Het Interreg-project “Green Win” zoekt naar manieren om het hoge energieverbruik te verlagen van de pompen die het waterpeil in rivieren en kanalen in Noordwest-Europa (NWE) regelen, en tegelijkertijd hun broeikasgasemissies terug te dringen. Projectpartners in België, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Nederland zijn eveneens bezig hun waterbeheerstrategieën te verbeteren.
- 07 January 2021
De grootste crisis waar we op dit moment voor staan, is de klimaatcrisis. Deze zal de komende jaren, mogelijke decennia, ons beleid bepalen. Het is ontzettend belangrijk dat we dit goed aanpakken – voor de mensen, voor de economie, de regio en voor Europa als geheel.
Aan de Universiteit van Luik (België) worden laboratoriumtesten uitgevoerd om de huidige pomptechnologieën efficiënter en milieuvriendelijker te maken. Er wordt onderzocht of hernieuwbare energie in bestaande pomptechnologieën kan worden geïntegreerd.
De meest veelbelovende oplossingen worden getest op elf proeflocaties in het Verenigd Koninkrijk, Ierland en Frankrijk. De bedoeling is dat het mkb en pompfabrikanten deze oplossingen aanpassen.
Een investerings-, inkoop- en bedrijfsplan, dat wordt beschreven in een “Green Practices Toolkit”, helpt waterwegbeheerders de vervanging van hun pompen beter te plannen. Een “Greener Waterways Network” brengt de projectresultaten onder de aandacht en stimuleert waterschappen buiten het partnerschap de verbeterde processen toe te passen.
Waterwegen beter benutten
NWE is verantwoordelijk voor 46 % van het bbp van de EU, maar is ook de grootste bron van CO2-uitstoot en een van de meest energieverbruikende regio’s in de EU. Het pompen van water is goed voor 33 % van het jaarlijkse elektriciteitsverbruik van de waterschappen en voor 20 % van hun totale uitstoot.
Volgens de leidende partner Canal & River Trust zijn waterwegen, die ooit een cruciale rol speelden in de industriële revolutie, opnieuw van belang in de huidige “groene” revolutie.
Kanaalwater kan worden gebruikt voor het verwarmen en koelen van woningen en bedrijven in steden, voor het opwekken van elektriciteit en voor het tegengaan van overstromingen. Jaagpaden kunnen fungeren als fietspaden, terwijl door vrachtvervoer over waterwegen in plaats van autowegen de CO2-uitstoot wordt verminderd. Kanalen spelen ook een rol in het behoud van leefomgevingen en bij recreatie in de stad.
Bescherming van het milieu
In de Belgische gemeente Heusden-Zolder wordt in het kader van een landinrichtingsplan de exploitatie onderzocht van zes pompen die worden gebruikt om overtollig water af te voeren uit een voormalig mijnbouwverzakkingsgebied en naar de Mangelbeek te leiden.
Op dit moment zorgen de oude, energieverslindende pompen ervoor dat landbouwgrond en tuinen niet overstromen. Men ontdekte echter dat een van de pompen te veel water aan de grond onttrok. Het gebied bestaat uit veengrond en bij uitdroging daarvan komt veel CO2 vrij. Veranderingen in het pompbeleid hebben geleid tot verbetering van de situatie.
Het water dat wordt weggepompt, stroomt nu de Mangelbeek in. Stan Forier, werkzaam bij projectpartner Vlaamse Landmaatschappij, legt uit: “Dat water zouden we beter kunnen benutten door bijvoorbeeld het vernatten van een droger stuk grond verderop en het om te leiden om de gracht rond Kasteel Meylandt te vullen. Dit komt ten goede aan de omgeving, de recreatieve doeleinden en het erfgoed van het gebied.
In het Verenigd Koninkrijk werden twee nieuwe energiezuinige pompen geïnstalleerd op het pompstation aan de Gloucester Docks. Elke pomp kan een olympisch zwembad in 21 minuten vullen. De pompen zijn eenvoudiger te onderhouden en verwacht wordt dat ze de elektriciteitsrekening van het pompstation met ongeveer 10 % zullen verlagen.
Totale investering en EU-financiering
De totale investering voor het project “Green Win” bedraagt 2 450 000 EUR. Daarvan wordt 1 470 000 EUR bijgedragen door het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling via het operationele programma “Interreg Noordwest-Europa” voor de programmeringsperiode 2014-2020. De investering valt onder de prioriteit “Koolstofarme economie”.