Archive:Στατιστικά στοιχεία για την εγκληματικότητα

Στοιχεία εξαχθέντα τον Μάιο του 2016. Πιο πρόσφατα στοιχεία: Περαιτέρω πληροφορίες της Eurostat, βασικοί πίνακες και βάση δεδομένων. Προγραμματισμένη επικαιροποίηση του άρθρου: Αύγουστος 2017.

Γράφημα 1: Αδικήματα που καταγράφηκαν από την αστυνομία, κατά κατηγορία αδικημάτων, EΕ-28, 2008–14
(2008 = 100)
Πηγή: Eurostat (crim_off_cat)

Γράφημα 2: Ετήσια μεταβολή στα αδικήματα που καταγράφηκαν από την αστυνομία, κατά κατηγορία αδικημάτων, EΕ-28, 2014
(%)
Πηγή: Eurostat (crim_off_cat)

Γράφημα 3: Σεξουαλικά αδικήματα που καταγράφηκαν από την αστυνομία, EΕ-28, 2008–14
(2008 = 100)
Πηγή: Eurostat (crim_off_cat)

Γράφημα 4: Σεξουαλικά αδικήματα που καταγράφηκαν από την αστυνομία, κατά νομικό καθεστώς και κατά φύλο, ΕΕ-28, 2014
(% του συνόλου)
Πηγή: Eurostat (crim_hom_soff)

Γράφημα 5: Προσωπικό στο σύστημα ποινικής δικαιοσύνης, EΕ-28, 2008–14
(2008 = 100)
Πηγή: Eurostat (crim_just_job)

Γράφημα 6: Προσωπικό στο σύστημα ποινικής δικαιοσύνης, κατά φύλο, ΕΕ-28, 2014
(% of total)
Πηγή: Eurostat (crim_just_job)

Γράφημα 7: Πληθυσμός φυλακών, ΕΕ-28, 2008–14
(2008 = 100)
Πηγή: Eurostat (crim_pris_age) and (crim_pris_ctz)

Τα στατιστικά στοιχεία που παρουσιάζονται στο παρόν άρθρο συνοψίζουν τις τελευταίες εξελίξεις για μια σειρά από συγκεκριμένες κατηγορίες καταγεγραμμένων εγκλημάτων εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Το άρθρο εξετάζει επίσης την εξέλιξη του αριθμού του προσωπικού που απασχολείται στα διάφορα στάδια του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης και του μεγέθους του πληθυσμού των φυλακών.

Κύρια στατιστικά στοιχεία

Τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Eurostat σχετικά με την εγκληματικότητα και την ποινική δικαιοσύνη υποδεικνύουν σταθερή μείωση των επιπέδων των ανθρωποκτονιών εκ προθέσεως και των βιαιοπραγιών που καταγράφηκαν από την αστυνομία στην ΕΕ-28 (στοιχεία για βιαιοπραγίες διαθέσιμα για 29 συστήματα δικαιοδοσίας και στοιχεία για ανθρωποκτονίες εκ προθέσεως διαθέσιμα για 28 από τα 30 συστήματα δικαιοδοσίας ) μεταξύ 2008 και 2013, ενώ ο αριθμός των καταγεγραμμένων βιασμών (διαθέσιμος για 29 συστήματα δικαιοδοσίας) αυξήθηκε (βλ. γράφημα 1). Ο αριθμός των ανθρωποκτονιών εκ προθέσεως που καταγράφηκαν από την αστυνομία μειώθηκε συνολικά κατά 24 % μεταξύ 2008 και 2014, ενώ κατά την ίδια περίοδο ο αριθμός των βιασμών αυξήθηκε κατά 37 %. Για τις σεξουαλικές επιθέσεις (στοιχεία διαθέσιμα για 26 συστήματα δικαιοδοσίας), ο αριθμός των αδικημάτων που καταγράφηκαν από την αστυνομία το 2014 στην ΕΕ-28 ήταν κατά 8% υψηλότερος σε σχέση με το 2008, μολονότι σημειώθηκε πτώση μεταξύ 2008 και 2011, ακολουθούμενη από αύξηση από το 2012 και έπειτα.

Τα καταγεγραμμένα από την αστυνομία περιστατικά ληστείας (στοιχεία διαθέσιμα για 26 συστήματα δικαιοδοσίας, εξαιρουμένης της Εσθονίας, της Ιταλίας, της Λετονίας και της Λιθουανίας) και διακίνησης ναρκωτικών (στοιχεία διαθέσιμα για 29 συστήματα δικαιοδοσίας, εξαιρουμένης της Ιρλανδίας) ακολούθησαν μια σχετικά σταθερή πορεία μεταξύ 2008 και 2014 στην ΕΕ-28, με πτωτική κίνηση κατά τα τελευταία έτη. Στα περιστατικά κλοπής (στοιχεία διαθέσιμα για 29 συστήματα δικαιοδοσίας, εξαιρουμένης της Λετονίας) σημειώθηκε μείωση μεταξύ 2008 και 2009, η οποία ακολουθήθηκε από μια σχετικά σταθερή πορεία έως το 2014, ενώ στα περιστατικά απαγωγής (στοιχεία διαθέσιμα για 27 συστήματα δικαιοδοσίας, εξαιρουμένης της Δανίας, της Ρουμανίας και της Σουηδίας) σημειώθηκε σημαντική αύξηση μεταξύ του 2008 και 2009 (κυρίως λόγω των εξελίξεων στη Γερμανία), ακολουθούμενη από σταθερότητα. Όσον αφορά στις ληστείες οι εξελίξεις (και για τα 30 συστήματα δικαιοδοσίας) ήταν λιγότερο προφανείς, με μια αρχική μείωση μεταξύ 2008 και 2009, αύξηση έως το 2011 και έπειτα σχετικά μεγάλες μειώσεις το 2013 και το 2014.

