Z tego rozdziału dowiesz się, co obejmuje ubezpieczenie zdrowotne w Polsce oraz w jaki sposób uzyskać pomoc lekarską, jeśli jesteś obywatelem Polski oraz jeśli przebywasz tu czasowo.

W jakiej sytuacji mam prawo do świadczenia?

Do korzystania z bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej w Polsce uprawnieni są wszyscy objęci ubezpieczeniem zdrowotnym.

Do takich samych świadczeń mają prawo wszyscy czasowo przebywający w Polsce obywatele innych krajów Unii Europejskiej, a także Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Muszą jedynie podlegać ubezpieczeniu zdrowotnemu w swoich krajach i odpowiednio to udokumentować.

Instytucją, która kontraktuje i finansuje świadczenia zdrowotne w Polsce jest Narodowy Fundusz Zdrowia (więcej w sekcji „Słownik pojęćˮ).

Jakie warunki muszę spełnić?

Prawo do korzystania z bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej przysługuje bardzo wielu grupom społecznym. Należą do nich między innymi pracownicy, dzieci, studenci, emeryci, renciści, bezrobotni oraz osoby samozatrudnione.

Prawo do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej uzyskuje się w momencie zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego, którego dokonuje instytucja przekazująca składkę, np. pracodawca albo uczelnia. Wyjątkiem są osoby samozatrudnione, które same muszą zgłosić się do ubezpieczenia.

Dodatkowo każdy ubezpieczony musi zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego swoich członków rodziny, którzy nie podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu (np. dzieci). Uzyskują oni prawo do świadczeń opieki zdrowotnej na takich samych zasadach jak osoba ubezpieczona.

Do ubezpieczenia zdrowotnego można także zgłosić się dobrowolnie.

Do czego mam prawo i jak się o nie ubiegać?

Każdy ubezpieczony ma prawo do bezpłatnych świadczeń we wszystkich gabinetach i instytucjach, które mają podpisany kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia. Wśród nich są:

• Lekarze ogólni;
• Lekarze specjaliści po skierowaniu przez lekarza ogólnego. Bez skierowania można udać się do następujacych lekarzy specjalistów: ginekologa, położnika, dentysty, wenerologa, onkologa i psychiatry. Skierowanie nie jest wymagane w stanach nagłego zagrożenia zdrowia lub życia;
• Szpitale, przychodnie, poradnie, ośrodki zdrowia. W przypadku pobytu w szpitalu wszystkie badania, zabiegi oraz leki są bezpłatne;
• Prywatne gabinety lekarskie, które mają podpisany kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia. Przed wizytą należy sprawdzić, czy usługi, z których chcemy skorzystać w gabinecie, są świadczone w ramach umowy z funduszem zdrowia;
• Dentyści: należy pamiętać, że leczenie dentystyczne w ramach ubezpieczenia jest bardzo ograniczone. Pod tym linkiem możesz sprawdzić, jakie usługi dentystyczne przysługują Ci w ramach ubezpieczenia zdrowotnego.

Lekarstwa

Niektóre leki w Polsce są częściowo refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Na stronach Ministerstwa Zdrowia możesz przeczytać o zasadach refundacji oraz sprawdzić listę leków refundowanych. Jeśli przepisane Ci lekarstwo nie znajduje się na liście, musisz zapłacić 100% ceny rynkowej.

W Polsce farmaceuci mają obowiązek poinformowania klienta, czy istnieje możliwość zamiany przepisanego lekarstwa na jego tańszy odpowiednik, czyli lek o tym samym składzie, ale niższej cenie. Istnieje także specjalna infolinia Ministerstwa Zdrowia, na którą można zadzwonić z pytaniem, czy przepisany nam lek ma tańszy odpowiednik (zobacz w sekcji „Z kim się kontaktować?ˮ).

Podczas pobytu w szpitalu wszystkie leki są bezpłatne.

Potwierdzenie prawa do świadczeń

Obywatele Polski mogą potwierdzić prawo do świadczeń opieki zdrowotnej elektronicznie (podając swój numer PESEL), dokumentem potwierdzającym podleganie ubezpieczeniu zdrowotnemu (np. legitymacją emeryta) lub złożyć oświadczenie, że takie ubezpieczenie im przysługuje.

Obywatelom Unii Europejskiej przysługuje takie samo prawo do świadczeń opieki zdrowotnej jak obywatelom polskim. Jedynym warunkiem jest udowodnienie, że posiada się prawo do opieki zdrowotnej w swoim kraju. W tym celu należy mieć przy sobie Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego.

Słownik pojęć

Numer PESEL - 11-cyfrowy numer identyfikacyjny w Polsce. Nadanie numeru PESEL wszczyna się automatycznie dla każdej osoby, która melduje się na terytorium Polski na co najmniej 3 miesiące.

Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) zarządza systemem opieki zdrowotnej w Polsce. Podpisuje kontrakty z lekarzami i instytucjami na świadczenie usług opieki zdrowotnej w ramach powszechnego systemu opieki zdrowotnej. Narodowy Fundusz Zdrowia finansuje te świadczenia, a także pokrywa koszty refundacji leków.

Dokumenty do wypełnienia

Zaświadczenie ZUS ZZA – dla pracowników i osób samozatrudnionych

Zaświadczenie ZUS ZCNA – dla członków rodzin pracowników i osób samozatrudnionych

Poznaj swoje prawa

Linki poniżej przedstawiają Twoje prawa, nie są to strony Komisji Europejskiej, ani nie reprezentują jej poglądów:

• Opis systemu opieki zdrowotnej w Polsce na stronie Ministerstwa Zdrowia;
• Informator o prawach pacjenta na stronie Narodowego Funduszu Zdrowia;

Strony i publikacje Komisji Europejskiej:

• http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=849&langId=pl

Z kim się kontaktować?

Narodowy Fundusz Zdrowia - Centrala
ul. Rakowiecka 26/30
02-528 Warszawa
Internet: http://www.nfz.gov.pl
e-mail: kancelariaelektroniczna@nfz.gov.pl

Infolinia NFZ (czynna całą dobę): 800190590, dzwoniąc zza granicy +48221256600

Ministerstwo Zdrowia
ul. Miodowa 15
00-952 Warszawa
Internet: www.gov.pl/zdrowie
e-mail: kancelaria@mz.gov.pl

Infolinia Ministerstwa Zdrowia (czynna od 8.15 do 16.15): +48222500146

Biuro Rzecznika Praw Pacjenta
ul. Młynarska 46
01-171 Warszawa
tel. +48 225328250
Internet: www.gov.pl/rpp
e-mail: kancelaria@rpp.gov.pl

Formularz kontaktowy Rzecznika Praw Pacjenta

Bezpłatna infolinia Rzecznika Praw Pacjenta (czynna od 8.00 do 18.00 w dni powszednie, od 8.00 do 16.00): 800190590