Na terenie istniejącego Zakładu Utylizacyjnego w gdańskiej dzielnicy Szadółki (woj. pomorskie) powstaje Zakład Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych. Jego celem będzie termiczne przekształcanie około 160 000 ton stałych odpadów komunalnych rocznie, tzn. odpadów resztkowych wydzielonych w procesie przetwarzania i sortowania odpadów w zakładach w północnej, zachodniej i wschodniej części województwa.
- 10 January 2020
Zakład Termicznego Przekształcania Odpadów (ZTPO) to instalacja umożliwiająca odzyskiwanie energii z odpadów w procesie wysokosprawnej kogeneracji, zgodnie z unijnymi dyrektywami w sprawie efektywności energetycznej. Energia ta będzie dostarczana do lokalnego systemu ciepłowniczego i krajowej sieci energetycznej.
Potężne źródło energii
Projekt realizowany jest w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego, w którym właścicielem zakładu będzie spółka miejska Port Czystej Energii, a za budowę i eksploatację ZTPO oraz produkcję ciepła i energii elektrycznej odpowiadać będzie partner prywatny. Dla celów prawidłowego gospodarowania odpadami resztkowymi nowy zakład musi znajdować się w pobliżu istniejących obiektów unieszkodliwiania odpadów – stąd decyzja o jego budowie na terenie dzielnicy Szadółki.
Testy wykazały, że odpady przetwarzane w zakładzie będą miały wyższą wartość energetyczną niż te pochodzące z istniejących instalacji w Szadółkach, Tczewie i Gilwie Małej. Oznacza to, że wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej w nowym zakładzie będzie bardziej wydajne.
Według szacunków kogeneracja ciepła i energii elektrycznej przyniesie oszczędności energii na poziomie 23 %. Poza tym przyczyni się do zmniejszenia nie tylko produkcji energii w innych zakładach, ale także zużycia paliw kopalnych. Wykorzystywanie deszczówki oznacza oszczędności wody procesowej w zakresie około 1 m³ na godzinę (około 9 %).
Z kolei znaczną część pozostałości z procesu spalania będzie można używać do produkcji energii. Ponadto mniej niż 10 % wszystkich odpadów przetwarzanych w nowym zakładzie będzie trafiać na składowiska.
Zapobieganie powstawaniu odpadów
W ramach projektu będą prowadzone działania edukacyjne i promocyjne, których celem jest dotarcie do 1 miliona mieszkańców obszaru obsługiwanego przez nowy zakład i zwiększenie ich wiedzy na temat tego, jak ważne jest zapobieganie powstawaniu odpadów i dopilnowanie, by gospodarowanie wytwarzanymi odpadami było zgodne z obowiązującymi przepisami.
W związku z tymi działaniami oraz realizacją celu wyznaczonego w regionalnym planie gospodarki odpadami, jakim jest osiągnięcie 60-procentowego współczynnika recyklingu do 2025 roku, zakłada się, że w ciągu roku kalendarzowego po zakończeniu realizacji projektu selektywna zbiórka odpadów będzie prowadzona dla co najmniej 50 % odpadów komunalnych wytwarzanych na tym obszarze.
Istniejące instalacje przetwarzania odpadów w województwie pomorskim nie posiadają zdolności do unieszkodliwiania frakcji resztkowej stałych odpadów komunalnych. Głównym celem projektu jest zatem wzmocnienie regionalnego systemu gospodarowania odpadami na tym obszarze.
Nowy zakład pozwoli uzupełnić braki w systemie gospodarowania odpadami w zakresie termicznego przekształcania odpadów resztkowych. Dywersyfikacja źródeł energii dzięki powiązanemu odzyskowi energii przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa dostaw i ograniczy emisję gazów cieplarnianych. Oprócz tego nowy zakład oznacza składowanie odpadów na mniejszą skalę – z korzyścią dla wód gruntowych, gleby i ekosystemu Morza Bałtyckiego. Dodatkowo nie będzie konieczne transportowanie odpadów w inne miejsca w celu ich unieszkodliwiania, zmniejszając tym samym hałas i zanieczyszczenie powodowane przez ruch pojazdów.
Łączna wartość inwestycji i dofinansowania UE
Łączna wartość inwestycji w projekt „Budowa Zakładu Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych w Gdańsku” wyniosła 144 726 484 EUR, przy czym wkład Funduszu Spójności UE o wartości 62 952 745 EUR został wniesiony za pośrednictwem Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na okres programowania 2014–2020. Inwestycja objęta jest priorytetem „Ochrona środowiska, w tym przystosowanie się do zmiany klimatu”.