Archive:Ψηφιακή οικονομία και στατιστικές για την κοινωνία της πληροφορίας - νοικοκυριά και άτομα

Στοιχεία εξαχθέντα τον Φεβρουάριο 2017. Πιο πρόσφατα στοιχεία: Περαιτέρω πληροφορίες της Eurostat, Βασικοί Πίνακες και Βάση δεδομένων. Προγραμματισμένη επικαιροποίηση του άρθρου: Οκτώβριος 2018. Η αγγλική έκδοση είναι πιο πρόσφατη.

Γράφημα 1: Πρόσβαση στο διαδίκτυο και ευρυζωνικές συνδέσεις των νοικοκυριών στο διαδίκτυο, EΕ-28, 2007-2016
(% των συνολικών νοικοκυριών )
Πηγή: Eurostat (isoc_ci_in_h) και (isoc_ci_it_h)

Γράφημα 2: Πρόσβαση των νοικοκυριών στο διαδίκτυο, 2011 και 2016
(% των συνολικών νοικοκυριών)
Πηγή: Eurostat (isoc_ci_in_h)

Γράφημα 3: Πρόσβαση των νοικοκυριών στο διαδίκτυο ανάλογα με τον βαθμό αστικοποίησης, 2016
(% των συνολικών νοικοκυριών)
Πηγή: Eurostat (isoc_ci_in_h)

Γράφημα 4: Συχνότητα χρήσης του διαδικτύου, 2016
(% των ατόμων ηλικίας 16 έως 74 ετών)
Πηγή: Eurostat (isoc_ci_ifp_iu) και (isoc_ci_ifp_fu)

Γράφημα 5: Άτομα που χρησιμοποίησαν φορητό υπολογιστή ή συσκευή χειρός για πρόσβαση στο διαδίκτυο μακριά από το σπίτι ή από την εργασία, 2012 και 2016
(% των ατόμων ηλικίας 16 έως 74 ετών)
Πηγή: Eurostat (isoc_ci_im_i)

Γράφημα 6: Άτομα που έκαναν χρήση του διαδικτύου για να συμμετάσχουν σε κοινωνικά δίκτυα, 2016
(% των ατόμων ηλικίας 16 έως 74 ετών)
Πηγή: Eurostat (isoc_bde15cua)

Γράφημα 7: Ποσοστό των ατόμων που δεν παρείχαν πληροφορίες προσωπικού χαρακτήρα στο διαδίκτυο, 2016
(% των ατόμων που έκαναν χρήση του διαδικτύου στη διάρκεια του περασμένου έτους)
Πηγή: Eurostat (isoc_cisci_prv)

Γράφημα 8: Χρήση cookies και ρυθμίσεις προγράμματος περιήγησης, 2016
(% των ατόμων που έκαναν χρήση του διαδικτύου στη διάρκεια του περασμένου έτους)
Πηγή: Eurostat (isoc_cisci_prv)

Γράφημα 9: Άτομα που έχουν παραγγείλει αγαθά ή υπηρεσίες μέσω του διαδικτύου για προσωπική χρήση τους 12 μήνες που προηγήθηκαν της έρευνας, 2012 και 2016
(% των ατόμων 16 έως 74 ετών)
Πηγή: Eurostat (isoc_ec_ibuy)

Το παρόν άρθρο παρουσιάζει τα πρόσφατα στατιστικά στοιχεία για πολλά θέματα της information society στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), με έμφαση στη διαθεσιμότητα των τεχνολογιών των πληροφοριών και των επικοινωνιών (ΤΠΕ) καθώς και στη χρήση τους από τα άτομα και στα νοικοκυριά. Η ανάπτυξη της κοινωνίας της πληροφορίας θεωρείται κρίσιμη για την κάλυψη των αναγκών της κοινωνίας και της οικονομίας της ΕΕ.

Οι τεχνολογίες των πληροφοριών και των επικοινωνιών επηρεάζουν πολλαπλώς την καθημερινή ζωή των ατόμων, τόσο στην εργασία όσο και στην προσωπική τους ζωή, για παράδειγμα, όταν επικοινωνούν ή όταν αγοράζουν αγαθά ή υπηρεσίες στο διαδίκτυο. Οι πολιτικές της ΕΕ καλύπτουν όλο το φάσμα από τη ρύθμιση σε ολόκληρους τομείς, όπως το ηλεκτρονικό εμπόριο, έως την προσπάθεια να προστατευθεί η ιδιωτική ζωή του ατόμου.

