Werkgelegenheid, sociale zaken en inclusie

België - Werkloosheid

Dit hoofdstuk bevat nuttige informatie over het recht op werkloosheidsuitkeringen in België.

Als u gewerkt heeft en sociale verzekeringspremies hebt betaald in een ander land van de Europese Unie, dan kunnen uw arbeidsperiode en de door u betaalde bijdragen onder bepaalde voorwaarden in aanmerking worden genomen bij de berekening van de uitkeringssom.

In welke situatie heb ik recht op een werkloosheidsuitkering?

Werknemers die onderworpen zijn aan de sociale zekerheid kunnen een werkloosheidsuitkering ontvangen als zij aan de toelaatbaarheidsvoorwaarden voldoen.

Werkloze jongeren aan het einde van hun beroepsopleiding kunnen, onder bepaalde voorwaarden, een zogenaamde 'inschakelingsuitkering' ontvangen. Het bedrag van de uitkering is afhankelijk van hun gezinssituatie en leeftijd. De inschakelingsuitkeringen worden toegekend voor een periode van maximaal drie jaar.

Voor zelfstandigen is er geen werkloosheidsregeling voorzien. Er is echter wel een overbruggingsrecht (financiële uitkering met behoud van bepaalde sociale rechten ) in geval van gedwongen onderbreking van de activiteit door overmacht of stopzetting door economische problemen. Dit recht wordt echter niet door de werkloosheidsverzekering toegekend. Het moet aangevraagd worden bij het socialezekerheidsfonds waarbij de zelfstandige is aangesloten.

Aan welke voorwaarden moet ik voldoen?

Om in aanmerking te komen voor een werkloosheidsuitkering, moet u aan de volgende voorwaarden voldoen:

  • minstens een bepaald aantal dagen (tussen 312 en 624) hebben gewerkt in een bepaalde periode (21-42 maanden), afhankelijk van uw leeftijd;
  • geen werk en inkomen hebben als gevolg van omstandigheden buiten uw wil om;
  • geschikt zijn om te werken en beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt;
  • ingeschreven zijn als werkzoekende bij de bevoegde gewestelijke dienst voor arbeidsbemiddeling (FOREM, Actiris of VDAB) en bereid zijn om een passende baan of opleiding te accepteren;
  • zelf actief op zoek zijn naar werk en bereid zijn om deel te nemen aan de begeleidings- en opleidingsmaatregelen die het arbeidsbemiddelingsbureau u voorstelt. Via individuele gesprekken worden uw inspanningen om u opnieuw te integreren op de arbeidsmarkt beoordeeld. Als de inspanningen onvoldoende worden geacht, kan de betaling van uw uitkering worden geschorst;
  • de pensioengerechtigde leeftijd (65 jaar) niet hebben bereikt;
  • uw gewone verblijfplaats in België hebben.

Het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag is een stelsel waarbij werknemers van een zekere leeftijd die worden ontslagen, recht hebben op een vaste werkloosheidsuitkering en op een aanvullende vergoeding. Om in aanmerking te komen voor werkloosheid met bedrijfstoeslag, moet u:

  • 62 jaar of ouder zijn met een arbeidsverleden van 40 jaar (mannen) of 38 jaar (vrouwen);
  • ontslagen zijn;
  • recht hebben op een werkloosheidsuitkering;
  • niet langer actief zijn op de arbeidsmarkt.

Meer informatie over het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag vindt u op de website van de RVA: http://www.rva.be/nl.

Waar heb ik recht op en hoe vraag ik de uitkering aan?

Werkloosheidsuitkeringen worden uitgekeerd voor alle dagen van de week, behalve voor zondagen.

U kunt een werkloosheidsuitkering aanvragen bij uw vakbond of bij de Hulpkas voor werkloosheidsuitkeringen (HVW).

Duur van de uitkering

De duur van de werkloosheidsuitkeringen is in principe onbeperkt. Het uitgekeerde bedrag neemt wel geleidelijk af ('degressiviteit'), afhankelijk van de duur van de werkloosheid en rekening houdend met uw arbeidsverleden als werknemer. De huidige minimale uitkeringsbedragen worden echter gegarandeerd. Daarnaast moet u actief werk zoeken en uw medewerking verlenen aan de maatregelen die het arbeidsbemiddelingsbureau u voorstelt. Weigert u dit, dan kan uw uitkering worden verlaagd of tijdelijk worden stopgezet.

