Statistics Explained

Archive:Στατιστικά στοιχεία για τους κατώτατους μισθούς

Revision as of 17:03, 7 June 2018 by EXT-S-Allen (talk | contribs)
Στοιχεία Φεβρουαρίου 2018. Πιο πρόσφατα στοιχεία: Περαιτέρω πληροφορίες της Eurostat, Βασικοί πίνακες και Βάση δεδομένων. Προγραμματισμένη επικαιροποίηση του άρθρου: Μάΐος 2019.

Το παρόν άρθρο δείχνει πώς τα επίπεδα των κατώτατων μισθών διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) περιέχει επίσης μια σύγκριση με την κατάσταση που επικρατεί στις υποψήφιες χώρες και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Οι στατιστικές για τους κατώτατους μισθούς, που δημοσιεύονται από την Eurostat, αναφέρονται στους εθνικούς κατώτατους μισθούς. Οι κατώτατοι εθνικοί μισθοί συνήθως ισχύουν για όλους τους εργαζομένους, ή τουλάχιστον για τη μεγάλη πλειονότητα των εργαζομένων της χώρας. Επιβάλλονται από τη νομοθεσία, συχνά έπειτα από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους, ή απευθείας μέσω εθνικής διακλαδικής συμφωνίας.

Οι κατώτατοι μισθοί εκφράζονται, γενικά, ως μηνιαίοι μισθοί για ακαθάριστες αποδοχές, δηλαδή, πριν από την παρακράτηση του φόρου εισοδήματος και των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης που καταβάλλονται από τον εργαζόμενο· τα εν λόγω παρακρατούμενα ποσά διαφέρουν από χώρα σε χώρα. Οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί δημοσιεύονται από την Eurostat δύο φορές ετησίως. Αντικατοπτρίζουν την κατάσταση την 1η Ιανουαρίου και την 1η Ιουλίου κάθε έτους. Συνεπώς, τροποποιήσεις των κατώτατων μισθών που εφαρμόζονται ανάμεσα στις δύο αυτές ημερομηνίες εμφανίζονται στην επόμενη εξαμηνιαία έκδοση στοιχείων.

Γράφημα 1: Κατώτατοι μισθοί, Ιανουάριος 2008 και 2018 (EUR ανά μήνα και %)
Πηγή: Eurostat (earn_mw_cur)
Γράφημα 2: Κατώτατοι μισθοί, Ιανουάριος 2018
(ΜΑΔ ανά μήνα)
Πηγή: Eurostat (earn_mw_cur)
Γράφημα 3: Κατώτατοι μισθοί ως ποσοστό των μέσων ακαθάριστων αποδοχών, 2014
(%)
Πηγή: Eurostat (earn_mw_cur) και Έρευνα για τη Διάρθρωση των Αποδοχών 2014. Ειδικός υπολογισμός για τους σκοπούς της παρούσας έκδοσης· τα στοιχεία δεν είναι διαθέσιμα στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων της Eurostat
Γράφημα 4: Ποσοστό απασχολούμενων που αμείβονται λιγότερο από το 105 % του κατώτατου μισθού, Οκτώβριος 2010 και 2014
(%)
Πηγή: Eurostat (earn_mw_cur) και Έρευνα για τη Διάρθρωση των Αποδοχών 2014. Ειδικός υπολογισμός για τους σκοπούς της παρούσας έκδοσης· τα στοιχεία δεν είναι διαθέσιμα στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων της Eurostat

Κύρια στατιστικά στοιχεία

Διακύμανση των εθνικών κατώτατων μισθών

Οι κατώτατοι μισθοί στα κράτη μέλη της ΕΕ κυμαίνονταν από 261 EUR έως 1 999 EUR τον μήνα, τον Ιανουάριο του 2018

Τον Ιανουάριο του 2008, 22 από τα 28 κράτη μέλη της ΕΕ (Δανία, Ιταλία, Κύπρος, Αυστρία, Φινλανδία και Σουηδία αποτελούσαν εξαίρεση) διέθεταν εθνικούς κατώτατους μισθούς, όπως και όλες οι υποψήφιες για προσχώρηση στην ΕΕ χώρες (Μαυροβούνιο, Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, Αλβανία, Σερβία και Τουρκία). Την 1η Ιανουαρίου 2018, οι μηνιαίοι κατώτατοι μισθοί διέφεραν σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών και κυμαίνονταν από, από 261 EUR στη Βουλγαρία σε 1 999 EUR στο Λουξεμβούργο (βλ. γράφημα 1).