Καταγεγραμμένα αδικήματα μη σεξουαλικής φύσεως

Για τις ανθρωποκτονίες εκ προθέσεως, τις βιαιοπραγίες, τις ληστείες, τις κλοπές, τις διαρρήξεις και τις παράνομες πράξεις που περιλαμβάνουν ελεγχόμενες ναρκωτικές ή πρόδρομες ουσίες, τα επίπεδα των περιστατικών που καταγράφηκαν από την αστυνομία σε ολόκληρη την ΕΕ-28 το 2014, ήταν χαμηλότερα από εκείνα που παρατηρήθηκαν το 2008 (βλ. πίνακες 1–7 στην ενότητα αναλυτικοί πίνακες). Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι υπήρχαν τακτικές ετήσιες μειώσεις για καθένα από τα αδικήματα αυτά, καθώς οι εξελίξεις κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής ήταν ποικίλες και σε ορισμένες περιπτώσεις οι συνολικές μειώσεις ήταν σχετικά μικρές. Επιπλέον, οι εξελίξεις σε ορισμένα μεμονωμένα συστήματα δικαιοδοσίας διέφεραν από τα μοτίβα που παρατηρήθηκαν για την ΕΕ στο σύνολό της.

Ανθρωποκτονίες εκ προθέσεως

Η ανθρωποκτονία εκ προθέσεως ορίζεται ως η εκ προθέσεως παράνομη αφαίρεση της ζωής ενός προσώπου από άλλο πρόσωπο. Τα στοιχεία για τις ανθρωποκτονίες εκ προθέσεως περιλαμβάνουν επίσης σοβαρές επιθέσεις που καταλήγουν σε θάνατο και τον θάνατο ως αποτέλεσμα τρομοκρατικής επίθεσης. Δεν συμπεριλαμβάνονται οι απόπειρες ανθρωποκτονίας, οι ανθρωποκτονίες εξ αμελείας, οι θάνατοι λόγω αστυνομικής επέμβασης, οι ανθρωποκτονίες σε κατάσταση αυτοάμυνας και οι θάνατοι που οφείλονται σε ένοπλες συγκρούσεις. Οι ανθρωποκτονίες εκ προθέσεως αναφέρονται με σχετικά σταθερό τρόπο μεταξύ των συστημάτων δικαιοδοσίας της ΕΕ, με τους ορισμούς να διαφοροποιούνται ελάχιστα μεταξύ των χωρών, σε σχέση με άλλους τύπους εγκλημάτων.

Οι ανθρωποκτονίες εκ προθέσεως που καταγράφηκαν από την αστυνομία σημείωσαν σταθερή μείωση κατά την περίοδο 2008–2014 (βλ. γράφημα 1). Ο συνολικός αριθμός των ανθρωποκτονιών εκ προθέσεως που καταγράφηκαν σε ολόκληρη την ΕΕ-28 (στοιχεία διαθέσιμα για 28 συστήματα δικαιοδοσίας) το 2014 ανήλθε σε 4 379, δηλ. ήταν περίπου 23,6 % χαμηλότερος από τον αριθμό αυτού του τύπου αδικημάτων το 2008 (5 729) και 3,9 % χαμηλότερος σε σχέση με το 2013 (4 556).

Οι αριθμοί των ανθρωποκτονιών εκ προθέσεως που καταγράφηκαν από την αστυνομία σε μεμονωμένα συστήματα δικαιοδοσίας παρουσιάζονται στον πίνακα 1 της ενότητας αναλυτικοί πίνακες.

Βιαιοπραγίες

Η βιαιοπραγία αναφέρεται στην επίθεση κατά της σωματικής ακεραιότητας ενός άλλου προσώπου, η οποία καταλήγει σε σοβαρή σωματική βλάβη. Δεν περιλαμβάνει άσεμνες/σεξουαλικές επιθέσεις, απειλές και ραπίσματα/ γρονθοκοπήματα. Επίσης, εξαιρούνται από την κατηγορία αυτή οι επιθέσεις που καταλήγουν σε θάνατο.

Όσον αφορά τις ανθρωποκτονίες εκ προθέσεως, υπήρξε επίσης μείωση του συνολικού αριθμού των περιστατικών που καταγράφηκαν από την αστυνομία στην ΕΕ-28 (στοιχεία διαθέσιμα για 29 συστήματα δικαιοδοσίας) κατά τη διάρκεια της περιόδου 2008 – 2013, αν και σημειώθηκε αύξηση το 2014 (βλ.γράφημα 1). Σε σύγκριση με το 2008, το 2014 καταγράφηκαν από την αστυνομία 33,8 % λιγότερα περιστατικά βιαιοπραγιών στην ΕΕ-28.

Οι αριθμοί των βιαιοπραγιών που καταγράφηκαν από την αστυνομία σε μεμονωμένα συστήματα δικαιοδοσίας παρουσιάζονται στον πίνακα  2 της ενότητας αναλυτικοί πίνακες.

Ληστείες

Για τον σκοπό του παρόντος άρθρου, η ληστεία ορίζεται ως κλοπή ξένου πράγματος από ένα πρόσωπο, του οποίου η αντίσταση κάμπτεται με χρήση βίας ή με απειλή βίας. Όπου είναι δυνατόν, στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται οι επιθέσεις με σκοπό τη ληστεία σε δημόσιο χώρο και η κλοπή με χρήση βίας, ενώ εξαιρούνται οι μικροκλοπές και ο εκβιασμός.

