UE sfinansowała stworzenie Centrum Edukacji Ekologicznej na 0,85 ha ziemi należącej do Zespołu Szkół w dzielnicy Murcki, w Katowicach, stolicy województwa śląskiego. Centrum ma na celu zwiększenie świadomości w zakresie zagadnień ekologicznych, aby zachęcić mieszkańców całego regionu do ochrony różnorodności biologicznej. Każdego roku Centrum odwiedza 2000 osób, które uczestniczą w organizowanych w nim warsztatach, konferencjach, zajęciach plastycznych, pokazach filmowych, wystawach i konkursach. Publikowane są liczne plakaty, biuletyny, ulotki i filmy w celu promowania zachowań przyjaznych dla środowiska.
Centrum Edukacji Ekologicznej w Katowicach-Murckach
- 24 June 2019
Prace rozpoczęły się od renowacji sal lekcyjnych i pomieszczeń socjalnych. Przebudowa tych pomieszczeń była skomplikowana i wymagała całkowitego remontu, polegającego na położeniu nowych podłóg, wyburzeniu ścian, wymianie instalacji elektrycznych i drzwi oraz pracach malarskich. Projekt obejmował stworzenie sensorycznego ogrodu botanicznego, sadzenie buka pospolitego (rośliny chronionej w pobliskim rezerwacie — Lesie Murckowskim) i utworzenie obszaru do nauki opartej na zabawie.
Stworzenie Centrum wymagało przekształcenia sal szkolnych w laboratoria komputerowe i artystyczne, salę audiowizualną i dwa wspólne pomieszczenia dla personelu. Konieczny był również zakup sprzętu, takiego jak drukarka 3D i piec gliniany.
Na nieużywanym boisku sportowym utworzono kompleks przyrodniczy i posadzono ogród sensoryczny, który ma być miejscem terapii dla osób niewidomych i osób z zaburzeniami psychofizycznymi. Dodatkowo powstały tu też szkółka buka pospolitego, sad z rodzimymi drzewami i krzewami owocowymi oraz „hotele” dla owadów zapylających.
Ogród Centrum został przystosowany do potrzeb wszystkich grup wiekowych i osób niepełnosprawnych. Obecnie trwają prace nad stworzeniem ogrodu warzywnego, zielnika i kompostownika.
Rozwiązanie problemu niskiego poziomu wiedzy
Niski poziom wiedzy na temat zagadnień ekologicznych stanowi coraz większy problem, zwłaszcza w obliczu zanikającej różnorodności biologicznej. Wiele gatunków roślin i zwierząt ginie każdego dnia z powodu działań ludzkich, co sprawia, że ekosystemy są bardziej podatne na zagrożenia zewnętrzne.
Przed założeniem Centrum szkoła organizowała już warsztaty i konkursy o tematyce ekologicznej, a także lokalne kampanie „sprzątania świata”. Centrum ma służyć jako schronienie dla gatunków rodzimych i miejsce, w którym odwiedzający mogą nauczyć się, jak radzić sobie z inwazyjną roślinnością i podtrzymać różnorodność biologiczną.
Goście są informowani o cechach, zagrożeniach i sposobach ochrony lokalnej flory i fauny. Mogą korzystać z urządzeń, takich jak kołyska Newtona, obrotowa platforma i kalejdoskop, a także uzyskać lepsze zrozumienie zjawisk klimatycznych. Sesje edukacyjne poświęcone są zagadnieniom, takim jak m.in. jakość powietrza, recykling, rola Ziemi w Układzie Słonecznym i energia odnawialna. Centrum pomogło stworzyć program szkoleniowy dla początkujących techników ogrodnictwa.
Szeroki zakres działań
Do przykładów konkretnych działań zaliczają się: konkurs na zaprojektowanie logo Centrum, opracowanie ulotki promującej jego pracę, warsztaty z lokalnym ekologiem i wystawa ekologicznych rzeźb. Przeprowadzano także różne doświadczenia oraz obserwacje mikroskopowe roślinności z pobliskiego Lasu Murckowskiego i organizowano wycieczki do rezerwatu przyrody.
Centrum było również gospodarzem Dni Otwartych Funduszy Europejskich oraz regionalnego etapu krajowego turnieju dla dzieci, podczas którego prezentowano na wodzie napędzane wiatrem maszyny zbudowane przez uczestników. Telewizja regionalna przygotowała natomiast program poświęcony wykorzystaniu funduszy UE na rzecz ochrony różnorodności biologicznej, w którym przedstawiono sprawozdanie z działalności Centrum. Ponadto na targach bożonarodzeniowych zaprezentowano stworzone w Centrum produkty ceramiczne, karty i dekoracje wykonane z ekologicznego materiału i mchu.
Centrum zostało dodatkowo rozsławione przez jego uczniów, którzy zostali zwycięzcami konkursu geologicznego oraz regionalnego konkursu ekologicznego organizowanego przez miasto Zabrze z okazji Dnia Ziemi i zdobyli drugie miejsce w konkursie dotyczącym kwestii klimatycznych zorganizowanym w ramach Konferencji ONZ w sprawie zmian klimatu w 2018 r.
Łączna wartość inwestycji i dofinansowania UE
Łączna wartość inwestycji w projekt „Stworzenie Centrum Edukacji Ekologicznej w Katowicach-Murckach” wyniosła 400 000 EUR (1 724 369 PLN), przy czym wkład unijnego Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego o wartości 320 000 EUR (1 359 458 PLN) został wniesiony za pośrednictwem Programu Operacyjnego „Województwo śląskie” na okres programowania 2014–2020. Inwestycja objęta jest osią priorytetową „Ochrona środowiska i efektywna gospodarka zasobami”.