Σε σύγκριση με το 2008, οι κατώτατοι μισθοί (εκφρασμένοι σε ευρώ) ήταν υψηλότεροι τον Ιανουάριο του 2018 σε κάθε κράτος μέλος της ΕΕ που διέθετε εθνικό κατώτατο μισθό, με εξαίρεση την Ελλάδα όπου ήταν χαμηλότεροι κατά 14 % (συσσωρευμένοι για περίοδο 10 ετών, με μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής 1,5 %). Μεταξύ Ιανουαρίου 2008 και Ιανουαρίου 2018, ο μέσος ετήσιος ρυθμός μεταβολής των κατώτατων μισθών ήταν υψηλότερος στη Ρουμανία (11,4 %) και στη Βουλγαρία (8,8 %). Επιπλέον, σημαντικές αυξήσεις καταγράφηκαν στη Σλοβακία (7,1 %) και στα τρία κράτη μέλη της Βαλτικής — Λετονία (6,5 %), Εσθονία (6,0 %) και Λιθουανία (5,6 %).

Με βάση το επίπεδο των εθνικών ακαθάριστων μηνιαίων κατώτατων μισθών εκφρασμένων σε ευρώ, τα κράτη μέλη της ΕΕ που καλύπτονται από την παρούσα συλλογή δεδομένων μπορούν να ταξινομηθούν σε τρεις διαφορετικές ομάδες· οι τρίτες χώρες απεικονίζονται στο γράφημα 1 ως χωριστή ομάδα.

  • Η ομάδα 1 περιλαμβάνει χώρες των οποίων οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί ήταν τον Ιανουάριο του 2018 χαμηλότεροι από 500 EUR το μήνα . Τα κράτη μέλη της ΕΕ που περιλαμβάνονταν σε αυτή την ομάδα ήταν τα ακόλουθα: Βουλγαρία, Λιθουανία, Ρουμανία, Λετονία, Ουγγαρία, Κροατία, Τσεχική Δημοκρατία, και Σλοβακία· οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί τους κυμαίνονταν από 261 EUR στη Βουλγαρία έως 480 EUR στη Σλοβακία.
  • Η ομάδα 2 περιλαμβάνει χώρες των οποίων οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί ήταν τον Ιανουάριο του 2018 τουλάχιστον 500 EUR αλλά χαμηλότεροι από 1 000 EUR το μήνα. Τα κράτη μέλη της ΕΕ που περιλαμβάνονταν σε αυτή την ομάδα ήταν τα ακόλουθα: Εσθονία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ελλάδα, Μάλτα, Σλοβενία και Ισπανία· οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί κυμαίνονταν από 500 EUR στην Εσθονία έως 859 EUR στην Ισπανία.
  • Η ομάδα 3 περιλαμβάνει χώρες των οποίων οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί ήταν τον Ιανουάριο του 2018 τουλάχιστον 1 000 EUR το μήνα. Tα κράτη μέλη της ΕΕ που περιλαμβάνονταν σε αυτή την ομάδα ήταν τα ακόλουθα: Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Γαλλία, Βέλγιο, Κάτω Χώρες, Ιρλανδία και Λουξεμβούργο· οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί τους κυμαίνονταν από 1 401 EUR στο Ηνωμένο Βασίλειο έως 1 999 EUR στο Λουξεμβούργο.
  • Όλες οι υποψήφιες για προσχώρηση στην ΕΕ χώρες διέθεταν κατώτατους μισθούς παρόμοιους με αυτούς της ομάδας 1, οι οποίοι κυμαίνονταν από 181 EUR στην Αλβανία έως 446 EUR στην Τουρκία. Το επίπεδο στις Ηνωμένες Πολιτείες (με εθνικό κατώτατο μισθό 1 048 EUR το μήνα) ενέπιπτε στο εύρος των μισθών της ομάδας 3.

Σε ό,τι αφορά τα κράτη μέλη της ΕΕ που είναι εκτός της ζώνης του ευρώ και διαθέτουν εθνικούς κατώτατους μισθούς (Βουλγαρία, Τσεχική Δημοκρατία, Κροατία, Ουγγαρία, Πολωνία, Ρουμανία και Ηνωμένο Βασίλειο), καθώς και σε ό,τι αφορά τις υποψήφιες για προσχώρηση στην ΕΕ χώρες και τις Ηνωμένες Πολιτείες, το επίπεδο και η κατάταξη των κατώτατων μισθών σε τιμές ευρώ επηρεάζονται από τις συναλλαγματικές ισοτιμίες που χρησιμοποιούνται για τη μετατροπή των εθνικών νομισμάτων σε ευρώ.

