Archive:Στατιστικά στοιχεία για τους κατώτατους μισθούς

Στοιχεία Ιανουαρίου 2013. Πλέον πρόσφατα στοιχεία: Περαιτέρω πληροφορίες Eurostat, κύριοι πίνακες και βάσεις δεδομένων.

Χάρτης 1: Κατώτατοι μισθοί στην ΕΕ, στην Κροατία, στις χώρες ΕΖΕΣ και στις υποψήφιες χώρες, Ιανουάριος 2013, σε ευρώ

Διάγραμμα 1: Κατώτατοι μισθοί στα κράτη μέλη της ΕΕ, στην Κροατία, στην Τουρκία και στις ΗΠΑ, Ιανουάριος 2013, σε ευρώ
Πηγή: Eurostat (earn_mw_cur)

Διάγραμμα 2: Κατώτατοι μισθοί στα κράτη μέλη της ΕΕ, στην Κροατία, στην Τουρκία και στις ΗΠΑ, Ιανουάριος 2013, σε ΜΑΔ (βάσει (e) ΙΑΔ 2011)
Πηγή: Eurostat (earn_mw_cur)

Διάγραμμα 3: Κατώτατοι μισθοί ως ποσοστό της μέσης αξίας των μέσων ακαθάριστων μηνιαίων αποδοχών (Nace Αναθ.2, B-S) στα κράτη μέλη της ΕΕ, στην Κροατία, στην Τουρκία και στις ΗΠΑ, 2011
Πηγή: Eurostat (earn_mw_avgr2)

Το παρόν άρθρο δείχνει ότι τα επίπεδα των κατώτατων μισθών – όπως καθορίζονται από την εθνική νομοθεσία ή απευθείας μέσω εθνικής διακλαδικής συμφωνίας – παρουσιάζουν μεγάλες διακυμάνσεις μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EΕ) και εντός της ευρωζώνης•και παρέχει μια συγκριτική βάση με την κατάσταση στην Κροατία, την Τουρκία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Οι στατιστικές για τους κατώτατους μισθούς που δημοσίευσε η Eurostat αναφέρονται στους «μηνιαίους» κατώτατους μισθούς κάθε χώρας. Ο κατώτατος μισθός συνήθως ισχύει για όλους τους μισθωτούς, ή τουλάχιστον για τη μεγάλη πλειονότητα των μισθωτών της χώρας. Οι κατώτατοι μισθοί είναι ακαθάριστα ποσά, δηλαδή πριν παρακρατηθούν ο φόρος εισοδήματος και οι εισφορές κοινωνικής ασφάλισης. Οι παρακρατήσεις αυτές ποικίλλουν από χώρα σε χώρα. Ο κατώτατος μισθός μιας χώρας καθορίζεται δια της νομοθετικής οδού, συχνά ύστερα από διαβουλεύσεις με τους κοινωνικούς εταίρους, ή απευθείας μέσω διακλαδικής εθνικής συμφωνίας.

«Οι εθνικοί κατώτατοι μισθοί δημοσιεύονται από την Eurostat ανά εξάμηνο. Αντικατοπτρίζουν την κατάσταση που επικρατούσε την 1η Ιανουαρίου και την 1η Ιουλίου κάθε έτους αντίστοιχα. Συνεπώς, οι αλλαγές που επέρχονται στους κατώτατους μισθούς στο διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ των δύο αυτών ημερομηνιών εμφαίνονται μόνο στην επόμενη εξαμηνιαία δημοσίευση. Μπορείτε επίσης να αναζητήσετε πληροφορίες στη διεύθυνση: ESMS metadata file.

Βασικά στατιστικά αποτελέσματα

Τον Ιανουάριο του 2013, 20 από τα 27 κράτη μέλη της EΕ (Bέλγιο, Bουλγαρία, Τσεχική Δημοκρατία, Εσθονία, Ιρλανδία, Ελλάδα, Ισπανία, Γαλλία, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Ουγγαρία, Μάλτα, Κάτω Χώρες, Πολωνία, Πορτογαλία, Σλοβενία, Σλοβακία και Ηνωμένο Βασίλειο), η Κροατία και η Τουρκία είχαν καθορίσει τον κατώτατο μισθό με νόμο ή μέσω εθνικής διακλαδικής συμφωνίας. Οι μηνιαίοι κατώτατοι μισθοί παρουσίαζαν μεγάλη διακύμανση, από 157 ευρώ στη Ρουμανία σε 1 874 ευρώ στο Λουξεμβούργο. Μετά τη διόρθωση των διαφορών των τιμών μεταξύ των χωρών, οι αποκλίσεις μεταξύ των χωρών μειώνονται και από την κλίμακα 1 έως 12 (σε ευρώ) πηγαίνουν στην κλίμακα του 1 έως 6 σε μονάδες αγοραστικής δύναμης (ΜΑΔ). Στο ένα άκρο της κλίμακας βρίσκεται η Ρουμανία (274 ΜΑΔ) και στο άλλο άκρο το Λουξεμβούργο (1 524 ΜΑΔ ανά μήνα).

