Groei en cohesie stimuleren in grensregio's van de EU

De Europese Unie heeft 40 interne grensregio's, die samen 40% van het grondgebied van de Unie beslaan en goed zijn voor bijna 30% van de EU-bevolking. Grensregio's presteren echter over het algemeen economisch minder goed dan andere regio's in een EU-land. De bewoners van grensregio's hebben doorgaans minder gemakkelijk toegang tot openbare diensten zoals ziekenhuizen en universiteiten. Mensen, bedrijven en overheden in grensregio's hebben te maken met specifieke problemen wanneer ze zich bewegen tussen de verschillende administratieve en rechtssystemen. Europese financiële middelen en investeringen alleen volstaan niet om deze aanhoudende problemen te verhelpen. Om die reden heeft de Commissie op 20 september 2017 haar mededeling „Boosting Growth and Cohesion in EU Border Regions” goedgekeurd, waarin een reeks nieuwe en concrete maatregelen wordt voorgesteld.

De mededeling gaat dieper in op de vraag hoe de EU en de EU-landen de complexiteit, de duur en de kosten van grensoverschrijdende interactie kunnen verminderen en de bundeling van diensten langs binnengrenzen kunnen bevorderen. Er wordt nagegaan wat moet worden verbeterd zodat de burgers in grensregio's gebruik kunnen maken van alle mogelijkheden aan beide zijden van de grens. De mededeling draagt ook bij aan het debat dat is gestart met het Witboek over de toekomst van Europa door maatregelen voor te stellen en aanbevelingen te doen die het voor grensregio's met binnengrenzen gemakkelijker maken om samen te werken, obstakels uit de weg te ruimen en burgers en bedrijven in grensregio's te helpen het potentieel van deze regio's ten volle te benutten.

In de mededeling wordt een reeks actiepunten voorgesteld ter bevordering van de concurrentiepositie en cohesie van grensregio's, met name door het aanpakken van enkele van de juridische en administratieve obstakels die op dit moment in de weg staan voor nauwere samenwerking en interactie. De uitvoering van deze maatregelen wordt eenvoudiger gemaakt door de oprichting van een „Border Focal Point” binnen de Commissie, bestaande uit Commissie-experts op het gebied van grensoverschrijdende kwesties die nationale en regionale overheden gaan adviseren over het wegnemen van juridische en administratieve grensobstakels.

De positieve effecten van minder grensoverschrijdende obstakels zullen bijdragen aan zowel de sociaaleconomische ontwikkeling als de integratie van grensregio's. De Commissie speelt een belangrijke rol in dit proces door het voorstellen van wetgeving of financieringsmechanismen, of door het ondersteunen van EU-landen en regio's om de problemen beter te begrijpen en doeltreffende oplossingen te ontwikkelen, met name door het bevorderen van de uitwisseling van informatie en het onder de aandacht brengen van succesvolle praktijken in hun grensregio's.

Bij de mededeling hoort een Werkdocument van de diensten van de Commissie met daarin de belangrijkste ideeën en de uitvoering ervan die in 2015 is begonnen met het „cross-border review”-initiatief. Daarnaast geeft het werkdocument nadere informatie over de juridische en administratieve problemen waar de EU-grensregio's tegenaan lopen en de maatschappelijke gevolgen daarvan, en onderbouwt het de maatregelen die door de Commissie in de mededeling worden voorgesteld met nadere analyses en concrete voorbeelden.

In Brussel vindt op 20-21 september vindt een openingsevenement plaats om aandacht te geven aan de goedkeuring van de mededeling. Daarnaast worden er tussen oktober 2017 en februari 2018 drie vergelijkbare evenementen georganiseerd in Merida (Spanje), Kopenhagen (Denemarken) en Bratislava (Slowakije).