Η αύξηση των καταγεγραμμένων από την αστυνομία περιστατικών ληστείας κατά την περίοδο 2008 – 14 παρουσίασε ένα λιγότερο σαφές μοτίβο, με διακυμάνσεις κατά τα τελευταία έτη. Αφού μειώθηκαν το 2009, τα καταγεγραμμένα επίπεδα ληστειών στην ΕΕ-28 (στοιχεία διαθέσιμα και για τα 30 συστήματα δικαιοδοσίας) αυξήθηκαν το 2010 και το 2011, αλλά έπειτα, από το 2012 και μετά παρουσίασαν εκ νέου μείωση. Το 2014 σημειώθηκε μείωση 8,8 % σε σύγκριση με το 2013 (βλ. γράφημα 2).

Οι αριθμοί των ληστειών που καταγράφηκαν από την αστυνομία σε μεμονωμένα συστήματα δικαιοδοσίας παρουσιάζονται στον πίνακα  3 της ενότητας αναλυτικοί πίνακες.

Απαγωγές

Η απαγωγή ορίζεται ως η παράνομη κράτηση ενός προσώπου παρά τη θέλησή του (μεταξύ άλλων με τη χρήση βίας, απειλής, απάτης ή δελεασμού) με σκοπό, ως αντάλλαγμα για την απελευθέρωσή του, να ζητηθεί παράνομο κέρδος ή οποιοδήποτε οικονομικό κέρδος ή άλλο υλικό όφελος, ή προκειμένου να υποχρεωθεί κάποιο άλλο πρόσωπο σε πράξη ή παράλειψη. Οι διαμάχες για θέματα επιμέλειας τέκνων εξαιρούνται από τον παρόντα ορισμό.

Συνεχώς πτωτική ήταν η πορεία του αριθμού των απαγωγών που καταγράφηκαν από την αστυνομία στην ΕΕ-28 (στοιχεία διαθέσιμα για 27 συστήματα δικαιοδοσίας) κατά την περίοδο 2009-2012. Ωστόσο, το 2013, το μοτίβο αυτό αντιστράφηκε, καθώς σημειώθηκε αύξηση 4,8 %, ακολουθούμενη από αύξηση 5,8 % το 2014 (βλ. γράφημα 2).

Οι αριθμοί των απαγωγών που καταγράφηκαν από την αστυνομία σε μεμονωμένα συστήματα δικαιοδοσίας παρουσιάζονται στον πίνακα  4 της ενότητας αναλυτικοί πίνακες.

Κλοπές

Η κλοπή ορίζεται ως η αφαίρεση ξένου πράγματος από την κατοχή άλλου προσώπου ή οργανισμού, χωρίς τη χρήση βίας, με σκοπό την παράνομη ιδιοποίηση. Για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου, η έννοια της κλοπής δεν περιλαμβάνει τις διαρρήξεις, τις ληστείες και τις κλοπές μηχανοκίνητων οχημάτων.

Μετά από μια σχετικά ισχυρή πτώση το 2009 (κυρίως λόγω των μεγάλων μειώσεων στη Γερμανία καθώς και στην Αγγλία και την Ουαλία και παρά τη μεγάλη αύξηση στη Γαλλία), το επίπεδο των περιστατικών κλοπής που καταγράφηκαν από την αστυνομία παρέμεινε σχετικά σταθερό σε όλη την ΕΕ-28 κατά τη διάρκεια της περιόδου 2009 – 2014. Το μοτίβο των εξελίξεων στα μεμονωμένα συστήματα δικαιοδοσίας ήταν μοιρασμένο, με σχεδόν τα δύο τρίτα (19 συστήματα δικαιοδοσίας) να αναφέρουν μείωση του αριθμού των περιστατικών κλοπής μεταξύ 2008 και 2014 και τα υπόλοιπα (11 συστήματα δικαιοδοσίας) να καταγράφουν αύξηση.

Οι αριθμοί των κλοπών που καταγράφηκαν από την αστυνομία σε μεμονωμένα συστήματα δικαιοδοσίας παρουσιάζονται στον πίνακα  5 της ενότητας αναλυτικοί πίνακες.

Διαρρήξεις

Η διάρρηξη αναφέρεται στην απόκτηση μη εξουσιοδοτημένης πρόσβασης σε ένα τμήμα κτιρίου, κατοικίας ή άλλης εγκατάστασης. Περιλαμβάνει τη χρήση βίας με σκοπό την κλοπή αγαθών (διάρρηξη και παράνομη είσοδος), την κλοπή από οικία, διαμέρισμα ή άλλο χώρο διαμονής, εργοστάσιο, κατάστημα, γραφείο ή στρατιωτική εγκατάσταση, ή τη χρήση αντικλειδιών. Ωστόσο, δεν περιλαμβάνει την κλοπή από αυτοκίνητο, από εμπορευματοκιβώτιο, από μηχάνημα αυτόματης πώλησης, από παρκόμετρο ή από περιφραγμένο λειμώνα ή στρατόπεδο.

Ο αριθμός των διαρρήξεων που καταγράφηκαν από την αστυνομία σε ολόκληρη την ΕΕ-28 (στοιχεία διαθέσιμα για 26 συστήματα δικαιοδοσίας) ήταν επίσης σχετικά σταθερός κατά την περίοδο 2008 – 2014, παρουσιάζοντας ελαφρές μόνο διακυμάνσεις. Εξετάζοντας τις πιο πρόσφατες εξελίξεις (βλ. γράφημα 2), το 2014 ο αριθμός των περιστατικών διάρρηξης σημείωσε πτώση κατά 2,4 % στην ΕΕ-28 (στοιχεία διαθέσιμα για 27 συστήματα δικαιοδοσίας).

