Το κεφάλαιο αυτό παρέχει πληροφορίες σχετικά με τις παροχές λόγω μητρότητας στην Κύπρο.

Καλύπτει τις εξής παροχές:

• επίδομα μητρότητας,
• επίδομα πατρότητας,
• επίδομα γονικής άδειας,
• βοήθημα τοκετού,
• ειδικό βοήθημα τοκετού για άγαμες μητέρες.

Πότε είμαι δικαιούχος

Το επίδομα μητρότητας καταβάλλεται στις ασφαλισμένες μισθωτές, στις αυτοτελώς εργαζόμενες και στις προαιρετικά ασφαλισμένες γυναίκες στην υπηρεσία Κύπριου εργοδότη στο εξωτερικό, οι οποίες περιμένουν παιδί ή έχουν υιοθετήσει παιδί μαζί με τον σύζυγό τους, ηλικίας μέχρι 12 ετών ή έχουν αποκτήσει παιδί μέσω παρένθετης μητέρας. Το επίδομα καταβάλλεται για 18 εβδομάδες, αρχής γενομένης μεταξύ της ένατης και της δεύτερης εβδομάδας πριν την εβδομάδα του αναμενόμενου τοκετού (σε περίπτωση μητέρας μέσω παρένθετης, αρχής γενομένης από τη 2^η εβδομάδα πριν τον αναμενόμενο τοκετό ή από την εβδομάδα του πραγματικού τοκετού ανάλογα με την επιλογή της αιτήτριας) ή για 16 εβδομάδες σε περίπτωση υιοθεσίας ή για 14 εβδομάδες σε περίπτωση παρένθετης μητέρας, αρχής γενομένης 2 εβδομάδες πριν από την εβδομάδα του αναμενόμενου τοκετού. Στην περίπτωση δεύτερου ή τρίτου καιμεταγενέστερου τέκνου, η περίοδος των 18 (ή 16 εβδομάδων) αυξάνεται κατά 4 ή 8 εβδομάδες αντίστοιχα. Σε περίπτωση πολλαπλών γεννήσεων, δίνεται παράταση 4 εβδομάδων ανά παιδί (για τοκετό, υιοθεσία ή για απόκτηση παιδιού μέσω παρένθετης).

Το επίδομα πατρότητας καταβάλλεται σε όλους τους ασφαλισμένους μισθωτούς και στους αυτοτελώς εργαζόμενους, όπως και στους προαιρετικά ασφαλισμένους άντρες στην υπηρεσία Κύπριου εργοδότη στο εξωτερικό, οι οποίοι απέκτησαν ή υιοθέτησαν παιδί ή απέκτησαν παιδί μέσω παρένθετης μητέρας. Το επίδομα καταβάλλεται για 2 συνεχείς εβδομάδες, εντός του χρονικού διαστήματος που ξεκινά από την εβδομάδα της γέννησης ή υιοθεσίας του τέκνου και λήγει μετά από δύο εβδομάδες μετά τη λήξη της άδειας μητρότητας. Σε περίπτωση θανάτου της μητέρας πριν ή κατά τη διάρκεια του τοκετού ή κατά τη διάρκεια της άδειας μητρότητας, το επίδομα πατρότητας αυξάνεται κατά τόσες εβδομάδες όσες και οι υπόλοιπες εβδομάδες του επιδόματος μητρότητας που θα δικαιούταν η μητέρα, για τους σκοπούς της φροντίδας του παιδιού.

Το επίδομα γονικής άδειας καταβάλλεται σε ασφαλισμένους μισθωτούς γονείς που βρίσκονται σε γονική άδεια. Το επίδομα καταβάλλεται για μέγιστο διάστημα 6 εβδομάδων σε κάθε γονέα για κάθε παιδί. Το επίδομα καταβάλλεται μεταξύ της περιόδου λήξης της άδειας μητρότητας/πατρότητας έως ότου το τέκνο συμπληρώσει την ηλικία των 8 ετών ή σε περίπτωση παιδιού με αναπηρία έως την ηλικία των 18 ετών.

