του Stefan Schreck, προϊσταμένου της Μονάδας Πληροφόρησης για την Υγεία, Γενική Διεύθυνση Υγείας και Καταναλωτών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Η υγεία, όπως και η ευτυχία, είναι δύσκολο να μετρηθεί. Ευτυχώς, όμως, μπορούμε να μετρήσουμε ορισμένες παραμέτρους της δημόσιας υγείας και των συστημάτων υγείας. Σε αυτό μάς βοηθά ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο: η έκθεση «Η υγεία με μια ματιά» (Health at a Glance).
Η έκθεση αυτή, την οποία εκδίδουν από κοινού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, παρέχει συγκριτικά στοιχεία για την υγεία και τα συστήματα υγείας σε 35 ευρωπαϊκές χώρες.
Η τρίτη έκδοση της έκθεσης αυτόν τον μήνα, με τίτλο «Η υγεία με μια ματιά: Ευρώπη 2014», έρχεται την ιδανική στιγμή. Συμπίπτει με το ξεκίνημα της θητείας της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής και παρέχει μια τεκμηριωμένη βάση για λήψη πολιτικών αποφάσεων, επισημαίνοντας τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία μας.
Για παράδειγμα, το προσδόκιμο ζωής στην ΕΕ έχει αυξηθεί κατά 5,1 έτη σε σχέση με το 1990. Επομένως, κάτι κάνουμε σωστά. Νέα στοιχεία, όμως, δείχνουν και τις αδυναμίες μας: για παράδειγμα, ένας στους έξι ενήλικες είναι παχύσαρκος, ενώ πριν από μία δεκαετία η αναλογία αυτή ήταν ένας στους οκτώ.
Η έκθεση δεν επισημαίνει μόνον σημαντικές τάσεις όπως αυτές που αφορούν τη μακροζωία και την παχυσαρκία και τους καθοριστικούς παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνισή τους, αλλά παράλληλα εξετάζει και τις δαπάνες στον τομέα της υγείας καθώς και τις ανισότητες στον τομέα αυτό, τους πόρους που διατίθενται για υγειονομική περίθαλψη, την ποιότητα της περίθαλψης και την πρόσβαση σε αυτήν.
Το κεφάλαιο για τις δαπάνες στον τομέα της υγείας είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικό. Μολονότι έχουμε αρχίσει να βγαίνουμε από την οικονομική κρίση, οι προϋπολογισμοί υγείας εξακολουθούν να συμπιέζονται σε πολλές χώρες, πράγμα που μεταφράζεται σε περικοπές μισθών, δαπανών και προσωπικού. Παρ' όλα αυτά, ο κατά κεφαλήν αριθμός γιατρών και νοσοκόμων αυξήθηκε σε όλα σχεδόν τα κράτη μέλη της ΕΕ.
Η έκθεση «Η υγεία με μια ματιά» βοηθά στην αξιολόγηση της δημόσιας υγείας και των επιδόσεων των συστημάτων υγείας, παρέχοντας απτά αριθμητικά στοιχεία για μια σειρά δεικτών, με βάση κυρίως τους Ευρωπαϊκούς Βασικούς Δείκτες Υγείας που εκπονούν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη της ΕΕ.
Όπως συμβαίνει, όμως, και με τη γνωμάτευση που δίνει ένας γιατρός στο τέλος μιας επίσκεψης, δεν αρκεί μόνο να γνωρίζει κανείς ποια είναι τα προβλήματα υγείας. Για την επίλυσή τους είναι απαραίτητη η παρακολούθηση και η ανάληψη δράσης.