Οι αριθμοί των διαρρήξεων που καταγράφηκαν από την αστυνομία σε μεμονωμένα συστήματα δικαιοδοσίας παρουσιάζονται στον πίνακα  6 της ενότητας αναλυτικοί πίνακες.

Παράνομες πράξεις σχετικά με ελεγχόμενες ναρκωτικές ή πρόδρομες ουσίες

Για τον σκοπό του παρόντος άρθρου, ως παράνομες πράξεις σχετικά με ελεγχόμενες ναρκωτικές ή πρόδρομες ουσίες νοούνται η παράνομη κατοχή, καλλιέργεια, παραγωγή, προμήθεια, μεταφορά, εισαγωγή, εξαγωγή, χρηματοδότηση ενεργειών κ.ο.κ. σε σχέση με ναρκωτικές ουσίες, που δεν σχετίζονται αποκλειστικά και μόνο με προσωπική χρήση.

Αφού αυξήθηκε το 2009, ο αριθμός των παράνομων πράξεων σχετικά με ελεγχόμενες ναρκωτικές ή πρόδρομες ουσίες που καταγράφηκαν στην ΕΕ-28 (στοιχεία διαθέσιμα και για τα 30 συστήματα δικαιοδοσίας) μειώθηκε σταδιακά κατά τη διάρκεια της περιόδου 2009 – 2013. Από τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία προκύπτει ότι το μοτίβο αυτό συνεχίστηκε το 2014, με τον αριθμό των σχετικών αδικημάτων να παραμένει σχεδόν αμετάβλητος, σημειώνοντας μηδαμινή πτώση της τάξεως του 0,3 % σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος (βλ. γράφημα 2)).

Οι αριθμοί των παράνομων πράξεων σχετικά με ελεγχόμενες ναρκωτικές ή πρόδρομες ουσίες που καταγράφηκαν από την αστυνομία σε μεμονωμένα συστήματα δικαιοδοσίας παρουσιάζονται στον πίνακα  7 της ενότητας αναλυτικοί πίνακες.

Καταγεγραμμένα σεξουαλικά αδικήματα

Ο αριθμός των σεξουαλικών αδικημάτων που καταγράφηκαν από την αστυνομία συνδυάζει στοιχεία για βιασμούς και στοιχεία για άλλες μορφές σεξουαλικής κακοποίησης. Ο βιασμός ορίζεται ως σεξουαλική επαφή χωρίς ρητή συγκατάθεση, ενώ η σεξουαλική κακοποίηση αναφέρεται σε μορφές σεξουαλικής βίας που δεν φτάνουν μέχρι το σημείο του βιασμού. Η σεξουαλική κακοποίηση περιλαμβάνει την ανεπιθύμητη σεξουαλική πράξη, την προσπάθεια επίτευξης σεξουαλικής πράξης, ή την επαφή ή επικοινωνία που συνοδεύεται από ανεπιθύμητη σεξουαλική προσοχή, χωρίς να φτάνει μέχρι το σημείο του βιασμού. Περιλαμβάνει επίσης σεξουαλική κακοποίηση με ή χωρίς φυσική επαφή, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής κακοποίησης που διευκολύνεται με τη χορήγηση ναρκωτικών, της σεξουαλικής κακοποίησης που διαπράττεται κατά συζύγου ενάντια στη θέλησή του/της, της σεξουαλικής κακοποίησης αβοήθητου ατόμου, του ανεπιθύμητου αγγίγματος ή της ανεπιθύμητης θωπείας, της παρενόχλησης και των απειλών σεξουαλικού χαρακτήρα.

Μεταξύ των ετών 2008 και 2014, ο συνολικός αριθμός των σεξουαλικών αδικημάτων που καταγράφηκαν από την αστυνομία αυξήθηκε κατά 16,6 % σε ολόκληρη την ΕΕ-28 (στοιχεία διαθέσιμα για 25 συστήματα δικαιοδοσίας). Κατόπιν πτώσης του αριθμού των αδικημάτων που καταγράφηκαν από την αστυνομία το 2009, τα περιστατικά σεξουαλικής βίας που καταγράφηκαν από την αστυνομία στην ΕΕ-28 αυξήθηκαν ελαφρώς από έτος σε έτος κατά την περίοδο 2010 – 12 (όπου, βέβαια, παρέμειναν κάτω από τα προ 2008 επίπεδά τους), αλλά σημείωσαν ταχύτερη αύξηση το 2013 και το 2014. Για παράδειγμα, το 2014 (στοιχεία διαθέσιμα για 28 συστήματα δικαιοδοσίας, βλ.γράφημα  2), ο αριθμός των σεξουαλικών αδικημάτων που καταγράφηκαν από την αστυνομία στην ΕΕ-28 αυξήθηκε κατά 12,2 %. Η συνολική αύξηση του αριθμού των σεξουαλικών αδικημάτων που καταγράφηκαν από την αστυνομία κατά τα τελευταία έτη έχει επηρεαστεί έντονα από την αύξηση των εν λόγω αδικημάτων, τα οποία καταγράφονται στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Ο αριθμός των περιστατικών βιασμού που καταγράφηκαν από την αστυνομία αυξήθηκε με σχετικά ταχύ ρυθμό κατά την περίοδο 2008 – 2014 στην ΕΕ-28 (στοιχεία διαθέσιμα για 29 συστήματα δικαιοδοσίας) έτσι ώστε κατά το τέλος της περιόδου αυτής να είναι κατά 36,9 % υψηλότερος (βλ. γράφημα 3). Αντίθετα, ο αριθμός των περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης που καταγράφηκαν από την αστυνομία σε ολόκληρη την ΕΕ-28 (στοιχεία διαθέσιμα για 26 συστήματα δικαιοδοσίας) μειώθηκε με ταχύ ρυθμό το 2009 (σε μεγάλο βαθμό λόγω της μείωσης που σημειώθηκε στη Γερμανία), ενώ και το 2010 και το 2011 σημειώθηκαν ελαφρές μειώσεις. Η κατάσταση αυτή αντιστράφηκε το 2012, όταν σημειώθηκε μικρή αύξηση του αριθμού των περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης. Το 2013 σημειώθηκε εντονότερη αύξηση (5,7 %) του αριθμού των περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης στην EΕ-28, ακολουθούμενη από μεγάλη αύξηση (9,2 %) το 2014.