Κύρια στατιστικά στοιχεία

Πρόσβαση στο διαδίκτυο

Οι ΤΠΕ έχουν γίνει ευρέως διαθέσιμες στο ευρύ κοινό, τόσο όσον αφορά την προσβασιμότητά τους όσο και το κόστος τους. Το έτος καμπής ήταν το 2007, όταν η πλειονότητα (55 %) των νοικοκυριών στην ΕΕ-28 διέθετε πρόσβαση στο διαδίκτυο. Το ποσοστό αυτό συνέχισε να αυξάνεται, υπερβαίνοντας τα τρία τέταρτα το 2012 και τα τέσσερα πέμπτα το 2014. Το 2016, το ποσοστό των νοικοκυριών της ΕΕ-28 με πρόσβαση στο διαδίκτυο αυξήθηκε κατά 2 επιπλέον ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το 2015, για να ανέλθει στο 85 %, δηλ. 30 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερο από το 2007.

Η ευρέως διαδεδομένη και οικονομικά προσιτή ευρυζωνική πρόσβαση αποτελεί ένα μέσο προώθησης της ενημερωμένης κοινωνίας που βασίζεται στη γνώση. Ο συνηθέστερος τύπος πρόσβασης στο διαδίκτυο ήταν η ευρυζωνική στο σύνολο των κρατών μελών της ΕΕ: χρησιμοποιούνταν από το 83 % των νοικοκυριών στην ΕΕ-28 το 2016, ποσοστό κατά προσέγγιση διπλάσιο σε σχέση με το ποσοστό που καταγράφηκε το 2007 (42 %) — βλ. Γράφημα 1.

Το υψηλότερο ποσοστό (97 %) των νοικοκυριών που είχαν πρόσβαση στο διαδίκτυο το 2016 καταγράφηκε στο Λουξεμβούργο και στις Κάτω Χώρες (βλ. Γράφημα 2), ενώ η Δανία, η Σουηδία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία και η Φινλανδία ανέφεραν επίσης ότι πάνω από εννέα στα δέκα νοικοκυριά είχαν πρόσβαση στο διαδίκτυο το 2016. Το χαμηλότερο ποσοστό πρόσβασης στο διαδίκτυο μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ καταγράφηκε στη Βουλγαρία (64 %). Ωστόσο, η Βουλγαρία, μαζί με την Ισπανία και την Ελλάδα, κατέγραψε ραγδαία επέκταση του ποσοστού των νοικοκυριών με πρόσβαση στο διαδίκτυο, δηλ. 19 ποσοστιαίες μονάδες μεταξύ 2011 και 2016· επρόκειτο για την υψηλότερη αύξηση μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ (με εξαίρεση τη Ρουμανία, η οποία ανέφερε διακοπή σειράς), αν και η Τουρκία κατέγραψε μεταξύ 2012 και 2016 μεγαλύτερη αύξηση, δηλ. 29 ποσοστιαίες μονάδες. Δεν αποτελεί έκπληξη ότι καταγράφηκαν σχετικά μικρές αυξήσεις σε αρκετά κράτη μέλη, όπου η πρόσβαση των νοικοκυριών στο διαδίκτυο βρισκόταν κοντά στο σημείο κορεσμού, όπως στη Σουηδία, τις Κάτω Χώρες, τη Δανία και το Λουξεμβούργο· το ίδιο συνέβη και στη Νορβηγία και την Ισλανδία (των οποίων τα τελευταία στοιχεία αφορούν το 2014). Αντιθέτως, η Σλοβενία ανέφερε την τέταρτη χαμηλότερη αύξηση μεταξύ 2011 και 2016 (5 ποσοστιαίες μονάδες), παρά το σχετικά χαμηλό ποσοστό πρόσβασης στο διαδίκτυο (78 % το 2016).

