Tourism: the key for a sustainable future for Europe's coastal regions
Read Commissioner Damanaki's speech at the high-level Conference on Coastal and Maritime tourism organised on Monday March 10th in Athens by the Greek Presidency, the Greek Ministry of Tourism, and the European Commission.
The event is bringing together industry, stakeholders, and policy makers to discuss how the European Commission's Strategy for Growth and Jobs in Coastal and Maritime tourism, adopted on the 20 February 2014, can have a transformative effect on local jobs and economies in Europe's coastal regions.
Greek Prime Minister, Mr Antonios Samaras, Greek Minister for Tourism, Ms Olga Kefalogianni, Mr. Taleb Rifai, Secretary General of the World Tourism Organization, and Mr. Antonio Tajani, Vice President of the European Commission, Commissioner responsible for Industry, Entrepreneurship and Tourism are speaking alongside Commissioner Damanaki during this event. This Conference will be followed by an informal Ministerial meeting chaired by Ms Kefalogianni (see more pictures) and panel sessions on sustainability and dialogue in the sector, and growth and innovation for the blue economy.
The 11th March event will bring together 300 companies for business to business sessions on food processing and aquaculture, blue biotechnology, energy, ICT and tourism, as well as a Conference on the challenges and opportunities presented by online marketing.
Greek version of the speech below.
High Level Conference on Coastal and Maritime Tourism
Athens, Monday 10 March 2014 - Speech of Commissioner Maria Damanaki
It is a great pleasure for me to talk to such a reputable audience today about a topic which is discussed for the first time, although being very important for both European and Greek economy: the future of Coastal and Maritime Tourism.
The issue of Maritime Tourism directly concerns the sea and the economic developments which it can bring to Greece and Europe. As the Commissioner about Maritime Affairs, I have the responsibility of this new political aspect within the European Commission.
In collaboration with Vice-President Tajani, we worked closely to promote this particular aspect of tourism which is Maritime and Coastal tourism. We both believe in the important dynamics of this aspect of tourism and we are eager to support its development which will contribute to the economic recovery and economic development of the coastal areas of Europe, and of course of the South European region and Greece.
Before I mention the main initiatives and actions developed by the European Commission to support the Maritime tourism industry please let me make a brief reference to the economic and political context in which we are evolving.
The economic crisis. It has started on the other side of the Atlantic Ocean and still affects negatively Europe and especially its periphery. Europe is reacting. In the beginning, a little numb - although Europe had not experienced such a crisis before- but slowly it now shows how determined it is to maintain its unity and to protect its achievements, including the common European currency. It discovers severe structural problems in different sectors revealed by the crisis and repairs them, such as the function of the monetary union, the monitoring of the financial sector, the coordination of Member States' economic policies and in other related sectors. The EU also preserves the single European currency; it established a permanent mechanism to prevent and confront potential future crisis, the European Stability Mechanism. It offers up to 700billion euros in order to support states hit by the financial crisis, which is the greatest effort ever worldwide to support and stabilize countries.
We achieved to protect the Eurozone's integrity. Who does not remember the debates about Greece's future in Eurozone?And the doubts about the willingness of the European States to maintain the unity and the integrity of the Eurozone? These doubts about the future of the Eurozone and the EU have ultimately been proved wrong; not only no country left the Euro, but the EU enlarged, from 27 to 28 Member States and from 17 countries using the Euro to 18. A great effort was needed by a lot of people to make these decisions in the European Institutions. Many times, our battles ended up without results. However, we avoided the worse. We stayed standing. We are all still here and united.
The main challenge now is to maintain a steady recovery path and a complete exit from the crisis. The figures are starting to look more favourable at the moment. But it is very early to rest. We should continue our efforts based on realism and prudence in our decisions.
Our main concern will be to support employment, as a necessary driver for growth and social cohesion. We should avoid the trap of the jobless recovery that is to say of a recovery without new jobs. We owe this to the 26 million unemployed in the EU, to the 1.3 million unemployed of Greece, out of which the majority of them are young people.
There is no magic formula for success. However, the experience gained so far and the 'common sense' show that we should continue our efforts by combining three main policies; fiscal stability, structural reforms and opening of new path through innovation, creativity, using all, both old and new, methods for economic development.
