De manier waarop we werken, leren, aan de samenleving deelnemen en ons dagelijks leven leiden, verandert door de technologische ontwikkeling en de mondiale en demografische uitdagingen. Met de juiste vaardigheden kunnen mensen zich aan deze veranderingen aanpassen, zich goed in hun vel blijven voelen, en tegelijkertijd bijdragen aan de samenleving, de productiviteit en de economische groei.

Tegenwoordig worden er heel wat vaardigheden van iemand verwacht, variërend van elementaire zaken, zoals lezen, schrijven, rekenen en kunnen omgaan met computers, tot specifieke beroepsvaardigheden, technische kennis, ondernemersvaardigheden en algemene ontwikkeling zoals kennis van vreemde talen en persoonlijke ontplooiing en leervaardigheid.

Europa staat vandaag voor een aantal uitdagingen:

• De groene en de digitale transitie veranderen de manier waarop we leven, werken en met elkaar omgaan. Om de mogelijkheden van deze transities optimaal te benutten zijn nieuwe vaardigheden vereist.
• De demografische veranderingen dwingen Europa zijn talenten en diversiteit optimaal te benutten. Tegelijkertijd bieden de zilveren en de zorgeconomie ook nieuwe kansen op werk.
• Door coronapandemie zijn miljoenen mensen in de EU gaan telewerken en afstandsonderwijs gaan volgen. Dat heeft wel de beperkingen van onze computerkennis blootgelegd. Anderzijds zijn door de pandemie ook heel wat mensen hun baan verloren.
• En te veel mensen kunnen geen baan vinden omdat ze niet over de juiste capaciteiten beschikken of werk doen dat niet past bij hun talenten.
• Tegelijkertijd kan 40% van de werkgevers geen mensen met de juiste juiste vaardigheden vinden om hun vacatures te vervullen. Bovendien zijn er te weinig mensen die over de juiste vaardigheden beschikken om met kans op succes hun eigen bedrijf op te richten.
• Een onaanvaardbaar hoog percentage Europeanen, één op de vijf, heeft moeite met lezen en schrijven, en een nog groter deel kan niet goed omgaan met cijfers en computers.
• Iedereen moet de kans krijgen om regelmatig zijn vaardigheden bij te spijkeren, maar slechts vier op de tien volwassenen doen dat ook.

Onderwijs en opleiding vallen in Europa onder de bevoegdheid van de lidstaten. Terwijl de problemen op de arbeidsmarkt of in het onderwijs van lidstaat tot lidstaat verschillen, zijn de problemen en kansen in de samenleving er meestal vergelijkbaar.

Daarom zijn er Europese initiatieven ontplooid om de vaardigheden te verbeteren door alle betrokkenen in Europa in te schakelen voor de volgende actiepunten:

• Vaardigheden voor succes
• Samen aan het werk
• Blijven werken aan je vaardigheden

De Europese vaardighedenagenda van 1 juli 2020 is een vijfjarig actieplan van twaalf acties om mensen in Europa te helpen aan hun vaardigheden te werken.

Elk jaar krijgt een groot aantal lidstaten specifieke aanbevelingen om hun beleid voor de ontwikkeling van vaardigheden bij te sturen, met financiële steun van de EU voor de uitvoering van dat beleid.

• Europees Sociaal Fonds
• Erasmus+
• Jeugdwerkgelegenheidsinitiatief 
• Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering (EFG)
• Horizon 2020
• EU-programma voor werkgelegenheid en sociale innovatie (EaSI)
• Het Europees Fonds voor strategische investeringen (EFSI)
• COSME