των Marina Maggini (Εθνικό Ίδρυμα Υγείας, Ρώμη, Ιταλία) και Jelka Zaletel (Εθνικό Ίδρυμα Δημόσιας Υγείας, Λιουμπλιάνα, Σλοβενία)
Ο διαβήτης είναι μια συνήθης και σοβαρή ασθένεια. Το 2015 υπήρχαν 415 εκατομμύρια ενήλικοι (ηλικίας 20-79 ετών) με διαβήτη σ' όλο τον κόσμο, σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις της Διεθνούς Ομοσπονδίας για τον Διαβήτη. Αυτό αντιστοιχεί στο 9% περίπου του συνολικού πληθυσμού της ίδιας ηλικιακής ομάδας. Αν η ασθένεια αυτή αφεθεί ανεξέλεγκτη, προβλέπεται ότι μέχρι το 2040 θα πάσχουν από διαβήτη περίπου 642 εκατομμύρια άνθρωποι. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η συχνότητα του διαβήτη ποικίλλει από 4,0 - 4,5% στη Λιθουανία, την Εσθονία και την Ιρλανδία έως κάτω από 10% στην Κύπρο, τη Μάλτα και την Πορτογαλία.
Ο διαβήτης αυξάνει τον κίνδυνο για πολλά σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα, η τύφλωση, η νευροπάθεια, οι επιπλοκές στα πόδια και η νεφροπάθεια. Ωστόσο, η παρέμβαση στον τρόπο ζωής των ατόμων που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου μπορεί να λειτουργήσει προληπτικά για πολλές περιπτώσεις διαβήτη τύπου 2 - που είναι ο συνηθέστερος τύπος - ή να καθυστερήσει σημαντικά την εκδήλωση της ασθένειας. Επιπλέον, πολλά άτομα με διαβήτη μπορούν να προλάβουν ή να καθυστερήσουν την εμφάνιση επιπλοκών με την κατάλληλη θεραπεία, την αλλαγή του τρόπου ζωής τους και την αποτελεσματική αυτοδιαχείριση.
Η δρομολόγηση, το 2014, της ευρωπαϊκής κοινής δράσης για την αντιμετώπιση των χρόνιων παθήσεων και την προαγωγή της υγιούς γήρανσης σε όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής (JA-CHRODIS) αποτελεί απάντηση στην έκκληση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για από κοινού προσπάθειες με στόχο την πρόληψη και τη θεραπεία των σημαντικότερων χρόνιων παθήσεων. Ο διαβήτης επελέγη ως περιπτωσιολογική μελέτη για την ενίσχυση της υγειονομικής περίθαλψης των ατόμων που πάσχουν από χρόνιες παθήσεις. Ο κύριος στόχος συνίσταται στη χρησιμοποίηση των διαθέσιμων γνώσεων για τη βελτίωση του συντονισμού και της συνεργασίας μεταξύ των χωρών και την αντιμετώπιση του διαβήτη μέσω της ανταλλαγής ορθών πρακτικών.
Η χαρτογράφηση των εθνικών σχεδίων για το διαβήτη στην Ευρώπη πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της κοινής δράσης JA-CHRODIS, και αποτέλεσε τη βάση εγγράφου πολιτικής με στόχο τον εντοπισμό των παραγόντων που μπορούν να διευκολύνουν την ανάπτυξη, την εφαρμογή και τη βιωσιμότητα των εθνικών σχεδίων για το διαβήτη. Οι ευρωπαϊκές χώρες σημείωσαν πρόοδο, αν και με διαφορετικές προσεγγίσεις η καθεμιά, στη συστηματική πολιτική αντιμετώπισης της μάστιγας του διαβήτη. Τα διδάγματα που αντλήθηκαν από αυτές τις εμπειρίες μπορούν να στηρίξουν τις προσπάθειες των χωρών για την οικοδόμηση μιας επιτυχημένης και ολοκληρωμένης στρατηγικής πρόληψης και θεραπείας του διαβήτη και, γενικότερα, των χρόνιων παθήσεων.