Ο συνολικός αριθμός των περιστατικών σεξουαλικής βίας, βιασμού και σεξουαλικής κακοποίησης που καταγράφηκαν από την αστυνομία παρουσιάζονται στους πίνακες  8, 9 και 10 της ενότητας αναλυτικοί πίνακες.

Κατανομή βάσει του φύλου

Το γράφημα  4 παρουσιάζει σημαντικές διακυμάνσεις στα καταγεγραμμένα από την αστυνομία σεξουαλικά αδικήματα, ανάλογα με το φύλο των θυμάτων, των υπόπτων, των διωκόμενων ποινικά και των καταδικασθέντων. Σημειώνεται ότι υπάρχει σχετικά μεγάλος αριθμός συστημάτων δικαιοδοσίας για τα οποία δεν διατίθενται στοιχεία με ανάλυση κατά φύλο, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων από τα μεγαλύτερα κράτη μέλη της ΕΕ. Τα περισσότερα θύματα σεξουαλικής βίας είναι γυναίκες, ενώ οι ύποπτοι και οι δράστες είναι ως επί το πλείστον άνδρες.

Προσωπικό στο σύστημα ποινικής δικαιοσύνης

Στο πλαίσιο του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης απασχολούνται άτομα που ανήκουν σε μεγάλο αριθμό διαφορετικών επαγγελμάτων. Στο παρόν άρθρο, η ανάλυση καλύπτει τον αριθμό των αστυνομικών, των επαγγελματιών δικαστών και των σωφρονιστικών υπαλλήλων σε φυλακές ενηλίκων, με στοιχεία που αφορούν την κατάσταση στις 31 Δεκεμβρίου κάθε έτους.

Οι αστυνομικοί ορίζονται ως υπάλληλοι του δημόσιου τομέα, των οποίων η κύρια αρμοδιότητα είναι η πρόληψη, η εξακρίβωση και η διερεύνηση εγκλημάτων και η σύλληψη των φερόμενων ως δραστών. Ο ορισμός αυτός αποκλείει το υποστηρικτικό προσωπικό, όπως οι γραμματείς και οι υπάλληλοι γραφείου. Οι επαγγελματίες δικαστές ορίζονται ως επαγγελματίες νομικοί μερικής ή πλήρους απασχόλησης, οι οποίοι προσλαμβάνονται και αμείβονται ως δικαστές. Έχουν την εξουσία εκδίκασης αστικών, ποινικών και άλλων υποθέσεων, συμπεριλαμβανομένων των υποθέσεων σε δευτεροβάθμια δικαστήρια, και έκδοσης δικαστικών αποφάσεων. Δεν περιλαμβάνονται οι μη επαγγελματίες δικαστές, όπως οι ορκωτοί ή οι λαϊκοί δικαστές. Ο αριθμός των σωφρονιστικών υπαλλήλων σε φυλακές ενηλίκων αφορά τον αριθμό των ατόμων που απασχολούνται σε όλους τους τύπους σωφρονιστικών ιδρυμάτων. Οι αριθμοί περιλαμβάνουν το προσωπικό διαχείρισης, φύλαξης και εξυπηρέτησης καθώς και άλλο προσωπικό, όπως αυτούς που είναι επιφορτισμένοι με τη συντήρηση των φυλακών ή τον εφοδιασμό των φυλακών με τρόφιμα.

Στο γράφημα 5 παρουσιάζονται οι πρόσφατες εξελίξεις στον αριθμό του προσωπικού στα διάφορα στάδια του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης (αστυνομία, δικαστήρια και φυλακές).

Ο συνολικός αριθμός των αστυνομικών στην ΕΕ-28 (συνεκτικά στοιχεία διαθέσιμα για 23 συστήματα δικαιοδοσίας) μειώθηκε από το 2009 έως το 2013 και αυξήθηκε ελαφρά το 2014. Σε ολόκληρη την ΕΕ-28 (20 συστήματα δικαιοδοσίας), ο αριθμός των επαγγελματιών δικαστών αυξήθηκε από έτος σε έτος κατά τη διάρκεια της περιόδου 2008 – 2013 και μειώθηκε μόνο ελαφρά το 2014: η συνολική αύξηση του αριθμού των δικαστών μεταξύ 2008 και 2014 ήταν 4,6 %. Σε αντίθεση με τη σταδιακή αύξηση του αριθμού των επαγγελματιών δικαστών, το γράφημα 5 δείχνει επίσης ότι υπήρξε συνολική μείωση του αριθμού του προσωπικού που εργάζεται στις φυλακές ενηλίκων. Η συνολική μεταβολή στο προσωπικό των φυλακών μεταξύ 2008 και 2014 σε ολόκληρη την ΕΕ-28 (στοιχεία διαθέσιμα για 21 συστήματα δικαιοδοσίας) ήταν μια μείωση της τάξης του 7,0 %.