Στο Γράφημα 3 απεικονίζεται η ύπαρξη, σε κάποιο βαθμό, διαφοροποίησης μεταξύ των αστικών και των αγροτικών περιοχών στην ΕΕ-28 σε ό,τι αφορά την πρόσβαση στο διαδίκτυο. Ενώ τα νοικοκυριά στις πόλεις καθώς και στις κωμοπόλεις και στα προάστια είχαν υψηλά ποσοστά πρόσβασης —88 % στις πόλεις και 86 % στις κωμοπόλεις και στα προάστια—, η πρόσβαση στο διαδίκτυο ήταν κάπως χαμηλότερη στις αγροτικές περιοχές (80 %). Σε 21 κράτη μέλη της ΕΕ, το ποσοστό των νοικοκυριών στις αγροτικές περιοχές με πρόσβαση στο διαδίκτυο ήταν μικρότερο σε σχέση με το αντίστοιχο ποσοστό των νοικοκυριών των πόλεων ή των κωμοπόλεων και των προαστίων. Η διαφοροποίηση μεταξύ των αγροτικών περιοχών και των δύο άλλων τύπων περιοχών ήταν ιδιαίτερα έντονη στην Ελλάδα, την Πορτογαλία, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία και τη Λιθουανία. Στην Εσθονία και τη Λετονία, παρότι η πρόσβαση στο διαδίκτυο ήταν υψηλότερη στις πόλεις, δεν υπήρχε διαφορά σε ό,τι αφορά το ποσοστό των νοικοκυριών με πρόσβαση στο διαδίκτυο μεταξύ των νοικοκυριών στις κωμοπόλεις και στα προάστια και των νοικοκυριών στις αγροτικές περιοχές. Στο Λουξεμβούργο, το Βέλγιο και το Ηνωμένο Βασίλειο επικρατούσε η αντίθετη κατάσταση σε σχέση με τη γενική εικόνα, καθώς το ποσοστό των νοικοκυριών με πρόσβαση στο διαδίκτυο στις αγροτικές περιοχές ήταν υψηλότερο σε σχέση με το ποσοστό των νοικοκυριών των πόλεων ή των κωμοπόλεων και των προαστίων. Στις Κάτω Χώρες και στη Δανία, παρατηρήθηκαν συγκριτικά υψηλά ποσοστά και για τους τρεις τύπους περιοχών.

Χρήση του διαδικτύου

Από τις αρχές του 2016, πάνω από τα τέσσερα πέμπτα (82 %) του συνόλου των ατόμων στην ΕΕ-28, ηλικίας 16 έως 74 ετών, έκαναν χρήση του διαδικτύου (τουλάχιστον μια φορά τους τρεις μήνες που προηγήθηκαν της έρευνας). Τουλάχιστον 9 στα 10 άτομα στη Δανία, το Λουξεμβούργο, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Φινλανδία, τις Κάτω Χώρες, τη Σουηδία και τη Γερμανία έκαναν χρήση του διαδικτύου. Συγκριτικά, λίγο περισσότερο από τα δύο τρίτα του συνόλου των ατόμων ηλικίας 16 έως 74 ετών έκαναν χρήση του διαδικτύου στην Πορτογαλία (70 %), την Ελλάδα και την Ιταλία (σε αμφότερες 69 %), με το ποσοστό αυτό να μειώνεται στο 60 % στη Ρουμανία και στο 59 % στη Βουλγαρία.

Το ποσοστό του πληθυσμού της ΕΕ-28 που δεν είχε κάνει ποτέ χρήση του διαδικτύου ήταν 14 % το 2016 (2 ποσοστιαίες μονάδες λιγότερο σε σύγκριση με το περασμένο έτος), παρουσιάζοντας μείωση σε σχέση με το 37 % το 2007 και 24 % το 2011.

Το 2016, πάνω από τα δύο τρίτα (71 %) των ατόμων στην ΕΕ-28 έκανε χρήση του διαδικτύου σε καθημερινή βάση —βλ. Γράφημα 4 — ενώ ένα επιπλέον 8 % έκανε χρήση τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα (αλλά όχι καθημερινά). Επομένως, το 79 % των ατόμων έκαναν τακτική χρήση (τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα) του διαδικτύου. Το μέσο ποσοστό των καθημερινών χρηστών του διαδικτύου επί του συνόλου των χρηστών (όσων είχαν κάνει χρήση του διαδικτύου κατά τους προηγούμενους τρεις μήνες) ήταν 87 % στην ΕΕ-28 και κυμαινόταν μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ από 71 % στη Ρουμανία, σε 78 % στην Πολωνία και σε 79 % στην Τσεχική Δημοκρατία, σε 92 % στη Δανία, 93 % στις Κάτω Χώρες και το Ηνωμένο Βασίλειο, 95 % στο Λουξεμβούργο και 96 % στην Ιταλία. Η Νορβηγία (95 %) και η Ισλανδία (95 %, στοιχεία του 2014) ανέφεραν επίσης υψηλό ποσοστό καθημερινών χρηστών του διαδικτύου επί του συνόλου των χρηστών.

