Statistics Explained

Dane statystyczne dotyczące mieszkalnictwa

Dane z maja 2015 r. Najnowsze dane: Więcej informacji Eurostatu, główne tabele i baza danych. Planowana aktualizacja artykułu: sierpień 2016 r.
Wykres 1: Ludność w podziale według rodzaju lokalu mieszkalnego, 2013 r.
(% ludności)
źródło: Eurostat (ilc_lvho01)
Wykres 2: Ludność w podziale według tytułu prawnego do zajmowanego mieszkania, 2013 r.
(% ludności)
źródło: Eurostat (ilc_lvho02)
Wykres 3: Wskaźnik przeludnienia, 2013
(% określonej populacji)
źródło: Eurostat (ilc_lvho05a)
Wykres 4: Poważna deprywacja mieszkaniowa, lata 2012–2013< BR >(% ludności)
źródło: Eurostat (ilc_mdho06a)
Tablica 1: Wskaźnik przeciążenia wydatkami mieszkaniowymi według tytułu prawnego do zajmowanego mieszkania, 2013 r.
(% ludności)
źródło: Eurostat (ilc_lvho07c) and (ilc_lvho07a)

Poniższy artykuł zawiera przegląd pochodzących z ostatniego okresu danych statystycznych dotyczących mieszkalnictwa w Unii Europejskiej (UE) i państwach EFTA, ze szczególnym uwzględnieniem rodzajów lokali mieszkalnych, tytułu prawnego do zajmowanego mieszkania (własność lub wynajem nieruchomości), jakości mieszkań i ich przystępności cenowej.

Porządne mieszkanie w przystępnej cenie i w bezpiecznym otoczeniu to podstawowa potrzeba i prawo. Zaspokojenie tej potrzeby, co prawdopodobnie zmniejszy problem ubóstwa i wykluczenia społecznego, stanowi nadal poważne wyzwanie dla wielu europejskich państw.

Główne ustalenia statystyczne

Rodzaj lokalu mieszkalnego

W 2013 r. 41,1 %ludności UE-28 zajmowało mieszkania w domach wielorodzinnych, niewiele ponad jedna trzecia (34,0 %) mieszkała w domach jednorodzinnych, a 24,1 % w domach bliźniaczych (szeregowych). Wśród państw członkowskich UE odsetek ludności zajmującej mieszkania w budownictwie wielorodzinnym był najwyższy w Hiszpanii (65,4 %), na Łotwie (65,3 %) i w Estonii (63,8 %). Odsetek mieszkańców domów jednorodzinnych był najwyższy w Chorwacji (70,9 %), Słowenii (66,5 %), na Węgrzech (64,0 %), w Rumunii (60.1 %) i Danii (55,8 %); również Norwegia (61,1 %) i Serbia (60,5 %) zgłosiły wysokie odsetki ludności zamieszkałej w domach jednorodzinnych. Największą skłonność do mieszkania w domach szeregowych odnotowano w Niderlandach (60,7 %), Zjednoczonym Królestwie (60,0 %) i Irlandii (58,3 %) — zob. wykres 1.

Tytuł prawny do zajmowanego mieszkania

W 2013 r. ponad jedna czwarta (27,3 %) ludności UE-28 zamieszkiwała własne lokale własnościowe obciążone kredytem lub hipoteką, natomiast ponad dwie piąte ludności (42,7 %) zajmowało lokale własnościowe nieobciążone kredytem ani hipoteką. Z danych wynika, że siedem na dziesięć osób (70,0 %) w UE-28 mieszkało we własnych lokalach własnościowych, natomiast 19,0 % ludności wynajmowało mieszkania po cenach rynkowych, a 11,0 % korzystało z zakwaterowania o obniżonym czynszu lub z bezpłatnego zakwaterowania.

