Archive:Statystyka w dziedzinie turystyki
- Dane z września 2011 roku. Najnowsze dane: Więcej informacji Eurostatu, Główne tabele i Baza danych. Angielska wersja językowa jest bardziej aktualna.
Ten artykuł zawiera omówienie statystyk z ostatniego okresu, dotyczących turystyki w Unii Europejskiej (UE). Turystyka jest ważna ze względu na swój potencjał pod względem gospodarki i zatrudnienia, a także aspekty społeczne i środowiskowe. Dane statystyczne dotyczące turystyki wykorzystuje się do monitorowania nie tylko polityki turystycznej UE, lecz także jej polityki w zakresie rozwoju regionalnego i zrównoważonego rozwoju.
,_2010.png)
_(1_000_million_nights).png)
(1000 mln noclegów) – źródło: Eurostat (tour_occ_ninat) i (tour_occ_nim)
.png)
(1000 noclegów mieszkańców kraju spędzonych za granicą) – źródło: Eurostat (tour_dem_tnw) i (tour_dem_tnq)
.png)
(średnia liczba noclegów za granicą na mieszkańca) – źródło: Eurostat (tour_dem_tnq) i (tps00001)
_(1_000_nights_spent_in_the_country_by_non-residents).png)
(1000 noclegów osób niezamieszkałych w danym kraju) – źródło: Eurostat (tour_occ_ninat) i (tour_occ_nim)
.png)
(1000 noclegów osób niezamieszkałych w danym kraju) – źródło: Eurostat (tour_occ_ninat) i (tour_occ_nim)
.png)
(noclegi osób zamieszkałych i niezamieszkałych w danym kraju w turystycznych obiektach zbiorowego zakwaterowania na mieszkańca) – źródło: Eurostat (tour_occ_ninat), (tour_occ_nim) i (tps00001)
W ostatnich dziesięcioleciach turystyka zaczęła odgrywać coraz większą rolę, zarówno dla przedsiębiorstw, jak i dla obywateli. Według oszacowań Dyrekcji Generalnej ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu Komisji Europejskiej, z turystyki pochodzi ponad 5 % produktu krajowego brutto (PKB) krajów UE-27. W sektorze zakwaterowania turystów w krajach UE-27 pracuje 2,3 mln osób, a całkowite zatrudnienie w branży turystycznej w UE-27 szacuje się na 12–14 mln osób (według wstępnych danych z tourism rachunków satelitarnych).
Główne ustalenia statystyczne
Wielkość ruchu turystycznego – popyt i podaż
W 2010 r. mieszkańcy UE (z wyłączeniem Malty) odbyli ponad 1 000 mln podróży turystycznych. Krótkie podróże (jeden do trzech noclegów) stanowiły nieco ponad połowę (55,5 %) odbytych wyjazdów (zob. Tablica 1). Około trzech czwartych (76,6 %) podróży miało charakter krajowy, natomiast 23,4 % zagraniczny.
W niektórych państwach członkowskich ponad połowa wszystkich podróży turystycznych to wyjazdy zagraniczne. Sytuacja taka miała miejsce w Luksemburgu, Belgii, Słowenii i Niderlandach. W przypadku mieszkańców Rumunii, Hiszpanii, Grecji, Bułgarii i Portugalii wyjazdy zagraniczne stanowiły jednak mniej niż 10 % podróży turystycznych. Wydaje się, że przedstawione dane liczbowe są uwarunkowane wielkością i położeniem geograficznym państwa członkowskiego (zwykle w krajach mniejszych i położonych bardziej na północ obserwuje się większą skłonność mieszkańców do wyjeżdżania na wakacje za granicę).
Szacuje się, że w 2010 r. aktywność turystyczną przejawiło, czyli odbyło w ciągu roku co najmniej jedną podróż obejmującą co najmniej cztery noclegi, około 51,5 % ludności UE-27. Także pod tym względem widoczne są duże różnice, gdyż wskaźnik aktywności wynosił od 5,3 % w Bułgarii do 87,8 % na Cyprze (zob. Tablica 2).
Z punktu widzenia podaży, szacuje się, że w 2010 r. w UE-27 działało prawie 204 000 hoteli i podobnych obiektów; ponadto istniało więcej niż 256 000 innych turystycznych obiektów zbiorowego zakwaterowania (takich jak kempingi oraz domy i mieszkania wakacyjne). Hotele i podobne obiekty oferowały ponad 12,4 mln miejsc noclegowych, z czego niemal połowa (46,2 %) przypadała na Włochy (2,3 mln miejsc noclegowych), Hiszpanię (1,8 mln) i Niemcy (1,7 mln). W 2010 r. turyści krajowi i zagraniczni w UE-27 spędzili w hotelach i podobnych obiektach ponad 1 500 mln noclegów.
