Polska - Świadczenia dla osób bezrobotnych
Z tego rozdziału dowiesz się, jakie świadczenia Ci przysługują, jeśli stracisz pracę. Przeczytasz także o tym, jakie warunki trzeba spełnić, aby w razie utraty pracy móc starać się o zasiłek dla bezrobotnych.
Omawiane świadczenia to:
- zasiłek dla bezrobotnych
- świadczenie przedemerytalne
W jakiej sytuacji mam prawo do świadczenia?
Jeśli pracowałeś przez co najmniej 365 dni w ciągu ostatnich 18 miesięcy i otrzymywałeś wynagrodzenie minimalne, może przysługiwać Ci zasiłek dla bezrobotnych. Aby ubiegać się o zasiłek, musisz zarejestrować się w urzędzie pracy właściwym dla powiatu, w którym mieszkasz. Zasiłek zostanie przyznany, jeśli nie dostaniesz żadnej oferty zatrudnienia, stażu lub szkolenia.
Zasiłek przysługuje niezależnie od tego, czy byłeś zatrudniony, czy pracowałeś na własny rachunek. Istotne jest odprowadzanie co miesiąc składek do Funduszu Pracy, które są obowiązkowe. Zobowiązany jest do tego Twój pracodawca lub Ty sam, jeżeli pracujesz na własny rachunek.
Dodatkowo możesz się kwalifikować do świadczenia przedemerytalnego, jeśli zostałeś zwolniony z pracy, masz odpowiednio długi okres zatrudnienia i jesteś bliski wieku emerytalnego. Jednak wniosek o to świadczenie możesz złożyć dopiero po sześciu miesiącach otrzymywania zasiłku dla bezrobotnych.
Jakie warunki muszę spełnić?
Aby kwalifikować się do otrzymania zasiłku dla bezrobotnych, należy:
- w ciągu ostatnich 18 miesięcy być zatrudnionym przez co najmniej 365 dni (do tego okresu zalicza się również okres zatrudnienia w krajach Unii Europejskiej);
- otrzymywać w tym czasie co najmniej minimalne wynagrodzenie;
- zarejestrować się w powiatowym urzędzie pracy;
- nie otrzymać żadnej oferty pracy, stażu lub szkolenia.
Aby kwalifikować się do otrzymania świadczenia przedemerytalnego, należy spełniać następujące warunki:
- być zarejestrowanym jako osoba bezrobotna;
- przez co najmniej 6 miesięcy pobierać zasiłek dla bezrobotnych;
- mieć odpowiednio długi okres zatrudnienia - zależnie od indywidualnej sytuacji;
- zbliżać się do wieku emerytalnego;
- stracić pracę z przyczyn związanych z pracodawcą (likwidacja pracodawcy lub niewypłacalność pracodawcy);
- w terminie 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych, złożyć odpowiedni wniosek do lokalnego oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Do czego mam prawo i jak się o nie ubiegać?
Zasiłek dla bezrobotnych
Aby ubiegać się o zasiłek dla bezrobotnych, musisz zarejestrować się w Powiatowym Urzędzie Pracy (odnośnik do listy urzędów pracy w każdym powiecie w sekcji „Z kim się kontaktować?ˮ). Będziesz go otrzymywać przez 6 lub 12 miesięcy. Wysokość kwoty, jaką otrzymasz, będzie zależeć od Twojego stażu pracy.
Zasiłek dla bezrobotnych przysługuje Ci przez 12 miesięcy, jeżeli spełniasz jeden z poniższych warunków:
- stopa bezrobocia w Twoim powiecie jest wyższa niż 150% średniej dla całego kraju;
- masz więcej niż 50 lat i pracowałeś minimum 20 lat;
- utrzymujesz dziecko poniżej 15. roku życia i Twój małżonek jest również bezrobotny, ale utracił już możliwość pobierania zasiłku.
Jeśli nie spełniasz co najmniej jednego z powyższych warunków, będziesz otrzymywać zasiłek przez 6 miesięcy.
Stawki z 1 września 2021 r. wynoszą:
Staż pracy |
Kwota przez pierwsze 3 miesiące pobierania zasiłku (na miesiąc) |
Kwota przez pozostałe miesiące otrzymywania zasiłku (na miesiąc) |
do 5 lat |
1043,30 PLN |
819,30 PLN |
od 5 do 20 lat |
1304,10 PLN |
1024,10 PLN |
co najmniej 20 lat |
1565 PLN |
1229 PLN |
Stawki podane powyżej są stawkami brutto. Odprowadzana jest od nich składka na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczka na podatek dochodowy.
Świadczenie przedemerytalne
Stawka od 1 marca 2022 r.
Wysokość świadczenia przedemerytalnego (na miesiąc): 1600,70 PLN.
Świadczenie przedemerytalne można otrzymywać do momentu osiągnięcia ustawowego wieku emerytalnego. Nie można łączyć go z otrzymywaniem niektórych innych świadczeń, np. renty rodzinnej. Podobnie jak w przypadku zasiłku dla bezrobotnych, podana powyżej stawka świadczenia przedemerytalnego jest kwotą brutto.
Dokumenty do wypełnienia
- Należy skontaktować się z urzędem pracy w Twoim powiecie, aby zarejestrować się jako bezrobotny. Niektóre urzędy umożliwiają część procesu rejestracji przez Internet
- Jak zarejestrować się jako bezrobotny?
- Dokumenty wymagane do rejestracji jako bezrobotny
- Dokumenty wymagane do rejestracji osób powracających z zatrudnienia w krajach UE/EOG
- Wniosek o świadczenie przedemerytalne - ZUS ESP
Poznaj swoje prawa
Linki poniżej przedstawiają Twoje prawa, nie są to strony Komisji Europejskiej, ani nie reprezentują jej poglądów:
- ABC bezrobotnych i poszukujących pracy
- Publiczne służby zatrudnienia - obowiązujące stawki, kwoty, wskaźniki
- Prawo do świadczeń dla bezrobotnych w przypadku przemieszczania się na terenie Unii Europejskiej
- Szczegółowe informacje o świadczeniu przedemerytalnym
Strony i publikacje Komisji Europejskiej:
Z kim się kontaktować?
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej – Departament Rynku Pracy (w kwestiach związanych z zasiłkiem dla bezrobotnych)
ul. Nowogrodzka 1/3/5
00-513 Warszawa
tel.: +48 538117671
Internet: www.gov.pl/rodzina
e-mail: info@mrips.gov.pl
Dane teleadresowe powiatowych urzędów pracy w Polsce
Centrala Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (w kwestiach związanych ze świadczeniem przedemerytalnym)
ul. Szamocka 3, 5
01-748 Warszawa
Internet: www.zus.pl
Centrum Obsługi Telefonicznej ZUS
Konsultanci są dostępni w dni robocze w godzinach 7.00-18.00. Automatyczny System Informacyjny jest dostępny 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu.
- numer przeznaczony do obsługi połączeń z telefonów komórkowych oraz stacjonarnych krajowych i zagranicznych: +48 225601600
- skype: zus_centrum_obslugi_tel
- adres e-mail do zapytań ogólnych: cot@zus.pl
Wyszukiwarka oddziałów ZUS wg nazwy miasta lub gminy oraz kodu pocztowego.