Statistics Explained

Dane statystyczne dotyczące mieszkalnictwa

Revision as of 11:46, 17 April 2017 by Piirtju (talk | contribs)
Dane pobrano z bazy w listopadzie 2015 r. Najnowsze dane: Więcej informacji z Eurostatu, główne tabele i baza danych. Planowana aktualizacja artykułu: czerwiec 2017 r.
Wykres 1: Ludność w podziale według rodzaju lokalu mieszkalnego, 2014 r.
(% ludności)
źródło: Eurostat (ilc_lvho01)
Wykres 2: Ludność w podziale według tytułu prawnego do zajmowanego mieszkania, 2014 r.
(% ludności)
źródło: Eurostat (ilc_lvho02)
Wykres 3: Wskaźnik przeludnienia, 2014
(% określonej populacji)
źródło: Eurostat (ilc_lvho05a)
Wykres 4: Poważna deprywacja mieszkaniowa, lata 2013 i 2014 (1)
(% ludności)
źródło: Eurostat (ilc_mdho06a)
Tablica 1: Wskaźnik przeciążenia wydatkami mieszkaniowymi według tytułu prawnego do zajmowanego mieszkania, 2014 r.
(% ludności)
źródło: Eurostat (ilc_lvho07c) and (ilc_lvho07a)


Poniższy artykuł zawiera przegląd pochodzących z ostatniego okresu danych statystycznych dotyczących mieszkalnictwa w Unii Europejskiej (UE) i państwach EFTA, ze szczególnym uwzględnieniem rodzajów lokali mieszkalnych, tytułu prawnego do zajmowanego mieszkania (własność lub wynajem nieruchomości), jakości mieszkań i ich przystępności cenowej.

Porządne mieszkanie w przystępnej cenie i w bezpiecznym otoczeniu to podstawowa potrzeba i prawo. Zaspokojenie tej potrzeby, co prawdopodobnie zmniejszy problem ubóstwa i wykluczenia społecznego, stanowi nadal poważne wyzwanie dla wielu europejskich państw.

Główne ustalenia statystyczne

Rodzaj lokalu mieszkalnego

W 2014 r. na każde dziesięć osób w UE-28 cztery zajmowały mieszkania w domach wielorodzinnych, nieco ponad jedna czwarta (25,6 %) mieszkała w domach szeregowych (bliźniaczych), a nieco ponad jedna trzecia (33,7 %) w domach jednorodzinnych (zob. wykres 1). Wśród państw członkowskich UE odsetek ludności zajmującej mieszkania w budownictwie wielorodzinnym był najwyższy w Hiszpanii (66,5 %), na Łotwie (65,1 %) i w Estonii (63,8 %; dane za 2013 r.), natomiast najwyższy odsetek osób mieszkających w domach szeregowych odnotowano w Niderlandach (61,2 %), Zjednoczonym Królestwie (60,0 %) i Irlandii (58,3 %; dane za 2013 r.). Odsetek mieszkańców domów jednorodzinnych był najwyższy w Chorwacji (72,6 %), Słowenii (65,4 %) i na Węgrzech (63,0 %). Także Norwegia (62,4 %) i Serbia (60,5 %; dane za 2013 r.) zgłosiły wysokie odsetki ludności zamieszkałej w domach jednorodzinnych.

Tytuł prawny do zajmowanego mieszkania

W 2014 r. ponad jedna czwarta (27,1 %) ludności UE-28 zamieszkiwała własne lokale własnościowe obciążone kredytem lub hipoteką, natomiast ponad dwie piąte ludności (43,0 %) zajmowało lokale własnościowe nieobciążone kredytem ani hipoteką. Z danych wynika, że siedem na dziesięć osób (70,1 %) w UE-28 mieszkało we własnych lokalach własnościowych, natomiast 19,1 % ludności wynajmowało mieszkania po cenach rynkowych, a 10,8 % korzystało z zakwaterowania o obniżonym czynszu lub z bezpłatnego zakwaterowania.

W 2014 r. ponad połowa ludności w każdym z państw członkowskich UE (zob. wykres 2) mieszkała we własnych mieszkaniach: od 52,4 % w Niemczech do 96,1 % w Rumunii. Żadne państwo członkowskie UE nie odnotowało odsetka osób wynajmujących mieszkania, który przekraczałby odsetek osób zajmujących własne lokale. Inaczej jest w Szwajcarii, gdzie w 2013 r. więcej osób wynajmowało mieszkania (56,0 % ludności) niż mieszkało we własnych lokalach własnościowych. W Szwecji (61,3 %) i Niderlandach (59,2 %) ponad połowa ludności mieszkała we własnych lokalach własnościowych obciążonych kredytem lub hipoteką; podobnie było w Norwegii (65,6 %) i Islandii (62,9 %; dane za 2013 r.).

