De financiering in het kader van het cohesiebeleid in 2021-2027 zal naar verwachting 1,3 miljoen banen opleveren en tegen het einde van het decennium gemiddeld 0,5 % tot de stijging van het bbp van de EU bijdragen – in sommige lidstaten zelfs 4 %.
- 02 May 2023
De financiering zal ook in tal van gemeenschappelijke collectieve goederen helpen voorzien en de Europese burgers, regio's en steden tastbare en concrete voordelen opleveren. Dit zijn enkele van de conclusies van een vandaag gepubliceerd verslag over de resultaten van de programmering van het cohesiebeleid in 2021-2027.
Het cohesiebeleid zal in deze periode in totaal 545 miljard euro aan investeringen vrijmaken, waarvan 378 miljard euro door de EU wordt gefinancierd. Deze investeringen zullen bijdragen tot duurzame sociaaleconomische convergentie, territoriale cohesie, een sociaal en inclusief Europa en een soepele en rechtvaardige groene en digitale transitie.
Een slimmer en concurrerender Europa
Het cohesiebeleid verleent omvangrijke steun aan onderzoek en innovatie en ondersteunt maatregelen om de digitale kloof te dichten. 83 000 onderzoekers zullen bijvoorbeeld toegang tot betere onderzoeksfaciliteiten hebben en 725 000 bedrijven krijgen steun voor innovatie en slimme groei.
Het beleid wil steun verlenen voor de modernisering en digitalisering van overheidsdiensten (waarbij 22 500 overheden betrokken zijn) en de digitale transformatie van bedrijven. Het ondersteunt ook de ontwikkeling van digitale vaardigheden en infrastructuur, onder meer door 3,1 miljoen huishoudens aan te sluiten op mobiele netwerken en vaste digitale infrastructuur met zeer hoge snelheden.
Naar een koolstofneutrale economie en een veerkrachtiger Europa
Groene investeringen in klimaatmitigatie en -adaptatie richten zich vooral op de doelstellingen van de Europese Green Deal: de uitstoot van broeikasgassen in de EU tegen 2030 met ten minste 55 % verminderen en uiterlijk 2050 klimaatneutraliteit tot stand brengen.
Daartoe ondersteunt het cohesiebeleid projecten op het gebied van energie-efficiëntie en hernieuwbare energie die van bijzonder belang zijn voor de uitvoering van kernactiviteiten in het kader van het REPowerEU-plan. Zo zullen openbare gebouwen (in totaal een oppervlakte van 32 miljoen m²) en 723 000 huishoudens naar verwachting van betere energieprestaties profiteren en zal voor 9 555 MW extra capaciteit aan hernieuwbare energie worden gezorgd.
Om de aanpassing aan de klimaatverandering en het rampenrisicobeheer te ondersteunen, zal het beleid steun verlenen voor de bouw van 229 000 hectare nieuwe groene infrastructuur.
Er zal ook steun voor duurzame stedelijke mobiliteit worden verleend en voor 1 230 km nieuwe en gemoderniseerde tram- en metrolijnen en 12 200 km fietsinfrastructuur worden gezorgd.
Dankzij investeringen in het kader van het cohesiebeleid zullen 16,4 miljoen mensen over schoon water en betere infrastructuur voor de verwerking van afvalwater beschikken.
Naar een rechtvaardige transitie
Het cohesiebeleid verleent steun aan mensen en gebieden die het zwaarst door de transitie naar klimaatneutraliteit worden getroffen. Doel is ervoor te zorgen dat niemand aan zijn lot wordt overgelaten.
Bijna 39 000 ondernemingen zullen daarom steun krijgen om zich achter deze transitie te scharen. Met name zullen meer dan 5 000 kleine en middelgrote ondernemingen (kmo's) profiteren van investeringen in nieuwe vaardigheden voor slimme specialisatie, de industriële transitie en ondernemerschap. Tot 120 000 werklozen zullen van steunmaatregelen voor de arbeidsmarkt profiteren en bijna 200 000 mensen zullen nieuwe kwalificaties verwerven.
Een socialer en inclusiever Europa
Om sociale en inclusieve groei te waarborgen en de Europese pijler van sociale rechten uit te voeren, verlenen de cohesiefondsen steun aan mensen, onder meer in hun beroepsleven. Zo krijgen ten minste 6,5 miljoen werklozen steun om vaardigheden te ontwikkelen en een leven lang te leren – cruciale prioriteiten tijdens dit Europees Jaar van de Vaardigheden. Mede zo kan het EU-streefcijfer voor 2030 worden gehaald, namelijk dat jaarlijks ten minste 60 % van alle volwassenen een opleiding volgt.
