Το έργο FOCUS του Interreg βοήθησε αγροδιατροφικές ΜΜΕ σε Αλβανία, Βουλγαρία, Κύπρο και Ελλάδα να υιοθετήσουν νέες τεχνολογίες, επιχειρηματικά μοντέλα και στρατηγικές μάρκετινγκ. Αυτό τους παρείχε τη δυνατότητα να επεκταθούν και να βρουν νέες αγορές, ενώ παράλληλα τόνωσε την ανταγωνιστικότητα της περιοχής. Το έργο εστίασε τις προσπάθειές του στην αγορά παραδοσιακών προϊόντων και στους μικροπαραγωγούς. Οι συμμετέχοντες έλαβαν στήριξη σε τομείς όπως η συσκευασία και η εμπορική προώθηση, έτσι ώστε τα προϊόντα τους να ανταποκρίνονται στις προτιμήσεις, στα γούστα και στις ανάγκες των σύγχρονων καταναλωτών, όπως για παράδειγμα στην ανάγκη τους για ευκολία.
- 10 July 2020
«Ο αγροδιατροφικός τομέας αποτελεί τον πυλώνα των τοπικών οικονομιών στις τέσσερις περιφέρειες του έργου. Ο βασικός στόχος μας ήταν να βοηθήσουμε τις αγροδιατροφικές ΜΜΕ στις εν λόγω περιφέρειες να ενισχύσουν την καινοτομία, τις λειτουργίες και την ανταγωνιστικότητά τους, δεδομένου ότι είναι οι παράγοντες της αλυσίδας αξιών οι οποίοι μπορούν να επιφέρουν πραγματικές αλλαγές στον κλάδο.»
Αφού σκιαγραφήθηκε μια σαφής εικόνα της εθνικής αγροδιατροφικής αγοράς, δημιουργήθηκαν τέσσερις περιφερειακοί αγροδιατροφικοί συνεργατικοί σχηματισμοί, οι Αγροδιατροφικοί Συνεργατικοί Σχηματισμοί Αριστείας της Περιοχής Βαλκανίων-Μεσογείου. Σε αυτούς συμμετείχαν αγροδιατροφικές επιχειρήσεις, ερευνητικά ιδρύματα, πάροχοι τεχνολογίας, υπεύθυνοι χάραξης πολιτικών και καταναλωτές.
Οι συνεργατικοί σχηματισμοί προσέφεραν στις 85 συμμετέχουσες ΜΜΕ ευκαιρίες επιχειρηματικής στήριξης, επιμόρφωσης και δικτύωσης. Ο κάθε συνεργατικός σχηματισμός οργάνωσε δύο επιμορφωτικά εργαστήρια για τις ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται σε 13 τομείς, μεταξύ αυτών τα γαλακτοκομικά, το κρασί, το ελαιόλαδο, τα ροφήματα και τα οινοπνευματώδη ποτά, τα γλυκά, τα ζυμαρικά, το μέλι, τους ξηρούς καρπούς, το επεξεργασμένο κρέας και τα βότανα.
Ύστερα, οι επτά εταίροι του έργου διενέργησαν επιτόπου επισκέψεις σε κάθε ΜΜΕ για να συζητήσουν τις ανάγκες τους και να αξιολογήσουν τις δυνατότητές τους στην καινοτομία, να διεξάγουν μελέτες σκοπιμότητας και να τις βοηθήσουν να εκπονήσουν επιχειρηματικά σχέδια. Οι στρατηγικές που αποφασίστηκαν ήταν, μεταξύ άλλων, η άντληση αξίας από υποπροϊόντα, η βελτιστοποίηση των διαδικασιών παραγωγής, η μετάβαση σε φιλικές προς το περιβάλλον συσκευασίες, η ανεύρεση τρόπων για την επέκταση της διάρκειας ζωής των προϊόντων, η τόνωση των εξαγωγών, η ικανοποίηση των ευρωπαϊκών προτύπων ασφάλειας τροφίμων, η εγκατάσταση τεχνολογίας για την παραγωγή ίδιας ηλεκτρικής ενέργειας και η ανάπτυξη του αγροτουρισμού.
Άρτος και οίνος
Σε μια περίπτωση, διενεργήθηκε μια μελέτη σκοπιμότητας για τη «Παραγωγή νέων, λειτουργικών προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας» για έναν Έλληνα παραγωγό ζυμαρικών. Αυτό κατέστησε δυνατό για τη ΜΜΕ να δημιουργήσει ζυμαρικά με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες και με υψηλό επίπεδο ενέργειας για αθλητές και άλλους καταναλωτές με πιο ιδιαίτερες διατροφικές συνήθειες.
