MMB-team wint Poolse Grand Challenge voor ontwikkeling van windenergietechnologie

  • 16 Mar 2022
Aneta Ruzik, programmamanager voor de Poolse Grand Challenge – Energie, praat met Panorama over het organiseren van de wedstrijd, die werd gewonnen door het MMB-team uit Gdańsk onder leiding van professor Zbigniew Krzemiński, voor het beste prototype van een huisinstallatie voor windenergie. Grand Challenge – Energie was een open wedstrijd voor onder andere innovators, uitvinders, onderzoekers en studenten, gericht op hernieuwbare energie. De uitdaging bestond uit het ontwerpen en presenteren van een nieuw apparaat dat wind zo efficiënt mogelijk omzet in elektrische energie en deze energie opslaat. De wedstrijd is erop gericht de sociaaleconomische uitdagingen, die samenhangen met de transitie naar klimaatneutraliteit, aan te pakken door lokale, eenvoudig uit te voeren oplossingen te bedenken waarmee luchtvervuiling en emissie van broeikasgassen kunnen worden verminderd. De oplossing die voor deze uitdaging werd ontwikkeld, biedt toegang tot elektriciteit los van het energienet, maar kan bovenal huishoudens helpen geld te besparen. De winnaar ontving een geldprijs ter waarde van 1 miljoen PLN uit het cohesiefonds (EFRO).
MMB-team wint Poolse Grand Challenge voor ontwikkeling van windenergietechnologie

Kunt u uitleggen wat de achterliggende gedachte is voor uw initiatief en hoe u op dit idee kwam? 

Grand Challenge Energie is een unieke formule die verwijst naar de Grand Challenge-wedstrijden die in 2004 werden geïnitieerd door het DARPA (Defense Advanced Research Projects Agency) in de VS. Het Poolse nationale centrum voor onderzoek en ontwikkeling (NCBR) schreef in 2019 in samenspraak met wetenschappelijke deskundigen een onderzoeksuitdaging uit als technologische reactie op een groot sociaal en energievraagstuk.

We nodigden een uitgebreide groep deelnemers, waaronder innovators, studenten en studentenverenigingen, amateuruitvinders en enthousiastelingen, uit om met een oplossing voor deze uitdaging te komen. In tegenstelling tot andere door de EU gefinancierde NCBR-programma’s die werden georganiseerd onder een subsidieformule is de Grand Challenge Energie gericht op individuen. Dankzij de open formule, het minimum aan formaliteiten en de relatief lage kosten van het ontwikkelen van een oplossing voor de uitdaging, had elke uitvinder de gelegenheid om deel te nemen. 

De uitvoering van de Challenge stond in het kader van het stimuleren van het creëren en ontwikkelen van baanbrekende oplossingen op het gebied van kleinschalige, effectieve installaties met gebruik van windenergie en, eventueel, energieopslag. 

Voor de deelnemers van de Grand Challenge Energie werd een specifiek onderzoeksprobleem geformuleerd. De taak was om windenergie zo efficiënt mogelijk om te zetten in elektriciteit, eventueel gecombineerd met energieopslag. Technologieën die werden ontwikkeld als onderdeel van de Grand Challenge kunnen zichzelf op meerdere plekken bewijzen: niet alleen in onze woningen, maar bijvoorbeeld ook in openbare gebouwen, centra voor agritoerisme, berghutten, ondergrondse passages en spoortunnels. Zo helpt het project het gebruik van energie die middels hernieuwbare bronnen is opgewekt in vele aspecten van ons leven te bevorderen. 

Wat zijn de grootste uitdagingen waarmee u bij de organisatie van dit evenement te maken kreeg?

De grootste uitdaging zat hem in het vaststellen van de voorwaarden voor de technologiewedstrijd, wat veel lastiger is dan voor bijvoorbeeld een sportwedstrijd. Met name het selecteren van criteria en meetbare parameters voor een objectieve beoordeling van het brede scala aan oplossingen dat door de deelnemers werd ingediend, bleek een lastige klus. 

Een andere uitdaging zat hem in de voorbereiding van kunstmatige windmeetsystemen voor de 51 windmolens die tot de halve finales doordrongen. Ondanks deze uitdagingen hebben we bewezen dat het organiseren van een technologiewedstrijd daadwerkelijk haalbaar is. 

Het winnende team presenteerde het beste prototype voor een huisinstallatie voor windenergie. Wat was zo speciaal aan deze nieuwe technologie? Kan deze als echte oplossing voor de toekomst worden gebruikt?

Het MMB-team uit Gdańsk onder leiding van professor Zbigniew Krzemiński, was de winnaar. Het winnende team bestaat uit specialisten die zich dagelijks bezighouden met het ontwikkelen van elektronische systemen, vermogenselektronica en aandrijvingen. De opgedane ervaring wierp vruchten af tijdens hun deelname aan de Grand Challenge.

De windmolen die bij het systeem werd ontwikkeld, is met name gebaseerd op uitgebreide kennis op het gebied van ontwerp, dimensionering en de berekening van energiebalans en efficiëntiebalans middels de omzetting van windenergie in elektriciteit. 

Het door het team opgezette windpark is voorzien van een turbine met hoog vermogen. Elk stadium in de energieomzetting is ontwikkeld voor hoge efficiëntie. Er wordt gebruik gemaakt van algoritmen voor optimale turbinecontrole in stabiele omstandigheden, rekening houdend met energieopslag. Het apparaat werkt zonder enige vermogensbeperking bij sterke wind en gebruikt de maximale windenergie bij lage en hoge snelheden. Tijdens de finale genereerde de winnende windmolen maar liefst 1,7 kWh aan energie. De overwinning was geen gelukstreffer, aangezien de nummer twee nog geen 1 kWh genereerde. 

De wedstrijd ontving financiële steun van de EU. Hoe wist u dat er EU-fondsen en door de EU medegefinancierde initiatieven bestaan?

Ja, de EU-fondsen vormden de basis voor deze wedstrijd en maakten de financiering van de prijs mogelijk. We zijn bijzonder verheugd dat de Europese Unie de financiering van dergelijke initiatieven ondersteunt. Hierdoor kunnen we het potentieel voor innovatie vergroten en een omgeving creëren voor de ontwikkeling van nieuwe technologieën. Het NCBR monitort doorlopend mogelijkheden voor de financiering van onderzoeks- en ontwikkelactiviteiten met behulp van Europese fondsen. 

Voorziet u voor de toekomst meer van dit soort projecten? Of misschien een tweede editie van de Grand Challenge? 

We gaan zeker op verschillende gebieden andere wedstrijden organiseren. Dit kan op het gebied van technologie zijn, maar bijvoorbeeld ook in de ontwikkeling van oplossingen of concepten op het gebied van onderwerpen als IT, landbouw, beveiliging of de Europese Green Deal. De Grand Challenge-formule is een effectieve manier om nieuwe technologieën te verwerven tegen relatief lage kosten. Het biedt bovendien de mogelijkheid voor samenwerking tussen een breed scala aan geïnteresseerde partijen, aangezien iedereen met een idee voor een oplossing kan deelnemen. Dit type wedstrijd is bovendien erg leuk en vormt een goede aanjager voor de markt. Daarom willen we dit graag voortzetten. 

Meer info:

Grand Challenge – Energie (in het Pools)