Το βοήθημα τοκετού καταβάλλεται επιπλέον μετά τη γέννηση κάθε παιδιού, εφόσον η μητέρα ή ο σύζυγός της πληρούν τις ασφαλιστικές προϋποθέσεις ή όποια άλλη προϋπόθεση μπορεί να υπάρχει σχετικά με το Ειδικό βοήθημα τοκετού για άγαμες μητέρες.

Το ειδικό βοήθημα τοκετού για άγαμες μητέρες χορηγείται, υπό συγκεκριμένους όρους, σε αιτήτριες που δεν έχουν λάβει την αντίστοιχη βοήθεια από τις Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Ποιες προϋποθέσεις πρέπει να πληρούνται

Οι προϋποθέσεις καταβολής του επιδόματος μητρότητας/πατρότητας, του βοηθήματος τοκετού και του επιδόματος γονικής άδειας είναι οι εξής:

• να έχει πραγματική βασική ασφάλιση ίση τουλάχιστον με το 0,5 της ασφαλιστικής μονάδας και να έχουν παρέλθει τουλάχιστον 26 εβδομάδες από την εβδομάδα έναρξης της ασφάλισης και,
• να έχει πραγματική ή εξομοιούμενη ασφάλιση ίση τουλάχιστον με το 0,39 της ασφαλιστικής μονάδας μέσα στο σχετικό έτος εισφορών,
• σε περίπτωση βοηθήματος τοκετού, το βοήθημα καταβάλλεται εάν η μητέρα ή ο σύζυγός της πληρούν τις παραπάνω προϋποθέσεις.

Επιπλέον, για το επίδομα γονικής άδειας ο αιτών πρέπει επίσης:

• να έχει απασχοληθεί για χρονικό διάστημα δώδεκα μηνών εντός της εικοσιτετράμηνης περιόδου που προηγείται της ημερομηνίας έναρξης της περιόδου για την οποία υποβάλλουν αίτηση για επίδομα γονικής άδειας

να έχει συμπληρώσει έξι μήνες συνεχούς απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη.

Τι δικαιούμαι και πώς μπορώ να το διεκδικήσω

Επίδομα μητρότητας

Το επίδομα μητρότητας καταβάλλεται στις βιολογικές μητέρες για χρονικό διάστημα 18 εβδομάδων, αρχής γενομένης μεταξύ της ένατης και της δεύτερης εβδομάδας πριν την εβδομάδα του αναμενόμενου τοκετού.

Σε περίπτωση δεύτερου ή επόμενου παιδιού, το επίδομα μητρότητας παρατείνεται κατά 4 ή 8 εβδομάδες.

Σε περίπτωση πολλαπλών γεννήσεων, το επίδομα μητρότητας παρατείνεται κατά 4 ακόμη εβδομάδες για το δεύτερο και τα επόμενα παιδιά.

Εάν το βρέφος χρειαστεί να νοσηλευτεί σε θερμοκοιτίδα λόγω πρόωρου τοκετού ή να λάβει αγωγή εξαιτίας άλλου προβλήματος υγείας, το επίδομα μητρότητας μπορεί να λάβει παράταση μιας εβδομάδας για κάθε 21 ημέρες νοσηλείας που δεν θα υπερβαίνει τη μέγιστη περίοδο των 6 εβδομάδων.

Οι θετές μητέρες λαμβάνουν το επίδομα για 16 εβδομάδες από την εβδομάδα που έγινε η υιοθεσία, εάν το παιδί είναι κάτω των 12 ετών.

Οι παρένθετες μητέρες λαμβάνουν το επίδομα για 14 εβδομάδες ξεκινώντας 2 εβδομάδες πριν από την αναμενόμενη εβδομάδα του τοκετού. Το επίδομα μητρότητας δεν μπορεί να παραταθεί για παρένθετες μητέρες.

Σε περίπτωση απόκτησης παιδιού μέσω παρένθετης μητέρας, το επίδομα καταβάλλεται για 18 εβδομάδες, αρχής γενομένης 2 εβδομάδες πριν από την εβδομάδα του αναμενόμενου τοκετού ή από την εβδομάδα του πραγματικού τοκετού, ανάλογα με την επιλογή της αιτήτριας.