As the Commissioner for Maritime affairs, I will talk today about the latter, that is to say the development of coastal and maritime tourism.
Ladies and gentlemen,
Coastal and maritime tourism is one of the five main sectors of the Maritime economy which the EU Strategy for Blue Growth has identified as important sources of wealth with high development prospects.
The figures of European tourism are impressive; 534 million arrivals in Europe in 2012, representing 52% of the global arrivals. 356 billion Euros in revenue, representing 43% of the global revenue worldwide.
Maritime tourism is the greatest maritime activity in Europe and constitutes the main economic activity in many coastal areas. It employs more than 3 million people. Maritime tourism generates gross added value of 183 billion euros representing more than 1/3 of the maritime economy. Coastal areas are selected by tourists for more than four to nine overnight stays in tourist accommodation in the EU.
If we take the Cruise industry in 2012, it amounted up to 15.5 billion euros and employed 330.000 people. 30 million passengers were transferred from European ports- representing 75% more in comparison with 2006.
Also, considerable information: half of these job positions and half of the produced wealth benefit the countries of the Mediterranean. It is an important boost to the economies of the region.
However, despite these encouraging figures, the successes and the undoubted growth potentials of our coastal areas, there are serious structural problems and challenges that hinder the industry's dynamics and its prospects to create new jobs and to boost growth in the EU.
First of all, the fragmentation of the industry sector, composed by 90% of small and medium or very small enterprises. These enterprises cannot address the multiple challenges nor develop adequately the existing potentials of the industry. What are these main challenges?
- The seasonality of the industry's activity,
- The ever-changing demand affected by the global economy and the international political developments (i.e.: Arab Spring),
- The gaps and limited comparability of scientific and statistical data, which are necessary to design and manage a policy for the development of tourism,
- The lack of adequate skills and expertise, which is a result of the seasonal nature and the lack of career opportunities in this industry,
- The strong environmental pressures,
- Last but not least, the limited access to the funding.
The great challenge for the EU in these critical moments, where the exit of the crisis is starting to become visible, is to remain competitive and support the economic recovery with higher incomes and more jobs.
In this framework, we recently presented a European strategy to boost Coastal and Maritime tourism with Vice-President Tajani. The main goal is to help the industry to adapt to modern requirements and help businesses and regions to address the multiple challenges, so that maritime tourism becomes the main component of the blue economy of the EU.
We have designed a number of actions and I would like to mention the main pillars of our project.
Firstly, we must improve the competitiveness and the performance of the industry. We should support the industry to make it resistant to competition from other parts of the world through innovative products and new targeting. For example, as I mentioned before we should face the lack of data and the seasonality of the industry. For the former, we organise a platform for better access to data and information and to exchange best practices. At the same time, we create a platform to bring stakeholders together and enhance cooperation between the industry's authorities and research institutions, private companies, coast guard structures, investors, etc.
About seasonality, we support the effort of the industry to attract visitors during the low season, based on alternative forms of tourism. For example, with regards to the policy aspect I am responsible for, diving, fishing and gastronomic tourism or yachting are forms of tourism that can receive support from the European Maritime and Fisheries Fund (EMFF).
Furthermore, Marine Protected Areas could attract visitors with diving activities and thus could benefit local economies as in Medes Islands in Spain.
In addition, the European Commission recently revised its Visa Code to simplify the procedures for non-European visitors who, in many cases, prefer travelling in Europe outside summer seasons.
Furthermore, we need to support the improvement of skills and innovation which are prerequisites for sustainable and competitive development of the industry. In order to secure that the human resource would satisfy the industry's demand, the European Commission has undertaken several initiatives: for example, through the online job search portal EURES there will be a section dedicated to "blue jobs".. In addition, we will soon publish a map of 'skills' and training needs' for tourism services which would be linked with the European Qualification Framework and the European Convention on the academic recognition. In the yachting sector, we will harmonise the safety requirements and professional qualifications for skippers within the EU in order to increase their mobility. The new program Erasmus + will enhance strategic partnerships between education, training, business environment, and innovative forms of vocational teaching and language teaching.