Το Γράφημα 5 απεικονίζει τη χρήση του διαδικτύου κατά τις μετακινήσεις, δηλ. μακριά από το σπίτι ή από την εργασία και με τη βοήθεια φορητού υπολογιστή ή συσκευής χειρός μέσω κινητής ή ασύρματης σύνδεσης. Στο γράφημα συγκρίνονται τα στοιχεία για το 2012, όταν το 36 % των ατόμων ηλικίας 16 έως 74 ετών στην ΕΕ-28 χρησιμοποιούσε κινητή συσκευή για να συνδεθεί στο διαδίκτυο, με τα στοιχεία για το 2016, όταν το ποσοστό αυτό ανήλθε στο 59 %. Οι πιο κοινές κινητές συσκευές για τη σύνδεση στο διαδίκτυο ήταν τα κινητά ή τα έξυπνα τηλέφωνα, οι φορητοί υπολογιστές κάθε τύπου και οι υπολογιστές-ταμπλέτες.

Στη Δανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Σουηδία, το Λουξεμβούργο, τις Κάτω Χώρες και τη Φινλανδία καταγράφηκε το υψηλότερο ποσοστό κινητής χρήσης του διαδικτύου το 2016, καθώς πάνω από τα τρία τέταρτα των ατόμων ηλικίας 16 έως 74 ετών χρησιμοποιούσαν το διαδίκτυο κατά τις μετακινήσεις τους, με το υψηλότερο ποσοστό να ανέρχεται στο 82 % στη Δανία· παρόμοιο ήταν το ποσοστό στη Νορβηγία (80 %). Συγκριτικά, λιγότερο από τα μισά άτομα στη Λετονία, την Ελλάδα, τη Βουλγαρία, τη Λιθουανία και τη Ρουμανία χρησιμοποιούσαν το διαδίκτυο μακριά από το σπίτι ή από την εργασία, ενώ το ποσοστό ήταν ιδιαίτερα χαμηλό στην Πολωνία (32 %) και την Ιταλία (29 %).

Μία από τις πιο κοινές δραστηριότητες στο διαδίκτυο στην ΕΕ-28 το 2016 ήταν η συμμετοχή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, βλ. Γράφημα 6. Πάνω από τα μισά (52 %) άτομα ηλικίας 16 έως 74 ετών χρησιμοποιούσαν το διαδίκτυο για την κοινωνική τους δικτύωση, για παράδειγμα για τη σύνδεσή τους στο Facebook ή το Twitter.

Περίπου τα δύο τρίτα (66–70 %) των ατόμων στην Ουγγαρία, το Λουξεμβούργο, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βέλγιο και τη Σουηδία χρησιμοποιούσαν ιστοχώρους κοινωνικής δικτύωσης, ενώ στη Δανία το ποσοστό αυτό ανήλθε σε 74 %, στη Νορβηγία σε 76 % και στην Ισλανδία σε 83 % (στοιχεία του 2014). Στο άλλο άκρο της κλίμακας, υπήρχαν δύο κράτη μέλη της ΕΕ στα οποία το πολύ 4 στα 10 άτομα χρησιμοποιούσαν τους ιστοχώρους αυτούς, και συγκεκριμένα η Γαλλία (40 %) και η Σλοβενία (38 %).

Απόρρητο και προστασία της προσωπικής ταυτότητας

Μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ μπορούν να παρατηρηθούν διαφορές σε ό,τι αφορά τον τρόπο με τον οποίο οι χρήστες του διαδικτύου διαχειρίστηκαν τις προσωπικές πληροφοformatρίες τους στο διαδίκτυο το 2016. Πάνω από το ένα τέταρτο (28 %) των χρηστών του διαδικτύου στην ΕΕ-28 δεν παρείχαν προσωπικές πληροφοformatρίες στο διαδίκτυο, ποσοστό που κυμαινόταν από μόνο 8 % στο Λουξεμβούργο σε 50% ή περισσότερο στη Βουλγαρία, την Πορτογαλία και τη Ρουμανία (βλ. Γράφημα 7). Επομένως, πάνω από το 70 % των χρηστών του διαδικτύου στην ΕΕ-28 δεν παρείχαν κάποιου είδους προσωπικών πληροφοformatριών στο διαδίκτυο, ενώ πολλοί εξ αυτών έλαβαν διάφορα μέτρα ελέγχου της πρόσβασης στις εν λόγω προσωπικές πληροφοformatρίες στο διαδίκτυο. Σχεδόν οι μισοί (46 %) από το σύνολο των χρηστών του διαδικτύου δεν επέτρεψαν τη χρήση προσωπικών πληροφοformatριών για διαφημιστικούς λόγους και δύο πέμπτα (40 %) επέβαλαν περιορισμό της πρόσβασης στο προφίλ ή στο περιεχόμενό τους στους ιστοχώρους κοινωνικής δικτύωσης. Επιπλέον, πάνω από το ένα τρίτο (37 %) των χρηστών του διαδικτύου διάβασαν τις δηλώσεις πολιτικής απορρήτου προτού παράσχουν προσωπικές πληροφοformatρίες, ενώ σχεδόν το ένα τρίτο (31 %) περιόρισε την πρόσβαση στη γεωγραφική του θέση.