Επίδομα πατρότητας

Το επίδομα πατρότητας καταβάλλεται στους ασφαλισμένους πατέρες για περίοδο 2 συνεχόμενων εβδομάδων εντός της χρονικής περιόδου που αρχίζει την εβδομάδα γέννησης/υιοθεσίας του παιδιού και λήγει μετά από δύο εβδομάδες από την ημερομηνία λήξης της περιόδου άδειας μητρότητας.

Σε περίπτωση θανάτου της μητέρας πριν ή κατά τη διάρκεια του τοκετού ή κατά τη διάρκεια της άδειας μητρότητας, το δικαίωμα στο επίδομα πατρότητας αυξάνεται κατά τόσες εβδομάδες όσες και οι υπόλοιπες εβδομάδες του επιδόματος μητρότητας που θα είχε δικαίωμα η μητέρα.

Οι θετοί πατέρες λαμβάνουν το επίδομα για περίοδο 2 συνεχών εβδομάδων μεταξύ της εβδομάδας της υιοθεσίας μέχρι και δύο εβδομάδες μετά την ολοκλήρωση της άδειας μητρότητας.

Επίδομα Μητρότητας/Πατρότητας:

Το επίδομα μητρότητας/πατρότητας δεν καταβάλλεται, εάν το ενδιαφερόμενο άτομο λαμβάνει το σύνολο των αποδοχών του κατά τη διάρκεια χορήγησης του επιδόματος μητρότητας/πατρότητας. Εάν λαμβάνει μειωμένες αποδοχές, το άθροισμα των αποδοχών και του επιδόματος δεν πρέπει να υπερβαίνει τον πλήρη μισθό.

Επίδομα γονικής άδειας

Το επίδομα γονικής άδειας καταβάλλεται σε ασφαλισμένους μισθωτούς γονείς που βρίσκονται σε γονική άδεια. Το επίδομα καταβάλλεται για μέγιστο διάστημα 6 εβδομάδων σε κάθε γονέα για κάθε παιδί. Το επίδομα καταβάλλεται μεταξύ της περιόδου λήξης της άδειας μητρότητας/πατρότητας έως ότου το τέκνο συμπληρώσει την ηλικία των 8 ετών ή σε περίπτωση παιδιού με αναπηρία έως την ηλικία των 18 ετών.

Σε περίπτωση παιδιού με αναπηρία, η διάρκεια του επιδόματος γονικής άδειας παρατείνεται κατά:

• Τέσσερις εβδομάδες με την προϋπόθεση ότι το παιδί έχει πιστοποιηθεί από το Σύστημα Αξιολόγησης Αναπηρίας του Τμήματος Κοινωνικής Ενσωμάτωσης  Ατόμων με Αναπηρίες, ως άτομο με βαριά αναπηρία ή μέτρια νοητική αναπηρία.
• Έξι εβδομάδες με την προϋπόθεση ότι το παιδί έχει πιστοποιηθεί από το Σύστημα Αξιολόγησης Αναπηρίας του Τμήματος Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες, ως άτομο με ολική αναπηρία.

Το επίδομα γονικής άδειας μπορεί να ληφθεί από τουλάχιστον μία ημέρα και η μέγιστη περίοδος είναι η εξής:

από 16/12/2022 - 31/12/2023 τρεις εβδομάδες τον χρόνο

• από 01/01/2024 - 31/12/2024 τέσσερις (4) εβδομάδες τον χρόνο
• από 01/01/2025 πέντε (5) εβδομάδες τον χρόνο

Επίδομα γονικής άδειας:

Βοήθημα τοκετού

Η μητέρα λαμβάνει εφάπαξ ποσό ύψους 580,92 €ανά τέκνο (για το έτος 2022), εάν η ίδια ή ο σύζυγός της είναι ασφαλισμένοι, για τη γέννηση ζωντανού παιδιού ή σε περίπτωση θνησιγένειας κατόπιν κύησης διάρκειας τουλάχιστον 28 εβδομάδων.