Bijzondere aandacht wordt geschonken aan de integratie en de inclusie van meer dan 3 miljoen mensen, onder wie 600 000 mensen die tot gemarginaliseerde groepen (bijvoorbeeld de Roma) behoren. De fondsen zullen ook steun aan 1,7 miljoen leerlingen in het basis- en middelbaar onderwijs verlenen en bijna 3,5 miljoen mensen zullen naar verwachting van nieuwe of gemoderniseerde onderwijsinfrastructuur kunnen genieten.
Gezondheidszorg en langdurige zorg zullen aanzienlijk worden verbeterd (onder meer dankzij betere infrastructuur en apparatuur) en 60 miljoen patiënten zullen naar verwachting medisch advies of een medische behandeling krijgen in nieuwe of gemoderniseerde faciliteiten voor gezondheidszorg.
Een meer verbonden Europa
Het cohesiebeleid zal efficiënte vervoerssystemen op alle territoriale niveaus ondersteunen, zoals het spoorwegvervoer, een van de veiligste en schoonste vormen van vervoer: er zullen 3 900 km spoorwegen in het kader van het trans-Europees vervoersnetwerk (TEN-T) worden aangelegd of gemoderniseerd.
Tot slot zullen – dankzij de programma's in de EU en de buurlanden in het kader van de Europese territoriale samenwerking – financiële middelen worden geïnvesteerd in gezamenlijke projecten waarbij meer dan 2 miljoen personen, 40 299 organisaties en 25 456 kmo's betrokken zijn.
Achtergrondinformatie
Het cohesiebeleid is het belangrijkste instrument voor investeringen op lange termijn in de EU. Het draagt bij tot de economische, sociale en territoriale cohesie in de EU, corrigeert het onevenwicht tussen landen en regio's en zorgt ervoor dat de politieke prioriteiten van de Unie worden verwezenlijkt.
Het cohesiebeleid wordt uitgevoerd met behulp van verschillende fondsen:
- Het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling investeert in de sociale en economische ontwikkeling van alle regio's en steden in de EU.
- Het Cohesiefonds investeert in milieu en vervoer in de minder welvarende EU-landen.
- Het Europees Sociaal Fonds Plus bevordert de werkgelegenheid en brengt een rechtvaardige en sociaal inclusieve samenleving in de EU tot stand.
- Het Fonds voor een rechtvaardige transitie verleent steun aan de regio's die het zwaarst worden getroffen door de transitie naar klimaatneutraliteit.
De beleidsdoelstellingen zijn:
- een concurrerender en slimmer Europa;
- een groenere en koolstofarme transitie naar een koolstofneutrale economie en een veerkrachtig Europa;
- een meer verbonden Europa dankzij betere mobiliteit;
- een socialer en inclusiever Europa;
- een Europa dat dichter bij de burgers staat dankzij een plaatsgebonden bottom-upbenadering, waarbij subregionale gebieden en lokale gemeenschappen hun eigen prioriteiten en projecten op een geïntegreerde en participatieve manier kunnen bepalen;
- een rechtvaardige transitie naar de doelstellingen van de Unie voor 2030 op het gebied van energie en klimaat en een klimaatneutrale EU-economie tegen 2050 op basis van de Overeenkomst van Parijs.
Het cohesiebeleid levert onbetwistbaar een bijdrage aan een steeds hechtere Unie. Dit verslag bevat concrete resultaten en laat zien wat we de komende jaren in de praktijk kunnen verwachten van de investeringen in cohesie. Dankzij de cohesiefondsen zal Europa in de toekomst concurrerender, slimmer, groener, meer verbonden, socialer en inclusiever worden.
Elisa Ferreira, commissaris voor Cohesie en Hervormingen - 02/05/2023
Het cohesiebeleid brengt alle regio’s van de Europese Unie dichter bij elkaar. Het helpt ons een socialer en inclusiever Europa tot stand te brengen. Het investeert in mensen: in digitale apparatuur voor scholen, in langdurige zorg voor kwetsbare personen, in de integratie van gemarginaliseerde groepen in de samenleving en in maatregelen om mensen aan werk te helpen. We moeten allemaal trots zijn op wat de cohesiefondsen elke dag overal in Europa tot stand brengen.
Nicolas Schmit, commissaris voor Werkgelegenheid en Sociale Rechten - 02/05/2023