych administracji publicznej
• rozwój obszarów miejskich oraz współpracę terytorialną (Interreg).

Europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne zapewniają prawdziwą europejską wartość dodaną dzięki dostosowanym do potrzeb inwestycjom stymulującym wzrost na rzecz rozwoju regionalnego. Europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne zostały wykorzystane w pierwszych działaniach podejmowanych w reakcji na pandemię koronawirusa i konsekwencje rosyjskiej agresji na Ukrainę. Europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne będą nadal odgrywać kluczową rolę w sprawiedliwym wzroście i odbudowie UE.

Valdis Dombrovskis, wiceprzewodniczący wykonawczy odpowiedzialny za handel - 31/01/2023

Polityka spójności była podstawą wspierania państw członkowskich i regionów w zaradzaniu niedawnym sytuacjom kryzysowym. Tym samym zapobiegła pogłębianiu się wewnętrznych dysproporcji w Unii i zwiększyła spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną w UE. W sprawozdaniu tym wyraźnie wskazano wyniki tej polityki i to, jakie konkretne korzyści przyniosła obywatelom. Obszary pozostawione same sobie mogą stać się ranami krwawiącymi w naszych demokracjach. Jedną z kluczowych wartości, o którą jako Europejczycy musimy zadbać, jest to, by liczył się każdy człowiek i każdy obszar i by wszyscy mogli uczestniczyć w tworzeniu wspólnego dobrobytu.

Elisa Ferreira, komisarz do spraw spójności i reform - 31/01/2023

Cieszę się, że europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne nadal odgrywają kluczową rolę w ułatwianiu dostępu do szkoleń zawodowych i zatrudnienia oraz w zwalczaniu ubóstwa. Od wielu lat, a zwłaszcza w tych trudnych czasach po pandemii COVID-19, oraz w związku z nieuzasadnioną inwazją Rosji na Ukrainę wsparcie UE ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia równego dostępu do możliwości.

Nicolas Schmit, komisarz do spraw miejsc pracy i praw socjalnych - 31/01/2023

• Sprawozdanie podsumowujące za 2022 r. i załączniki na temat wdrażania europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych
• Otwarta platforma danych funduszy ESI – przewodnik dotyczący postępów inwestycyjnych
• Platforma otwartych danych w obszarze spójności
• Portal Kohesio

@VDombrovskis @ElisaFerreiraEC @NicolasSchmitEU @EUinmyRegion @EU_Social