Κατώτατοι μισθοί εκφρασμένοι σε μονάδες αγοραστικής δύναμης

Οι διαφορές μεταξύ των χωρών σε επίπεδο κατώτατων μισθών ήταν σημαντικά μικρότερες αν συνεκτιμηθούν οι διαφορές σε επίπεδο τιμών

Στο γράφημα 2 συγκρίνονται οι ακαθάριστοι κατώτατοι μισθοί, λαμβανομένων υπόψη των διαφορών στα επίπεδα τιμών με βάση τις ισοτιμίες αγοραστικής δύναμης (ΙΑΔ) για την τελική καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών· όπως είναι αναμενόμενο, η αναπροσαρμογή με βάση τις διαφορές στα επίπεδα τιμών μειώνει τη διακύμανση μεταξύ των χωρών. Με βάση το επίπεδο των εθνικών ακαθάριστων μηνιαίων κατώτατων μισθών εκφρασμένων σε ΜΑΔ, τα κράτη μέλη της ΕΕ που καλύπτονται από την παρούσα συλλογή δεδομένων μπορούν να ταξινομηθούν σε τρεις διαφορετικές ομάδες· οι τρίτες χώρες απεικονίζονται και πάλι ως χωριστή ομάδα στο γράφημα 2.

  • Η ομάδα 1 περιλαμβάνει χώρες των οποίων οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί ήταν τον Ιανουάριο του 2018 χαμηλότεροι από 750 ΜΑΔ. Τα κράτη μέλη της ΕΕ που περιλαμβάνονταν σε αυτή την ομάδα ήταν τα ακόλουθα: Βουλγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Τσεχική Δημοκρατία, Εσθονία, Κροατία, Σλοβακία και Ουγγαρία· οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί τους κυμαίνονταν από 546 ΜΑΔ στη Βουλγαρία έως 743 ΜΑΔ στην Ουγγαρία.
  • Η ομάδα 2 περιλαμβάνει χώρες των οποίων οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί ήταν τον Ιανουάριο του 2018 τουλάχιστον 750 ΜΑΔ αλλά χαμηλότεροι από 1 000 ΜΑΔ. Υπήρχαν έξι κράτη μέλη της ΕΕ στο πλαίσιο της εν λόγω ομάδας, ήτοι: Πορτογαλία, Ρουμανία, Ελλάδα, Πολωνία, Μάλτα και Ισπανία· οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί τους κυμαίνονταν από 788 ΜΑΔ στην Πορτογαλία έως 938 ΜΑΔ στην Ισπανία.
  • Η ομάδα 3 περιλαμβάνει χώρες των οποίων οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί ήταν τον Ιανουάριο του 2018 τουλάχιστον 1 000 ΜΑΔ . Τα κράτη μέλη της ΕΕ που περιλαμβάνονταν στην ομάδα αυτή ήταν τα ακόλουθα: Σλοβενία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Ιρλανδία, Κάτω Χώρες, Γερμανία, Βέλγιο και Λουξεμβούργο· οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί τους κυμαίνονταν από 1 006 ΜΑΔ στη Σλοβενία έως 1 597 ΜΑΔ στο Λουξεμβούργο.
  • Με εξαίρεση την Τουρκία, οι τέσσερις εναπομένουσες υποψήφιες για προσχώρηση στην ΕΕ χώρες διέθεταν κατώτατους μισθούς εκφρασμένους σε ΜΑΔ παρόμοιους με εκείνους της ομάδας 1, οι οποίοι κυμαίνονταν από 350 ΜΑΔ στην Αλβανία έως 553 EUR στη Σερβία. Η Τουρκία (με εθνικό κατώτατο μισθό 1 018 ΜΑΔ), όπως και οι Ηνωμένες Πολιτείες (1 011 ΜΑΔ) διέθεταν κατώτατους μισθούς εκφρασμένους σε ΜΑΔ που ήταν παρόμοιοι με τους αντίστοιχους μισθούς της ομάδας 3.

Τα κράτη μέλη της ΕΕ στην ομάδα 1, με σχετικά χαμηλούς κατώτατους μισθούς σε ευρώ, τείνουν να έχουν χαμηλότερα επίπεδα τιμών και, συνεπώς, σχετικά υψηλότερους κατώτατους μισθούς όταν αυτοί εκφράζονται σεμονάδες αγοραστικής δύναμης (ΜΑΔ). Από την άλλη πλευρά, τα κράτη μέλη της ομάδας 3, με σχετικά υψηλούς κατώτατους μισθούς σε ευρώ, τείνουν να έχουν υψηλότερα επίπεδα τιμών, και, ως εκ τούτου, οι κατώτατοι μισθοί τους σε ΜΑΔ είναι συχνά χαμηλότεροι. Αυτή η προσαρμογή για τα επίπεδα τιμών έχει ως αποτέλεσμα την εν μέρει εξομάλυνση των διακριτών διαφορών που εντοπίζονται μεταξύ των τριών διαφορετικών ομάδων χωρών όταν η κατάταξη των κατώτατων μισθών γίνεται με βάση το ευρώ.