Το 2016, το 71 % των ατόμων ηλικίας 16-74 ετών στην ΕΕ-28 που έκαναν χρήση του διαδικτύου τους προηγούμενους 12 μήνες γνώριζαν ότι τα cookies μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανίχνευση ατόμων στο διαδίκτυο. Η ενημέρωση σχετικά με το συγκεκριμένο ζήτημα ήταν ελαφρώς υψηλότερη (74 %) μεταξύ των νεότερων χρηστών (ηλικίας 16–24 ετών) και χαμηλότερη (64 %) μεταξύ των χρηστών μεγαλύτερης ηλικίας (ηλικίας 55–74 ετών). Μόλις πάνω από το ένα τρίτο (35 %) των χρηστών ηλικίας 16-74 ανέφεραν ότι είχαν αλλάξει τις ρυθμίσεις του προγράμματος περιήγησής τους για να αποτρέψουν ή να περιορίσουν τη χρήση cookie (βλ. Γράφημα 8).

Μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, οι χρήστες του διαδικτύου στις Κάτω Χώρες (89 %), τη Γερμανία και τη Φινλανδία (σε αμφότερες 85 %) ήταν οι πλέον ενημερωμένοι σχετικά με το ότι τα cookies μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανίχνευση των δραστηριοτήτων τους στο διαδίκτυο. Η εν λόγω ενημέρωση ήταν επίσης υψηλή στη Δανία (81 %), την Κροατία (78 %), την Ιταλία (77 %), το Λουξεμβούργο και την Αυστρία (σε αμφότερες 76 %). Αντιθέτως, λιγότεροι από τους μισούς χρήστες του διαδικτύου ήταν ενημερωμένοι σχετικά στη Ρουμανία, (38 %), τη Λετονία (47 %) και την Κύπρο (48 %)· χαμηλός βαθμός ενημέρωσης αναφέρθηκε επίσης για την Τουρκία και την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας (σε αμφότερες 30 %). Το ποσοστό των χρηστών του διαδικτύου που είχαν αλλάξει τις ρυθμίσεις του προγράμματος περιήγησής τους για να αποτρέψουν ή να περιορίσουν τη χρήση cookie υπερέβαινε τους μισούς (54 %) σε ένα μόνο κράτος μέλος, στο Λουξεμβούργο. Αντιθέτως, λιγότερο από το ένα πέμπτο των χρηστών του διαδικτύου είχαν λάβει παρόμοια μέτρα στην Τσεχική Δημοκρατία, τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία, την Κύπρο και τη Λετονία, καθώς και στην Τουρκία.

Παραγγελία ή αγορά αγαθών και υπηρεσιών

Το ποσοστό των ατόμων ηλικίας 16 έως 74 ετών στην ΕΕ-28 που παρήγγειλαν ή αγόρασαν αγαθά ή υπηρεσίες στο διαδίκτυο για προσωπική χρήση συνέχισε να αυξάνεται: το 2016, ανήλθε σε 55 %, σημειώνοντας αύξηση 11 ποσοστιαίων μονάδων σε σύγκριση με το 2012 (βλ. Γράφημα 9). Το 2016, τα τρία τέταρτα περίπου των ατόμων στις Κάτω Χώρες, τη Γερμανία και τη Σουηδία παρήγγειλαν ή αγόρασαν αγαθά ή υπηρεσίες στο διαδίκτυο, ποσοστό που ήταν ακόμη υψηλότερο στο Λουξεμβούργο (78 %), τη Δανία (82 %) και το Ηνωμένο Βασίλειο (83 %). Αντιθέτως, το ποσοστό αυτό ήταν λιγότερο από 30 % στην Ιταλία και την Κύπρο, 17 % στη Βουλγαρία και 12 % στη Ρουμανία.

