Door John F. Ryan, waarnemend directeur van directoraat-generaal Gezondheid en voedselveiligheid van de Europese Commissie
Het tweede gezondheidsprogramma (2008-2013) was nuttig voor de ontwikkeling en uitvoering van het EU-gezondheidsbeleid. Het heeft de EU-landen geholpen bij de aanpak van belangrijke gezondheidskwesties door de uitwisseling te financieren van goede praktijken die op basis van objectieve gegevens en feiten zijn gekozen. Dat is de conclusie van een externe onafhankelijke evaluatie die is verwerkt in een deze week verschenen Commissieverslag dat aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's is voorgelegd.
De evaluatie heeft de relevantie van het tweede gezondheidsprogramma bevestigd. Dat geldt vooral voor de ondersteuning van het EU-gezondheidsbeleid en nationale prioriteiten via financiering van gezamenlijke acties, projecten en dienstverleningscontracten, en voor de brede waaier van nuttige resultaten. Daarnaast wordt er ook lering getrokken uit het vorige programma zodat de activiteiten van het al gestarte derde gezondheidsprogramma nóg meer effect kunnen sorteren op het gezondheidsbeleid van de EU-landen.
Het tweede gezondheidsprogramma werd ook geroemd om de vooruitgang op belangrijke beleidsterreinen zoals zeldzame ziekten, alertheid en capaciteitsopbouw voor internationale bedreigingen van de volksgezondheid, preventie van hart- en vaatziekten en andere chronische ziekten, waakzaamheid bij orgaantransplantatie, inzameling van gezondheidsinformatie en ontwikkeling van innovatieve tools voor de beoordeling van gezondheidstechnologie, e-gezondheid, e.d.
Maar het evaluatieverslag legde ook de vinger op enkele zere plekken. Zo zou het gezondheidsprogramma nog meer tastbare resultaten hebben opgeleverd als er gezorgd was voor duidelijke banden met bestaande beleidsinitiatieven, concrete plannen voor verspreiding en follow-up, voorstellen voor beleidsveranderingen op middellange termijn, en goed afgebakende acties met duidelijke doelstellingen, een plausibele "interventielogica" en een rol voor alle betrokken partners. Deze en andere aanbevelingen worden meegenomen in het huidige derde gezondheidsprogramma, dat nu zijn derde jaar ingaat.
Volgens het verslag moet het gezondheidsprogramma zich toespitsen op acties die nauw samenhangen met beleidsinitiatieven die de algemene doelstellingen van de Commissie ondersteunen, de nationale strategieën van de EU-landen aanvullen en een hoge toegevoegde waarde voor de EU hebben. Het moet naar synergie met andere EU-gezondheidsprogramma's zoeken en de deelname stimuleren van alle EU- en niet-EU-landen die dezelfde principes en waarden onderschrijven en bereid zijn mee te werken aan ons gezamenlijk initiatief.
De Commissie zet zich nu in voor concrete resultaten, ook al is het moeilijk om prioriteiten te stellen, zeker nu de middelen bescheiden zijn en de acties en resultaten duurzaam moeten zijn. Daarom zijn indicatoren ontwikkeld om na te gaan in hoeverre de doelstellingen worden gehaald, en regelmatig te kunnen rapporteren over resultaten en mislukkingen.
We zijn al begonnen de nadruk te leggen op kennisoverdracht en verspreiding van programmaresultaten, zodat deze optimaal kunnen worden benut in en door de EU-landen. Ook werken we nauwer dan ooit samen met de belanghebbenden, waarbij we opener en regelmatiger communiceren en de resultaten van het gezondheidsprogramma zo veel mogelijk promoten.
