Region alpejski jest jednym z najbogatszych obszarów na świecie, a pod względem gospodarczym należy do najbardziej dynamicznych, innowacyjnych i konkurencyjnych obszarów w Europie. Jest regionem o unikalnych warunkach geograficznych i przyrodniczych. Niemniej jednak region ten boryka się również z poważnymi wyzwaniami wymagającymi wspólnego działania. Te poważne wyzwania to:
- globalizacja gospodarki, która powoduje, że obszar ten powinien wyróżniać się wśród innych pod względem konkurencyjności i innowacyjności;
- tendencje demograficzne, na które szczególnie składają się skutki starzenia się społeczeństwa i niskiej gęstości zaludnienia na obszarach górskich oraz nowe tendencje migracyjne;
- wysoka podatność na zmiany klimatu oraz ich przewidywane skutki dla środowiska, różnorodności biologicznej oraz warunków życia jego mieszkańców;
- wyzwania w dziedzinie energii, związane z zarządzaniem i zaspokajaniem popytu w zrównoważony i bezpieczny sposób, a także po przystępnych cenach;
- jego szczególne położenie geograficzne w Europie, jako region tranzytowy;
- wysoki poziom sezonowości, szczególnie w niektórych rejonach turystycznych.
Utrzymują się również znaczne różnice między poszczególnymi obszarami w regionie (np. między obszarami górskimi a Przedgórzem Alpejskim.
Rada Europejska obradująca w dniach 19–20 grudnia 2013 r. zwróciła się do Komisji, by we współpracy z państwami członkowskimi opracowała do czerwca 2015 r. strategię UE na rzecz regionu alpejskiego (EUSALP), w oparciu o solidne podstawy współpracy w regionie. Strategia ta dotyczyć będzie około 80 milionów osób zamieszkujących 48 regionów (mapa w załączniku) w siedmiu państwach, z których pięć to państwa członkowskie UE (Austria, Francja, Niemcy, Włochy i Słowenia), a dwa to państwa spoza UE (Liechtenstein i Szwajcaria). Proponowany obszar geograficzny objęty tą strategią makroregionalną nadaje się szczególnie dobrze do celów trwałego rozwoju obszaru alpejskiego, wspierania wzrostu gospodarczego w całej Europie i wzajemnej solidarności między obszarami górskimi i obszarem podalpejskim.
Strategia obejmie następujące obszary tematyczne polityki: (1) wzrost gospodarczy i innowacyjność; (2) mobilność i połączalność; oraz (3) środowisko i energię.
Strategia wykorzystywać będzie aktywną rolę wspieranych przez państwa członkowskie alpejskich regionów i doświadczenie zdobyte w licznych już działających w regionie strukturach współpracy; będzie się ona także opierać na działaniach podejmowanych już wcześniej, zanim Komisja rozpoczęła prace nad jej opracowywaniem.