Με εξαίρεση τέσσερα κράτη μέλη της ΕΕ (που ανέφεραν διακοπή σειράς), η μεγαλύτερη αύξηση σε ό,τι αφορά το ποσοστό των ατόμων που παρήγγειλαν ή αγόρασαν αγαθά ή υπηρεσίες στο διαδίκτυο μεταξύ 2012 και 2016 καταγράφηκε στην Τσεχική Δημοκρατία (15 ποσοστιαίες μονάδες). Δεν αποτελεί έκπληξη ότι οι μικρότερες αυξήσεις (2 ποσοστιαίες μονάδες) παρατηρήθηκαν στη Φινλανδία και τη Σουηδία, όπου τα ποσοστά των ατόμων που παρήγγειλαν ή αγόρασαν αγαθά ή υπηρεσίες στο διαδίκτυο ήταν ήδη σχετικά υψηλά σε σύγκριση με άλλα κράτη μέλη· αυτό συνέβη επίσης και στη Νορβηγία.

Πηγές και διαθεσιμότητα δεδομένων

Οι ταχείες τεχνολογικές αλλαγές σε τομείς σχετικούς με το διαδίκτυο και άλλες νέες εφαρμογές των ΤΠΕ συνιστούν προκλήσεις για τις στατιστικές. Επομένως, υπήρξε σημαντική ανάπτυξη στον τομέα αυτό και τα στατιστικά εργαλεία προσαρμόστηκαν για να ικανοποιούν τις νέες απαιτήσεις για στοιχεία. Πράγματι, οι στατιστικές στον εν λόγω τομέα επανεξετάζονται σε ετήσια βάση, ώστε να ικανοποιούν τις ανάγκες των χρηστών και να συμβαδίζουν με τον ταχύ ρυθμό των αλλαγών.

Η προσέγγιση αυτή αντικατοπτρίζεται στην έρευνα σχετικά με την χρήση των ΤΠΕ από τα νοικοκυριά και τα μεμονωμένα άτομα της Eurostat. Αυτή η ετήσια έρευνα χρησιμοποιείται για τη συγκριτική αξιολόγηση εξελίξεων που συνδέονται με τις ΤΠΕ, τόσο με την παρακολούθηση της εξέλιξης βασικών μεταβλητών στην πάροδο του χρόνου όσο και με τη βαθύτερη εξέταση άλλων πτυχών σε μια δεδομένη χρονική στιγμή. Παρά το ότι η έρευνα αρχικά επικεντρωνόταν σε θέματα πρόσβασης και σύνδεσης, στη συνέχεια το πεδίο της επεκτάθηκε για να καλύψει ποικιλία θεμάτων (για παράδειγμα, την ηλεκτρονική διακυβέρνηση και το ηλεκτρονικό εμπόριο), καθώς και κοινωνικοοικονομικές αναλύσεις (όπως η περιφερειακή πολυμορφία, η έμφυλη ιδιαιτερότητα, οι ηλικιακές και οι εκπαιδευτικές διαφορές και το καθεστώς απασχόλησης). Το πεδίο της έρευνας όσον αφορά τις διάφορες τεχνολογίες προσαρμόζεται επίσης, για να καλύπτει νέες ομάδες προϊόντων και τρόπους παροχής τεχνολογιών πληροφόρησης σε τελικούς χρήστες.

Η περίοδος αναφοράς για την έρευνα σχετικά με τη χρήση των ΤΠΕ στα νοικοκυριά και από τα άτομα είναι το πρώτο τρίμηνο κάθε έτους· στις περισσότερες χώρες η έρευνα διενεργείται το δεύτερο τρίμηνο κάθε έτους. Ειδική ενότητα για το απόρρητο και την προστασία της προσωπικής ταυτότητας αποτέλεσε μέρος της έρευνας του 2016.

Κάλυψη και ορισμοί

Η έρευνα για τα νοικοκυριά καλύπτει νοικοκυριά με ένα, τουλάχιστον, μέλος τους στην ηλικιακή ομάδα 16 έως 74 ετών. Η πρόσβαση στο διαδίκτυο των νοικοκυριών αφορά το ποσοστό των νοικοκυριών που διαθέτουν πρόσβαση στο διαδίκτυο, έτσι ώστε να μπορεί το κάθε μέλος του νοικοκυριού να χρησιμοποιήσει το διαδίκτυο στο σπίτι, εφόσον το επιθυμεί, ή να αποστείλει απλώς ένα ηλεκτρονικό μήνυμα.

