Znaczne inwestycje współfinansowane przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR) poprawiły bezpieczeństwo dostaw gazu w Polsce. Wśród nich znalazły się takie projekty jak budowa terminala skropionego gazu (LNG) w Świnoujściu. W ramach instrumentu „Łącząc Europę” sfinansowano powiązane inwestycje w gazociągi przesyłowe i nowe połączenia z Litwą, Słowacją i Norwegią.
Terminal LNG zbudowano przy pomocy dotacji z EFRR i funduszy z Planu Odbudowy Europy.
W latach 2014–2020 EFRR współfinansował dalsze zwiększenie zdolności terminalu LNG za pomocą dodatkowych zbiorników magazynowych i regazyfikatorów. Po tej rozbudowie terminala LNG Polska będzie mogła importować drogą morską prawie 33 % swojego zapotrzebowania na gaz z USA, Kataru lub od innych producentów LNG.
EFRR wsparł także projekty zakładające budowę gazociągów. Do końca 2015 roku ze środków EFRR zmodernizowano lub zbudowano ponad 1 000 km gazociągów transmisyjnych, co stanowi największą inwestycję w sieć przesyłową gazu ziemnego od kilkudziesięciu lat.
Modernizacja gazowej sieci przesyłowej była dalej wspierana w latach 2014–2020. Inwestycja zakłada ulepszenie lub budowę dodatkowych 571 km sieci gazowej. Niektóre projekty związane z przesyłem gazu już zostały zrealizowane.
Ponadto Polska jest największym beneficjentem instrumentu „Łącząc Europę” w sektorze energetycznym. W ciągu ostatnich pięciu lat otrzymała 920 mln euro (ponad 4 mld złotych) na projekty w sektorze gazowym i elektrycznym. Inwestycje te znacząco poprawiają bezpieczeństwo dostaw poprzez dywersyfikację i zwiększanie zdolności w zakresie importu gazu. Obejmują one budowę interkonektora Polska-Litwa GIPL (niedawno otwarty), gazociągu Baltic Pipe (Polska, Dania i Norwegia) oraz interkonektora Polska-Słowacja (otwarcie wkrótce).
Ponadto dzięki środkom z polityki spójności UE sfinansowano konstrukcję i rozbudowę czterech podziemnych magazynów gazu w latach 2007–2013, co przyczyniło się do całkowitego zwiększenia pojemności magazynowej czynnej gazu o 1 024 mln m³, co stanowi wzrost o jedną trzecią pojemności magazynowej sprzed inwestycji.
Finansowanie to potwierdza, że unijny wkład ma kluczowe znaczenie dla rozwoju polskiej sieci przesyłowej gazu, większej dywersyfikacji rynku gazowego i ulepszenia magazynowania gazu.
Bezpieczeństwo dostaw prądu
UE sfinansowała połączenia elektroenergetyczne Polski (Lit-Pol Link) z państwami bałtyckimi w celu uniezależnienia ich od systemu rosyjskiego. W okresie finansowania 2007–2013 Polska wybudowała połączenia elektroenergetyczne Lit-Pol Link w ramach sieci połączeń elektroenergetycznych wokół Morza Bałtyckiego.
Lit-Pol Link składa się z czterech linii przesyłowych o łącznej długości około 400 km. W ramach projektu powstała infrastruktura sieciowa umożliwiająca dostęp do około 500 MW na połączeniu transgranicznym z Litwą. Wkład EFRR w projekt wyniósł około 200,5 mln euro.
Zgodnie z ustalonym przez Polskę, Litwę, Łotwę, Estonię i Komisję politycznym planem działania na rzecz integracji państw bałtyckich powstanie nowa podmorska kablowa linia energetyczna wysokiego napięcia (Harmony Link) łącząca Polskę i Litwę. Komisja oferuje państwom bałtyckim wsparcie polityczne i finansowe pozwalające im uniezależnić swoje systemy elektroenergetyczne od systemów rosyjskich. Trwająca budowa Harmony Link została sfinansowana ze środków z instrumentu „Łącząc Europę”. Inwestycja rozpocznie działalność jeszcze przed 2026 rokiem i przyczyni się do podwojenia mocy do 1 000 MW.
Inwestycje w sieci elektroenergetyczne z polityki spójności wynoszą około 400 mln euro na okres finansowania 2014–2020. Inwestycje w sieci elektroenergetyczne mają na celu poprawę bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej (sieci przesyłowe i dystrybucyjne oraz inteligentne sieci). Na uwagę zasługuje projekt linii wysokiego napięcia Krajnik-Baczyna-Plewiska, która jest połączona z niemieckim systemem elektroenergetycznym.
Więcej informacji:
Wsparcie UE (polski)
Połączenie elektroenergetyczne Polska-Litwa (polski)
Wsparcie z UE (polski)
Informacje o projektach (polski)