Διακύμανση των θεσμοθετημένων κατώτατων μισθών

«Τον Ιανουάριο του 2013, οι θεσμοθετημένοι ακαθάριστοι κατώτατοι μισθοί κυμάνθηκαν από 157 ευρώ έως 1 874 ευρώ τον μήνα»

Το διάγραμμα 1 παρουσιάζει τα μηνιαία επίπεδα των κατώτατων μισθών σε ευρώ στα κράτη μέλη, στην Κροατία, στην Τουρκία και στις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Ιανουάριο του 2013. Μεταξύ των κρατών μελών, ο ακαθάριστος κατώτατος μισθός κυμάνθηκε από 157 ευρώ (Ρουμανία) έως 1 874 ευρώ (Λουξεμβούργο).

Τα 20 αυτά κράτη μέλη μαζί με την Κροατία, την Τουρκία και τις Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να υποδιαιρεθούν σε τρεις ομάδες με βάση το επίπεδο κατώτατου μισθού την 1η Ιανουαρίου 2013.

Η πρώτη ομάδα περιλαμβάνει τις ένδεκα χώρες με τους χαμηλότερους κατώτατους μισθούς, από 100 έως 500 ευρώ το μήνα: Ρουμανία, Βουλγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Τσεχική Δημοκρατία, Eσθονία, Σλοβακία, Ουγγαρία, Κροατία, Πολωνία και Τουρκία.

Η δεύτερη ομάδα περιλαμβάνει πέντε κράτη μέλη (Πορτογαλία, Ελλάδα, Μάλτα, Ισπανία και Σλοβενία) και τις Ηνωμένες Πολιτείες με ενδιάμεσο επίπεδο κατώτατου μισθού από 500 ευρώ έως κάτι λιγότερο από 1 000 ευρώ το μήνα.

Η τρίτη ομάδα περιλαμβάνει έξι κράτη μέλη (το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, την Ιρλανδία, τις Κάτω Χώρες, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο) στα οποία ο κατώτατος μισθός ήταν πάνω από 1 200 ευρώ το μήνα.

Εντούτοις, πρέπει να σημειωθεί ότι όσον αφορά τις χώρες εκτός ευρωζώνης (8 κράτη μέλη, η Κροατία και η Τουρκία στην πρώτη ομάδα καθώς και το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες) τα επίπεδα και η κατάταξη των κατώτατων μισθών που εκφράζονται σε ευρώ επηρεάζονται τόσο από την αξία των κατώτατων μισθών σε εθνικό νόμισμα όσο και από τις συναλλαγματικές ισοτιμίες

Κατώτατοι μισθοί εκφρασμένοι σε μονάδες αγοραστικής δύναμης

«Η διαφορά είναι αισθητά μικρότερη όταν ο κατώτατος μισθός εκφράζεται σε μονάδες αγοραστικής δύναμης»

Στο διάγραμμα 2 συγκρίνονται οι κατώτατοι μισθοί λαμβανομένων υπόψη των διαφορών στα επίπεδα των τιμών στις διάφορες χώρες χάρη στην εφαρμογή των μονάδων αγοραστικής δύναμης (ΜΑΔ) στις δαπάνες τελικής κατανάλωσης των νοικοκυριών.

Μεταξύ των κρατών μελών, ο ακαθάριστος κατώτατος μισθός που εκφράζεται σε ΜΑΔ κυμάνθηκε από 274 (Ρουμανία) σε 1 524 (Λουξεμβούργο).