Για τη χορήγηση του βοηθήματος τοκετού θα πρέπει να υποβληθεί αίτηση, η οποία να συνοδεύεται με τα απαραίτητα πιστοποιητικά εντός ενός έτους από τη γέννηση, ενώ για τη χορήγηση του επιδόματος μητρότητας η αίτηση και τα απαραίτητα πιστοποιητικά θα πρέπει να υποβληθούν μετά το τέλος της 25^ης εβδομάδας κύησης και εντός 21 ημερών από την ημερομηνία για την οποία απαιτείται η καταβολή του επιδόματος.

Ειδικό βοήθημα τοκετού για άγαμες μητέρες

Οι γυναίκες που γέννησαν στην Κύπρο, έχοντας κατοικήσει στη χώρα για τουλάχιστον 12 συνεχείς μήνες, δικαιούνται ένα ειδικό βοήθημα τοκετού (εφάπαξ ποσό ύψους 580,92 € το οποίο καταβάλλεται τη στιγμή της γέννησης), εάν δεν δικαιούνται το βοήθημα τοκετού των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Για τη χορήγηση του ειδικού βοηθήματος τοκετού θα πρέπει να υποβληθεί αίτηση, η οποία να συνοδεύεται με τα απαραίτητα πιστοποιητικά εντός ενός  έτους από τη γέννηση. Η αίτηση θα πρέπει να υποβληθεί στην Υπηρεσία Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας.

Λεξιλόγιο

• Βασική ασφάλιση: περιλαμβάνει τις ασφαλιστέες αποδοχές κάθε χρόνου μέχρι το ποσό των βασικών ασφαλιστέων αποδοχών, δηλαδή μέχρι μία μονάδα.
• Συμπληρωματική ασφάλιση: περιλαμβάνει τις ασφαλιστέες αποδοχές κάθε χρόνου πέραν του ποσού των βασικών ασφαλιστέων αποδοχών.
• Ασφαλιστικές μονάδες: το αποτέλεσμα που προκύπτει από τη μετατροπή των πραγματικών και εξομοιούμενων ασφαλιστέων αποδοχών σε ασφαλιστικές μονάδες.
• Σχετικό έτος εισφορών: όσον αφορά τις παροχές, πρόκειται για το τελευταίο έτος εισφορών πριν από το έτος παροχών, το οποίο περιλαμβάνει την ημερομηνία κατά την οποία πρέπει να ικανοποιούνται οι σχετικές με την παροχή ασφαλιστικές προϋποθέσεις (π.χ. το σχετικό έτος εισφορών είναι το 2021 για το πρώτο εξάμηνο του 2023 και το 2022 για το δεύτερο εξάμηνο του 2023).
• Έτος χορήγησης επιδόματος: είναι η χρονική περίοδος που ξεκινά την πρώτη Δευτέρα του Ιουλίου κάθε έτους και λήγει την τελευταία Κυριακή πριν από την πρώτη Δευτέρα του Ιουλίου του επόμενου έτους.

Έντυπα προς συμπλήρωση

• Αίτηση για επίδομα μητρότητας
• Αίτηση για επίδομα πατρότητας
• Αίτηση για βοήθημα τοκετού
• Αίτηση για βοήθημα τοκετού για άγαμες μητέρες
• Αίτηση για επίδομα/εξομοιούμενη περίοδο ασφάλισης για γονική άδεια

Μάθετε τα δικαιώματά σας

Οι παρακάτω σύνδεσμοι ορίζουν τα νόμιμα δικαιώματά σας. Δεν είναι ιστότοποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και δεν αντιπροσωπεύουν τις απόψεις της Επιτροπής:

• Νομοθεσία Κοινωνικών Ασφαλίσεων
• Οδηγός επιδόματος μητρότητας και βοηθήματος τοκετού

Δημοσίευμα και ιστότοπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:

• http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=849&langId=el

Επικοινωνία

Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων

• Κεντρικά Γραφεία
• Λεωφόρος Βύρωνος 7
• 1465 Λευκωσία
• ΚΥΠΡΟΣ
• http://www.mlsi.gov.cy/sid

Υπηρεσία Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας

• Θεμιστοκλή Δέρβη 46
• Πύργος MEDCON
• 1066 Λευκωσία
• ΚΥΠΡΟΣ
• Τηλ.: 22803030