W ciągu ostatniego dziesięciolecia liczba noclegów spędzonych przez turystów w obiektach zbiorowego zakwaterowania zasadniczo wykazywała tendencję zwyżkową. Zmniejszenie liczby podróżujących po atakach terrorystycznych w USA w 2001 r. oraz kryzys finansowy i gospodarczy były jednak przyczyną krótkotrwałych załamań: liczba noclegów w turystycznych obiektach zbiorowego zakwaterowania w UE-27 spadła o 0,6 % w 2008 r. i o 2,8 % w 2009 r. W 2010 r. liczba takich noclegów wzrosła jednak o 0,9 %, osiągając poziom 2 250 mln (zob. Wykres 1).
Najpopularniejsze ośrodki turystyczne
W 2010 r. mieszkańcy Niemiec spędzili 640,6 mln noclegów w obiektach zbiorowego zakwaterowania poza terytorium Niemiec, podczas gdy mieszkańcy Zjednoczonego Królestwa nocowali za granicą 504,3 mln razy; na mieszkańców tych dwóch państw członkowskich przypadała prawie połowa (49,4 %) całkowitej liczby noclegów spędzonych za granicą przez mieszkańców UE-27. W szerszym ujęciu, na dziesięć państw członkowskich, których mieszkańcy najczęściej korzystali z turystycznych obiektów zbiorowego zakwaterowania za granicą, przypadło 87,4 % z 2 315,3 mln zagranicznych noclegów w 2010 r. (zob. Tablica 3).
Biorąc pod uwagę liczbę ludności, państwem członkowskim, którego mieszkańcy najczęściej nocowali za granicą, był Luksemburg (średnio 21,2 noclegów na mieszkańca), a na dalszych miejscach znalazły się Cypr (14,7), Irlandia (11,6, dane za 2009 r.) i Niderlandy (także 11,6). Znajdujący się na przeciwległym końcu skali Rumunii, Bułgarzy i Grecy (dane za 2009 r.) spędzili w 2010 r. średnio jeden wakacyjny nocleg za granicą (zob. rysunek 2).
W 2010 r. krajem najczęściej odwiedzanym przez zagranicznych turystów z UE była Hiszpania, na którą przypadło 213,3 mln noclegów w obiektach zbiorowego zakwaterowania, czyli 23,2 % całkowitej ich liczby w UE-27. Trzema państwami członkowskimi najczęściej odwiedzanymi przez turystów zagranicznych były Hiszpania, Włochy (167,8 mln noclegów) i Francja (85,2 mln noclegów), w których zagraniczni turyści spędzili łącznie 50,7 % noclegów w UE-27. Najrzadziej odwiedzanymi krajami były Litwa, Łotwa i Luksemburg (dane za 2009 r.); interpretując te wartości należy brać pod uwagę wpływ wielkości tych państw (zob. Wykres 3 i Tablica 4).
Aby spojrzeć na liczbę noclegów (turystów krajowych i zagranicznych) w perspektywie, należy odnieść ją do liczby ludności kraju, uzyskując w ten sposób wskaźnik natężenia ruchu turystycznego. W 2010 r. zastosowanie tej miary wykazało, że najpopularniejszymi ośrodkami turystycznymi w UE-27 były śródziemnomorskie wyspy Malta i Cypr, a także Austria ze swoją ofertą turystyki górskiej i miejskiej (zob. Wykres 4).
Finansowe aspekty turystyki międzynarodowej
Gospodarcze znaczenie turystyki można określić, analizując stosunek wpływów z turystyki międzynarodowej do PKB. W 2010 r. współczynnik ten był najwyższy na Malcie (13,2 %) i Cyprze (9,5 %), co potwierdza wagę turystyki dla tych wyspiarskich krajów (zob. Tablica 5); jeszcze wyższy współczynnik odnotowano w Chorwacji (13,9 %, dane za 2009 r.). W wartościach bezwzględnych, w 2010 r. najwyższe wpływy z turystyki międzynarodowej zarejestrowano w Hiszpanii (39 621 mln EUR) i Francji (34 939 mln EUR), a na kolejnych miejscach znalazły się Włochy, Niemcy i Zjednoczone Królestwo.
