της Linda McAvan, μέλους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, εισηγήτριας της οδηγίας για τα προϊόντα καπνού
Πριν από έναν χρόνο περίπου, τέθηκε σε ισχύ η νέα οδηγία για τα προϊόντα καπνού (ΟΠΚ). Η οδηγία αυτή αποτελεί μεγάλο βήμα για τη δημόσια υγεία στην ΕΕ, ιδίως όσον αφορά την προστασία των νέων. Καθώς τους επόμενους μήνες αρχίζει να εφαρμόζεται η οδηγία σε όλες τις χώρες της ΕΕ, θα επέλθουν μεγάλες αλλαγές στο είδος και τη συσκευασία των προϊόντων καπνού που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ. Η ΟΠΚ απαγορεύει τις έντονες γεύσεις, όπως φρούτου ή μέντας, στα τσιγάρα και τον καπνό για στριφτά τσιγάρα. Προβλέπει επίσης ότι στη συσκευασία των τσιγάρων θα υπάρχουν μεγάλες φωτογραφίες και προειδοποιητικά μηνύματα που θα υπενθυμίζουν στους καταναλωτές τους κινδύνους του καπνίσματος, ενώ απαγορεύει τη χρήση παραπλανητικών όρων όπως «φυσικό» κ.λπ.
Παράλληλα, καθιερώνει μέτρα για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου προϊόντων καπνού. Νέες διατάξεις για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα που περιέχουν νικοτίνη θα διασφαλίζουν ότι τα προϊόντα αυτά είναι ασφαλέστερα και ποιοτικότερα και ότι φέρουν την κατάλληλη επισήμανση.
Τον περασμένο χρόνο σημειώθηκαν πολλές εξελίξεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επεξεργάζεται τώρα τους λεπτομερείς τεχνικούς κανόνες που απαιτούνται για την εφαρμογή της ΟΠΚ. Πρόκειται για τις μεθόδους προσδιορισμού των έντονων γεύσεων στα προϊόντα καπνού, την προσθήκη νέων προειδοποιήσεων για την υγεία, καθώς και τους κανόνες για τα ανταλλακτικά των ηλεκτρονικών τσιγάρων. Οι κανόνες αυτοί πρέπει να θεσπιστούν πριν από τον Μάιο του 2016, προθεσμία για τη μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο. Μεγάλες προσπάθειες καταβάλλουν και τα κράτη μέλη για να διασφαλίσουν την έγκαιρη μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο.
Εν τω μεταξύ, η οδηγία έχει ήδη προσβληθεί στο δικαστήριο τόσο από τις βιομηχανίες καπνού και ηλεκτρονικών τσιγάρων όσο και από ένα κράτος μέλος. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο συνεργάζονται, με τη βοήθεια της Επιτροπής, για να διασφαλίσουν ότι οι κανόνες που έχουν συμφωνηθεί από τους συννομοθέτες θα επικυρωθούν από το δικαστήριο και ότι δεν θα χαθούν τα οφέλη που προκύπτουν από τη νέα οδηγία για την εσωτερική αγορά και τη δημόσια υγεία.
Είναι ενθαρρυντικό ότι ορισμένα κράτη μέλη (Γαλλία, Ιρλανδία και ΗΒ) έχουν εκφράσει την πρόθεσή τους να προχωρήσουν ακόμη περισσότερο και να καθιερώσουν μια πλήρως τυποποιημένη συσκευασία. Όπως και η Αυστραλία στο παρελθόν, οι χώρες αυτές δεσμεύονται να διασφαλίσουν ότι η καπνοβιομηχανία δεν θα χρησιμοποιεί συσκευασίες που παρακινούν τους νέους να χρησιμοποιούν τα προϊόντα της. Οι χώρες αυτές είναι πρωτοπόροι στην προστασία των νέων και των πολιτών γενικότερα από τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος. Η διάδοση του καπνίσματος σημειώνει μείωση τα τελευταία χρόνια στην ΕΕ. Η ΟΠΚ θα ενισχύσει αυτήν την τάση, καθώς ακόμη λιγότεροι νέοι θα μπαίνουν στον πειρασμό να αρχίσουν το κάπνισμα.