Οι διαφορές στα ποσοστά κατώτατων μισθών μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ μειώθηκαν από 1:7,7 σε όρους ευρώ (δηλαδή ο υψηλότερος κατώτατος μισθός, εκφρασμένος σε ευρώ, ήταν 7,7 φορές μεγαλύτερος από τον χαμηλότερο) σε 1:2,9 σε όρους ΜΑΔ (δηλαδή ο υψηλότερος κατώτατος μισθός, εκφρασμένος σε ΜΑΔ, ήταν 2,9 φορές μεγαλύτερος από τον χαμηλότερο).

Η σύγκριση της κατάταξης των χωρών βάσει του κατώτατου μισθού εκφρασμένου σε ευρώ και σε ΜΑΔ δείχνει ότι η προσαρμογή βάσει των διαφορών στα επίπεδα τιμών είχε ως αποτέλεσμα ορισμένες χώρες να μετακινηθούν προς τα πάνω και άλλες προς τα κάτω στην κατάταξη: για τους σκοπούς της παρούσας ανάλυσης, τα κράτη μέλη της ΕΕ και οι τρίτες χώρες που απεικονίζονται στα γραφήματα 1 και 2 έχουν συνενωθεί σε μια κοινή κατάταξη. Από τα κράτη μέλη της ΕΕ, η Εσθονία μετατοπίστηκε πέντε θέσεις προς τα κάτω στην κατάταξη όταν τα αποτελέσματα εκφράζονταν σε ΜΑΔ, ενώ η Τσεχική Δημοκρατία και η Ιρλανδία μετακινήθηκαν τέσσερις θέσεις προς τα κάτω, η Πορτογαλία τρεις θέσεις,, η Ελλάδα, η Λετονία, η Σλοβακία και η Ισπανία δύο θέσεις και η Κροατία, η Μάλτα και οι Κάτω Χώρες μετακινήθηκαν μία θέση προς τα κάτω. Αντιθέτως, όταν ελήφθησαν υπόψη τα αποτελέσματα των διαφορών στα επίπεδα τιμών, οι ακόλουθες χώρες μετακινήθηκαν προς τα πάνω στην κατάταξη: Η Ρουμανία (επτά θέσεις πάνω), η Ουγγαρία και η Γερμανία (τρεις θέσεις πάνω), το Βέλγιο (δύο θέσεις πάνω), η Βουλγαρία, η Λιθουανία και η Πολωνία (μία θέση πάνω). Τα υπόλοιπα τέσσερα κράτη μέλη (Γαλλία, Λουξεμβούργο, Σλοβενία και Ηνωμένο Βασίλειο) καταλάμβαναν την ίδια θέση στην κατάταξη του κατώτατου μισθού, ανεξάρτητα από το αν ο κατώτατος μισθός τους είχε εκφραστεί σε ευρώ ή σε ΜΑΔ. Από τις υποψήφιες χώρες, το Μαυροβούνιο μετακινήθηκε δύο θέσεις προς τα ενώ η Τουρκία ανέβηκε δέκα θέσεις και η Σερβία μία, ενώ η Αλβανία και η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας παρέμειναν στην ίδια θέση.

Επίπεδα των κατώτατων μισθών σε σχέση με τις μέσες ακαθάριστες μηνιαίες αποδοχές

Στο γράφημα 3 παρέχονται πληροφορίες σχετικά με το ποσοστό του εθνικού ακαθάριστου κατώτατου μισθού επί των μέσων ακαθάριστων μηνιαίων αποδοχών.