The pressures on coastal resorts are not only economic. Coastal areas are among the most populated regions of Europe. Thus, they also face severe environmental pressures. The viability and the sustainability in tourist industry are really important. The European natural environment is an advantage to attracti tourists. For this reason, addressing the environmental pressures is a critical issue of our strategy. We have to face issues such as the management of the waste or the deterioration of sea environment.
Clean coast means attractive coast for tourists. The fight against marine pollution is a priority for the European Maritime and Fisheries Fund (EMFF) which will fund actions to cleani seas of plastic waste, which are sometimes resulting from the fishing activity such as lost or abandoned nets.
Finally, and perhaps one of the most important aspects of the support of the Maritime tourism is the new opportunities for European Funding. The new EU financial framework for 2014-2020 has the potentials to boost the sustainable development of the industry. The EU Member States and the regions should design national and regional strategies for the funding of future operational programs. As I mentioned before, the Maritime tourism industry consists of small enterprises that do not have the means or the expertise to search for funding opportunities. For this reason, I would like to mention some of them:
- COSME programme aims at enhancing the competitiveness of the small and medium enterprises and offers 105 million euros for tourism.
- The research program Horizon 2020 funds innovative research and covers 'investment risk' for small and medium enterprises.
- The Cohesion Policy will offer 325 billion euros for cities, regions and the real European economy.
- The CREATIVE EUROPE programme will also offer 1.5 billion euros for cultural activities.
- The Regional Funds will also support the European natural and cultural heritage.
- The European Investment Bank provides programmes for environmental issues.
This, Ladies and Gentlemen, is the main logic of our strategy for Maritime and Coastal tourism that we presented three weeks ago.
We have created a new European framework for the Maritime tourism. We have asked the national government to design their strategies for the Maritime and Coastal tourism. On our part, we are committed to promote and support the implementation of the four pillars that I mentioned as well as the 14 targeted actions included in order to support national policies. We have also published a number of recommendations for both public authorities and the private sector.
With regards to private sector, I am really happy to see so many of you here today. You are the key players who will make the difference. The European Commission can help you navigate, but you are the ones who will steer the ship.
Ladies and Gentlemen,
There are many challenges to overcome and much work to be done at national level, both in public and private sector.
This afternoon, I will participate in the Informal Council for Tourism and I will discuss with the EU Ministers about Maritime and Coastal tourism. In any case, the European Commission recognises the potentials for development of the Coastal areas through both the Strategy for Blue Growth and the initiative for Maritime tourism. It is worth to invest in order to make this industry become more sustainable and more competitive worldwide. A powerful and intelligent maritime tourism will act as a catalyst for the economic recovery in Greece and throughout the European continent.
Thank you.
***
Κεντρική Ομιλία της Επιτρόπου Μαρίας Δαμανάκη
Είναι μεγάλη μου χαρά που απευθύνομαι σήμερα σε ένα έγκριτο ακροατήριο σχετικά με ένα θέμα που για πρώτη φορά έρχεται προς δημόσια συζήτηση, αν και είναι τόσο σημαντικό για την Ευρωπαϊκή και την ελληνική οικονομία: το μέλλον του παράκτιου και του θαλάσσιου τουρισμού.
Το θέμα του θαλάσσιου τουρισμού αφορά άμεσα την θάλασσα και τις αναπτυξιακές δυνατότητες που μπορεί να προσφέρει στην Ελλάδα και την ΕΕ. Είναι ένα νέο πεδίο πολιτικής του οποίου έχω την ευθύνη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και στο οποίο έχει δοθεί σημαντική ώθηση τα τελευταία χρόνια.
Μαζί με τον Αντιπρόεδρο Tajani συνεργαστήκαμε στενά για να προωθήσουμε αυτή την ιδιαίτερη πτυχή του τουρισμού, που είναι ο θαλάσσιος και παράκτιος τουρισμός. Πιστεύουμε και οι δύο στο μεγάλο δυναμικό του κλάδου και θέλουμε να συμβάλουμε στην όσο το δυνατόν καλύτερη αξιοποίησή του, που θα βοηθήσει την οικονομική ανάκαμψη και ανάπτυξη των παράκτιων περιοχών της Ευρώπης – και φυσικά του ευρωπαϊκού νότου και της Ελλάδας.