Οι συνολικοί αριθμοί των αστυνομικών στα μεμονωμένα συστήματα δικαιοδοσίας παρουσιάζονται στον πίνακα 11 της ενότητας αναλυτικοί πίνακες, ενώ οι πίνακες 14 και 17 παρουσιάζουν τους συνολικούς αριθμούς επαγγελματιών δικαστών και εργαζομένων σε φυλακές ενηλίκων.

Κατανομή βάσει του φύλου

Μεγάλη ήταν η ανισορροπία στην κατανομή φύλου του προσωπικού που εργάζεται στο σύστημα ποινικής δικαιοσύνης της ΕΕ (βλ. γράφημα 6), με τις γυναίκες να υποεκπροσωπούνται στις αστυνομικές και σωφρονιστικές θέσεις, αλλά να υπερεκπροσωπούνται στους επαγγελματίες δικαστές.

Το 2014, οι γυναίκες αντιπροσώπευαν το 17,7 % των αστυνομικών σε ολόκληρη την ΕΕ-28 (στοιχεία διαθέσιμα για 23 συστήματα δικαιοδοσίας). Το ποσοστό των γυναικών που εργάζονταν σε φυλακές ενηλίκων ήταν ελαφρώς υψηλότερο, καθώς αντιπροσώπευαν τουλάχιστον το ένα τέταρτο του συνόλου σε ολόκληρη την ΕΕ-28 (στοιχεία διαθέσιμα για 19 συστήματα δικαιοδοσίας), ποσοστό που παρέμεινε σχετικά σταθερό μεταξύ 2008 και 2014. Αντίθετα, οι γυναίκες αντιπροσώπευαν την πλειοψηφία του προσωπικού μεταξύ των επαγγελματιών δικαστών, με ποσοστό 58,1 % επί του συνόλου στην ΕΕ-28 (στοιχεία διαθέσιμα για 23 συστήματα δικαιοδοσίας) για το 2014.

Οι αριθμοί ανδρών και γυναικών αστυνομικών εμφανίζονται στους πίνακες 12 και 13 της ενότητας αναλυτικοί πίνακες, ενώ οι πίνακες  15 και 16 δείχνουν τους αριθμούς των ανδρών και γυναικών δικαστών και οι πίνακες 18 και 19 τον αριθμό των ανδρών και γυναικών εργαζομένων σε φυλακές ενηλίκων.

Πληθυσμός φυλακών

Τα στοιχεία που συλλέγονται σχετικά με τις φυλακές αναφέρονται σε όλα τα ιδρύματα υπό την εποπτεία της διοίκησης φυλακών, όπου άνθρωποι στερούνται την ελευθερία τους. Δεν περιλαμβάνονται τα κέντρα κράτησης αλλοδαπών που κρατούνται εν αναμονή της έρευνας σχετικά με το μεταναστευτικό τους καθεστώς ή για την κράτηση αλλοδαπών χωρίς νόμιμο δικαίωμα παραμονής.

Ο συνολικός αριθμός των κρατουμένων στην ΕΕ-28 (στοιχεία διαθέσιμα για 27 συστήματα δικαιοδοσίας) αυξήθηκε σταδιακά από έτος σε έτος μεταξύ 2008 και 2011, σταθεροποιήθηκε το 2012 και έπειτα σημείωσε πτώση κατά 3,6 % το 2013 και 3,5 % το 2014, με αποτέλεσμα ο πληθυσμός των φυλακών το 2014 να είναι 3,5 % μικρότερος από αυτόν του 2008 (βλ. γράφημα 7).

Ο αριθμός των αλλοδαπών κρατουμένων στην ΕΕ-28 (23 συστήματα δικαιοδοσίας) (σημείωση: ακόμη και από άλλο κράτος μέλος της ΕΕ) αυξήθηκε με κάπως ταχύτερο ρυθμό το 2009 και το 2010, αλλά άρχισε να μειώνεται ήδη από το 2011. Έως το 2014 ήταν 8,6 % χαμηλότερος από το επίπεδο στο οποίο βρισκόταν το 2008.

Αντίθετα, σημαντική μείωση σημειώθηκε στον αριθμό των ανήλικων κρατουμένων στην ΕΕ-28 (στοιχεία διαθέσιμα για 25 συστήματα δικαιοδοσίας) κατά τη διάρκεια της περιόδου 2008 – 2014. Ο αριθμός των ανήλικων κρατουμένων σημείωσε πτώση κατά τουλάχιστον 4 % ετησίως κατά τη διάρκεια της υπό εξέταση περιόδου, με αποτέλεσμα να υπάρξει συνολική μείωση 41,9 % μεταξύ 2008 και 2014. Η μεγαλύτερη μείωση στον αριθμό των ανήλικων κρατουμένων παρατηρήθηκε το 2014, για το οποίο καταγράφηκε πτώση της τάξεως του 14,2 %.

Ο συνολικός πληθυσμός των φυλακών για τα μεμονωμένα συστήματα δικαιοδοσίας παρουσιάζεται στον πίνακα 20 της ενότητας αναλυτικοί πίνακες, ενώ ο ανήλικος πληθυσμός των φυλακών παρουσιάζεται στον πίνακα 23, και οι αριθμοί των κρατουμένων κατά ιθαγένεια (ημεδαποί και αλλοδαποί) παρουσιάζονται στους πίνακες 24 και 25.

Κατανομή βάσει του φύλου

Οι άνδρες αποτελούν τη μεγάλη πλειονότητα του πληθυσμού των φυλακών. Σε ολόκληρη την ΕΕ-28 (στοιχεία διαθέσιμα για 26 συστήματα δικαιοδοσίας, εξαιρουμένου του Βελγίου, της Εσθονίας, της Κύπρου και του Λουξεμβούργου), οι άνδρες ενήλικοι κρατούμενοι αντιπροσώπευαν το 95 % του συνολικού ενήλικου πληθυσμού των φυλακών το 2014, ποσοστό που παρέμεινε σχετικά σταθερό από το 2008.