Χρησιμοποιήθηκαν οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί της 1ης Ιουλίου 2014 εκφρασμένοι σε ευρώ και υπολογίστηκε το ποσοστό τους επί των μέσων ακαθάριστων αποδοχών από την έρευνα για τη διάρθρωση των αποδοχών (SES 2014). Τον Ιούλιο του 2014, οι ακαθάριστοι κατώτατοι μισθοί στα κράτη μέλη της ΕΕ κυμαίνονταν από το 39 % έως το 64 % των μέσων ακαθάριστων αποδοχών. Για τους σκοπούς της παρούσας ανάλυσης, πληρωμές για υπερωρίες και για εργασία με βάρδιες έχουν εξαιρεθεί από τον υπολογισμό των διάμεσων ακαθάριστων μηνιαίων αποδοχών. Στην περίπτωση της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιρλανδίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, των οποίων οι κατώτατοι μισθοί καθορίζονται σε ωριαία βάση, ο δείκτης υπολογίστηκε ως η αναλογία των μέσων ωριαίων αποδοχών. Για τα υπόλοιπα 18 κράτη μέλη της ΕΕ, που διαθέτουν εθνικούς μηνιαίους κατώτατους μισθούς, ο δείκτης υπολογίστηκε ως η αναλογία των μέσων μηνιαίων αποδοχών.

Ποσοστό των ατόμων που λαμβάνουν τον κατώτατο μισθό

Το ποσοστό των εργαζομένων που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό μπορεί να διαφέρει σημαντικά μεταξύ των χωρών. Συνδυάζοντας τα μικροστοιχεία από τις δύο τελευταίες τετραετείς έρευνες για τη διάρθρωση των αποδοχών (SES) με το επίπεδο των κατώτατων μισθών που ίσχυαν εκείνη τη χρονική στιγμή (Οκτώβριος 2010 και 2014), μπορεί να γίνει μια εκτίμηση των εν λόγω ποσοστών (όπως εμφαίνεται στο γράφημα 4). Για λόγους συγκρισιμότητας, το πεδίο περιορίστηκε σε εργαζομένους πλήρους απασχόλησης και ηλικίας 21 ετών και άνω, οι οποίοι εργάζονται σε επιχειρήσεις με τουλάχιστον 10 εργαζομένους, με εξαίρεση τον τομέα της δημόσιας διοίκησης, της άμυνας και της υποχρεωτικής κοινωνικής ασφάλισης (NACE αναθ. 2 τομέας Ξ). Επιπλέον, από τις μηνιαίες αποδοχές που υπολογίστηκαν από τη SES εξαιρέθηκαν οι αποδοχές από υπερωρίες και βάρδιες.

Τον Οκτώβριο του 2014, το ποσοστό των εργαζομένων που αμείβονταν λιγότερο από το 105% του εθνικού κατώτατου μισθού υπερέβαινε το 7,0 % σε δέκα κράτη μέλη της ΕΕ τα οποία διέθεταν κατώτατο μισθό, και συγκεκριμένα: τη Σλοβενία (19,1 %), τη Ρουμανία (15,7 %), την Πορτογαλία (13,0 %), την Πολωνία (11,7 %), τη Βουλγαρία (8,8 %); τη Γαλλία (8,4 %), τη Λιθουανία (8,1 %), τη Λετονία (7,9 %), την Ελλάδα (7,7 %) και την Κροατία (7,1 %). Στο Βέλγιο (0,4 %) καταγράφεται το χαμηλότερο ποσοστό εργαζομένων των οποίων οι αποδοχές είναι μικρότερες από το 105 % του εθνικού κατώτατου μισθού, ενώ το ποσοστό των εργαζομένων στα υπόλοιπα δέκα κράτη μέλη που αμείβονται λιγότερο από το ποσό αυτό κυμαινόταν από 1,0 % (Ισπανία) έως 5,8 % (Λουξεμβούργο).

Εξέλιξη του ποσοστού των ατόμων που λαμβάνουν τον κατώτατο μισθό

Μεταξύ 2010 και 2014, το ποσοστό των εργαζομένων που αμείβονταν λιγότερο από το 105 % του εθνικού κατώτατου μισθού αυξήθηκε κατά πάνω από 2 ποσοστιαίες μονάδες στη Ρουμανία (11,7 ποσοστιαίες μονάδες), τη Βουλγαρία (5,4 ποσοστιαίες μονάδες), την Πολωνία (3,6 ποσοστιαίες μονάδες) και την Ουγγαρία (κατά 2,3 ποσοστιαίες μονάδες), ενώ μειώθηκε κατά περισσότερο από 2,0 μονάδες στη Λιθουανία (-5,.6 ποσοστιαίες μονάδες), την Ιρλανδία (-5,1 ποσοστιαίες μονάδες), το Λουξεμβούργο (-4,1 ποσοστιαίες μονάδες), τη Λετονία (-4,0 ποσοστιαίες μονάδες), την Πορτογαλία (-3,8 ποσοστιαίες μονάδες), την Κροατία (-2,6 ποσοστιαίες μονάδες) και τη Σλοβακία (-2,2 ποσοστιαίες μονάδες).

