In het kader van het SURFACE-project, met partners uit stedelijke gebieden in negen landen, zijn vijf Smart Reuse Parks (SRP’s) opgezet om afval te voorkomen. De parken werden geëxploiteerd in Kempten en Oberallgäu (Duitsland), Vicenza (Italië), Boedapest (Hongarije), Koejavië-Pommeren (Polen) en Tirol (Oostenrijk). Zij organiseerden initiatieven als repaircafés, kringloopwinkels en workshops om inwoners alternatieven te tonen voor op consumptie gebaseerde levensstijlen. Ook werden inzamelpunten voor gebruikte goederen en online platforms opgezet.
- 09 November 2020
Hergebruik is inmiddels eenvoudig, maar het is op lokaal en Europees niveau nog niet volgens een standaardmodel gestructureerd. Dat is wat SURFACE doet: hergebruik eenvoudig maken voor iedereen.
Door Interreg gaan regio’s samenwerken en SURFACE stelde plannen op om partners te helpen bij het opzetten en beheren van SRP’s. Er werden haalbaarheidsstudies uitgevoerd voor toekomstige SRP’s in Kroatië, Tsjechië, Italië en Slovenië.
Er is een toolbox ontwikkeld om andere regio’s of steden te helpen bij het opstarten van SRP’s. Met deze toolbox kan een besluitvormingsproces worden uitgewerkt dat waarborgt dat hergebruik en het voorkomen van afval integraal onderdeel worden van lokale milieustrategieën.
De toolbox bevat een instrument voor besluitvormingsondersteuning, een online tutor, een matrix waarin de synergieën tussen partijen op het gebied van hergebruik staan beschreven, een model samenwerkingsovereenkomst en beleids- en operationele vereisten die zijn gebaseerd op eerdere cases. Aanvullende tools zijn een model dat de economische en financiële scenario’s van een SRP toont, trainingsprogramma’s voor SRP-beheerders en een kwaliteitsoverzicht met criteria voor het ontwerpen en exploiteren van SRP’s.
Netwerken voor hergebruik
De meeste Europese steden hebben te maken met grote hoeveelheden afval. SURFACE pakte dit aan door de levenscyclus van producten te verlengen via hergebruik. Hierdoor worden minder hulpbronnen gebruikt, daalt de uitstoot en wordt voorzien in kwaliteitsproducten voor mensen met een laag inkomen.
Het project werd gebaseerd op het inzicht dat centra en netwerken voor hergebruik onmisbaar zijn bij het ontwikkelen van een circulaire economie. Door het stimuleren van samenwerking tussen reparatiediensten, sociale ondernemingen, lokale overheden en onderwijs- en opleidingsinstellingen, gekoppeld aan de ontwikkeling van nieuwe bedrijfsmodellen, heeft het project bijgedragen aan de versterking van regionale circulaire economieën.
Opleiding en jumelage
Hoewel slechts negen gebieden rechtstreeks bij SURFACE waren betrokken, bereikte het project in feite 18 regio’s en steden. Dit was te danken aan een jumelage-regeling waarbij elk deelnemend gebied werd gekoppeld aan een gebied buiten het partnerschap dat het SRP-model ook wilde toepassen.
Er werden vijf leertrajecten georganiseerd voor aan elkaar gekoppelde gebieden, met onder andere fysieke en virtuele bezoeken aan SRP’s en thematische workshops.
Er werden ook trainingen georganiseerd met betrekking tot het voorkomen van afval en over de circulaire economie, waaronder fora met meerdere belanghebbenden, SRP-opleidingsprogramma’s en trainingen met de projecttools. In totaal werden 366 mensen opgeleid. SURFACE heeft blijvende groene banen gecreëerd voor mensen uit benadeelde groepen.
De partners produceerden infographics over SURFACE en SRP’s in het algemeen, video’s over hergebruikactiviteiten en openbronpublicaties en -materialen. Zij blijven elkaar ondersteunen via halfjaarlijkse online fora, terwijl de vijf SRP’s als casestudy kunnen fungeren voor toekomstige ontwikkelingen.
Totale investering en EU-financiering
De totale investering voor het project “SURFACE” bedraagt 2 160 000 EUR. Daarvan wordt 1 780 000 EUR bijgedragen door het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling via het operationeel programma “Interreg Midden-Europa” voor de programmeringsperiode 2014-2020. De investering valt onder de prioriteit “Milieubescherming en hulpbronnenefficiëntie”.