Πριν αναφερθώ στις δράσεις που έχουμε αναπτύξει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την στήριξη του κλάδου του θαλάσσιου τουρισμού, επιτρέψτε μου να κάνω μια σύντομη αναφορά στο πολιτικοοικονομικό πλαίσιο μέσα στο οποίο κινούμαστε.
Οικονομική κρίση. Ξεκίνησε από την αντίπερα όχθη του Ατλαντικού και πλήττει επίμονα την Ευρώπη και ιδιαίτερα την περιφέρειά της. Η Ευρώπη αντιδρά. Στην αρχή λίγο μουδιασμένα – εξάλλου δεν έχει ξαναζήσει τέτοια εμπειρία στο παρελθόν – αλλά σιγά σιγά δείχνει πόσο αποφασισμένη είναι να διατηρήσει την ενότητά της και να διαφυλάξει τα επιτεύγματα της, μεταξύ των οποίων και το ενιαίο νόμισμα. Ανακαλύπτει τα σοβαρά διαρθρωτικά και δομικά προβλήματα που ανέδειξε η κρίση και τα επιδιορθώνει – στην λειτουργία της νομισματικής ένωσης, στην εποπτεία του χρηματοπιστωτικού τομέα, στον συντονισμό των δημοσιονομικών πολιτικών των κρατών μελών, και σε άλλους συναφείς τομείς. Διασώζει το ενιαίο νόμισμα. Το εξοπλίζει με μόνιμο μηχανισμό αντιμετώπισης κρίσεων, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας. Κινητοποιεί πάνω από 700 δισ. ευρώ για να απομακρύνει από το χείλος του γκρεμού τις χώρες που έπληξε η κρίση, κάτι που συνιστά διεθνώς τη μεγαλύτερη μέχρι στιγμής προσπάθεια σταθεροποίησης χωρών.
Προστατεύσαμε λοιπόν την ακεραιότητα της Ευρωζώνης. Ποιος δεν θυμάται τις αντιπαραθέσεις για το αν η Ελλάδα θα παρέμενε στο ευρώ; Και κατά πόσο ορισμένες χώρες ήταν πραγματικά διατεθειμένες να επιδείξουν αλληλεγγύη για να κρατήσουν την Ευρωζώνη ενιαία και δυνατή; Οι αμφιβολίες για την επιβίωση της ευρωζώνης και της ίδιας της Ένωσης εντέλει διαψεύστηκαν: όχι μόνο καμία χώρα δεν έφυγε από το ευρώ, αλλά η Ευρωπαϊκή Ένωση διευρύνθηκε από 27 σε 28 κράτη μέλη και τα μέλη της ευρωζώνης έγιναν από 17, 18. Χρειάστηκε μεγάλη προσπάθεια από πολλούς ανθρώπους για να καταλήξουμε στα Ευρωπαϊκά όργανα στις σχετικές αποφάσεις. Πολλές φορές οι μάχες που δώσαμε ορισμένοι από μας κατέληξαν χωρίς αποτέλεσμα. Ωστόσο τα χειρότερα αποφεύχθηκαν. Μείναμε όρθιοι. Είμαστε όλοι εδώ και μαζί.
Το ζητούμενο τώρα είναι πώς θα διατηρήσουμε μια σταθερή πορεία ανάκαμψης και πλήρους εξόδου από την κρίση. Οι αριθμοί αρχίζουν να φαίνονται πιο ευνοϊκοί. Ωστόσο, είναι πολύ νωρίς για να επαναπαυθούμε. Οφείλουμε να δείξουμε ρεαλισμό και σύνεση στις επιλογές μας.
Το κύριο μέλημά μας εφεξής θα πρέπει να είναι η στήριξη της απασχόλησης ως μοχλού ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής – να αποφύγουμε δηλαδή την παγίδα του jobless recovery, της ανάκαμψης χωρίς νέες θέσεις εργασίας. Το οφείλουμε στους 26 εκ. ανέργους της ΕΕ, στους 1,3 εκ. ανέργους της Ελλάδας, που η πλειοψηφία τους είναι νέοι άνθρωποι.
