Door Isabel de la Mata, bijzonder raadadviseur voor volksgezondheid
Door de economische crisis en de politieke onrust in de buurlanden van de EU, wordt er in de EU meer aandacht besteed aan de gezondheid van migranten en bepaalde etnische minderenheden, zoals de Roma. Het openbare debat richt zich op de problemen, zoals de angst voor misbruik van het zorgstelsel, de angst dat deze groepen een te zware belasting voor het zorgstelsel vormen en de angst voor besmettelijke ziektes.
In werkelijkheid zijn zijn migranten over het algemeen gezonder dan de algemene bevolking, hoewel zij in veel landen te weinig gebruikmaken van de beschikbare zorg. Aan de andere kant is het duidelijk dat deze groepen mogelijk kwetsbaarder zijn voor ziektes omdat zij vaker arm en werkloos zijn, niet goed weten hoe en waar zij passende zorg kunnen krijgen en het slachtoffer zijn van stigmatisering en discriminatie.
De Raad heeft er in december 2007 al op gewezen dat de hele EU-bevolking baat heeft bij de gezondheid van migranten. De Commissie heeft daarop maatregelen getroffen via het tweede communautair actieprogramma op het gebied van gezondheid (2008-2013)
. Er is o.a. geïnvesteerd in het uitwisselen van goede werkwijzen, gezondheidsindicatoren en voorlichting voor migranten.
De Commissie heeft daarna aangegeven dat er meer initiatieven nodig zijn om migranten betere toegang te geven tot gezondheidszorg en preventieve zorg.
Ook tijdens het Spaanse voorzitterschap van de EU in 2010 was de gezondheid van migranten een belangrijk thema. Vervolgens heeft de Raad nieuwe aanbevelingen voor solidariteit in de gezondheidszorg en op andere beleidsterreinen gedaan.
In 2011 heeft de Commissie het EU-kader voor de nationale strategieën voor de integratie van de Roma tot 2020 gelanceerd om de EU-landen te helpen de Roma een beter leven te bieden. Het EU-kader gaat uit van vier pijlers waarvoor de EU-landen maatregelen moeten treffen om de integratie van de Roma te verbeteren: toegang tot onderwijs, werkgelegenheid, gezondheidszorg en huisvesting. Alle EU-landen hebben toegezegd hieraan mee te werken.
Om de EU-landen hierbij te helpen, laat de Commissie een verslag over de gezondheid van de Roma opstellen, dat speciaal gericht is op landen met een grote Roma-populatie. Hierin staat welke vooruitgang de EU-landen geboekt hebben bij de uitvoering van de nationale strategieën voor de integratie van de Roma op gezondheidsgebied en hoe de landen dergelijke vooruitgang in het oog kunnen houden. Het onderzoek duurt ongeveer 12 maanden en het verslag wordt naar verwachting begin 2014 gepubliceerd. Daarnaast steunt DG SANCO de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM), die de komende 3 jaar samen met de EU-landen zal kijken naar de toegang en toepasselijkheid van gezondheidsdiensten voor migranten en etnische minderheden.