Najwyższe wydatki na turystykę międzynarodową stwierdzono w Niemczech, gdzie wyniosły one w 2010 r. łącznie 58 596 mln EUR, natomiast na dalszych pozycjach znalazły się Zjednoczone Królestwo (36 829 mln EUR) i Francja (29 686 mln EUR). Analiza takich wydatków w odniesieniu do liczby ludności wykazuje, że w przypadku mieszkańców Luksemburga w 2010 r. średnie wydatki na podróże zagraniczne wynosiły 5 374 EUR na mieszkańca, a więc znacznie więcej niż w drugim kraju w rankingu, Belgii (1 305 EUR), za którą z kolei znalazły się Irlandia, Dania i Cypr. Nie jest zaskakujące, że każde z tych państw członkowskich jest względnie małe, a także należy do czołówki pod względem udziału długich (czyli obejmujących cztery noclegi lub więcej) wyjazdów zagranicznych w łącznej liczbie podróży turystycznych.
Źródła i dostępność danych
Turystyka, w ujęciu statystycznym, odnosi się do aktywności osób udających się w podróż na nie więcej niż rok do miejsc znajdujących się poza ich zwykłym otoczeniem. Cel takich podróży może być dowolny, w tym służbowy, wypoczynkowy lub innego rodzaju osobisty, inny niż zatrudnienie przez mieszkańca, gospodarstwo domowe lub przedsiębiorstwo w odwiedzanym kraju. W statystykach turystycznych uwzględnia się obecnie tylko wyjazdy obejmujące co najmniej jeden nocleg; od 2014 r. będą brane pod uwagę również jednodniowe podróże zagraniczne.
System tworzenia statystyk turystycznych ustanowiono Dyrektywą Rady 95/57/WE z dnia 23 listopada 1995 r. w sprawie zbierania informacji statystycznych w dziedzinie turystyki. Ta podstawa prawna wymaga od państw członkowskich regularnego przekazywania zbiorów porównywalnych danych statystycznych dotyczących turystyki. Zmiany wprowadzone w 2004 i 2006 były związane z rozszerzeniem UE i niedawnymi zmianami na światowym rynku turystyki. W lipcu 2011 r. Parlament Europejski (PE) i Rada Unii Europejskiej przyjęły nowe Rozporządzenie 692/2011 w sprawie europejskiej statystyki w dziedzinie turystyki i uchylające dyrektywę Rady 95/57/WE, które zacznie obowiązywać od roku odniesienia 2012.
Statystyki turystyczne w UE składają się z dwóch głównych komponentów: statystyk dotyczących pojemności i wykorzystania turystycznych obiektów zbiorowego zakwaterowania oraz statystyk dotyczących popytu turystycznego. W większości państw członkowskich dane tego pierwszego rodzaju gromadzi się za pomocą ankiet wypełnianych przez osoby odpowiedzialne za obiekty zakwaterowania, a dane drugiego rodzaju w drodze sondaży prowadzonych wśród podróżnych na przejściach granicznych bądź poprzez badania gospodarstw domowych.
Statystyki dotyczące pojemności turystycznych obiektów zakwaterowania obejmują liczbę takich obiektów, liczbę pokoi i liczbę miejsc noclegowych. Takie dane są dostępne w podziale według typu obiektu lub według regionu i są opracowywane corocznie.
Dane statystyczne dotyczące wykorzystania obiektów zbiorowego wykorzystania odnoszą się do liczby przyjazdów (do obiektu zakwaterowania) i liczby noclegów spędzonych przez turystów krajowych i zagranicznych, w podziale według typu obiektu lub regionu; dostępne są miesięczne i roczne szeregi statystyczne. Ponadto opracowuje się statystyki dotyczące (stopnia wykorzystania) miejsc noclegowych. Dane statystyczne dotyczące popytu turystycznego odnoszą się do aktywności turystycznej, czyli liczby osób, które w okresie odniesienia (kwartał lub rok) odbyły co najmniej jedną podróż obejmującą nie mniej niż cztery noclegi. Statystyki te odnoszą się do liczby odbytych podróży turystycznych (oraz liczby noclegów podczas takich podróży), w podziale według:
- kraju docelowego;
- miesiąca wyjazdu;
- długości pobytu;
- rodzaju organizacji podróży;
- rodzaju transportu;
- rodzaju zakwaterowania;
- wydatków.
Dane można także analizować w odniesieniu do społeczno-demograficznych zmiennych objaśniających, takich jak wiek i płeć.
W badaniach dotyczących turystyki można również wykorzystać dane z innych źródeł urzędowych. Do takich statystyk należą:
- dane dotyczące zatrudnienia w sektorze turystycznych obiektów zbiorowego zakwaterowania, pochodzące z Badania aktywności ekonomicznej ludności (LFS), w podziale według czasu pracy (w pełnym/niepełnym wymiarze czasu), statusu pracowniczego, wieku, poziomu wykształcenia, płci, trwałości zatrudnienia i stażu pracy u tego samego pracodawcy (dane roczne i kwartalne);
- dane dotyczące wpływów uzyskanych przez osoby fizyczne z turystyki oraz ich wydatków na turystykę z bilansu płatniczego;
- statystyki transportowe (np. lotniczy transport pasażerski);
- statystyki strukturalne dotyczące przedsiębiorstw (SBS) można wykorzystać w celu pozyskania dodatkowych informacji o przepływach turystycznych i o wynikach gospodarczych niektórych sektorów związanych z turystyką.
