Science Flash For You

Ġie rreġistrat tnaqqis sostanzjali fl-industrija tal-enerġija u fl-agrikoltura, filwaqt li l-emissjonijiet żdiedu bi 300 % matul l-aħħar 30 sena fil-kombustjoni industrijali.

Mill-bidu tas-seklu 21 u sal-2019, l-emissjonijiet tal-gassijiet serra segwew xejra ta’ żieda prinċipalment minħabba ż-żieda fl-emissjonijiet miċ-Ċina u mill-ekonomiji emerġenti l-oħra. Minħabba l-pandemija tal-COVID-19, l-emissjonijiet globali naqsu bi 3.7 % fl-2020 meta mqabbla mal-livelli tal-2019, u li waqqaf xejra ta’ aktar minn għaxar snin ta’ żieda kontinwa. Madankollu, l-emissjonijiet globali tal-gassijiet serra reġgħu bdew jiżdiedu eżatt wara l-eqqel tal-pandemija.

L-emissjonijiet tas-27 Pajjiż tal-UE baqgħu taħt il-livelli ta’ qabel il-COVID-19, u komplew ix-xejra tagħhom ta’ għexieren ta’ snin ta’ tnaqqis. Tabilħaqq, l-emissjonijiet tal-GHG tal-EU-27 kienu 27.0 % inqas milli fl-1990, u kienu jirrappreżentaw 6.7 % tal-emissjonijiet globali, li wkoll tirrappreżenta tnaqqis qawwi minn 14.8 % fl-1990.

Ir-rapport tal-JRC ġie kkompilat f’kooperazzjoni mal-Aġenzija Internazzjonali tal-Enerġija (AIE). Huwa bbażat fuq il-Bażi tad-Data tal-Emissjonijiet għar-Riċerka Atmosferika Globali tal-Kummissjoni Ewropea (EDGAR).

 Fil-belt kapitali Maltija s-settur jikkontribwixxi għal 22 % tat-tniġġis tal-PM2.5. Min-naħa tagħhom, sorsi naturali bħal avvenimenti ta’ trab episodiċi jirrappreżentaw 27 % tat-tniġġis.

L-aħħar edizzjoni tal-Atlas Urban PM2.5 tidentifika s-setturi u l-firxa tat-tniġġis tal-arja madwar f’150 belt Ewropea bis-saħħa ta’ sett ta’ data u metodoloġija aġġornati. Għall-biċċa l-kbira tal-bliet analizzati, l-indirizzar tal-emittenti lokalment – bħat-tisħin residenzjali jew it-trasport bit-triq fil-bliet – jista’ jtejjeb b’mod effettiv il-kwalità tal-arja, skont l-Atlas. Fl-istess ħin, l-azzjoni fil-livell tal-pajjiż jew tal-UE dwar l-emissjonijiet tal-agrikoltura tkun effettiva ħafna wkoll.

L-Atlas jiddependi fuq data minn SHERPA (Skrinjar għal Potenzjal Għoli ta’ Tnaqqis ta’ Emissjonijiet mill-Arja), għodda ta’ valutazzjoni b’aċċess miftuħ żviluppata mill-JRC li tista’ tittestja sett wiesa’ ta’ xenarji għal kwalunkwe belt Ewropea.

Id-Dashboard dwar is-Saħħa tal-Ħamrija tal-EUSO huwa għodda tal-JRC li tipprovdi valutazzjoni tal-istat tas-saħħa tal-ħamrija fl-UE. Din il-valutazzjoni hija espressa permezz ta’ indikaturi ewlenin li se jiġu aġġornati regolarment skont id-disponibbiltà ta’ data ġdida. Billi jagħmel id-data dwar il-ħamrija faċilment aċċessibbli permezz ta’ pjattaforma interattiva, id-Dashboard jippermetti lill-utenti jivviżwalizzaw il-progress tal-azzjonijiet biex jitnaqqsu l-pressjonijiet fuq il-ħamrija maż-żmien, filwaqt li jrrifletti l-implimentazzjoni tal-Istrateġija tal-UE dwar il-Ħamrija, il-Liġi futura dwar is-Saħħa tal-Ħamrija u l-azzjonijiet tal-Patt Ekoloġiku tal-UE b’mod ġenerali.