Bedrag van de uitkering

Het bedrag van de uitkering is afhankelijk van:

  • uw laatstverdiende loon (met een maandelijks plafond van € 3.199,26 voor de eerste 6 maanden van werkloosheid,
    € 2.981,76 voor de daaropvolgende 6 maanden en € 2.786,38 na 12 maanden);
  • uw gezinssituatie (samenwonende met personen ten laste, alleenstaande, samenwonende zonder persoon ten laste). Dit geldt vanaf het tweede jaar van de werkloosheid);
  • de duur van uw tewerkstellingsperiode, voor u werkloos werd;
  • hoe lang u al werkloos bent. Voor het eerste jaar (3 + 3 + 6 maanden):

Laatst verdiende loon

Eerste drie maanden

65%

Volgende 3 maanden

60%

Volgende 6 maanden

60%

Deze eerste periode van een jaar wordt gevolgd door een tweede periode van 2 maanden, verlengd met 2 maanden per arbeidsjaar. Deze tweede periode duurt maximaal 36 maanden en is onderverdeeld in 5 fasen. Tijdens de eerste fase van maximaal 12 maanden:

  • Samenwonenden met gezinslast ontvangen 60% van het laatst ontvangen loon;
  • alleenwonenden ontvangen 55% van het laatst ontvangen loon;
  • samenwonenden zonder gezinslast ontvangen 40% van het laatst ontvangen loon.

Tijdens de volgende vier fasen van in totaal maximaal 24 maanden worden de rechten in vier fasen verlaagd.

Tijdens de derde periode, na maximaal 48 maanden werkloosheid, ontvangen de volledig werklozen een forfaitaire uitkering.

De degressiviteit van het bedrag van de uitkering geldt niet voor de volgende personen:

  • personen die langdurig gewerkt hebben (minstens 25 jaar);
  • personen van 55 jaar of ouder;
  • personen die voor minstens één derde definitief arbeidsongeschikt zijn.

Werklozen van 60 jaar en ouder kunnen, onder bepaalde voorwaarden, een anciënniteitstoeslag krijgen vanaf het tweede jaar werkloosheid. Om de anciënniteitstoeslag te kunnen ontvangen, moet u minstens 20 jaar in loondienst hebben gewerkt. Het bedrag van de toeslag is afhankelijk van de gezinssituatie en de leeftijd van de aanvrager.

Inkomensgarantie-uitkering (IGU)

Als u als volledig werkloze halftijds aan de slag gaat, kunt u onder bepaalde voorwaarden een uitkering ontvangen naast uw loon. Deze inkomensgarantie-uitkering dient als aanvulling op uw loon en is:

  • minstens gelijk aan uw werkloosheidsuitkering, als u niet meer dan 1/3 van het voltijdse regime werkt;
  • hoger dan uw werkloosheidsuitkering als u meer dan 1/3 van het voltijdse regime werkt.

Nuttige termen

  • Stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag: het vroegere voltijdse brugpensioen. Bij dit stelsel hebben werknemers van een bepaalde leeftijd die worden ontslagen, naast hun werkloosheidsuitkering recht op een aanvullende vergoeding (bedrijfstoeslag) verschuldigd door de vroegere werkgever. Het gaat niet om een vervroegde pensionering.
  • Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA): een openbare instelling van sociale zekerheid. De RVA past het stelsel van de werkloosheidsverzekering en van andere verwante uitkeringen toe, evenals bepaalde arbeidsbevorderende maatregelen.
  • Inkomensgarantie-uitkering (IGU): als u als volledig werkloze deeltijds aan de slag gaat, kunt u onder bepaalde voorwaarden een uitkering ontvangen als aanvulling op uw loon.

Formulieren

Ken uw rechten

De onderstaande links geven u meer informatie over uw rechten. Deze websites zijn niet afhankelijk van de Europese Commissie en vertegenwoordigen dus niet de mening van deze instelling:

Publicatie van de Commissie en websites:

Contact

Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA)

De uitbetalingsinstellingen:

Algemeen Belgisch Vakverbond (ABVV)

  • Adres (centrale administratie): Hoogstraat 42 - 1000 Brussel
  • Tel.: +32 2 506 82 11
  • Website: http://www.abvv.be

De Liberale Vakbond (ACLVB)

  • Adres (centrale administratie): Koning Albertlaan 95 - 9000 Gent
  • Tel: +32 9 222 57 51

         Website: http://www.aclvb.be/nl

Algemeen Christelijke Vakbond (ACV)

  • Adres (centrale administratie): Haachtsesteenweg 579-2 - 1030 Brussel
  • Tel.: +32 2 246 31 11
  • Website: http://www.acv-online.be/

De Hulpkas voor Werkloosheidsuitkeringen (HVW)

Als u problemen hebt met uw rechten als Europees burger: de ondersteuningsdiensten van de EU.

Relevant nieuws

Geen nieuws in de laatste zes maanden.

Delen