Δεν υπάρχει μαγική συνταγή επιτυχίας. Ωστόσο, η πείρα που αποκομίσαμε έως τώρα, αλλά και η απλή λογική δείχνει ότι τουλάχιστον τρία συστατικά θα πρέπει να δράσουν συνδυαστικά: δημοσιονομική σταθερότητα, διαρθρωτικές αλλαγές και φυγή προς τα εμπρός, μέσα από την καινοτομία, τη δημιουργικότητα, και την αξιοποίηση όλων των πηγών ανάπτυξης, παλαιών και νέων.
Για αυτό το τελευταίο, ιδιαίτερα από την σκοπιά του αναπτυξιακού δυναμικού του θαλάσσιου τουρισμού θα σας μιλήσω σήμερα ως Επίτροπος αρμόδια για την Ευρωπαϊκή θαλάσσια πολιτική.
Κυρίες και κύριοι,
Ο θαλάσσιος και παράκτιος τουρισμός είναι ένας από τους πέντε βασικούς τομείς της θαλάσσιας οικονομίας τους οποίους η Στρατηγική της ΕΕ για την Γαλάζια Ανάπτυξη έχει εντοπίσει ως αξιοποιήσιμες πλουτοπαραγωγικές πηγές με σημαντικό αναπτυξιακό δυναμικό.
Οι αριθμοί που αφορούν τον ευρωπαϊκό τουρισμό είναι πραγματικά εντυπωσιακοί. 534 εκατομμύρια αφίξεις στην Ευρώπη το 2012, που αντιστοιχούν στο 52% των παγκόσμιων αφίξεων. 356 δισεκατομμύρια ευρώ σε έσοδα – το 43% των εσόδων σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ο θαλάσσιος τουρισμός είναι η μεγαλύτερη θαλάσσια δραστηριότητα στην Ευρώπη και αποτελεί την οικονομική ραχοκοκαλιά πολλών παράκτιων περιοχών. Απασχολεί πάνω από 3 εκατομμύρια εργαζόμενους. Παράγει ακαθάριστη προστιθέμενη αξία 183 δισεκατομμυρίων ευρώ, η οποία αντιστοιχεί σε ποσοστό άνω του ενός τρίτου της θαλάσσιας οικονομίας. Οι παράκτιες περιοχές επιλέγονται για περισσότερες από τέσσερις στις εννέα διανυκτερεύσεις σε τουριστικά καταλύματα στην ΕΕ.
Αν πάρουμε τον κλάδο της κρουαζιέρας, το 2012 ο κύκλος εργασιών της ανήλθε σε 15,5 δισεκατομμύρια ευρώ και απασχόλησε 330.000 άτομα. Από τα ευρωπαϊκά λιμάνια διακινήθηκαν 30 εκατομμύρια επιβάτες – κατά 75 % περισσότεροι σε σχέση με το 2006.
Επίσης, μια καθόλου ασήμαντη πληροφορία: οι μισές θέσεις εργασίας και η μισή παραγόμενη προστιθέμενη αξία του ευρωπαϊκού παράκτιου τουρισμού αφορά τη Μεσόγειο. Πρόκειται για μια ανεκτίμητη ώθηση στις δοκιμαζόμενες οικονομίες της περιοχής.
Ωστόσο, πίσω από αυτούς τους αριθμούς, τα επιτυχή αποτελέσματα και τις αδιαμφισβήτητες δυνατότητες των παράκτιων περιοχών μας, κρύβονται διαρθρωτικά προβλήματα και σοβαρές προκλήσεις, που παρεμποδίζουν την ικανότητα του κλάδου να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και να δώσει την απαραίτητη ώθηση για ανάπτυξη στην Ευρώπη.
Καταρχήν, ο κατακερματισμός του κλάδου, ο οποίος αποτελείται σε ποσοστό 90% από μικρομεσαίες ή μικροεπιχειρήσεις. Αυτές δεν μπορούν μεμονωμένα να αντιμετωπίσουν τις πολλαπλές προκλήσεις ούτε να αξιοποιήσουν επαρκώς το δυναμικό το οποίο υπάρχει. Ποιες είναι οι προκλήσεις αυτές;
- Η έντονη εποχικότητα της δραστηριότητας,
- Η διαρκώς μεταβαλλόμενη ζήτηση που επηρεάζεται από την παγκόσμια οικονομία και την διεθνή πολιτική κατάσταση (π.χ., Αραβική Άνοιξη),
- Τα κενά και η περιορισμένη συγκρισιμότητα των επιστημονικών και στατιστικών δεδομένων, χωρίς τα οποία είναι δύσκολος ο σχεδιασμός και η διαχείριση μιας αναπτυξιακής πολιτικής για τον τουρισμό,
- Η έλλειψη επαρκών δεξιοτήτων και εξειδίκευσης του ανθρώπινου δυναμικού, που με τη σειρά τους εξηγούνται από τον εποχικό χαρακτήρα της εργασίας και την έλλειψη ευκαιριών εξέλιξης και σταδιοδρομίας,
- Η αντιμετώπιση των ισχυρών περιβαλλοντικών πιέσεων,
- Και – από τα πιο βασικά – η δυσκολία πρόσβασης σε χρηματοδότηση.
Το μεγάλο διακύβευμα για την Ευρωπαϊκή Ένωση, σε αυτές τις κρίσιμες στιγμές κατά τις οποίες αρχίζει να διαφαίνεται η έξοδος από την κρίση, είναι να παραμείνει ο κλάδος ανταγωνιστικός και να στηρίξει την οικονομική ανάκαμψη με καλύτερα εισοδήματα και περισσότερες θέσεις εργασίας.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, πρόσφατα παρουσιάσαμε μαζί με τον Αντιπρόεδρο Tajani, μια πανευρωπαϊκή στρατηγική για την τόνωση του παράκτιου και θαλάσσιου τουρισμού.
Ο στόχος είναι να βοηθήσουμε τον κλάδο να προσαρμοσθεί στις σύγχρονες απαιτήσεις και να βοηθήσουμε τις περιφέρειες και τις επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν τις πολλαπλές προκλήσεις, έτσι ώστε ο θαλάσσιος τουρισμός να αποτελέσει βασική κινητήρια δύναμη της γαλάζιας οικονομίας της ΕΕ.
Προβλέπουμε μια σειρά από δράσεις, αλλά θα ήθελα να αναφέρω κυρίως τους βασικούς πυλώνες πάνω στους οποίους θα στηριχθούμε.
Πρώτα από όλα, πρέπει να βελτιώσουμε την ανταγωνιστικότητα και τις επιδόσεις του κλάδου. Να τον καταστήσουμε ανθεκτικό στον ανταγωνισμό άλλων περιοχών του πλανήτη, μέσα από καινοτομικά προϊόντα και νέα στόχευση. Αναφέρθηκα για παράδειγμα στην έλλειψη δεδομένων και την εποχικότητα. Για την μεν πρώτη, οργανώνουμε σε διευρωπαϊκό επίπεδο καλύτερη πρόσβαση στις πληροφορίες και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, ενώ δημιουργούμε πλατφόρμα για να φέρουμε σε επαφή και συνεργασία τις αρμόδιες αρχές με ερευνητικά ιδρύματα, ιδιωτικές επιχειρήσεις, λιμενικές υποδομές, επενδυτές, κλπ. Για την εποχικότητα, βοηθούμε τον κλάδο να προσελκύσει επισκέπτες κατά τη διάρκεια της χαμηλής περιόδου, μέσα από εναλλακτικές μορφές τουρισμού. Για παράδειγμα σε ότι αφορά στον τομέα πολιτικής που επιβλέπω ο καταδυτικός, ο αλιευτικός, ο γαστρονομικός τουρισμός ή το γιώτινγκ είναι μορφές τουρισμού που μπορούν να λάβουν οικονομική υποστήριξη από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας. Το ίδιο και οι Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές που μπορού
ν να αποτελέσουν πόλο έλξης για τους ανά τον κόσμο λάτρεις των καταδύσεων, και να αποφέρουν σημαντικά έσοδα για τις τοπικές οικονομίες, όπως δείχνει το παράδειγμα των νήσων Μέντες στην Ισπανία. Επίσης, πρόσφατα, η Επιτροπή αναθεώρησε τον κώδικα θεωρήσεων (Visa Code) και πρότεινε να απλουστευθούν οι διαδικασίες για τους μη ευρωπαίους επισκέπτες, οι οποίοι δεν συνδέουν απαραίτητα το ταξίδι τους στην Ευρώπη με τους καλοκαιρινούς μήνες.
Επίσης, πρέπει να προωθήσουμε την βελτίωση των δεξιοτήτων και της καινοτομίας, που αποτελούν προϋποθέσεις για την βιώσιμη και ανταγωνιστική ανάπτυξη του κλάδου. Για να ανταποκρίνεται το ανθρώπινο δυναμικό στις ανάγκες της ζήτησης, η Η Επιτροπή έχει αναλάβει αρκετές πρωτοβουλίες: για παράδειγμα, στην διαδικτυακή πύλη ευρέσεως εργασίας EURES θα υπάρχει τμήμα αφιερωμένο στη «γαλάζια απασχόληση». Επίσης εντός των ημερών θα εκδόσουμε χάρτη δεξιοτήτων και αναγκών κατάρτισης στον τομέα των τουριστικών υπηρεσιών, ο οποίος θα συνδέεται με το Ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων ή το Ευρωπαϊκό σύστημα ακαδημαϊκής αναγνώρισης. Στον τομέα των σκαφών αναψυχής, θα εναρμονίσουμε τις απαιτήσεις ασφάλειας και επαγγελματικών προσόντων για τους σκίπερ εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης με σκοπό αυξήσουμε τη κινητικότητά τους. Με το νέο πρόγραμμα Erasmus + θα στηρίξουμε τις στρατηγικές συμπράξεις μεταξύ εκπαίδευσης, κατάρτισης και επιχειρηματικού περιβάλλοντος καθώς και καινοτόμες μορφές επαγγελματικής διδασκαλίας και γλωσσομάθειας.
Οι πιέσεις που δέχονται τα παραθαλάσσια θέρετρα δεν είναι μόνο οικονομικές. Οι ακτές μας είναι από τις πιο πυκνοκατοικημένες ευρωπαϊκές περιοχές. Συνεπώς δέχονται πολλαπλές περιβαλλοντικές πιέσεις. Η προώθηση της βιωσιμότητας και της αειφορίας στον τουριστικό κλάδο είναι σημαντική. Το φυσικό μας περιβάλλον συνιστά συγκριτικό πλεονέκτημα για την προσέλκυση τουριστών. Γιαυτό το λόγο, η αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών πιέσεων είναι κεντρικό θέμα της στρατηγικής μας, είτε πρόκειται για την διαχείριση των αποβλήτων, είτε για την υποβάθμιση του θαλάσσίου περιβάλλοντος, είτε για το ευρύτερο οικολογικό αποτύπωμα του θαλάσσιου τουρισμού. Καθαρές ακτές σημαίνει ελκυστικές ακτές. Η καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης αποτελεί προτεραιότητα και για το νέο Ταμείο Θάλλασας και Αλιείας, το οποίο θα χρηματοδοτεί δράσεις για τον καθαρισμό των θαλασσών από πλαστικά απορρίμματα, ορισμένα από τα οποία είναι παράπλευρες απώλειες της αλιευτικής δραστηριότητας, όπως χαμένα ή παρατημένα δίχτυα.
Τέλος, ίσως από τα πιο βασικά στοιχεία για την στήριξη του ευρωπαϊκού θαλάσσιου τουρισμού είναι η καλύτερη αξιοποίηση των νέων ευκαιριών ευρωπαϊκής χρηματοδότησης.
Πράγματι, το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ για την περίοδο 2014-2020 έχει πολλές δυνατότητες για να προσφέρει ώθηση στη βιώσιμη ανάπτυξη του κλάδου. Τα κράτη μέλη και οι περιφέρειες πρέπει να σχεδιάσουν εθνικές και περιφερειακές στρατηγικές για την εξασφάλιση πόρων από τα μελλοντικά επιχειρησιακά προγράμματα. Ιδιαίτερα δε επειδή, όπως προανέφερα, ο θαλάσσιος τουρισμός αποτελείται μικρές επιχειρήσεις που δεν έχουν πάντα τα μέσα ή την εμπειρία και τη γνώση για τις διαθέσιμες επιλογές χρηματοδότησης που τους προσφέρονται. Ας αναφέρω ορισμένες ενδεικτικά:
• Το πρόγραμμα COSME, το οποίο σκοπό έχει την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και παρέχει 105 εκατ. για τον τουρισμό.
