Dr Tit Albreht, Istitut Nazzjonali tas-Saħħa Pubblika tas-Slovenja
Tajjeb li nħabbru li l-verżjoni stampata tal-Gwida Ewropea għall-Programmi Nazzjonali tal-Kontroll tal-Kanċer ta' Kwalità għadha kif tlestiet u se jkollha ton speċjali għaċ-ċelebrazzjonijiet tat-30 anniversarju tal-Programm L-Ewropa Kontra l-Kanċer waqt il-presidenza Lussemburgiża li se jsiru dan ix-xahar.
Il-Gwida tipprovdi mudell għall-produzzjoni ta’ programmi nazzjonali tal-kontroll tal-kanċer, tiġbor l-esperjenzi ta’ organizzazzjonijiet internazzjonali u nazzjonali differenti fil-qasam tal-kanċer. Kull kapitlu jittratta suġġett ewlieni partikolari u lista ta’ indikaturi huma proposti għal azzjonijiet ta’ segwitu, il-biċċa l-kbira minnhom meħuda mill-proġett Eurochip, inizjattiva oħra ta’ suċċess tal-UE.
Il-pubblikazzjoni tal-gwida hija l-aktar waħda reċenti minn bosta kisbiet f'dan il-qasam fl-aħħar 30 sena. Wara l-programm L-Ewropa Kontra l-Kanċer, li kien ħadem tajjeb bejn l-1985 u l-2003, l-Unjoni Ewropea ddeċidiet li terġa’ tniedi l-attivitajiet fl-2007. Kienet is-sena meta tliet presidenzi - il-Ġermanja, il-Portugall u s-Slovenja - bdew l-isforzi biex iżidu suġġetti diffiċli fl-aġenda tas-saħħa tal-UE. Is-Slovenja għażlet il-kanċer, li sar is-suġġett ewlieni tal-Presidenza tagħha.
Dawn l-attivitajiet irriżultaw f’l-intensifikazzjoni tal-azzjonijiet tal-UE, li eventwalment irriżultaw fil-formazzjoni tas-Sħubija Ewropea għal Azzjoni kontra l-Kanċer (EPAAC). Azzjoni Konġunta oħra bl-istess isem kienet għaddejja bejn l-2011 u l-2014, segwita b'azzjoni konġunta oħra bl-isem ta' CanCon. Fuq quddiem tal-aġenda politika tal-Kummissjoni Ewropea u l-Istati Membri kien is-suġġett ta’ pjanijiet nazzjonali dwar il-kanċer jew il-Programmi Nazzjonali għall-Kontroll tal-Kanċer. Il-Kummissjoni Ewropea talbet lill-Istati Membri kollha biex jiżviluppaw pjanijiet jew strateġiji nazzjonali dwar il-kanċer sal-2013. Kważi l-Istati Membri kollha għamlu dan, kif wera l-istħarriġ imwettaq taħt l-awspiċi tal-azzjoni konġunta EPAAC. Sforz konġunt ta’ diversi pajjiżi li esprimew l-interess partikolari tagħhom fi Pjanijiet Nazzjonali dwar il-Kanċer, bl-assistenza tal-Prof. José Maria Martin-Moreno u t-tim tiegħu fl-Università ta’ Valencia, ħareġ b'kisba importanti oħra - Gwida Ewropea għall-Programmi Nazzjonali tal-Kontroll tal-Kanċer ta' Kwalità li għadha kif ġiet ippubblikata.
Minħabba l-kobor tal-problema u l-isfida li l-kanċer jirrappreżenta llum, l-intensifikazzjoni ta’ attivitajiet li jiżviluppaw politiki dwar il-kanċer jintlaqgħu bil-qalb. Qed nistennew bil-ħerqa aktar titjib f’dan l-isforz ta’ azzjoni koordinat min-naħa tal-UE dwar il-ġlieda kontra l-kanċer li ilha teżisti.
