In maart 2021 heeft de Europese Commissie de strategie voor de rechten van personen met een handicap 2021-2030 goedgekeurd. Met deze tienjarige strategie wil de Europese Commissie het leven van personen met een handicap in Europa en wereldwijd verbeteren.

De strategie bouwt voort op de resultaten van de Europese strategie inzake handicaps 2010-2020, die de weg heeft vrijgemaakt voor een Europa zonder belemmeringen waar mensen met een handicap van hun rechten kunnen gebruikmaken en ten volle aan de maatschappij en de economie kunnen deelnemen. Maar ondanks de vooruitgang in de afgelopen tien jaar, botsen ze toch nog vaak op obstakels en worden ze vaker dan anderen getroffen door armoede en sociale uitsluiting.

De strategie wil ervoor zorgen dat alle personen met een handicap in Europa, ongeacht hun geslacht, ras, etnische afkomst, geloof, levensovertuiging, leeftijd of seksuele oriëntatie,

• hun mensenrechten kunnen genieten
• gelijke kansen en gelijke toegang hebben om in de samenleving en de economie actief te zijn
• zelf kunnen bepalen waar, hoe en met wie ze wonen
• zich binnen de EU vrij kunnen verplaatsen ondanks hun speciale behoeften
• en niet meer gediscrimineerd worden

Deze nieuwe en versterkte strategie houdt rekening met de grote verscheidenheid aan handicaps: er zijn immers allerlei lichamelijke, geestelijke, verstandelijke en zintuiglijke beperkingen (overeenkomstig artikel 1 van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de rechten van personen met een handicap), die vaak ook onzichtbaar zijn

Omdat vrouwen, kinderen, ouderen, vluchtelingen en kansarme mensen bij een handicap vaak dubbel benadeeld zijn, promoot de strategie een intersectioneel perspectief in lijn met de Agenda 2030 van de VN voor duurzame ontwikkeling en de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling.

Daarom bevat de nieuwe strategie een ambitieuze reeks maatregelen en vlaggenschipinitiatieven op diverse domeinen met verschillende prioriteiten, zoals:

• toegankelijkheid: mensen moeten zich vrij kunnen verplaatsen en vestigen en aan het democratische proces kunnen deelnemen
• levenskwaliteit: mensen moeten waardig en zelfstandig kunnen leven, met de nadruk op de-institutionalisering, sociale bescherming en non-discriminatie op het werk
• gelijke participatie: iedereen moet afdoende worden beschermd tegen discriminatie en geweld, en op voet van gelijkheid toegang krijgen tot justitie, onderwijs, cultuur, sport, toerisme en gezondheidszorg
• de EU moet het goede voorbeeld geven
• de EU is voornemens de strategie uit te voeren
• de bevordering van de rechten van personen met een handicap wereldwijd

Vlaggenschipinitiatieven

1. AccessibleEU: een kennisbank met informatie en goede praktijken op het gebied van toegankelijkheid in alle sectoren (tegen eind 2022)
2. Europese gehandicaptenkaart: de Europese Commissie zal een Europese gehandicaptenkaart voorstellen die in alle EU-landen geldig is. De kaart maakt het personen met een handicap gemakkelijker om passende steun te krijgen wanneer ze naar een ander land in de Europese Unie reizen of verhuizen. (tegen eind 2023)
3. Aanbevelingen om zelfstandig wonen en inclusie in de gemeenschap te bevorderen. Doel is personen met een handicap in staat te stellen begeleid in een toegankelijke woning in de gemeenschap te wonen of thuis te blijven wonen (2023).
4. Een kader voor hoogwaardige sociale diensten voor personen met een handicap (2024)
5. Een pakket om de situatie van personen met een handicap op de arbeidsmarkt te verbeteren (tweede helft van 2022)
6. Gehandicaptenplatform: Het gehandicaptenplatform brengt voor de uitvoering van het VN-Verdrag verantwoordelijke nationale autoriteiten, organisaties van personen met een handicap en de Commissie samen. Het platform ondersteunt de uitvoering van de strategie en versterkt de samenwerking en de uitwisseling bij de uitvoering van het VN-Verdrag.
7. De vernieuwde personeelsstrategie van de Europese Commissie met onder meer maatregelen ter bevordering van de diversiteit en de inclusie van personen met een handicap.

Uitvoering van de strategie: nauw samenwerking met de EU-landen

De Commissie zal de lidstaten ondersteunen bij het opstellen van hun nationale strategieën en actieplannen voor de verdere uitvoering van het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap en de EU-wetgeving ter zake.

De Europese Commissie roept de lidstaten op bij te dragen tot deze nieuwe en versterkte strategie die als kader fungeert voor EU-maatregelen en de uitvoering van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de rechten van personen met een handicap.