L-istudju jistma li l-kostijiet totali tat-tiswija għal Malta jistgħu jilħqu madwar EUR 0.2 biljun fix-xenarju klimatiku moderat u kost ogħla ta’ EUR 0.9 biljun fix-xenarju sever. Il-korrużjoni hija mistennija fi 30 % tal-bini tal-konkrit rinforzat b’tibdil fil-klima moderat u fl-ammont totali tal-bini (100 %) b’tibdil serju fil-klima. Din hija r-raġuni għaliex il-kost annwali tat-tiswija previst sal-2100 fix-xenarju gravi jista’ jinvolvi 0.13 % tat-telf tal-benesseri (bħala perċentwal tal-PDG).

L-istudju tal-JRC huwa l-ewwel evalwazzjoni ta’ kif it-tibdil fil-klima jaffettwa l-bini tal-konkrit fl-Ewropa, b’mod partikolari f’termini ta’ proċess kimiku msejjaħ karbonazzjoni, li jista’ jdgħajjef l-istruttura maż-żmien. Huwa jistma ż-żmien għall-bidu tal-korrużjoni minħabba t-tnaqqis tal-kopertura tar-rinfurzar tal-azzar u jevalwa l-kostijiet tat-tiswija relatati u t-telf annwali tal-benessri. L-approċċ proattiv tal-Kummissjoni Ewropea għall-ġestjoni tar-riskji klimatiċi jenfasizza s-sinifikat tal-integrazzjoni tal-adattament u r-reżiljenza għat-tibdil fil-klima fl-istandards tal-bini.

F’Jannar 2024 il-JRC ippubblika r-rapport “Drought in the Mediterranean” dwar in-nixfiet persistenti u l-impatt tagħhom fir-reġjun usa’. Barra minn hekk, l-aħħar bullettin tal-MARS tal-JRC jenfasizza li d-defiċit tax-xita u t-temperaturi għoljin rekord affettwaw l-għelejjel tax-xitwa u s-siġar tal-frott tul il-kosta fi Spanja, l-Italja, il-Greċja, u l-gżejjer Mediterranji.

Jindika wkoll tbassir staġjonali li jbassar rebbiegħa aktar sħuna fin-Nofsinhar tal-Italja, il-Greċja, il-gżejjer Mediterranji, u l-Afrika ta’ Fuq. Hekk kif is-severità tan-nixfa hija mistennija tippersisti, jiżdied it-tħassib dwar l-impatti tagħha fuq l-agrikoltura, l-ekosistemi, id-disponibbiltà tal-ilma tax-xorb u l-produzzjoni tal-enerġija.

Fil-Jum Internazzjonali tal-Migranti, iċ-Ċentru ta’ Għarfien dwar il-Migrazzjoni u d-Demografija tal-Kummissjoni Ewropea ħareġ l-Atlas tal-Migrazzjoni tal-2023. L-Atlas jipprovdi l-aħħar data disponibbli dwar ix-xejriet tal-migrazzjoni madwar id-dinja, murija f’ċarts u viżwalizzazzjonijiet interattivi faċli għall-utent. Din l-edizzjoni l-ġdida tinkludi taqsima tematika speċjali li tixħet dawl fuq ix-xejriet ta’ solidarjetà fost l-Ewropej, lejn il-persuni spostati mill-Ukrajna. L-appoġġ tal-Ewropej għall-persuni spostati mill-Ukrajna jibqa’ għoli.

L-Atlas tal-Migrazzjoni huwa għodda interattiva online ppubblikata mill-JRC, bl-aħħar data disponibbli dwar il-migrazzjoni fis-27 Stat Membru tal-UE u f’171 pajjiż u territorju mhux tal-UE. Kull sena tinħareġ edizzjoni ġdida. Dan jikkonsolida f’bażi ta’ data unika data armonizzata u vvalidata minn sorsi uffiċjali u internazzjonali, inkluż l-Eurostat.