Επτά ευρωπαϊκές πόλεις ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές για να διασφαλίσουν ότι οι πολιτικές, υπηρεσίες τους καθώς και η ανάπτυξή τους σέβονται την ισότητα των φύλων, χάρη στο δίκτυο σχεδιασμού δράσεων του URBACT για το έργο «Έμφυλα τοπία». Στόχος είναι ο επαναπροσδιορισμός των πόλεων ως τόπων που ενσαρκώνουν και ενισχύουν δομές άσκησης έμφυλης εξουσίας.
- 11 August 2020
Ξέρουμε ότι οι γυναίκες αισθάνονται πιο ανασφαλείς από τους άνδρες. Θέλουμε αυτό το έργο να συμβάλει σε ένα πιο ισότιμο αστικό περιβάλλον στο οποίο οι γυναίκες να αισθάνονται ασφαλείς.
Η ισότητα των φύλων συνιστά μία από τις βασικές αρχές της ΕΕ. Πολλοί άνθρωποι βλέπουν τις πόλεις ως το ιδανικό υπόβαθρο για την επίτευξη ισότητας. Ωστόσο, πάρα πολύ συχνά αυτό δεν ισχύει. Παρά το γεγονός ότι οι άνδρες και οι γυναίκες χρησιμοποιούν διαφορετικά τις πόλεις, το μεγαλύτερο μέρος των πολιτικών, υπηρεσιών και ανάπτυξη των πόλεων δεν καταφέρνει να λάβει αυτές τις διαφορές υπόψη.
Το έργο, που υλοποιείται στην Umeå, στη Σουηδία· στη Φρανκφούρτη, στη Γερμανία· στα Τρίκαλα, στην Ελλάδα· στη Βαρκελώνη, στην Ισπανία, στη La Rochelle, στη Γαλλία· στη Panevezys, στη Λετονία· και στη Celje, στη Σλοβενία, ευαισθητοποιεί τους πολεοδόμους και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικών στον τρόπο με τον οποίον διαιωνίζονται οι έμφυλες δομές άσκησης εξουσίας στις πόλεις, κι ύστερα στη χρήση αυτής της γνώσης ώστε οι πολιτικές και οι υπηρεσίες τους να σέβονται την ισότητα των φύλων.
Οι βέλτιστες πρακτικές της Umeå στο πλαίσιο του URBACT
Στην Umeå, για παράδειγμα, η πόλη εγκαινίασε ένα λεωφορείο ξενάγησης με σκοπό τη διερεύνηση του έμφυλου τοπίου της. Στόχος της ξενάγησης ήταν να αναδειχτεί το πώς φαίνεται η πόλη υπό αυτήν την οπτική στην πράξη, και, τέλος, να εντοπιστούν μέρη για βελτίωση.
Μια στάση στην ξενάγηση είναι μια στοά που ενώνει το κέντρο της πόλης με τη συνοικία Haga. Η στοά αποτελεί καλό παράδειγμα για το πώς ο πολεοδομικός σχεδιασμός μπορεί να λάβει υπόψη το φύλο στην πράξη. Εν προκειμένω, οι δραστηριότητες για την προοπτική του φύλου συνεπάγονται ευαισθητοποίηση για την άσκηση εξουσίας στους δημόσιους χώρους, συγκεκριμένα για την άσκηση βίας κατά των γυναικών, και για τον τρόπο με τον οποίον μια πόλη μπορεί να θεωρείται συνέπεια αυτής της βίας.
Με τη βοήθεια του έργου «Έμφυλα τοπία», αρχιτέκτονες επανασχεδίασαν τη στοά. Το αποτέλεσμα ήταν ένας ασφαλέστερος χώρος: η νέα στοά δεν είναι μόνο φαρδύτερη και πιο φωτεινή, αλλά επίσης δεν έχει σκοτεινές γωνίες για να κρυφτούν εγκληματίες και διαθέτει πρόσθετη είσοδο στη μέση· όλα αυτά βοήθησαν να αυξηθεί η αίσθηση ασφάλειας.
Μολονότι αυτός ο σχεδιασμός από μόνος του δεν θα σταματήσει τη βία κατά των γυναικών, οι συντονιστές του έργου λένε ότι δημιουργεί μια σημαντική ευκαιρία να ανοίξει συζήτηση για το θέμα.
Αυτοαξιολόγηση
Χρησιμοποιώντας τις βέλτιστες πρακτικές από την Umeå ως παράδειγμα για πολεοδομικό σχεδιασμό υπέρ της ισότητας των φύλων, ξεκίνησαν τις εργασίες τους και άλλες πόλεις-εταίροι. Χρησιμοποιούν ένα υπόβαθρο αυτοαξιολόγησης ως προς την ένταξη της ισότητας των φύλων στις πολιτικές τους, για να αρχίσουν να σκέφτονται την απαραίτητη πολιτική δέσμευση ώστε να πραγματοποιηθούν οι αναγκαίες αλλαγές.
Επίσης, επανεξετάζουν υφιστάμενα σχέδια, δεδομένα και πόρους που αφορούν τα τοπικά ζητήματά τους. Τα επόμενα δύο χρόνια, μέχρι το 2022, όλες οι πόλεις θα σχεδιάσουν από κοινού ολοκληρωμένα σχέδια δράσης με τους τοπικούς φορείς με στόχο την αντιμετώπιση των δικών τους προκλήσεων που αφορούν την ισότητα των φύλων.
Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Urbact, του προγράμματος ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας που αποσκοπεί στην προώθηση της βιώσιμης και ολοκληρωμένης αστικής ανάπτυξης σε πόλεις σε όλη την Ευρώπη. Χρησιμοποιεί πόρους και τεχνογνωσία για να ενισχύσει την ικανότητα των πόλεων να προχωρούν σε βελτιώσεις σε τέσσερις τομείς: διακυβέρνηση, περιβάλλον, ένταξη και οικονομία.
Συνολική επένδυση και χρηματοδότηση από την ΕΕ
Η συνολική επένδυση για το έργο «Έμφυλο τοπίο - Φύλο + Ισότητα + Πόλεις» είναι 749 381 EUR, με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της ΕΕ να συνεισφέρει 572 685 EUR μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «URBACT III» για την προγραμματική περίοδο 2014-2020. Η επένδυση αυτή εμπίπτει στην προτεραιότητα «Δημοκρατική αλλαγή».