door Xavier Prats Monné, directeur-generaal DG Gezondheid en voedselveiligheid, Europese Commissie
"Health at a Glance: Europe 2016" – dit verslag van 23 november is het resultaat van de eerste tweejarige cyclus rond de gezondheidstoestand in de EU. Het biedt betrouwbare informatie en professionele analyses waarmee de EU-lidstaten wetenschappelijk onderbouwd beleid kunnen ontwikkelen.
Het verslag helpt ook te bepalen op welke gebieden de EU de meeste toegevoegde waarde kan bieden. Daarnaast biedt het een analyse van de volksgezondheid en de zorgstelsels in de EU en wordt er nagegaan waarom die stelsels niet efficiënter, toegankelijker en veerkrachtiger zijn.
Er staat goed en slecht nieuws in het verslag. Het goede nieuws is dat er ruim een miljoen sterfgevallen in de EU voorkomen kunnen worden. En dat is tegelijkertijd het slechte nieuws: nog steeds overlijden er jaarlijks meer dan een miljoen mensen in de EU door ziekten en verwondingen die voorkomen kunnen worden. Ditt verslag kan ons helpen in te zien hoe we daaraan iets kunnen doen. Zo blijkt dat 16% van de volwassenen in de EU zwaarlijvig zijn en dat 20% roken. Dit zijn risicofactoren die doeltreffend aangepakt kunnen worden.
Onze gezondheidszorgstelsels lijden ook aan vermijdbare kwalen. 27% van de patiënten in de EU gaan direct naar spoedeisende hulp omdat zij geen toegang hebben tot primaire zorg. 15% van de uitgaven in de gezondheidszorg worden door de patiënt zelf betaald. Arme Europeanen lopen daarom over het algemeen 10 keer meer kans op problemen in de gezondheidszorg. En hoewel er geen prijs op gezondheid geplakt kan worden, kunnen de economische gevolgen van slechte gezondheid en gebrekkige gezondheidszorgstelsels wel berekend worden. Elk jaar lijdt de EU zo'n 115 miljard euro productiviteitsverlies door vroegtijdige (en vaak vermijdbare) sterfte van volwassenen in de werkende leeftijd. Zulke problemen moeten in deze tweejaarlijkse verslagen in beeld gebracht en geanalyseerd worden. De volgende stap is het opstellen van een profiel van elk EU-land, met de stand van zaken, bijzondere omstandigheden en problemen. Deze profielen moeten over een jaar klaar zijn.
Het verslag "Health at a Glance" wordt door de OESO in samenwerking met de Europese Commissie opgesteld en biedt een overzicht van vergelijkbare gezondheidsgegevens uit de verschillende EU-landen. De gezondheidstoestandcyclus is een grondig onderzoek dat wordt gebaseerd op dit verslag en op de gedetailleerde profielen van elk EU-land.
Aan het eind van de cyclus verstrekt de Commissie een analytische nota bij de profielen, waarbij de bevindingen aan de bredere EU-agenda gekoppeld worden. De EU-landen kunnen vervolgens op vrijwillige basis onderling goede werkwijzen uitwisselen.
Het is belangrijk in gedachten te houden dat deze landprofielen als hulpmiddel bedoeld zijn, niet als beschuldiging. Het uiteindelijke doel is iets waar we allemaal achter kunnen staan, namelijk de beste medische zorg, preventie en gezondheidsbevordering voor alle EU-burgers, ongeacht in welk land zij thuis zijn.
"Health at a Glance: Europe 2016" valt samen met het ondertekenen van een samenwerkingsovereenkomst tussen de Europese Commissie en de OESO. Door intensievere samenwerking krijgen we meer inzicht in onze gezondheidssystemen en hoe zij presteren, kunnen we op basis van ervaring en resultaten nieuwe, mensgerichte maatregelen treffen en capaciteit opbouwen voor economisch onderzoek naar volksgezondheid en gezondheidssystemen.