Όπως είναι αναμενόμενο, η διόρθωση του επιπέδου των τιμών μειώνει τις αποκλίσεις μεταξύ των χωρών και έτσι ενώ ο κατώτατος μισθός σε ευρώ (διάγραμμα 1) κυμάνθηκε από 157 ευρώ σε 1 874 ευρώ τον Ιανουάριο του 2013 (αναλογία σχεδόν 1:12), ο κατώτατος μισθός σε ΜΑΔ (διάγραμμα 2) κυμάνθηκε από 274 σε 1 524 (αναλογία περίπου 1:6). Οι χώρες της ομάδας 1 με σχετικά χαμηλότερους κατώτατους μισθούς σε ευρώ έχουν επίσης χαμηλότερα επίπεδα τιμών και συνεπώς υψηλότερους μισθούς όταν αυτοί εκφράζονται σε ΜΑΔ. Από την άλλη πλευρά, οι χώρες της ομάδας 3 με υψηλότερους κατώτατους μισθούς σε ευρώ έχουν υψηλότερα επίπεδα τιμών, με αποτέλεσμα οι κατώτατοι μισθοί τους σε ΜΑΔ να είναι σχετικά χαμηλότεροι. Ως εκ τούτου, οι αποκλίσεις μεταξύ των τριών αυτών ομάδων εξομαλύνονται κάπως, όταν οι κατώτατοι μισθοί εκφράζονται σε ΜΑΔ.

Αν συγκριθούν οι μηνιαίοι κατώτατοι μισθοί σε ευρώ με τους μηνιαίους κατώτατους μισθούς σε ΜΑΔ, διαπιστώνεται ότι οι πιο σημαντικές αλλαγές αφορούν την Εσθονία, τη Λιθουανία, την Πολωνία και την Πορτογαλία, που όλες τους μετακινούνται κατά δύο θέσεις στην κατάταξη. Αρκετές άλλες χώρες μεταβάλλουν τη θέση τους στην κατάταξη, αλλά μόνο κατά μια θέση (Bέλγιο, Iρλανδία, Ισπανία, Γαλλία, Ουγγαρία, Μάλτα, Κάτω Χώρες και Κροατία). Οι μηνιαίοι κατώτατοι μισθοί που εκφράζονται σε ΜΑΔ ομαδοποιούν τις χώρες στην ίδια κατηγορία όπως και όταν εκφράζονται σε ευρώ, εκτός από την Ουγγαρία, την Πολωνία, την Κροατία και την Τουρκία, που μετακινούνται από την ομάδα 1 (χαμηλότεροι μισθοί) στην ομάδα 2 (μεσαίοι μισθοί) και τις Ηνωμένες Πολιτείες που μετακινούνται από την ομάδα 2 (μεσαίοι μισθοί) στην ομάδα 3 (υψηλότεροι μισθοί).

Σχέση μεταξύ κατώτατου μισθού και μέσου επιπέδου των ακαθάριστων μηνιαίων αποδοχών

«Το 2011 το επίπεδο κατώτατου μισθού κυμάνθηκε μεταξύ 30 % και 50 % του μέσου επιπέδου των ακαθάριστων μηνιαίων αποδοχών στη βιομηχανία, στον τομέα των δομικών κατασκευών και στον τομέα των υπηρεσιών» (εκτός από τις δραστηριότητες των νοικοκυριών ως εργοδοτών και εξωεδαφικών οργανισμών και φορέων).

Από την εξέταση του κατώτατου μισθού σε σχέση με τις μέσες ακαθάριστες μηνιαίεςαποδοχές στη βιομηχανία, στον τομέα των δομικών κατασκευών και στον τομέα των υπηρεσιών (εκτός από τις δραστηριότητες των νοικοκυριών ως εργοδοτών και εξωεδαφικών οργανισμών και φορέων, Nace Αναθ. 2 τμήματα B-S, διάγραμμα 3), οι υψηλότερες τιμές καταγράφηκαν στην Ελλάδα (50,2 %), στην Τουρκία (2010) (50,0 %) και στη Σλοβενία 49,0 %) και ακολουθούν η Γαλλία (2010) και η Μάλτα (αμφότερες 47,4 %) και το Λουξεμβούργο (46,7 %). Στο κατώτερο άκρο της κλίμακας βρίσκονται οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Τσεχική Δημοκρατία, η Εσθονία και η Ισπανία που καταγράφουν κατώτατους μισθούς κάτω από το 35 % των μέσων ακαθάριστων μηνιαίων αποδοχών.

Πηγές και διαθεσιμότητα δεδομένων

Θεσμοθετημένοι μηνιαίοι κατώτατοι μισθοί

Ο βασικός εθνικός κατώτατος μισθός καθορίζεται σε ωριαία, εβδομαδιαία ή μηνιαία βάση, και ο αυτός ο κατώτατος μισθός θεσμοθετείται δια νόμου (της κυβέρνησης), συχνά μετά από διαβουλεύσεις με τους κοινωνικούς εταίρους, ή απευθείας μέσω εθνικής διακλαδικής συμφωνίας. Ο εθνικός κατώτατος μισθός ισχύει για όλους τους μισθωτούς, ή τουλάχιστον για τη μεγάλη πλειονότητα των μισθωτών της χώρας. Οι μισθοί που δηλώνονται είναι ακαθάριστοι.

Οι στατιστικές κατώτατων μισθών που δημοσιεύει η Eurostat αναφέρονται σε μηνιαίους εθνικούς κατώτατους μισθούς• τα στοιχεία δημοσιεύονται την 1η Ιανουαρίου και την 1η Ιουλίου κάθε έτους. Για τις χώρες στις οποίες δεν καθορίζεται εθνικός κατώτατος μισθός σε μηναία βάση (αλλά σε ωριαία ή εβδομαδιαία) οι συντελεστές μετατρέπονται σε μηνιαίους συντελεστές σύμφωνα με τους συντελεστές μετατροπής που χορηγούνται απευθείας από τις χώρες:

Iρλανδία: (ωριαίος συντελεστής x 39 ώρες x 52 εβδομάδες) / 12 μήνες;
Γαλλία: στοιχεία Ιανουαρίου 1999 έως τον Ιανουάριο του 2005: (ωριαίος συντελεστής x 39 ώρες x 52 εβδομάδες) / 12 μήνες; Στοιχεία από τον Ιούλιο του 2005: (ωριαίος συντελεστής x 35 ώρες x 52 εβδομάδες) / 12 μήνες;
Mάλτα: (εβδομαδιαίος συντελεστής x 52 εβδομάδες) / 12 μήνες;
Ηνωμένο Βασίλειο: (ετήσιος συντελεστής x μέση βασική εβδομαδιαία ώρα για μισθωτούς πλήρους απασχόλησης σε όλους τους κλάδους x 52.18 εβδομάδες) / 12 μήνες•
Ηνωμένες Πολιτείες: (ωριαίος συντελεστής x 40 ώρες x 52 εβδομάδες) / 12 μήνες.

Επιπλέον, όταν ο κατώτατος μισθός καταβάλλεται πέραν των 12 μηνών ανά έτος (όπως στην Ελλάδα, στην Ισπανία και στην Πορτογαλία, όπου καταβάλλεται για 14 μήνες ετησίως), τα στοιχεία προσαρμόζονται, ώστε να συμπεριληφθούν και οι εν λόγω πληρωμές.

Τα στοιχεία για τους εθνικούς κατώτατους μισθούς υποβάλλονται στην Eurostat σε εθνικό νόμισμα. Για τις χώρες εκτός ευρωζώνης, οι κατώτατοι μισθοί που καταβάλλονται στο εθνικό νόμισμα της χώρας, μετατρέπονται σε ευρώ με την εφαρμογή της μηνιαίας συναλλαγματικής ισοτιμίας στο τέλος του προηγούμενου μήνα (π.χ.. για τους κατώτατους μισθούς της 1ης Ιανουαρίου 2013 χρησιμοποιήθηκε η ισοτιμία του τέλους Δεκεμβρίου του 2012).

Για να εξαλειφθεί η επίπτωση των διαφορών στα επίπεδα τιμών μεταξύ των χωρών, χρησιμοποιούνται ειδικοί συντελεστές μετατροπής που ονομάζονται ισοτιμίες αγοραστικής δύναμης (ΙΑΔ). Οι ΙΑΔ που συνεκτιμούν τις δαπάνες τελικής κατανάλωσης των νοικοκυριών σε κάθε χώρα χρησιμοποιούνται για τη μετατροπή των μηνιαίων κατώτατων μισθών που εκφράζονται σε εθνικό νόμισμα (σειρές που καθορίζονται σε ευρώ για τις χώρες της ευρωζώνης) σε μια τεχνητή κοινή μονάδα που ονομάζεται μονάδα αγοραστικής δύναμης (ΜΑΔ). Εάν για παράδειγμα οι ΙΑΔ του 2013 δεν είναι ακόμη διαθέσιμες, χρησιμοποιούνται εκείνες του προηγούμενου έτους, και η σειρά επικαιροποιείται μόλις καταστούν διαθέσιμες οι ΙΑΔ του 2013.

Χώρες που δεν καλύπτονται από τη συλλογή στοιχείων

Η Γερμανία, η Κύπρος και η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας έχουν εκ του νόμου κατώτατους μισθούς που δεν ισχύουν για όλους ή για τη μεγάλη πλειονότητα των μισθωτών, αλλά περιορίζονται σε ειδικές ομάδες που καθορίζονται για παράδειγμα ανά κλάδο ή ανά επάγγελμα. Οι χώρες αυτές εξαιρούνται από τη συλλογή στοιχείων. Εξαιρούνται επίσης η Δανία, η Ιταλία, η Αυστρία, η Φινλανδία, η Σουηδία, η Ισλανδία, η Νορβηγία και η Ελβετία. Στις χώρες αυτές, οι μισθοί καθορίζονται είτε μέσω διαβουλεύσεων μεταξύ των κοινωνικών εταίρων, σε επίπεδο εταιρείας ή σε επίπεδο κάθε σύμβασης εργασίας. Κατά κανόνα πρόκειται για κλαδικές συμφωνίες που συνάπτονται και εφαρμόζονται erga omnes, συνιστώντας κατά τον τρόπο αυτό κατώτατους μισθούς de facto.

Μηνιαίοι κατώτατοι μισθοί ως ποσοστό των μέσων μηνιαίων αποδοχών

Τα στοιχεία για τις ακαθάριστες μηνιαίες αποδοχές που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό του εν λόγω δείκτη πρέπει να καλύπτουν τις αποδοχές σε χρήμα που πληρώνονται πριν αφαιρεθούν οι φόροι και οι εισφορές κοινωνικής ασφάλισης που καταβάλλονται από τους μισθοδοτούμενους και παρακρατώνται από τον εργοδότη και να περιορίζονται στις ακαθάριστες αποδοχές που καταβάλλονται με κάθε μισθοδοσία. Εξαιρούνται «μη τυπικές πληρωμές», όπως ο 13ος και ο 14ος μισθός, επιδόματα διακοπών κλπ. Ο ορισμός αυτός συνάδει με την έρευνα για τη διάρθρωση των αποδοχών (ΕΔΑ).

Τα στοιχεία πρέπει να αναφέρονται στα τμήματα B-S της Nace Αναθ. 2 (βιομηχανία, τομέας δομικών κατασκευών και υπηρεσιών) εκτός από τις δραστηριότητες των νοικοκυριών ως εργοδοτών και των εξωεδαφικών οργανισμών και φορέων) σε επιχειρήσεις ανεξαρτήτως τάξης μεγέθους και σε μισθωτούς πλήρους απασχόλησης. Ως περίοδος αναφοράς λαμβάνεται ο ετήσιος μέσος όρος (διαφορετικά ένας συγκεκριμένος μήνας).

Πλαίσιο

Οι στατιστικές για τους κατώτατους μισθούς που δημοσιεύτηκαν από την Eurostat αναφέρονται σε «μηνιαίους» εθνικούς κατώτατους μισθούς. Ο εθνικός κατώτατος μισθός συνήθως ισχύει για όλους τους μισθωτούς, ή τουλάχιστον για τη μεγάλη πλειονότητα των μισθωτών της χώρας. Συνήθως αφορά όλους τους μισθωτούς, ή τουλάχιστον τη μεγάλη πλειονότητα των μισθωτών της χώρας.

Οι κατώτατοι μισθοί είναι ακαθάριστα ποσά, δηλαδή πριν αφαιρεθούν οι φόροι και οι εισφορές κοινωνικής ασφάλισης. Οι παρακρατήσεις αυτές ποικίλλουν από χώρα σε χώρα. Ο εθνικός κατώτατος μισθός θεσπίζεται δια νόμου, πολλές φορές ύστερα από διαβουλεύσεις με τους κοινωνικούς εταίρους ή απευθείας μέσω εθνικής διακλαδικής συμφωνίας.

Περαιτέρω πληροφορίες Eurostat

Δημοσιεύσεις

Labour market statistics - Pocketbook - 2011 edition (στα αγγλικά, γαλλικά και γερμανικά)
Minimum wages in January 2009 - Data in Focus 29/2009 (στα αγγλικά)