Πηγές και διαθεσιμότητα στοιχείων

Μηνιαίοι εθνικοί κατώτατοι μισθοί

Τα στατιστικά δεδομένα για τους κατώτατους μισθούς, που δημοσιεύονται από την Eurostat, αναφέρονται στους μηνιαίους εθνικούς κατώτατους μισθούς. Τα στοιχεία που δημοσιεύονται αφορούν τους κατώτατους μισθούς που ισχύουν την 1η Ιανουαρίου και την 1η Ιουλίου κάθε έτους. Οι βασικοί εθνικοί κατώτατοι μισθοί καθορίζονται με βάση μια ωριαία, εβδομαδιαία ή μηνιαία αμοιβή και αυτοί οι κατώτατοι μισθοί επιβάλλονται από τη νομοθεσία (το κράτος), συχνά έπειτα από διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους ή απευθείας μέσω εθνικής διακλαδικής συμφωνίας. Οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί ισχύουν συνήθως για όλους τους εργαζομένους ή τουλάχιστον για τη μεγάλη πλειονότητα των εργαζομένων της χώρας· τα στοιχεία αναφέρονται σε ακαθάριστες αποδοχές. Ένα πλήρες σύνολο πληροφοριών ανά χώρα σχετικά με τους κατώτατους εθνικούς μισθούς είναι διαθέσιμο σε παράρτημα ως μέρος των μεταδεδομένων.

Για τις χώρες όπου ο εθνικός κατώτατος μισθός δεν καθορίζεται σε ακαθάριστους όρους, γίνεται αναγωγή της καθαρής αξίας για να καλυφθούν οι εφαρμοστέοι φόροι· αυτό ισχύει για το Μαυροβούνιο και τη Σερβία.

Για τις χώρες όπου οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί δεν καθορίζονται σε μηνιαία βάση (π.χ. όπου οι κατώτατοι μισθοί καθορίζονται σε ωριαία ή εβδομαδιαία βάση), το επίπεδο του κατώτατου μισθού μετατρέπεται σε μηνιαίο μισθό σύμφωνα με τους συντελεστές μετατροπής που παρέχονται από τις οικείες χώρες:

Γερμανία: (ωρομίσθιο x 39,1 ώρες x 52 εβδομάδες) / 12 μήνες (η αξία των 39,1 ωρών συνδέεται με τον μέσο όρο των βασικών αμειβόμενων ωρών ανά εβδομάδα για εργαζομένους πλήρους απασχόλησης στο NACE αναθ.2 τομείς B έως Σ: η αξία αυτή είναι αποτέλεσμα τριμηνιαίας έρευνας αποδοχών)·

Ιρλανδία: (ωρομίσθιο x 39 ώρες x 52 εβδομάδες) / 12 μήνες·

Γαλλία: δεδομένα για τον Ιανουάριο 1999–Ιούλιο 2005: (ωρομίσθιο x 39 ώρες x 52 εβδομάδες) / 12 μήνες· δεδομένα από τον Ιανουάριο 2005 και μετά: (ωρομίσθιο x 35 ώρες x 52 εβδομάδες) / 12 μήνες·

Μάλτα: (εβδομαδιαία αμοιβή x 52 εβδομάδες) / 12 μήνες·

Ηνωμένο Βασίλειο: (ωρομίσθιο x μέσος όρος βασικών αμειβόμενων ωρών ανά εβδομάδα για εργαζομένους πλήρους απασχόλησης σε όλους τους κλάδους x 52,18 εβδομάδες) / 12 μήνες·

ΗΠΑ: (ωρομίσθιο x 40 ώρες x 52 εβδομάδες) / 12 μήνες.

Στη Σερβία, o εθνικός κατώτατος μισθός καθορίζεται με καθαρό ωρομίσθιo. Εφαρμόζεται η ακόλουθη μετατροπή: (καθαρό ωρομίσθιο x 40 ώρες x 52,2 εβδομάδες) / 12 μήνες. Στη συνέχεια, το ποσό υποβάλλεται σε αναγωγή για να καλυφθούν οι ισχύοντες φόροι.

Επιπλέον, όταν ο κατώτατος μισθός καταβάλλεται για περισσότερους από 12 μήνες ανά έτος (όπως συμβαίνει στην Ελλάδα, την Ισπανία και την Πορτογαλία, όπου καταβάλλεται για 14 μήνες το χρόνο), τα δεδομένα έχουν αναπροσαρμοστεί ώστε να λαμβάνονται υπόψη αυτές οι πληρωμές.

