Een van de speerpunten van de Nederlandse regering is de transitie van een verzorgingsstaat naar een “participatiesamenleving”, een samenleving die is gebaseerd op de zelfredzaamheid en de sociale netwerken van burgers. Grote delen van het socialezekerheidsstelsel zijn overgedragen aan de gemeenten. Van de gemeenten wordt verwacht dat zij een geïntegreerde aanpak van de sociale voorzieningen hanteren en elk individueel geval een oplossing op maat bieden. In reactie hierop hebben veel gemeenten Sociale Wijkteams (SWT's) opgericht. Tijdens deze Peer Review, die in Den Haag werd gehouden, werd gesproken over het gebruik van SWT's om armoede te bestrijden.

© Rawpixel.com / Shutterstock.com

Gastland: Nederland

Datum: 19-20 januari 2016

Deelnemende landen: België - Denemarken - Finland - Ierland - Letland - Litouwen - Malta - Polen - Roemenië - Tsjechië

Stakeholders: Europees Sociaal Netwerk (ESN), het Europees Netwerk Armoedebestrijding (EAPN)

De Sociale Wijkteams bestaan doorgaans uit een brede range professionals die zowel uit de publieke als uit de private sector afkomstig zijn. De manier waarop de teams georganiseerd zijn, verschilt aanzienlijk en kan met de tijd veranderen, maar het gemeenschappelijke doel is om één loket tot stand te brengen voor mensen die hulp nodig hebben, zodat zij efficiënt kunnen worden geholpen.

Belangrijkste lessen

• SWT's kunnen een betaalbaar, doeltreffend en duurzaam instrument vormen in de strijd tegen armoede. De belangrijkste voordelen van de SWT's zijn flexibiliteit, potentiële kosteneffectiviteit en vereenvoudigde toegang via één loket.
• Oplossingen moeten worden bedacht in samenspraak met de gebruikers, en niet van bovenaf worden opgelegd.
• SWT's moeten sterk verankerd zijn in de lokale gemeenschap, wat betekent dat alle relevante stakeholders, met name NGO's, werkgevers en mensen die in armoede leven, erbij betrokken moeten worden.
• Een wetskader voor SWT's moet een gemeenschappelijke context bieden, maar ook voldoende ruimte laten voor aanpassing aan lokale situaties en behoeften.
• Een geïntegreerde aanpak van maatschappelijk werk vraagt om multidisciplinaire teams die zijn samengesteld uit uiterst gemotiveerde en competente professionals.
• Er dient meer nadruk te worden gelegd op het leveren van bewijs met betrekking tot goede beleidsvorming, dienstverlening en evaluatie zodat de meest doeltreffende en efficiënte benaderingen in kaart kunnen worden gebracht en op grotere schaal kunnen worden toegepast.