W tym rozdziale opisujemy świadczenia, do których masz prawo, jeśli przytrafił Ci się wypadek przy pracy lub choroba zawodowa, której skutki uniemożliwiły Ci pracę zarobkową.
Omawiane świadczenia to:
- renta z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej
- jednorazowe odszkodowanie
W jakiej sytuacji mam prawo do świadczenia?
[Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą.]
[Za chorobę zawodową uważa się chorobę wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli została spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy lub sposobem wykonywania pracy.]
[Świadczenia wypłaca się z obowiązkowego ubezpieczenia z tytułu wypadków przy pracy, którym objęta jest większość pracujących. Dobrowolne przystąpienie do takiego ubezpieczenia nie jest możliwe.]
Jakie warunki muszę spełnić?
Świadczenia z tytułu niezdolności do pracy przysługują ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.
Świadczenie przysługuje niezależnie od długości okresu ubezpieczenia wypadkowego oraz bez względu na datę powstania niezdolności do pracy.
Jednorazowe odszkodowanie wypłacane jest ubezpieczonemu, który z powodu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.
Odszkodowanie jest także wypłacane członkom rodziny ubezpieczonego, który zmarł z powodu następstw wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.
Poza powyższymi świadczeniami, z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej przysługują także:
- zasiłek chorobowy wypłacany za pierwsze 182 dni
- świadczenie rehabilitacyjne
- zasiłek wyrównawczy
Renty szkoleniowe - przyznawane osobom, które z powodu wypadku nie mogą wykonywać dotychczasowej pracy, ale po przeszkoleniu będą mogły wykonywać inny zawód.
Renta rodzinna jest wypłacana członkom rodziny w przypadku śmierci osoby ubezpieczonej lub osoby pobierającej rentę z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.
Dodatek do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej.
Dodatek pielęgnacyjny.
Pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne (w zakresie określonym ustawą).
Do czego mam prawo i jak się o nie ubiegać?
Renta z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową.
Poniżej podano minimalne wysokości świadczeń. Dane z 1 marca 2023 r.:
renta z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową i renta rodzinna wypadkowa |
Minimalnie 1906,13 PLN miesięcznie |
renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową |
Minimalnie 1429,60 PLN miesięcznie |
Jednorazowe odszkodowania za wypadki przy pracy i choroby zawodowe
W okresie od 1 kwietnia 2023 r. do 31 marca 2024 r. kwoty jednorazowych odszkodowań wynoszą:
1269 PLN |
za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu |
1269 PLN |
za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, jeżeli wskutek pogorszenia się stanu zdrowia uszczerbek na zdrowiu zwiększy się co najmniej o 10 procent; |
22 212 PLN |
z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji ubezpieczonego, a także wskutek pogorszenia się stanu zdrowia rencisty; |
114 231 PLN |
gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest małżonek lub dziecko zmarłego ubezpieczonego lub rencisty; |
57 115 PLN |
gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest członek rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty inny niż małżonek lub dziecko; |
114 231 PLN |
gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie małżonek i jedno lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 19819 PLN z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na każde z tych dzieci; |
114 231 PLN |
gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnionych jest równocześnie dwoje lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 19819 PLN z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugie i każde następne dziecko; |
22 212PLN |
gdy obok małżonka lub dzieci do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie inni członkowie rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty; każdemu z nich przysługuje ta kwota, niezależnie od odszkodowania przysługującego małżonkowi lub dzieciom; |
57 115 PLN |
gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są tylko członkowie rodziny inni niż małżonek lub dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 19819 PLN z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugiego i każdego następnego uprawnionego. |
Aby ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy i jednorazowe odszkodowanie, należy złożyć odpowiedni wniosek w oddziale Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Dokumenty do wypełnienia
- Renta z tytułu niezdolności do pracy spowodowana wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową: podstawowe dane na stronie ZUSu
- Jednorazowe odszkodowanie: podstawowe dane na stronie ZUSu
Poznaj swoje prawa
Linki poniżej przedstawiają Twoje prawa, nie są to strony Komisji Europejskiej, ani nie reprezentują jej poglądów:
- Zasady ustalania wysokości renty z tytułu niezdolności do pracy
- Kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu uszczerbku na zdrowiu spowodowanego wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową
- Kto jest objęty ubezpieczeniem z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych
Strony i publikacje Komisji Europejskiej:
Z kim się kontaktować?
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej - Departament Ubezpieczeń Społecznych
ul. Nowogrodzka 1/3/5
00-513 Warszawa
tel.: +48 538117390
e-mail: info@mrips.gov.pl
Internet: http://www.gov.pl/rodzina
Centrala Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
ul. Szamocka 3, 5
01-748 Warszawa
Internet: www.zus.pl
Centrum Obsługi Telefonicznej ZUS
Konsultanci są dostępni w dni robocze w godzinach 7.00-18.00. Automatyczny System Informacyjny jest dostępny 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu:
- numer przeznaczony do obsługi połączeń z telefonów komórkowych oraz stacjonarnych krajowych i zagranicznych: +48 225601600
- skype: zus_centrum_obslugi_tel
- adres e-mail do zapytań ogólnych: cot@zus.pl
Wyszukiwarka oddziałów ZUS wg nazwy miasta lub gminy oraz kodu pocztowego.