W 2014 r. w 11 państwach członkowskich UE odsetek osób zajmujących mieszkania wynajmowane po cenie rynkowej wynosił poniżej 10,0 % (dane dla Estonii odnoszą się do 2013 r.). W Niemczech natomiast blisko dwie piąte ludności (39,6 %) wynajmowało mieszkania po cenie rynkowej, podobnie jak około jednej trzeciej mieszkańców Danii (36,6 %), Niderlandów (32,6 %) i Szwecji (30,4 %), ponad jedna czwarta ludności Austrii (27,2 %) oraz co najmniej jedna piąta mieszkańców Luksemburga (22,0 %) i Grecji (20,0 %). Odsetek mieszkańców wynajmujących mieszkania po cenie rynkowej był jeszcze wyższy w Szwajcarii, gdzie wynosił 51,8 % (dane za 2013 r.). We wszystkich państwach członkowskich UE odsetek mieszkańców korzystających z zakwaterowania o obniżonym czynszu lub z bezpłatnego zakwaterowania nie przekraczał 20,0 % .

Jakość mieszkań

Jednym z głównych mierników stosowanych w ocenie jakości mieszkania jest dostępność wystarczającej przestrzeni w lokalu. Wskaźnik przeludnienia określa odsetek osób zajmujących przeludnione mieszkania, biorąc pod uwagę liczbę pomieszczeń dostępnych w gospodarstwie domowym, wielkość gospodarstwa domowego oraz wiek jego członków i ich sytuację rodzinną.

W 2014 r. 17,1 % ludności UE-28 mieszkało w przeludnionych mieszkaniach (zob. wykres 3); najwyższe wskaźniki przeludnienia wśród państw członkowskich UE odnotowano w Rumunii (52,3 %), na Węgrzech (44,6 %), w Polsce (44,2 %), Bułgarii (43,3 %) i Chorwacji (42,1 %); ponadto wskaźniki przekraczające 50 % zarejestrowano też w Serbii i byłej jugosłowiańskiej republice Macedonii (w przypadku obu państw dane pochodzą z 2013 r.). Najniższe wskaźniki przeludnienia odnotowano natomiast w Belgii (2,0 %), na Cyprze (2,2 %), w Irlandii (2,8 %; dane za 2013 r.), Niderlandach (3,5 %) i na Malcie (4,0 %), zaś siedem innych państw członkowskich UE oraz Norwegia, Szwajcaria i Islandia (dane za 2013 r. dla ostatnich dwóch z wymienionych państw) odnotowało mniej niż 10,0 % ludności mieszkającej w przeludnionych lokalach mieszkalnych.

Największy wzrost odsetka osób żyjących w przeludnionych mieszkaniach w latach 2013–2014 zgłosiły Łotwa, Niderlandy, Austria i Luksemburg (wzrost o co najmniej 0,5 punktu procentowego). W przypadku 15 z 26 państw członkowskich UE, dla których dostępne były dane (brak danych dla Estonii i Irlandii), wskaźnik przeludnienia zmniejszył się. Spadek o ponad 1,0 punkt procentowy w latach 2013–2014 odnotowano w Portugalii, Republice Czeskiej, na Węgrzech, Słowacji i w Danii.

Wśród osób zagrożonych ubóstwem (innymi słowy żyjących w gospodarstwach domowych, w których dochód ekwiwalentny do dyspozycji na osobę wynosił poniżej 60 % krajowej mediany) wskaźnik przeludnienia w 2014 r. w UE-28 sięgnął 30,3 %, a więc był o 13,2 punktu procentowego wyższy niż analogiczny wskaźnik dla całej ludności. Najwyższe wskaźniki przeludnienia wśród populacji zagrożonej ubóstwem odnotowano na Węgrzech (67,4 %), w Rumunii (66,6 %) i Polsce (62,4 %), przy czym również na Słowacji i w Bułgarii ponad połowa osób zagrożonych ubóstwem mieszkała w przeludnionych lokalach. W 2013 r. wysokie wskaźniki przeludnienia wśród populacji zagrożonej ubóstwem zgłosiły ponadto była jugosłowiańska republika Macedonii (63,1 %) oraz Serbia (62,3 %). Z drugiej strony najniższe wskaźniki przeludnienia wśród osób zagrożonych ubóstwem odnotowano na Cyprze (4,6 %), w Irlandii (4,9 %; dane za 2013 r.), na Malcie (8,7 %) i w Belgii (8,9 %); tylko w tych państwach członkowskich UE mniej niż jedna na dziesięć osób zagrożonych ubóstwem mieszkała w przeludnionych warunkach (zob. wykres 3); natomiast poza UE tak było również w Szwajcarii (9,5 %; dane za 2013 r.)

Aby uzyskać pełniejszy obraz jakości mieszkań, oprócz przeludnienia uwzględnia się też pewne inne aspekty deprywacji mieszkaniowej, takie jak brak łazienki lub toalety, nieszczelny dach lub niedoświetlenie mieszkania. Wskaźnik poważnej deprywacji mieszkaniowej definiuje się jako odsetek osób zajmujących mieszkania uważane za przeludnione, w których dodatkowo występuje co najmniej jeden z wymienionych powyżej wyróżników deprywacji mieszkaniowej.

W 2014 r. w skali całej UE-28 z poważną deprywacją mieszkaniową borykało się około 5,1 % ludności (zob. wykres 4). W 2014 r. w pięciu państwach członkowskich UE w warunkach poważnej deprywacji mieszkaniowej żyła ponad jedna dziesiąta obywateli, na Łotwie było to 16,6 %, na Węgrzech – 18,1 %, a w Rumunii aż 21,4 %, a więc ponad jedna piąta mieszkańców. W odróżnieniu od tych państw, w Belgii, Finlandii i Niderlandach problem poważnej deprywacji mieszkaniowej dotykał w 2014 r. mniej niż 1,0 % populacji. W latach 2013–2014 łączny odsetek osób doświadczających poważnej deprywacji mieszkaniowej w UE-28 zmniejszył się o 0,1 punktu procentowego. Największy wzrost odsetka osób doświadczających poważnej deprywacji mieszkaniowej zgłosiła Litwa: o 1,0 punkt procentowy w latach 2013–2014. Największe spadki odnotowano w Rumunii, Chorwacji, Polsce i Grecji, gdzie odsetek osób doświadczających poważnej deprywacji mieszkaniowej zmniejszył się o co najmniej 1,0 punkt procentowy.

Przystępność cenowa mieszkań

W 2014 r. 11,4 % ludności UE-28 żyło w gospodarstwach domowych, które przeznaczały co najmniej 40 % swojego ekwiwalentnego dochodu do dyspozycji na wydatki mieszkaniowe (zob. tablica 1). Odsetek osób, których wydatki mieszkaniowe przekraczały 40 % ekwiwalentnego dochodu do dyspozycji, był najwyższy w grupie lokatorów wynajmujących mieszkania po cenach rynkowych (27,1 %), a najniższy w przypadku właścicieli lokali własnościowych nieobciążonych kredytem ani hipoteką (6,8 %).

Średnia dla UE-28 maskuje znaczące różnice występujące między państwami członkowskimi. Z jednej strony, w niektórych państwach stosunkowo mały odsetek ludności tworzą gospodarstwa domowe, których koszty mieszkaniowe przekraczają 40 % ekwiwalentnego dochodu do dyspozycji. Do takich państw należą: Malta (1,6 %), Cypr (4,0 %), Irlandia (4,9 %; dane za 2013 r.), Finlandia i Francja (po 5,1 %). Z drugiej strony, nieco ponad dwie piąte ludności Grecji (40,7 %) i blisko jedna szósta mieszkańców Niemiec (15,9 %), Danii (15,6 %) i Niderlandów (15,4 %) wydaje na koszty związane z mieszkaniem ponad 40 % ekwiwalentnego dochodu do dyspozycji.

Źródła i dostępność danych

Informacje przedstawione w tym artykule pozyskano przede wszystkim z danych jednostkowych pochodzących z europejskiego badania dochodów i warunków życia ludności (EU-SILC). Populację odniesienia stanowią wszystkie prywatne gospodarstwa domowe i ich obecni członkowie, którzy w czasie gromadzenia danych zamieszkiwali na terytorium państwa członkowskiego; populacja docelowa zasadniczo nie obejmuje osób żyjących w zbiorowych gospodarstwach domowych i w instytucjach. Wartość zagregowana dla UE-28 to ważona liczbą ludności średnia indywidualnych wartości krajowych.

Uwagi: w czasie, gdy uzyskano dane (listopad 2015 r.), informacje za rok referencyjny 2014 r. dotyczące Estonii i Irlandii nie były dostępne. Dlatego dane zagregowane dla UE i strefy euro za 2014 r. są danymi szacunkowymi.