Kontekst
UE to ważny kierunek wyjazdów turystycznych, a sześć z jej państw członkowskich należy do dziesiątki krajów świata najchętniej odwiedzanych przez turystów. Turystyka to ważna gałąź działalności gospodarczej w UE, mogąca wspierać tworzenie miejsc pracy i wzrost gospodarczy, a także rozwój w obszarach wiejskich, peryferyjnych i słabiej rozwiniętych. Są to czynniki stymulujące popyt na wiarygodne i zharmonizowane statystyki w tej dziedzinie, a także w szerszym kontekście polityki regionalnej i polityki zrównoważonego rozwoju.
Turystyka może rzeczywiście wnieść istotny wkład w rozwój regionów europejskich. Infrastruktura budowana do jej celów przyczynia się do rozwoju lokalnego, a tworzone lub utrzymywane miejsca pracy mogą ułatwić przeciwdziałanie skutkom upadku przemysłu lub rolnictwa. Zrównoważona turystyka umożliwia zachowanie i wzmacnianie dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego w różnych dziedzinach, od sztuki po lokalną gastronomię czy ochronę różnorodności biologicznej.
W 2006 r. Komisja Europejska (KE) przyjęła Komunikat (2006) 134 „Odnowiona polityka turystyczna UE: ku silniejszemu partnerstwu na rzecz turystyki europejskiej”. Dokument ten dotyczył szeregu wyzwań, które będą kształtować sektor turystyczny w nadchodzących latach, w tym starzenia się społeczeństwa europejskiego, coraz silniejszej konkurencji zewnętrznej, zapotrzebowania konsumentów na bardziej wyspecjalizowane rodzaje turystyki, a także konieczności opracowania bardziej zrównoważonych i przyjaznych dla środowiska praktyk turystycznych. Stwierdzono w nim, że większa konkurencyjność przemysłu turystycznego oraz zrównoważenie w zakresie ośrodków turystycznych przyczyniłoby się do zwiększenia zadowolenia turystów oraz zabezpieczenia pozycji Europy jako wiodącego światowego ośrodka turystyki. Następnie w październiku 2007 r. przyjęto Komunikat ((2007) 621 zatytułowany „Agenda dla zrównoważonej i konkurencyjnej turystyki europejskiej”, w którym zaproponowano działania odnoszące się do zrównoważonego zarządzania ośrodkami turystycznymi, uwzględnienia problemów zrównoważonego rozwoju w działaniach przedsiębiorców i świadomości turystów w tym zakresie.
W czerwcu 2010 r. przyjęto Komunikat ((2010) 352 „Europa – najpopularniejszy kierunek turystyczny na świecie – nowe ramy polityczne dla europejskiego sektora turystycznego”. Nastąpiło to po wejściu w życie traktatu lizbońskiego, w którym potwierdzono wagę turystyki, określając w tej dziedzinie odpowiednie kompetencje UE i umożliwiając podejmowanie decyzji większością kwalifikowaną. Specjalny artykuł traktatu poświęcony turystyce stanowi, że UE: „uzupełnia działania państw członkowskich w sektorze turystycznym, w szczególności przez wspieranie konkurencyjności przedsiębiorstw Unii w tym sektorze”. W komunikacie z 2010 r. Komisja Europejska zachęcała do przyjęcia skoordynowanego podejścia w inicjatywach związanych z turystyką i określiła nowe ramy działania mające na celu zwiększenie konkurencyjności turystyki i jej zdolności do zrównoważonego rozwoju. Zaproponowała wiele europejskich lub międzynarodowych inicjatyw, w tym konsolidację bazy wiedzy społeczno-gospodarczej w zakresie turystyki z myślą o osiągnięciu wspomnianego celu.
Więcej informacji Eurostatu
Publikacje
Główne tabele
Baza danych
Sekcja specjalna
Metodyka / Metadane
- Capacity of collective tourist accommodation; establishments, bedrooms and bedplaces (ESMS metadata file - tour_cap_esms)
- Tourism demand : domestic and outbound tourism (excluding day-trips) (ESMS metadata file - tour_dem_esms)
Inne informacje
Dane źródłowe tablic i wykresów (MS Excel)
Linki zewnętrzne
- Agenda for a sustainable and competitive European tourism (Communication from the European Commission, October 2007)
- European Commission - Enterprise and Industry - Supporting European tourism