Ως χρήστες του διαδικτύου ορίζονται όλα τα άτομα ηλικίας 16 έως 74 ετών που χρησιμοποίησαν το διαδίκτυο τους τρεις μήνες που προηγήθηκαν της έρευνας. Τακτικοί χρήστες του διαδικτύου είναι τα άτομα που χρησιμοποίησαν το διαδίκτυο τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα, κατά μέσο όρο, τους τρεις μήνες που προηγήθηκαν της έρευνας.

Οι ενσύρματες τεχνολογίες που χρησιμοποιήθηκαν περισσότερο για την πρόσβαση στο διαδίκτυο χωρίζονται στις ευρυζωνικές και σε αυτές μέσω κλήσης από συνήθη ή ISDN τηλεφωνική γραμμή. Η ευρυζωνική πρόσβαση περιλαμβάνει ψηφιακές συνδρομητικές γραμμές (DSL) και χρησιμοποιεί τεχνολογία μεταφοράς δεδομένων σε υψηλές ταχύτητες. Ως ευρυζωνικές γραμμές ορίζονται αυτές που διαθέτουν χωρητικότητα υψηλότερη του ISDN, δηλαδή ίση ή υψηλότερη των 144 kbit/s. Δημοφιλείς συσκευές πρόσβασης του διαδικτύου στο σπίτι είναι οι σταθεροί και οι φορητοί υπολογιστές, ενώ προσφάτως παρατηρήθηκε επέκταση και σε άλλες τεχνολογίες που βασίζονται στο διαδίκτυο.

Η κινητή χρήση του διαδικτύου ορίζεται ως η χρήση του διαδικτύου μακριά από το σπίτι ή την εργασία με φορητούς υπολογιστές ή συσκευές χειρός μέσω δικτύων κινητής τηλεφωνίας ή ασύρματης σύνδεσης.

Η παραγγελία αγαθών και υπηρεσιών από άτομα αναφέρεται στους δώδεκα μήνες που προηγήθηκαν της έρευνας και περιλαμβάνει τις επιβεβαιωμένες κρατήσεις διαμονής ή ταξιδίων, τις χρηματοοικονομικές επενδύσεις, τις τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες, τα βιντεοπαιχνίδια ή το λογισμικό, καθώς και τις υπηρεσίες πληροφόρησης από το διαδίκτυο με άμεση αμοιβή. Εξαιρούνται τα αγαθά και οι υπηρεσίες που αποκτώνται δωρεάν μέσω του διαδικτύου. Εξαιρούνται επίσης οι παραγγελίες που πραγματοποιούνται με μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, μηνύματα τύπου SMS ή MMS που συντάσσονται από τον χρήστη.

Πλαίσιο

Τον Μάιο του 2015, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε μια στρατηγική για την ψηφιακή ενιαία αγορά (COM(2015) 192 final) ως μία από τις δέκα κορυφαίες προτεραιότητες πολιτικής. Η στρατηγική περιλάμβανε 16 πρωτοβουλίες που κάλυπταν τρεις ευρείς πυλώνες: την προώθηση της βελτίωσης της διαδικτυακής πρόσβασης σε αγαθά και υπηρεσίες σε όλη την Ευρώπη· τη δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών για την ανάπτυξη των ψηφιακών δικτύων και υπηρεσιών· τη διασφάλιση ότι η ευρωπαϊκή οικονομία και η βιομηχανία θα αξιοποιήσουν πλήρως την ψηφιακή οικονομία ως δυνητικό μοχλό ανάπτυξης. Στο Πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής για το 2017 «Δημιουργία μιας Ευρώπης που προστατεύει, ενδυναμώνει και υπερασπίζεται τους πολίτες της» (COM(2016) 710), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε να προχωρήσουν γρήγορα οι προτάσεις που είχαν ήδη υποβληθεί και να επανεξεταστεί η πρόοδος που επιτεύχθηκε για την ολοκλήρωση της ενιαίας ψηφιακής αγοράς.