Οι αριθμοί των ανδρών και γυναικών κρατουμένων εμφανίζονται στους πίνακες 21 και 22 της ενότητας λεπτομερείς πίνακες.

Πηγές και διαθεσιμότητα δεδομένων

Τα στοιχεία που εμφανίζονται στο παρόν άρθρο συλλέχθηκαν μέσω της πρώτης κοινής συλλογής στοιχείων της Eurostat και του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος (UNODC) σχετικά με τις στατιστικές εγκληματικότητας και ποινικής δικαιοσύνης, χρησιμοποιώντας την έρευνα που έχει αναπτυχθεί από το UNODC σχετικά με τις τάσεις του εγκλήματος και πρόσθετα στοιχεία που ζητήθηκαν από την Eurostat. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με πρόσθετα στοιχεία και ανάλυση, μπορείτε να ανατρέξετε στη διεύθυνση εδώ.

Οι χώρες κλήθηκαν να συμμορφωθούν με τυποποιημένους ορισμούς κατά τη συγκέντρωση των στοιχείων και να παράσχουν λεπτομέρειες για τυχόν αποκλίσεις.

Τα αριθμητικά στοιχεία για το Ηνωμένο Βασίλειο αναφέρονται χωριστά (Αγγλία και Ουαλία, Σκωτία, Βόρεια Ιρλανδία) λόγω της ύπαρξης τριών χωριστών συστημάτων δικαιοδοσίας.

Τα στοιχεία λαμβάνονται από διοικητικά αρχεία. Ωστόσο, οι απευθείας συγκρίσεις των επιπέδων εγκληματικότητας με βάση τα απόλυτα αριθμητικά στοιχεία, επηρεάζονται από πολλούς παράγοντες, όπως:

• οι διαφορές μεταξύ των νομικών συστημάτων και των συστημάτων ποινικής δικαιοσύνης·
• το ποσοστό των εγκλημάτων που αναφέρονται στην αστυνομία και καταγράφονται από αυτήν·
• οι διαφορές ως προς τον χρόνο καταγραφής των εγκλημάτων (π.χ. τη στιγμή αναφοράς του εγκλήματος στην αστυνομία, κατά τον εντοπισμό ενός υπόπτου κ.λπ.)·
• οι διαφορές στους κανόνες καταμέτρησης σε περίπτωση πολλαπλών αδικημάτων·
• οι διαφορές στον κατάλογο των αδικημάτων που περιλαμβάνονται στα συνολικά στοιχεία σχετικά με την εγκληματικότητα.

Επισημαίνεται ότι οι επίσημες στατιστικές καταγεγραμμένων εγκλημάτων δεν περιλαμβάνουν τα εγκλήματα που δεν έχουν αναφερθεί στην αστυνομία.

Επίσης, τα στοιχεία για τον πληθυσμό των φυλακών επηρεάζονται ενδεχομένως από πολλούς παράγοντες, όπως:

• ο αριθμός των κρατουμένων που υπόκεινται σε δικαστική διαδικασία·
• το ποσοστό των εγκληματιών που έχουν καταδικαστεί σε φυλάκιση·
• η διάρκεια των ποινών που επιβάλλονται·
• ο αριθμός των προφυλακισθέντων·
• η ημερομηνία διεξαγωγής της σχετικής έρευνας (ιδίως σε περίπτωση αμνηστίας).

Η σύγκριση των στατιστικών στοιχείων της εγκληματικότητας και της ποινικής δικαιοσύνης από διαφορετικά συστήματα δικαιοδοσίας είναι επομένως δύσκολη και ενδεχομένως παραπλανητική. Για τον λόγο αυτό, αποφεύχθηκαν οι απευθείας συγκρίσεις μεταξύ συστημάτων δικαιοδοσίας και το παρόν άρθρο εστίασε, αντ’ αυτού, στην εξέλιξη των εξεταζόμενων μεγεθών σε βάθος χρόνου. Αυτές οι συγκρίσεις σε βάθος χρόνου θεωρούνται πιο αξιόπιστες, με την παραδοχή ότι τα χαρακτηριστικά του συστήματος καταγραφής σε μια δεδομένη χώρα παραμένουν σχετικά σταθερά σε βάθος χρόνου. Ωστόσο, υπάρχουν πολλές εξαιρέσεις, με μεθόδους που μεταβάλλονται με την πάροδο του χρόνου, και αυτό προκαλεί κενά στις εν λόγω χρονολογικές σειρές.

Κατά την ανάλυση των χρονολογικών σειρών για την ΕΕ-28, τα στοιχεία που παρουσιάζονται υπολογίζονται συστηματικά με βάση τα συστήματα δικαιοδοσίας για τα οποία υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για το σύνολο της υπό εξέταση περιόδου (2008 – 2014). Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι οι αριθμοί που παρουσιάζονται δεν αντικατοπτρίζουν πάντα τα καταγεγραμμένα εγκλήματα και στα 30 διαφορετικά συστήματα δικαιοδοσίας, λόγω έλλειψης στοιχείων για ένα ή περισσότερα έτη αναφοράς. Οι ελλείπουσες πληροφορίες αναφέρονται συστηματικά σε προστιθέμενη υποσημείωση, καθώς επίσης και στην υποστηρικτική ανάλυση.

Ωστόσο, τα αποτελέσματα για την ΕΕ-28 ενδέχεται να υποκρύπτουν διακυμάνσεις σε μεμονωμένα συστήματα δικαιοδοσίας. Για τον σκοπό αυτό, τα στοιχεία που αφορούν μεμονωμένα συστήματα δικαιοδοσίας παρουσιάζονται σε μια σειρά αναλυτικών πινάκων. Επιπλέον, λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τα στοιχεία για μεμονωμένα συστήματα δικαιοδοσίας διατίθενται στα μεταδεδομένα αναφοράς.