W 2013 r. ponad połowa ludności w każdym z państw członkowskich UE (zob. wykres 2) mieszkała we własnych mieszkaniach: od 52,6 % w Niemczech do 95,6 % w Rumunii. W Szwajcarii więcej osób wynajmowało mieszkania (56,0 % ludności) niż mieszkało we własnych lokalach własnościowych. W Szwecji (61,4 %) i Niderlandach (60,0 %) ponad połowa ludności mieszkała we własnych lokalach własnościowych obciążonych kredytem lub hipoteką; podobnie było w Norwegii (64,9 %) i Islandii (62,9 %).

W 2013 r. w dziesięciu państwach członkowskich UE odsetek osób zajmujących mieszkania wynajmowane po cenie rynkowej wynosił poniżej 10,0 %. W Niemczech i Danii natomiast blisko dwie piąte ludności mieszkało w lokalach wynajmowanych po cenie rynkowej, podobnie jak około jednej trzeciej ludności w Niderlandach, ponad jedna czwarta w Szwecji i Austrii oraz ponad jedna piąta w Luksemburgu. W Szwajcarii odsetek ten był jeszcze wyższy i wynosił 51,8 %. Odsetek mieszkańców korzystających z zakwaterowania o obniżonym czynszu lub z bezpłatnego zakwaterowania wynosił mniej niż 20,0 % we wszystkich państwach członkowskich UE.

Jakość mieszkań

Jednym z głównych mierników stosowanych w ocenie jakości warunków zamieszkania jest dostępność wystarczającej przestrzeni w lokalu. Wskaźnik przeludnienia określa odsetek osób zajmujących przeludnione mieszkania, biorąc pod uwagę liczbę pomieszczeń dostępnych w gospodarstwie domowym, wielkość gospodarstwa domowego oraz wiek jego członków i ich sytuację rodzinną.

W 2013 r. 17,3 % ludności UE-28 żyło w przeludnionych mieszkaniach (zob. wykres 3); najwyższe wskaźniki przeludnienia wśród państw członkowskich UE odnotowano w Rumunii (52,9 %), na Węgrzech (45,7 %), w Polsce (44,8 %), Bułgarii (44,2 %) i Chorwacji (42,8 %); ponadto wskaźniki przekraczające 50 % zarejestrowano też w Serbii i byłej jugosłowiańskiej republice Macedonii. Najniższe wskaźniki przeludnienia odnotowano natomiast w Belgii (2,0 %), na Cyprze (2,4 %) i w Niderlandach (2,6 %), natomiast dziewięć innych państw członkowskich UE (oraz Norwegia, Szwajcaria i Islandia) zgłosiło wskaźniki poniżej 10,0 % ludności mieszkającej w przeludnionych lokalach. Największy wzrost odsetka osób żyjących w przeludnionych mieszkaniach między 2012 a 2013 r. zgłosiły Litwa i Estonia (wzrost odpowiednio o 9,0 i 7,1 punktu procentowego).

Wśród osób zagrożonych ubóstwem (innymi słowy żyjących w gospodarstwach domowych, w których dochód ekwiwalentny do dyspozycji na osobę wynosił poniżej 60 % krajowej mediany) wskaźnik przeludnienia w 2013 r. w UE-28 sięgnął 30,2 %, a więc był o 12,9 punktu procentowego wyższy niż analogiczny wskaźnik dla całej ludności. Najwyższe wskaźniki przeludnienia wśród populacji zagrożonej ubóstwem odnotowano na Węgrzech (70,1 %), w Rumunii (65,1 %) i Polsce (61,9 %), przy czym również na Słowacji i w Bułgarii ponad połowa osób zagrożonych ubóstwem mieszkała w przeludnionych lokalach. Wysokie wskaźniki przeludnienia wśród populacji zagrożonej ubóstwem zgłosiły ponadto była jugosłowiańska republika Macedonii (63,1 %) oraz Serbia (62,3 %). Z drugiej strony najniższe wskaźniki przeludnienia wśród osób zagrożonych ubóstwem odnotowano na Cyprze, w Irlandii (w obu państwach 4,9 %), na Malcie (6,3 %) i w Belgii (8,4 %); tylko w tych państwach członkowskich UE mniej niż jedna na dziesięć osób zagrożonych ubóstwem mieszkała w przeludnionych warunkach (zob. wykres 3); natomiast poza UE taka sytuacja panowała też w Szwajcarii.