Οι ευρυζωνικές τεχνολογίες θεωρούνται σημαντικές στη μέτρηση της πρόσβασης και της χρήσης του διαδικτύου, αφού παρέχουν στους χρήστες τη δυνατότητα ταχείας μεταφοράς μεγάλου όγκου δεδομένων και κρατούν ανοιχτές τις γραμμές πρόσβασης. Πράγματι, η υιοθέτηση υψίρρυθμων και υπερταχέων ευρυζωνικών συνδέσεων θεωρείται βασικός δείκτης στον τομέα της πολιτικής ΤΠΕ. Παρότι οι ψηφιακές συνδρομητικές γραμμές (DSL) εξακολουθούν να αποτελούν την κύρια μορφή παροχής ευρυζωνικής τεχνολογίας στην ΕΕ, εναλλακτικές λύσεις, όπως η χρήση καλωδίου, δορυφόρου, οπτικών ινών και ασύρματων τοπικών βρόχων, γνωρίζουν όλο και ευρύτερη διάδοση.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζει σειρά πρωτοβουλιών για την ενίσχυση των δεξιοτήτων ΤΠΕ στο εργατικό δυναμικό, στο πλαίσιο της ευρύτερης ατζέντας για τη βελτίωση της αναβάθμισης των δεξιοτήτων, της πρόβλεψης της ζήτησης δεξιοτήτων και της αντιστοίχισης της προσφοράς δεξιοτήτων με τη ζήτηση. Με σκοπό την αύξηση της προσφοράς ειδικών σε θέματα ΤΠΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε την Grand Coalition for Digital Jobs, μια πανευρωπαϊκή σύμπραξη που αποσκοπεί να αξιοποιήσει τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία για τον περιορισμό των δυσκολιών που σχετίζονται με τις προσλήψεις ειδικών ΤΠΕ.

Στις 10 Ιουνίου 2016, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε ένα νέο Skills Agenda for Europe, μέσω του οποίου επιδιώκει να προωθήσει σειρά δράσεων με σκοπό να διασφαλίσει την παροχή της κατάλληλης κατάρτισης, των κατάλληλων δεξιοτήτων και της κατάλληλης υποστήριξης στους πολίτες της ΕΕ ώστε να είναι εφοδιασμένοι με τις δεξιότητες που είναι αναγκαίες στις σύγχρονες συνθήκες εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της προώθησης των ψηφιακών δεξιοτήτων.

Βλέπε επίσης

• Digital economy and digital society statistics at regional level (στα αγγλικά)
• Digital economy and society statistics - enterprises (στα αγγλικά)
• E-commerce statistics for individuals (στα αγγλικά)
• Enlargement countries - information and communication technology statistics (στα αγγλικά)
• Innovation statistics (στα αγγλικά)

Περαιτέρω πληροφορίες της Eurostat

Εκδόσεις

• Science, technology and innovation in Europe — 2013 edition — Εγχειρίδιο (στα αγγλικά)
• Science, technology and innovation in Europe — 2008 edition — Στατιστικό βιβλίο (στα αγγλικά)
• Press releases and other publications (στα αγγλικά)
• Statistical articles (στα αγγλικά)

Βασικοί πίνακες

• Ψηφιακή οικονομία και κοινωνία (t_isoc)

Βάση δεδομένων

• Ψηφιακή οικονομία και κοινωνία (isoc) (στα αγγλικά), βλέπε:

ICT usage in households and by individuals (isoc_i)

Connection to the internet and computer use (isoc_ici)

Households - level of internet access (isoc_ci_in_h)

Households - type of connection to the internet (isoc_ci_it_h)

Individuals - mobile internet access (isoc_ci_im_i)

Internet use (isoc_iiu)

Individuals - internet use (isoc_ci_ifp_iu)

Individuals - frequency of internet use (isoc_ci_ifp_fu)

E-commerce (isoc_iec)

Internet purchases by individuals (isoc_ec_ibuy)

ICT trust, security and privacy (isoc_ci_sci)

Privacy and protection of personal information (isoc_cisci_prv)

Ειδική ενότητα

• Ψηφιακή οικονομία και κοινωνία (στα αγγλικά)

Μεθοδολογία / Μεταδεδομένα

• ICT usage in households and by individuals (ESMS metadata file — isoc_i) (στα αγγλικά)

Πηγή δεδομένων για πίνακες και γραφήματα (MS Excel)

• Ψηφιακή οικονομία και κοινωνία - νοικοκυριά και άτομα: πίνακες και γραφήματα (στα αγγλικά)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• OECD — Internet (στα αγγλικά)