Komisja Europejska
pl Polski pl

Dawne żwirownie zamieniono w Polsce w rezerwaty przyrody

  • 04 February 2020

Kiedy w latach 90-tych zamknięte zostały kopalnie w okolicy miasta Stary Sącz w Małopolsce, pozostawiły one po sobie żwirownie, które wywarły trwały wpływ na dwie rzeki. Z pomocą dofinansowania z UE władze lokalne odnowiły obszar i zamieniły jego część w rezerwat przyrody zaprojektowany tak, by mogli się nim cieszyć wszyscy.

Projekt chroni przyrodę i udostępnia ją turystom oraz mieszkańcom. Rezerwat obejmuje znajdujące się w pobliżu strzeżone kąpielisko, park linowy, łowiska, boiska do siatkówki i ścieżki rowerowe. Cały obszar ma ogromne znaczenie dla turystyki regionalnej i stanowi naturalne miejsce rekreacji dla mieszkańców gminy Stary Sącz.

Jacek Lelek, burmistrz Starego Sącza

Enklawa przyrodnicza „Bobrowisko” obejmuje 400 m nowych ścieżek prowadzących ponad równinami zalewowymi w miejscu rozgałęzienia Dunajcu i Popradu. Ścieżki omijają najbardziej zróżnicowane pod względem biologicznym obszary, chroniąc środowisko naturalne. Na trasie znajdują się jednak punkty widokowe, dzięki którym miłośnicy natury będą mogli podziwiać wyjątkową, dziką faunę i florę.

Zróżnicowane środowisko 

Żwirownie w okolicy Starego Sącza zostały zamknięte ponad ćwierć wieku temu. Od tego momentu teren pozostawał opuszczony. Szereg powodzi na Dunajcu i Popradzie w ostatnich latach sprawił, że puste kopalnie wypełniły się wodą, tworząc tym samym kompleks jezior i stawów. Wkrótce potem przyroda ponownie przejęła teren. 

Bobrowisko, choć nazwa może zmylić, jest domem dla wielu gatunków – nie tylko dla bobra europejskiego. Rezerwat zamieszkują także łabędzie nieme oraz zróżnicowana grupa insektów i płazów. Otaczające go lasy złożone z wierzb, wiązów i jesionów obfitują w roślinność.

Analiza zasobów przeprowadzona wśród lokalnej społeczności przez Zarząd Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego wykazała braki w zakresie ochrony przyrody i edukacji na temat środowiska. W celu promowania środowiska naturalnego w Bobrowisku i szerzenia wiedzy na temat sposobów ochrony przyrody przez społeczeństwo oraz Unię Europejską, na terenie rezerwatu zainstalowano tablice informacyjne i rozdano ulotki. 

Lokalna przyroda dostępna dla wszystkich

W aplikacji mobilnej do pobrania w Google Play, która zachęca mieszkańców i turystów do cieszenia się terenem, dostępne są mapy i audioprzewodniki dla niedowidzących. Ścieżki i punkty widokowe w rezerwacie przystosowano do potrzeb osób mających trudności w uczeniu się oraz niepełnosprawnych fizycznie, więc każdy może odkrywać ten obszar. Budynki zostały zbudowane z drewna, a nowoczesna architektura zaprojektowana tak, by nie miała negatywnego wpływu na okoliczną przyrodę. 

Obszar wokół rezerwatu jest przeznaczony na rekreację i obejmuje park linowy, place zabaw, łowiska oraz boiska do siatkówki.

Ta jedyna w swoim rodzaju atrakcja zachęciła do odwiedzin zarówno turystów, jak i mieszkańców regionu, zwiększając przychody lokalnych przedsiębiorców. Czujnik automatycznie liczy liczbę osób przebywających na terenie rezerwatu. Od 1 do 6 czerwca 2019 r. odwiedziło go łącznie 1800 osób.

Łączna wartość inwestycji i dofinansowania UE

Łączna wartość inwestycji w projekt „Enklawa Przyrodnicza Bobrowisko” wyniosła 366 060 EUR, przy czym wkład unijnego Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego o wartości 307 743 EUR został wniesiony za pośrednictwem Programu Operacyjnego „Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego” na okres programowania 2014–2020. Inwestycja objęta jest priorytetem „Ochrona środowiska i efektywna gospodarka zasobami”.