Aby uzyskać pełniejszy obraz jakości mieszkań, oprócz przeludnienia uwzględnia się też pewne inne aspekty deprywacji mieszkaniowej, takie jak brak łazienki lub toalety, nieszczelny dach lub niedoświetlenie mieszkania. Wskaźnik poważnej deprywacji mieszkaniowej definiuje się jako odsetek osób zajmujących mieszkania uważane za przeludnione, w których dodatkowo występuje co najmniej jeden z wymienionych powyżej wyróżników deprywacji mieszkaniowej. W 2013 r. w skali całej UE-28 z poważną deprywacją mieszkaniową borykało się około 5,2 % ludności (zob. wykres 4). W 2013 r. w pięciu państwach członkowskich UE w warunkach poważnej deprywacji mieszkaniowej żyła więcej niż jedna dziesiąta obywateli, na Węgrzech było to 17,6 % mieszkańców, zaś w Rumunii aż 23,0 %, a więc prawie co czwarta osoba. W odróżnieniu od tych państw, w Finlandii, Niderlandach i Belgii problem poważnej deprywacji mieszkaniowej dotykał w 2013 r. mniej niż 1,0 % populacji. W okresie między 2012 a 2013 r. łączny odsetek osób doświadczających poważnej deprywacji mieszkaniowej w UE-28 zwiększył się o 0,1 punktu procentowego. Największy wzrost odsetka osób doświadczających poważnej deprywacji mieszkaniowej zgłosiła Litwa: o 2,0 punkty procentowe w latach 2012–2013. Największe spadki wystąpiły na Słowacji, w Chorwacji i w Luksemburgu (w każdym z tych państw spadek o 0,6 punktu procentowego) oraz w Słowenii (-1,6 punktu procentowego).

Przystępność cenowa mieszkań

W 2013 r. 11,0 % ludności UE-28 żyło w gospodarstwach domowych, które przeznaczały co najmniej 40 % swojego ekwiwalentnego dochodu do dyspozycji na wydatki mieszkaniowe (zob. tablica 1). Odsetek osób, których wydatki mieszkaniowe przekraczały 40 % ekwiwalentnego dochodu do dyspozycji, był najwyższy w grupie lokatorów wynajmujących mieszkania po cenach rynkowych (25,7 %), a najniższy w przypadku właścicieli lokali własnościowych nieobciążonych kredytem ani hipoteką (6,8 %).

Średnia dla UE-28 maskuje znaczące różnice występujące między państwami członkowskimi. Z jednej strony, w niektórych państwach stosunkowo mały odsetek ludności tworzą gospodarstwa domowe, których koszty mieszkaniowe przekraczają 40 % ekwiwalentnego dochodu do dyspozycji. Do takich państw należą: Malta (2,6 %), Cypr (3,3 %), Irlandia i Finlandia (po 4,9 %), Francja (5,0 %), Luksemburg (5,6 %) i Słowenia (6,0 %). Z drugiej strony, ponad jedna trzecia ludności Grecji (36,9 %) i blisko jedna piąta mieszkańców Danii (18,9 %) wydaje na koszty związane z mieszkaniem ponad 40 % ekwiwalentnego dochodu do dyspozycji; w dalszej kolejności, ale też stosunkowo wysokie wskaźniki odnotowały Niemcy (16,4 %), Niderlandy (15,7 %), Rumunia (15,4 %), Bułgaria (14,3 %) i Węgry (12,7 %).

Źródła i dostępność danych

Informacje przedstawione w tej sekcji pozyskano przede wszystkim z danych jednostkowych pochodzących z europejskiego badania dochodów i warunków życia ludności (EU-SILC). Populację odniesienia stanowią wszystkie prywatne gospodarstwa domowe i ich obecni członkowie, którzy w czasie gromadzenia danych zamieszkiwali na terytorium państwa członkowskiego; populacja docelowa zasadniczo nie obejmuje osób żyjących w zbiorowych gospodarstwach domowych i w instytucjach. Wartość zagregowana dla UE-28 to ważona liczbą ludności średnia indywidualnych wartości krajowych.