• Το ερευνητικό πρόγραμμα Ορίζοντας 2020, που επιδοτεί καινοτόμο έρευνα και κάλυψη επενδυτικού κινδύνου για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
• Τα 325 δισεκατομμύρια ευρώ που θα διαθέσει η Πολιτική Συνοχής για τις πόλεις, τις περιφέρειες και την πραγματική οικονομία της Ευρώπης.
• Ή το ενάμιση δισεκατομμύριο που χορηγείται σε πολιτιστικές δραστηριότητες από το πρόγραμμα ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗ.
• Ας μην ξεχνάμε βέβαια τα Περιφερειακά Ταμεία για την προστασία της ευρωπαϊκής φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς ...
• … Ή τα περιβαλλοντικά προγράμματα και τις πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
Αυτό, κυρίες και κύριοι, είναι το σκεπτικό πίσω από τη στρατηγική που παρουσιάσαμε πριν από τρεις εβδομάδες.
Δίνουμε τον θαλάσσιο τουρισμό συγκεκριμένο ευρωπαϊκό πλαίσιο. Έχουμε ζητήσει από τις εθνικές κυβερνήσεις να εκπονήσουν επιμέρους στρατηγικές ειδικά για τον παράκτιο και θαλάσσιο τουρισμό. Εμείς από τη μεριά μας δεσμευόμαστε να προωθήσουμε και να στηρίξουμε την υλοποίηση των τεσσάρων πυλώνων που ανέφερα και των 14 στοχοθετημένων δράσεων που περιέχουν για την υποστήριξη των εθνικών πολιτικών. Έχουμε εκδώσει μάλιστα και μια σειρά συστάσεων τόσο για τις δημόσιες αρχές όσο και για τον ιδιωτικό τομέα.
Μιλώντας για τον ιδιωτικό τομέα, είμαι πολύ χαρούμενη που βλέπω τόσους πολλούς από εσάς σήμερα εδώ.
Εσείς είστε οι βασικοί παράγοντες, αυτοί που θα κάνουν τελικά τη διαφορά. Η Επιτροπή μπορεί να σας βοηθήσει στην πλοήγηση, αλλά εσείς είστε εκείνοι που θα κατευθύνετε το πλοίο.
Κυρίες και κύριοι,
Υπάρχουν πολλαπλές προκλήσεις που πρέπει να ξεπεραστούν και πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει σε εθνικό επίπεδο, τόσο από το δημόσιο όσο και από τον ιδιωτικό τομέα.
Σήμερα το απόγευμα θα έχω την ευκαιρία στο Άτυπο Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας να κάνω μια ενδελεχή συζήτηση με τους αρμόδιους Υπουργούς και να πάρω τον σφυγμό των κρατών μελών στο θέμα της στήριξης του παράκτιου και θαλάσσιου τουρισμού.
Πάντως η Επιτροπή αναγνωρίζει και "στοιχηματίζει" στις δυνατότητες της θάλασσας και των παράκτιων περιοχών για την οικονομική ανάπτυξη – τόσο μέσα από την Στρατηγική της για την Γαλάζια Ανάπτυξη όσο και από την εξειδικευμένη πρωτοβουλία της για το θαλάσσιο τουρισμό. Αξίζει να επενδύσουμε έτσι ώστε να γίνει ο κλάδος αυτός να γίνει πιο βιώσιμος και πιο ανταγωνιστικός σε παγκόσμιο επίπεδο. Ένας ισχυρός και έξυπνος θαλάσσιος τουριστικός τομέας θα λειτουργήσει καταλυτικά για την οικονομική ανάκαμψη στην Ελλάδα και σε όλη την Ευρωπαϊκή ήπειρο.
Σας ευχαριστώ.