Προκειμένου να εντοπιστούν οι εξελίξεις σε βάθος χρόνου, πραγματοποιήθηκε υπολογισμός των δεικτών με το 2008 ως έτος αναφοράς:

• δείκτης I_i = τιμή δείκτη για το έτος i = (C_i/C_reference) * 100
• C_i = τιμή που καταγράφηκε για το έτος i
• C_reference = τιμή που καταγράφηκε το έτος αναφοράς.

Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει επίσης να δίδεται κατά τον συνυπολογισμό μικρών αριθμών. Για παράδειγμα, τα ποσοστά ανθρωποκτονιών ενδέχεται να διαφοροποιούνται σημαντικά από έτος σε έτος, ιδίως σε χώρες με σχετικά χαμηλό αριθμό κατοίκων.

Ο δικτυακός τόπος της Eurostat παρέχει στους χρήστες πρόσβαση στα λεπτομερή αποτελέσματα της κοινής συλλογής στοιχείων Eurostat – UNODC από το 2008, καθώς και στα συναφή μεταδεδομένα. Επιπλέον, υπάρχουν πίνακες με παλαιότερα στοιχεία έως και το 2007: διατίθενται οι συνολικοί αριθμοί καταγεγραμμένων από την αστυνομία εγκλημάτων από το 1950 και έπειτα, στοιχεία για τα συγκεκριμένα εγκλήματα και οι αριθμοί των αστυνομικών από το 1993 και έπειτα και πληροφορίες σχετικά με τον πληθυσμό των φυλακών από το 1987.

Όπως προαναφέρθηκε, η συγκρισιμότητα των στοιχείων μεταξύ χωρών είναι δύσκολο να επιτευχθεί και συνιστάται στους χρήστες να συμβουλεύονται τα αρχεία μεταδεδομένων κατά την πραγματοποίηση οποιασδήποτε περαιτέρω ανάλυσης.

Πλαίσιο

Η Eurostat έλαβε στο πλαίσιο του «Προγράμματος της Χάγης 2004: ενίσχυση της ελευθερίας, της ασφάλειας και της δικαιοσύνης στην Ευρωπαϊκή Ένωση» εντολή για την ανάπτυξη συγκρίσιμων στατιστικών σχετικά με την εγκληματικότητα και την ποινική δικαιοσύνη, και προς τον σκοπό αυτό καθορίστηκαν μια σειρά μέτρων στην ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Μέτρηση της εγκληματικότητας στην ΕΕ: στατιστικό σχέδιο δράσης 2011-2015» (COM(2011) 713 τελικό).

Βλέπε επίσης

• Government expenditure on public order and safety (στα αγγλικά)

Περαιτέρω πληροφορίες της Eurostat

Εκδόσεις

• EU Trends in statistics on police-recorded crime and the criminal justice system, 2008–2013 — (στα αγγλικά) Statistics in Focus Issue 3/2015, δημοσίευση: Δεκέμβριος 2015 (στα αγγλικά)
• Trends in Crime and Criminal Justice — Statistics in Focus Issue 18/2013, δημοσίευση: 01 Αυγούστου 2013 (στα αγγλικά)
• Crime and Criminal Justice — Statistics in Focus Issue 6/2012, δημοσίευση: 18 Ιανουαρίου 2012 (στα αγγλικά)
• Crime and Criminal Justice — Statistics in Focus Issue 58/2010, δημοσίευση: 29 Νοεμβρίου 2010 (στα αγγλικά)
• Crime and Criminal Justice — Statistics in Focus Issue 36/2009, δημοσίευση: 29 Μαΐου 2009 (στα αγγλικά)
• Crime and Criminal Justice — Statistics in Focus Issue 19/2008, δημοσίευση: 12 Μαρτίου 2008 (στα αγγλικά)

Βάση δεδομένων

• Crime and criminal justice (crim)

Mεθοδολογία / Mεταδεδομένα

• Crime and criminal justice (ESMS metadata file — crim_esms) (στα αγγλικά)

Πηγή στοιχείων για πίνακες και γραφήματα (MS Excel)

• Crime and criminal justice: tables and figures (στα αγγλικά)
• Crime and criminal justice: detailed tables (στα αγγλικά)

Άλλες πληροφορίες

• Χάραξη ολοκληρωμένης και συνεκτικής στρατηγικής της ΕΕ για την κατάρτιση στατιστικών σχετικά με την εγκληματικότητα και την ποινική δικαιοσύνη: σχέδιο δράσης της ΕΕ 2006 – 2010 (COM(2006) 437 τελικό)
• Measuring Crime in the EU: Statistics Action Plan 2011–2015 (στα αγγλικά)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης
• Πρόγραμμα της Χάγης: ενίσχυση της ελευθερίας, της ασφάλειας και της δικαιοσύνης στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Επίσημη Εφημερίδα C 53 της 3.3.2005, σ. 11)
• Το Πρόγραμμα της Στοκχόλμης — Μια ανοικτή και ασφαλής Ευρώπη που εξυπηρετεί και προστατεύει τους πολίτες (Επίσημη Εφημερίδα C 115 της 4.5.2010, σ.1)
• Council of Europe (στα αγγλικά)
• European Institute for Gender Equality (στα αγγλικά)
• European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (στα αγγλικά)
• European Sourcebook of Crime and Criminal Justice Statistics — 5th edition (στα αγγλικά)
• United Nations Office on Drugs and Crime — Data and analysis (στα αγγλικά)