Kontekst

UE nie odpowiada za politykę mieszkaniową, to rządy państw członkowskich kształtują własną politykę w tej dziedzinie. Wiele państw członkowskich UE zmaga się jednak z podobnymi wyzwaniami, na przykład: w jaki sposób odnawiać zasoby mieszkaniowe, jak planować rozwój miast i zwalczać ich niekontrolowane rozrastanie się, jak wspierać zrównoważony rozwój , jak pomagać na rynku nieruchomości młodym ludziom i grupom w niekorzystnej sytuacji lub jak promować efektywność energetyczną wśród właścicieli domów i mieszkań.

Kwestie mieszkalnictwa socjalnego, bezdomności i integracji odgrywają istotną rolę w agendzie społecznej UE. W Karcie praw podstawowych w art. IV-34 zapisano, że „w celu zwalczania wykluczenia społecznego i ubóstwa, Unia uznaje i szanuje prawo do pomocy społecznej i mieszkaniowej dla zapewnienia, zgodnie z zasadami ustanowionymi w prawie wspólnotowym oraz ustawodawstwach i praktykach krajowych, godnej egzystencji wszystkim osobom pozbawionym wystarczających środków”. W tym kontekście podczas posiedzenia Rady Europejskiej w Nicei w 2000 r. uzgodniono wykaz wspólnych celów unijnej strategii na rzecz walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym. Dwa z tych celów wiążą się z mieszkalnictwem, mianowicie: „wdrażanie strategii mających na celu zapewnienie wszystkim obywatelom dostępu do przyzwoitych i higienicznych warunków mieszkaniowych oraz podstawowych usług niezbędnych do normalnego życia, z uwzględnieniem miejscowych uwarunkowań (elektryczność, woda, ogrzewanie itp.)”, a także „realizowanie strategii zapobiegających kryzysowym sytuacjom życiowym, które mogą prowadzić do wykluczenia społecznego, takim jak zadłużenie, wykluczenie ze szkoły i bezdomność.” Zakres tych kompetencji rozszerzono w 2010 r. w Europejskiej platformie współpracy w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym (COM(2010) 758 final), w której określono szereg działań mających na celu zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym o co najmniej 20 mln do 2020 r. (w porównaniu z 2008 r.) – zob. także artykuł na temat danych statystycznych dotyczących włączenia społecznego.

Zobacz także

Więcej informacji Eurostatu

Publikacje

Główne tabele

Income and living conditions (t_ilc) (w jęz. angielskim), zob.
Living conditions (t_ilc_lv)
Housing conditions (t_ilc_lvho)
Material deprivation (t_ilc_md)
Housing deprivation (t_ilc_mdho)

Baza danych

Income and living conditions (ilc), zob.
Living conditions (ilc_lv)
Housing conditions (ilc_lvho)
Material deprivation (ilc_md)
Housing deprivation (ilc_mdho)
Environment of the dwelling (ilc_mddw)

Sekcja specjalna

Metodyka / Metadane

Dane źródłowe tablic i wykresów (MS Excel)

Excel.jpg Housing statistics: tables and figures

Pozostałe informacje

  • Rozporządzenie nr 1177/2003 z dnia 16 czerwca 2003 r. dotyczące statystyk Wspólnoty w sprawie dochodów i warunków życia (EU-SILC)
  • Rozporządzenie nr 1553/2005 z dnia 7 września 2005 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1177/2003 dotyczące statystyk Wspólnoty w sprawie dochodów i warunków życia (EU-SILC)
  • Rozporządzenie nr 1791/2006 z dnia 20 listopada 2006 r. dostosowujące niektóre rozporządzenia i decyzje w takich dziedzinach, jak: [...], statystyka, [...] w związku z przystąpieniem Bułgarii i Rumunii

Linki zewnętrzne


Retrieved from "https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Archive:Housing_statistics/pl&oldid=265452"