Τα στοιχεία για τους εθνικούς κατώτατους μισθούς υποβάλλονται στην Eurostat στο εθνικό νόμισμα. Για τις χώρες που δεν ανήκουν στη ζώνη του ευρώ, οι κατώτατοι μισθοί στα εθνικά τους νομίσματα μετατρέπονται σε ευρώ χρησιμοποιώντας τη μηνιαία συναλλαγματική ισοτιμία του προηγούμενου μήνα (π.χ. για να υπολογιστούν σε ευρώ οι κατώτατοι μισθοί της 1ης  Ιανουαρίου 2018 χρησιμοποιήθηκε η ισοτιμία από τα τέλη του Δεκεμβρίου του 2017 ).

Για να αντισταθμιστεί η επίδραση των διαφορών μεταξύ των χωρών στα επίπεδα τιμών χρησιμοποιούνται ειδικές ισοτιμίες μετατροπής που ονομάζονται ισοτιμίες αγοραστικής δύναμης (ΙΑΔ). Οι ΙΑΔ για την τελική καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών σε κάθε χώρα χρησιμοποιούνται για τη μετατροπή των μηνιαίων κατώτατων μισθών που εκφράζονται σε ευρώ ή εθνικά νομίσματα σε μια τεχνητή κοινή μονάδα που ονομάζεται μονάδα αγοραστικής δύναμης (ΜΑΔ). Αν οι ΙΑΔ για την τελευταία περίοδο αναφοράς δεν είναι ακόμη διαθέσιμες, χρησιμοποιούνται οι ΙΑΔ του προηγούμενου έτους και οι σειρές ενημερώνονται μόλις καταστούν διαθέσιμες οι πλέον πρόσφατες ΙΑΔ.

Χώρες που δεν καλύπτονται από τις στατιστικές για τον κατώτατο μισθό

Από την 1ηΙανουαρίου 2018, δεν υπάρχουν εθνικοί κατώτατοι μισθοί στη Δανία, την Ιταλία, την Κύπρο, την Αυστρία, τη Φινλανδία και τη Σουηδία· αυτό ίσχυε και για τις χώρες ΕΖΕΣ δηλαδή την Ισλανδία, τη Νορβηγία και την Ελβετία. Στην Κύπρο, οι κατώτατοι μισθοί καθορίζονται από την κυβέρνηση για συγκεκριμένα επαγγέλματα. Στη Δανία, την Ιταλία, την Αυστρία, τη Φινλανδία και τη Σουηδία, όπως επίσης και στην Ισλανδία, τη Νορβηγία και την Ελβετία, οι κατώτατοι μισθοί καθορίζονται από συλλογικές συμβάσεις σε συγκεκριμένους κλάδους.

Μέσες ακαθάριστες μηνιαίες αποδοχές

Τα στοιχεία σχετικά με τις μέσες ακαθάριστες μηνιαίες αποδοχές βασίζονται στα τελευταία στοιχεία που συλλέχθηκαν από την έρευνα για τη διάρθρωση των αποδοχών (SES) του 2014 (η εν λόγω έρευνα διεξάγεται κάθε τέσσερα έτη). Τα στοιχεία σχετικά με τις μέσες ακαθάριστες μηνιαίες αποδοχές αναφέρονται σε όλους τους εργαζομένους (εξαιρουμένων των μαθητευομένων) που εργάζονται σε επιχειρήσεις με τουλάχιστον 10 εργαζομένους ή περισσότερους και οι οποίες δραστηριοποιούνται σε όλους τους τομείς της οικονομίας εκτός από τη γεωργία, τη δασοκομία και την αλιεία (NACE αναθ. 2 τομέας A) και τη δημόσια διοίκηση και την άμυνα, καθώς και την υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση (NACE αναθ. 2 τομέας Ξ). Οι μέσες αποδοχές είναι το επίπεδο των αποδοχών βάσει του οποίου το σύνολο των εργαζομένων χωρίζεται σε δύο ισοδύναμες ομάδες: οι αποδοχές των μισών εργαζομένων δεν υπερβαίνουν τον μέσο όρο και οι αποδοχές των άλλων μισών τον υπερβαίνουν. Οι ακαθάριστες μηνιαίες αποδοχές αναφέρονται στους μισθούς και τα ημερομίσθια με τα οποία αμείφθηκαν οι εργαζόμενοι πλήρους και μερικής απασχόλησης κατά τον μήνα αναφοράς (γενικά, ο Οκτώβριος 2014) πριν από την παρακράτηση οποιωνδήποτε φόρων και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης. Στους μισθούς και τα ημερομίσθια περιλαμβάνονται οποιεσδήποτε πληρωμές υπερωριών, ειδικές αμοιβές για εργασία με βάρδιες, επιδόματα, επιμίσθια, προμήθειες, κ.λπ. Οι ακαθάριστες μηνιαίες αποδοχές των εργαζομένων μερικής απασχόλησης έχουν μετατραπεί σε μονάδες πλήρους απασχόλησης προτού συμπεριληφθούν στον μέσο όρο με την ίδια βαρύτητα με αυτήν των αντίστοιχων αποδοχών των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης. Η εξαίρεση των εργαζομένων μερικής απασχόλησης από τον υπολογισμό των μέσων ακαθάριστων μηνιαίων αποδοχών επηρεάζει το ποσοστό των κατώτατων μισθών/μέσων αποδοχών κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες στις Κάτω Χώρες (49 % αντί του 56 %).

