Science Flash For You

De recentste editie van de Atlas schetst de sectoren en de omvang van de luchtverontreiniging in 150 Europese steden dankzij de geactualiseerde gegevensset en methodologie. Voor de meeste van de geanalyseerde steden kan het lokaal aanpakken van uitstoters – zoals woningverwarming of wegvervoer in steden – volgens de Atlas de luchtkwaliteit effectief verbeteren. Tegelijkertijd zou de emissies in de landbouw op nationaal of EU-niveau aanpakken ook zeer effectief zijn.

De Atlas is gebaseerd op gegevens van SHERPA (Screening for High Emission Reduction Potential on Air), een door het JRC ontwikkeld vrij toegankelijk beoordelingsinstrument dat voor elke Europese stad een breed scala aan scenario’s kan testen. Hij werd gepubliceerd ter gelegenheid van het EU Clean Air Forum, dat afgelopen november in Rotterdam plaatsvond.

De grootste blauwe-economiesector in Nederland zijn de havenactiviteiten, die goed waren voor ongeveer een derde van de bruto toegevoegde waarde en bijna 26 % van de werkgelegenheid in de Nederlandse blauwe economie.

De omvang en het aandeel van de blauwe economie zijn in Nederland relatief stabiel gebleven sinds 2009. In absolute cijfers is het aantal werkenden in de Nederlandse blauwe economie in 2019 gestegen met 32 % ten opzichte van het niveau van 2009. In het jaar erna kwam er een daling van 18 %, grotendeels als gevolg van de COVID-19-pandemie, gevolgd door een gedeeltelijk herstel in 2021.

De EU-waarnemingspost voor de blauwe economie maakt deel uit van het jaarverslag over de sector, dat wordt opgesteld door het JRC en het directoraat-generaal Maritieme Zaken en Visserij van de Europese Commissie. Daarin wordt de omvang en de reikwijdte van de blauwe economie in de EU onderzocht en krijgen beleidsmakers en belanghebbenden richtsnoeren om duurzame vooruitgang op het gebied van oceanen en kusthulpbronnen te bevorderen.

Het verslag bevat gegevens over levende en niet-levende mariene rijkdommen, hernieuwbare mariene energie (offshore wind), havenactiviteiten, scheepsbouw en -reparatie, zeevervoer en kusttoerisme. Het biedt ook relevante informatie over innovatieve sectoren van de blauwe economie, zoals ontzilting en blauwe biotechnologie. Daarnaast bevat de editie van dit jaar een hoofdstuk over energietransitie en klimaatverandering in de zeevervoersector van de EU, over de visserijvloot van de EU en het partnerschap op het gebied van visserij en aquacultuur, en een hoofdstuk over de gevolgen van door de klimaatverandering veroorzaakte kustoverstromingen.

In Petten werken ongeveer 250 mensen aan de prestaties en veiligheid van batterijen, interoperabiliteit, slimme energiesystemen, energiezekerheid, het testen van waterstof en elektrolyse-installaties, energie-infrastructuren en voorzieningszekerheid, verwarming en koeling, modellering en beoordeling van energiesystemen, het koolstofvrij maken van de industrie, toeleveringsketens, de integratie van hernieuwbare energiebronnen en sociale aspecten van de energietransitie en kernenergie – veiligheid, paraatheid en reactie op noodsituaties.

Werken bij het JRC in Petten? Wij bieden uitdagende jobs aan in een internationale omgeving. Kijk voor onze vacatures op: https://recruitment.jrc.ec.europa.eu/

Het betreft een aanzienlijk deel van het nationale gebouwenbestand. In dit extreme scenario zal de door klimaatverandering veroorzaakte corrosie naar verwachting in 2079 het gebouwenbestand van het land beginnen aan te tasten. Voor een gematigd scenario wordt daarentegen voorspeld dat er geen gebouwen hoeven te worden gerepareerd. De jaarlijkse reparatiekosten in het ergste klimaatveranderingsscenario hebben een aanzienlijke impact op het welzijn, die wordt geschat op ongeveer 0,9 % van het Nederlandse bbp.

In de studie van het JRC wordt voor het eerst geëvalueerd hoe klimaatverandering de Europese betonnen gebouwen beïnvloedt, met name wat betreft een chemisch proces dat carbonatatie wordt genoemd en dat de structuur na verloop van tijd kan verzwakken. Er wordt geschat wanneer corrosie zou optreden als gevolg van de aantasting van de dekking van het wapeningsstaal en er wordt een evaluatie gemaakt van de gerelateerde reparatiekosten en het jaarlijkse welvaartsverlies. De proactieve aanpak van de Europese Commissie om klimaatrisico’s te beheersen onderstreept het belang van de integratie van klimaatadaptatie en -bestendigheid in bouwnormen.

Uit het verslag blijkt dat Europa te maken heeft met uiteenlopende risico’s met grensoverschrijdende gevolgen. Het gaat onder meer om bosbranden, overstromingen, aardbevingen, droogtes, chemische, industriële, nucleaire en radiologische incidenten, Natech-incidenten, risico’s voor kritieke netwerken en gezondheidsrisico’s, alsook veiligheids- en geopolitieke bedreigingen, waaronder gewapende conflicten en risico’s als gevolg van snelle digitale veranderingen.

Om de grensoverschrijdende risico’s van Europa doeltreffend aan te pakken en te beheersen, moet de EU doorgaan met het regelmatig beoordelen en in kaart brengen van de risico’s en met het ontwikkelen van geavanceerde strategieën voor rampbestendigheid. Door de wettelijke kaders voor beheersing van het risico op rampen, waaronder het EU-mechanisme voor civiele bescherming, verder te versterken en nationale en regionale samenwerking verder aan te moedigen volgens een systemische en multidisciplinaire aanpak, kan de EU haar vermogen om effectief op dergelijke situaties te reageren vanuit het Coördinatiecentrum voor respons in noodsituaties aanzienlijk verbeteren. De EU moet ook doorgaan met de verdere ontwikkeling van instrumenten zoals rescEU, programma’s zoals de dienst van Copernicus voor het beheer van noodsituaties en instrumenten zoals de Risk Data Hub.

Het informatiesysteem voor grondstoffen van de Europese Commissie biedt eenvoudige toegang tot informatie over de voorziening in de EU van afzonderlijke grondstoffen in verschillende verwerkingsfasen, zoals winning, verwerking en recycling. Het bevat ook profielen voor alle EU-lidstaten en voor de meeste landen in Afrika, Latijns-Amerika en het Caribisch gebied.

Het RMIS is een essentiële schakel tussen de Europese belanghebbenden en de beleidsgemeenschap op EU-niveau en maakt een grondige en regelmatige analyse (met inbegrip van prognoses) mogelijk van de toeleverings- en waardeketens van kritieke en strategische grondstoffen.