Przez Morze Bałtyckie przebiegają jedne z najruchliwszych szlaków żeglugowych na świecie. Co stanie się, gdy dojdzie do wypadku wymagającego zakrojonej na dużą skalę akcji ratowniczej? Prawdopodobnie będą potrzebne ekipy nurków z różnych krajów. Finansowany ze środków unijnych projekt pomaga w budowaniu dodatkowych zdolności ratowniczych na wypadek takich wspólnych interwencji.
- 01 August 2017
Projekt DiveSMART Baltic poprawia koordynację i współpracę w regionie, a tym samym zwiększa nasze możliwości ratowania życia.
W zapoczątkowany przez partnerów z Finlandii, Polski i Szwecji, projekt DiveSMART Baltic zaangażowane są również instytucje z Danii, Łotwy i Litwy oraz nurkowie z Estonii. W projekt włączone są władze krajowe, służby ratunkowe i inne odpowiednie podmioty w celu rozwinięcia bliższej współpracy między zespołami nurków, które mogą zostać wezwane do przeprowadzenia wspólnej akcji ratunkowej na Morzu Bałtyckim.
Projekt skupia się na przygotowaniach na wypadek sytuacji, które mogą zagrażać większej liczbie osób. Partnerzy prowadzą szkolenia, tworzą mapy zasobów i przygotowują wytyczne.
Razem silniejsi
Jak podkreślają partnerzy, konieczność uregulowania kwestii międzynarodowej współpracy w przypadku takich wyzwań została uwidoczniona przez katastrofę statku Costa Concordia w 2012 r. Zaznaczają, że jedynie kilka krajów jest w stanie poradzić sobie samodzielnie z tak poważnym zdarzeniem. Zważywszy na same rozmiary niektórych statków pasażerskich, istnieje możliwość, że wystąpi konieczność przeprowadzenia akcji poszukiwawczych i ratunkowych setek, a nawet tysięcy osób. W katastrofie promu Estonia na Morzu Bałtyckim w 1994 r. zginęły 852 osoby.
Szacuje się, że każdego dnia na tym akwenie pływa około 2000 jednostek. Część z nich ma często problemy nawigacyjne, nie wspominając o tym, że warunki pogodowe bywają trudne. Jeśli dojdzie do wypadku, działania ratownicze należy podjąć jak najszybciej, by ograniczyć potencjalne przypadki śmiertelne nie tylko w wyniku utonięcia, ale też w wyniku długiego przebywania w wodzie o niskiej temperaturze.
Projekt DiveSMART Baltic ma pomóc w zapewnieniu, że ekipy nurków z kilku krajów będą mogły sprawnie i skutecznie współpracować w takich sytuacjach. Else Timms ze Szwedzkiej Straży Przybrzeżnej, która wspólnie z koordynatorem Jonasem Westerbergiem prowadzi ten projekt, podkreśla, że „przygotowania, które pozwalają ograniczyć czas akcji, ograniczą też ofiary śmiertelne ”.
Gotowi, chętni i przygotowani do działania
Jak podkreśla Timms, do maja 2017 r., na dwa lata przed zakończeniem projektu, poczyniono już znaczne postępy. Zapewniono wystarczającą liczbę nurków i zasobów, takich jak komory ciśnieniowe, sonary czy zdalnie sterowane środki transportu. Sporządzono też analizę dotyczącą braków w przygotowaniu na sytuacje nadzwyczajne.
Przeprowadzono też kilka teoretycznych ćwiczeń, po których nastąpią ćwiczenia praktyczne zaplanowane na koniec 2017 i początek 2018 roku. Niedługo zostaną również przygotowane wytyczne dla wspólnych interwencji na miejscu wypadku, aby ustanowić wspólną płaszczyznę dla takich zadań, jak szukanie ocalałych, podwodne wysadzanie i cięcie elementów statku w celu uzyskania dostępu do wraku oraz radzenie sobie ze skutkami dekompresji u poszkodowanych osób, które wyciąga się na powierzchnię.
W ramach projektu wskazuje się również możliwości wprowadzenia ulepszeń, które ułatwiłyby prowadzenie działań ratowniczych. Są to kwestie dotyczące kombinezonów ratunkowych dla ocalałych, zapewnienia światła i ogrzewania oraz odpowiedniego przystosowania sprzętu dla nurków, tak by mogli łatwiej korzystać z wąskich wejść na statkach. Wzięto pod uwagę również odpowiednie zmiany związane ze szczególnymi warunkami Morza Bałtyckiego, mianowicie jego ciemnymi i zimnymi wodami.
Jak wyjaśnia Timms, zostanie utworzona też rada nurków, składająca się z przedstawicieli wszystkich krajów UE rejonu Morza Bałtyckiego, aby podtrzymać tempo prac w ramach projektu DiveSMART Baltic również po jego zakończeniu. Zadaniem rady będzie uzupełnianie zasobów oraz organizowanie wspólnych ćwiczeń.
Łączna wartość inwestycji i dofinansowania UE
Łączna wartość inwestycji w projekt „DiveSMART Baltic” wyniosła 2 246 914 EUR, przy czym wkład unijnego Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego o wartości 1 719 202 EUR został wniesiony za pośrednictwem Programu Operacyjnego „Interreg Region Morza Bałtyckiego” na okres programowania 2014–2020. Inwestycja objęta jest priorytetem „Zrównoważony transport”.