Για τη μετατροπή των στοιχείων για τις χώρες εκτός της ζώνης του ευρώ σε ευρώ χρησιμοποιήθηκαν οι μέσες συναλλαγματικές ισοτιμίες του 2014. Η κάλυψη της δραστηριότητας ανά χώρα για τους εθνικούς κατώτατους μισθούς ως ποσοστό επί των μέσων μηνιαίων αποδοχών παρατίθεται σε παράρτημα που αποτελεί μέρος των μεταδεδομένων.

Πλαίσιο

Αρκετά από τα ιδρυτικά κράτη μέλη της ΕΕ έχουν μακρά παράδοση στην εξασφάλιση εθνικών κατώτατων μισθών για τους χαμηλόμισθους εργαζόμενους. Αντίθετα, μια σειρά κρατών μελών, στα οποία συμπεριλαμβάνονται η Γερμανία, η Ιρλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και πολλές από τις χώρες που προσχώρησαν στην ΕΕ το 2004 ή αργότερα, μόλις πρόσφατα θέσπισαν νομοθεσία σχετικά με τους κατώτατους μισθούς, ενώ έξι κράτη μέλη της ΕΕ-28 δεν διέθεταν εθνικούς κατώτατους μισθούς την 1η Ιανουαρίου 2018.

Τα τελευταία έτη, υπήρξε μια τάση σχετικά περιορισμένης αύξησης των μισθών (συγκράτηση μισθών) στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, και πολλές ομάδες εκπροσώπησης των εργαζομένων υποστηρίζουν ότι η αγοραστική δύναμη και τα γενικά επίπεδα διαβίωσης έχουν μειωθεί. Ορισμένοι πολιτικοί, εκπρόσωποι των εργαζομένων, ομάδες άσκησης πίεσης και σχολιαστές προκρίνουν την ιδέα ενός «ευρωπαϊκού κατώτατου μισθού» ή της καθιέρωσης εθνικών κατώτατων μισθών σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.

Τα επίπεδα των εθνικών κατώτατων μισθών δεν αλλάζουν υποχρεωτικά κάθε χρόνο, ούτε η αναπροσαρμογή οδηγεί πάντοτε σε αύξηση των κατώτατων μισθών — π.χ., το επίπεδο των κατώτατων μισθών στην Ελλάδα μειώθηκε το 2012, στο πλαίσιο των μέτρων λιτότητας που επέβαλε η κυβέρνηση. Το έτος αυτό ανεστάλη στην Ελλάδα η εθνική συλλογική σύμβαση, και οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί καθορίζονται πλέον με κυβερνητική απόφαση.

Βλέπε επίσης

Περαιτέρω πληροφορίες της Eurostat

Δημοσιεύσεις

Βασικοί πίνακες

  • Earnings (στα αγγλικά), βλ.:
Κατώτατοι μισθοί (tps00155)

Βάση δεδομένων

  • Earnings (στα αγγλικά), βλ.:
Κατώτατοι μισθοί (earn_minw)
Μηνιαίοι κατώτατοι μισθοί - εξαμηνιαία στοιχεία (earn_mw_cur)
Μηνιαίος κατώτατος μισθός ως ποσοστό των μέσων μηνιαίων αποδοχών (%) — NACE αναθ. 2 (από το 2008 και μετά) (earn_mw_avgr2)
Μηνιαίος κατώτατος μισθός ως ποσοστό των μέσων μηνιαίων αποδοχών (%) — NACE αναθ. 1.1 (earn_mw_avgr1)

Ειδική ενότητα

Μεθοδολογία/Μεταδεδομένα

  • Minimum wages (ESMS metadata file — earn_minw_esms) (στα αγγλικά)

Πηγή δεδομένων για γραφήματα (MS Excel)

Eξωτερικοί σύνδεσμοι