Kontekst

UE nie odpowiada za politykę mieszkaniową, to rządy państw członkowskich kształtują własną politykę w tej dziedzinie. Wiele państw członkowskich UE zmaga się jednak z podobnymi wyzwaniami, na przykład: w jaki sposób odnawiać zasoby mieszkaniowe, jak planować rozwój miast i zwalczać ich niekontrolowane rozrastanie się, jak wspierać zrównoważony rozwój , jak pomagać na rynku nieruchomości młodym ludziom i grupom w niekorzystnej sytuacji lub jak promować efektywność energetyczną wśród właścicieli domów i mieszkań.

Kwestie mieszkalnictwa socjalnego, bezdomności i integracji odgrywają istotną rolę w agendzie społecznej UE. W Karcie praw podstawowych w art. IV-34 zapisano, że „w celu zwalczania wykluczenia społecznego i ubóstwa, Unia uznaje i szanuje prawo do pomocy społecznej i mieszkaniowej dla zapewnienia, zgodnie z zasadami ustanowionymi w prawie wspólnotowym oraz ustawodawstwach i praktykach krajowych, godnej egzystencji wszystkim osobom pozbawionym wystarczających środków”. W tym kontekście podczas posiedzenia Rady Europejskiej w Nicei w 2000 r. uzgodniono wykaz wspólnych celów unijnej strategii na rzecz walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym. Dwa z tych celów wiążą się z mieszkalnictwem, mianowicie: „wdrażanie strategii mających na celu zapewnienie wszystkim obywatelom dostępu do przyzwoitych i higienicznych warunków mieszkaniowych oraz podstawowych usług niezbędnych do normalnego życia, z uwzględnieniem miejscowych uwarunkowań (elektryczność, woda, ogrzewanie itp.)”, a także „realizowanie strategii zapobiegających kryzysowym sytuacjom życiowym, które mogą prowadzić do wykluczenia społecznego, takim jak zadłużenie, wykluczenie ze szkoły i bezdomność.” Zakres tych kompetencji rozszerzono w 2010 r. w Europejskiej platformie współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym (COM(2010) 758 final), w której określono szereg działań mających na celu zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym o co najmniej 20 mln do 2020 r. (w porównaniu z 2008 r.) – zob. także artykuł na temat danych statystycznych dotyczących włączenia społecznego.

Zobacz także

Więcej informacji z Eurostatu

Publikacje

Główne tabele

Income and living conditions (t_ilc), zob. (w jęz. angielskim):
Living conditions (t_ilc_lv)
Housing conditions (t_ilc_lvho)
Overcrowding rate (t_ilc_lvho_or)
Housing cost burden (t_ilc_lvho_hc)
Material deprivation (t_ilc_md)
Housing deprivation (t_ilc_mdho)

Baza danych

Income and living conditions (ilc), zob. (w jęz. angielskim):
Living conditions (ilc_lv)
Housing conditions (ilc_lvho)
Overcrowding rate (ilc_lvho_or)
Under-occupied dwellings (ilc_lvho_uo)
Housing cost burden (ilc_lvho_hc)
Material deprivation (ilc_md)
Housing deprivation (ilc_mdho)

Sekcja specjalna

Metodyka / Metadane

Dane źródłowe tablic i wykresów (MS Excel)

Excel.jpg Housing statistics: tables and figures (w jęz. angielskim)

Pozostałe informacje

  • Rozporządzenie nr 1177/2003 z dnia 16 czerwca 2003 r. dotyczące statystyk Wspólnoty w sprawie dochodów i warunków życia (EU-SILC)
  • Rozporządzenie nr 1553/2005 z dnia 7 września 2005 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1177/2003 dotyczące statystyk Wspólnoty w sprawie dochodów i warunków życia (EU-SILC)
  • Rozporządzenie nr 1791/2006 z dnia 20 listopada 2006 r. dostosowujące niektóre rozporządzenia i decyzje w takich dziedzinach, jak: [...], statystyka, [...] w związku z przystąpieniem Bułgarii i Rumunii
  • Rozporządzenie 1157/2010 z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie wykonania rozporządzenia (WE) nr 1177/2003 dotyczącego statystyk Wspólnoty w sprawie dochodów i warunków życia (EU-SILC) w odniesieniu do wykazu dodatkowych zmiennych obowiązkowych na 2012 r. odnoszących się do warunków mieszkaniowych

Linki zewnętrzne


Retrieved from "https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Archive:Housing_statistics/pl&oldid=334012"