Στην Κύπρο, ένας αμπελουργός και οινοπαραγωγός στράφηκε στην τεχνολογία, τοποθετώντας κλιματικούς σταθμούς και αισθητήρες περιβάλλοντος που συνδέονται με μια πλατφόρμα ΤΠ, με σκοπό την πρόληψη ασθενειών. Στη συνέχεια, η εταιρεία έλαβε βοήθεια για να συμμετάσχει σε ένα ερευνητικό έργο του προγράμματος Ορίζων 2020 για την αμπελουργία και την οινοπαραγωγή, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για την ετικετοθεσία των οίνων. Το έργο ξεκίνησε την 1η Οκτωβρίου 2020.
Ανταγωνιστικότερες ΜΜΕ
Οι αγροδιατροφικές ΜΜΕ αποτελούν σημαντικό κομμάτι των τοπικών οικονομιών στην περιοχή Βαλκανίων-Μεσογείου. Αν τις βοηθήσουμε να καινοτομήσουν και να αναπτυχθούν θα συμβάλλουμε στην ανταγωνιστικότητα και την απασχόληση του αγροδιατροφικού τομέα και της περιοχής γενικότερα.
Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι εν λόγω επιχειρήσεις είναι, μεταξύ άλλων, ότι οι καταναλωτές αναζητούν καλύτερη ποιότητα, μεγαλύτερη ευκολία και ποικιλία, ενώ παράλληλα απαιτούν συμμόρφωση με τους κανονισμούς για την υγεία και την ασφάλεια των τροφίμων. Επιπλέον, οι επιχειρήσεις οφείλουν να κάνουν μετάβαση σε πιο βιώσιμες μεθόδους παραγωγής και χρήσης πόρων λόγω της κλιματικής αλλαγής.
Γνωριμία με συναφείς επιχειρήσεις και συνέδριο
Οι ΜΜΕ έλαβαν μέρος σε μια διεθνική έκθεση γνωριμίας συναφών επιχειρήσεων, ώστε να έχουν την ευκαιρία να μοιραστούν γνώσεις και να ενθαρρυνθούν να αναζητήσουν νέες ευκαιρίες πέρα από τις τρέχουσες αγορές τους.
Συμμετείχαν σε ένα διεθνικό αγροδιατροφικό συνέδριο, το οποίο πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στις 10 Δεκεμβρίου 2019. Θέματα που συζητήθηκαν ήταν, μεταξύ άλλων, η καινοτομία στον αγροδιατροφικό τομέα της Αλβανίας, η διαχείριση αγροκτήματος και γαλακτοκομικών προϊόντων, τα φυσικά εκχυλίσματα βοτάνων και οι στρατηγικές καινοτομίας στα λειτουργικά τρόφιμα. Αυτά τα τελευταία ορίζονται ως τρόφιμα στα οποία προστίθενται επιπλέον θρεπτικές ουσίες, βιταμίνες ή συμπληρώματα για να εξασφαλισθούν οφέλη για την υγεία.
Τέλος, δημιουργήθηκε μια επιγραμμική πλατφόρμα συνεργασίας η οποία παρέχει λεπτομερή στοιχεία για τα μέλη των συνεργατικών σχηματισμών, καθώς και πληροφορίες για επιμόρφωση και ευκαιρίες χρηματοδότησης για επιχειρηματικές ιδέες, ανάπτυξη προϊόντων, διαδικασίες παραγωγής και τεχνολογικές λύσεις.
Συνεργατικοί σχηματισμοί
Μέσα από συνεργατικούς σχηματισμούς οι ΜΜΕ μπορούν να αποκτούν πρόσβαση σε υπηρεσίες στήριξης επιχειρήσεων, να βρίσκουν διεθνείς εταίρους, να εντοπίζουν ευκαιρίες παγκοσμίως και να γίνονται πιο ανταγωνιστικές. Οι συνεργατικοί σχηματισμοί αποσκοπούν στην ενθάρρυνση της συνεργασίας ανά κλάδο και των στρατηγικών επαφών σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, με στόχο την προώθηση της καινοτομίας και της ανάπτυξης. Αυτό είναι αποτέλεσμα της πεποίθησης της ΕΕ ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να προσαρμόζονται στον ανταγωνισμό, καθώς και να αναζητούν ευκαιρίες σε ανεπτυγμένες και αναδυόμενες οικονομίες.
Τα αποτελέσματα του έργου θα ενσωματωθούν στις τοπικές και περιφερειακές πολιτικές ώστε να διευκολύνεται η έρευνα, η καινοτομία και η μεταφορά τεχνολογίας στο πλαίσιο των εθνικών/περιφερειακών στρατηγικών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας για έξυπνη εξειδίκευση.
Συνολική επένδυση και χρηματοδότηση από την ΕΕ
Η συνολική επένδυση για το έργο «FOCUS - Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των αγροδιατροφικών ΜΜΕ μέσω διεθνικών συνεργατικών σχηματισμών» είναι 902 845 EUR, με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της ΕΕ να συνεισφέρει 767 491 EUR μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Interreg Βαλκάνια-Μεσόγειος» για την προγραμματική περίοδο 2014-2020. Η επένδυση αυτή εμπίπτει στον τομέα προτεραιότητας «Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία».