Conference of Mayors of Greek islands and coastal areas
Speech at the Conference of Mayors of Greek islands and coastal areas (Brussels, 25 April 2013) - Commissioner Maria Damanaki presented the state of play in the Common Fisheries Policy, the European Fisheries Fund and the Integrated Maritime Policy at the Conference of Mayors of Greek islands and coastal areas. The conference had at its focus a discussion on the challenges for the Greek local authorities for the new programming period 2014-2020.
Αγαπητοί φίλοι,
Σας καλωσορίζω στις Βρυξέλλες. Δικαίως βρίσκεστε σήμερα εδώ: η χρονική στιγμή είναι ιδανική για να αναπτύξει η Ελλάδα ένα σαφές όραμα για το 2020 και μετά, ειδικά για τομείς όπως η αλιεία και η υδατοκαλλιέργεια, στους οποίους διαθέτουμε συγκριτικό πλεονέκτημα. Ήρθε η στιγμή να διερευνήσουμε τις πιθανές μελλοντικές ευκαιρίες χρηματοδότησης, να προσδιορίσουμε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ελλάδα και να αποφασίσουμε μέσω διαλόγου για τον τρόπο αντιμετώπισής τους.
Για να τελεσφορήσει αυτό το συγκεκριμένο όραμα, επιτρέψτε μου να σας εξηγήσω τι μπορείτε να κάνετε για την Ελλάδα, τι μπορεί το νέο ταμείο να κάνει για εσάς και τι προσδοκούμε εμείς από εσάς.
Για την Ελλάδα, μπορείτε να βοηθήσετε την κυβέρνησή να εντοπίσει τα δυνατά και αδύνατα σημεία της χώρας και να θέσει προτεραιότητες και στόχους με στρατηγικό τρόπο, σε σχέση με τις νεοεμφανιζόμενες ευκαιρίες χρηματοδότησης. Κάτι τέτοιο θα επιτρέψει την καλά στοχευμένη, την γρήγορη και την ορθολογική χρήση των διαθέσιμων πόρων, πράγμα που, με τη σειρά του, μπορεί να μας βοηθήσει να ξεπεράσουμε την κρίση και να προετοιμάσουμε το έδαφος για την οικονομική ανάπτυξη στις ελληνικές παράκτιες περιοχές και στις περιοχές που εξαρτώνται από την αλιεία.
Στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας, η Ελλάδα έχει ήδη λάβει κονδύλια για τεχνητούς υφάλους και αλιευτικούς λιμένες, για την παύση αλιευτικών δραστηριοτήτων και για την τοπική ανάπτυξη αλιευτικών κοινοτήτων.
Η απορρόφηση των κονδυλίων σημείωσε πρόοδο κατά το τελευταίο εξάμηνο• ωστόσο, το 64% είναι μάλλον απογοητευτικό ποσοστό, λαμβάνοντας υπόψη ότι βρισκόμαστε πλέον στο τελικό στάδιο της τρέχουσας περιόδου και ότι για πολλά σημαντικά μέτρα η υλοποίηση του Επιχειρησιακού Προγράμματος δεν έχει καν αρχίσει.
Γνωρίζουμε όλοι ότι γι’ αυτό ευθύνονται η διαδοχική αναδιοργάνωση των αρμόδιων υπηρεσιών, το πολύπλοκο νομικό πλαίσιο και η γραφειοκρατία γενικά. Σήμερα όμως, η μεταρρύθμιση για τη διοικητική απλούστευση καθίσταται επείγουσα. Σας παροτρύνω να στηρίξετε τη μεταρρύθμιση αυτή όσο γίνεται δραστικότερα και να βεβαιωθείτε ότι θα είστε απόλυτα έτοιμοι όταν θα έρθει η στιγμή της μεταρρύθμισης.
Υπάρχει σοβαρός λόγος που τονίζω την επιτυχή υλοποίηση του τρέχοντος επιχειρησιακού προγράμματος, ιδίως για τις στρατηγικές τοπικής ανάπτυξης τις οποίες διαχειρίζονται οι ομάδες τοπικής δράσης στον τομέα της αλιείας: πράγματι, αυτή η προσέγγιση από τη βάση προς την κορυφή ανάπτυξη θα αποτελέσει μία από τις βασικές συνιστώσες του μελλοντικού συστήματος χρηματοδότησης. Αυτό σημαίνει ότι θα χρειαστεί να είστε έτοιμοι να στηρίξετε συνέργειες με τις ομάδες Leader και να συντονίσετε συμπληρωματικές δράσεις. Πρέπει να αποκτήσετε πείρα σήμερα, διότι θα σας χρειαστεί αύριο.
Για το μέλλον του αλιευτικού τομέα, η Επιτροπή έχει προτείνει πλαίσιο πολιτικής το οποίο συνεπάγεται πραγματικές αλλαγές: την παύση της υπεραλίευσης, την εξασφάλιση της βιωσιμότητας της αλιείας και την αύξηση των εκφορτώσεων ιχθύων την παύση της καταστροφικής απόρριψης αλιευμάτων την οποία οι καταναλωτές δεν δέχονται πλέον και η οποία είναι ανεπίτρεπτη δεδομένων των συνθηκών• την απελευθέρωση του δυναμικού της υδατοκαλλιέργειας.
Το μελλοντικό Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας θα στηρίξει τη ριζική αυτή αλλαγή και τη μετάβαση στη βιωσιμότητα. Θα υπάρξουν κίνητρα για μια οικοσυστημική προσέγγιση όσον αφορά τη χρήση των παράκτιων και θαλάσσιων πόρων. Θα ενθαρρυνθεί η χρήση πιο επιλεκτικών εργαλείων και η δημιουργία θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών. Θα προωθήσουμε την επιχειρηματικότητα και την ανταγωνιστικότητα στους τομείς της αλιείας, της υδατοκαλλιέργειας και του τουρισμού και θα στηρίξουμε καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες που ελαχιστοποιούν τις αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον.
Το επόμενο Ταμείο περιλαμβάνει επίσης ειδικές διατάξεις για την ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική και την εφαρμογή οριζόντιων εργαλείων, όπως ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός, η διαχείριση των παράκτιων ζωνών, η ολοκληρωμένη θαλάσσια επιτήρηση και η προσαρμογή στις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στις παράκτιες περιοχές. Με άλλα λόγια, το Ταμείο προσφέρει μια ενιαία και συνολική δέσμη για τη στήριξη τόσο της αλιείας όσο και της υδατοκαλλιέργειας και για μια θαλάσσια οικονομία, η οποία δεν θα είναι μόνο ανταγωνιστική, αλλά και κοινωνικά και περιβαλλοντικά βιώσιμη.
Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η Γαλάζια Οικονομία μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδας, εφόσον η ελληνική ατζέντα εστιαστεί στους πιο ελπιδοφόρους θαλάσσιους τομείς.
Μπορούμε να αναφέρουμε, για παράδειγμα, τα υποβρύχια αρχαιολογικά πάρκα, τον οικοτουρισμό, τις κρουαζιέρες, τη βιολογική υδατοκαλλιέργεια και την εκτροφή νέων ειδών, την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στα νησιά, ένα σύστημα προσόντων υψηλού επιπέδου σε παραδοσιακούς καθώς και σε αναδυόμενους τομείς που θα εξασφαλίσει την κινητικότητα και θα αυξήσει την προσέλκυση νέων στα θαλάσσια επαγγέλματα. Όλα αυτά μπορούν να αναπτυχθούν με τη βοήθεια του νέου ταμείου.
Επιπλέον, ας μην ξεχνάμε ότι η Ελλάδα μπορεί να επωφεληθεί από τη μακροπεριφερειακή στρατηγική για την περιοχή Αδριατικής-Ιονίου και το σχετικό Σχέδιο Δράσης.
Μιλώντας για τον τουρισμό, η Επιτροπή προετοιμάζει ανακοίνωση για τον παράκτιο και θαλάσσιο τουρισμό η οποία θα επικεντρωθεί στον τομέα της κρουαζιέρας, του παράκτιου τουρισμού και της πλοήγησης με σκάφη αναψυχής. Η φετινή διοργάνωση της «Ευρωπαϊκής ημέρας για τη θάλασσα», που θα πραγματοποιηθεί τον προσεχή μήνα στη Μάλτα, είναι επίσης αφιερωμένη στο θέμα αυτό.
Λοιπόν, τι προσδοκούμε από εσάς εν όψει της νέα περιόδου προγραμματισμού;
Αναμένουμε από την Ελλάδα να διασυνδέσει τις αγροτικές περιοχές της ενδοχώρας και την παράκτια ζώνη και τα νησιά. Η καλύτερη διασύνδεση θα συμβάλει στην εδαφική συνοχή. Συνιστούμε θερμά να δημιουργηθεί ένα δίκτυο παράκτιων και νησιωτικών αρχών, το οποίο αυτή τη στιγμή λείπει και το οποίο θα έδινε τη δυνατότητα στη φωνή σας να ακουστεί όσον αφορά την εφαρμογή της κοινής αλιευτικής πολιτικής και της ολοκληρωμένης θαλάσσιας πολιτικής στη Μεσόγειο.
Επίσης, σας παροτρύνω να ευαισθητοποιήσετε τους τοπικούς πληθυσμούς σας σχετικά με τα οφέλη που μπορεί να προκύψουν από ειδικά εργαλεία: οι προστατευόμενες θαλάσσιες περιοχές, ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός ή η ολοκληρωμένη διαχείριση των παράκτιων ζωνών μπορεί να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην τοπική οικονομία. Γνωρίζω ότι αρμόδια για την εφαρμογή τους είναι, σε τελευταία ανάλυση, η κεντρική διοίκηση, αλλά πιστεύω ότι μια προσέγγιση από τη βάση προς την κορυφή θα ήταν χρήσιμη εδώ. Εξάλλου, τα εργαλεία αυτά μπορούν να εφαρμοστούν ευκολότερα σε μικρότερες γεωγραφικές περιοχές, όπως τα νησιά μας, με λιγότερες αρχές και λιγότερο αριθμό εμπλεκομένων μερών.
Όλες οι αρμόδιες αρχές, όχι μόνον σε κεντρικό επίπεδο αλλά επίσης, και ιδίως μάλιστα, σε τοπικό επίπεδο είναι υπεύθυνες για τον συντονισμό της δράσης και για την εξασφάλιση της αξιοποίησης του κάθε ευρώ με αποτελεσματικό και αποδοτικό τρόπο. Γνωρίζω ότι αυτό απαιτεί μια αλλαγή νοοτροπίας, αλλά πράγματι δεν έχουμε άλλη επιλογή. Η ανάληψη αληθινής δέσμευσης και η άμεση συμμετοχή είναι απαραίτητες για την πρόσβαση σε κονδύλια και εναπόκειται σε εσάς να δημιουργήσετε κίνητρα για τη συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων.
Εν τω μεταξύ, εδώ στις Βρυξέλλες, καταβάλλουμε μεγάλες προσπάθειες να καταλήξουμε σε συμφωνία για τα μελλοντικά ταμεία το συντομότερο δυνατόν. Στόχος είναι τα νέα προγράμματα να αρχίσουν να εφαρμόζονται στις αρχές του 2014, διότι όσο πιο γρήγορα το κάνουμε αυτό, τόσο πιο γρήγορα θα μπορέσει η Ευρώπη να εισέλθει σε τροχιά ανάκαμψης.
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.
Dear friends,
I join Mr Papastavrou in welcoming you to Brussels and I thank you for coming. You are quite right to be here: the timing is ideal for Greece to develop a clear vision for 2020 and beyond, especially for sectors like fisheries or aquaculture, where we have a comparative advantage. This is the time to explore the future funding opportunities, identify the challenges for Greece and decide through dialogue how to address them.
To develop that clear vision, let me explain what you can do for Greece, what the new Fund can do for you and what we expect from you.
For Greece you can help our government identify the Country’s strong and weak points and set priorities and objectives strategically, in relation to the emerging funding opportunities. This would allow for well-targeted, prompt and rational use of the available funds, which would in turn help us overcome the crisis and pave the way for economic growth in the Greek coastal areas and in fisheries-dependent areas.
Under the European Fisheries Fund Operational Programme Greece has already received funds for artificial reefs and fishing ports, for the cessation of fishing and for the local development of fishing communities.
Absorption has improved in the last six months; however 64% remains a rather disappointing rate, considering that we are now in the final phase of the current exercise and that for many important measures of the Operational Program implementation hasn’t even started.
We all know that the successive reshuffling of the competent administrations, the cumbersome legal framework and red tape in general are to blame for that. But at this point the reform for administrative simplification is becoming urgent. I urge you to support this reform as vigorously as possible and to make sure that when the reform comes you are absolutely ready.
If I insist on the successful implementation of the current operational program, particularly for the local development strategies that are being managed by the Fisheries Local Action Groups, it is for a good reason: because this bottom-up approach for sustainable development will be one of the main components of the future funding system. This means you will need to be ready to foster synergies with Leader groups and coordinate complementary actions. You need to gather experience today, because you will need it tomorrow.
For the future of the fisheries sector the Commission has proposed a policy framework that delivers real change: stopping overfishing, making fishing sustainable and increasing the landings of fish; stopping wasteful discarding, which consumers no longer accept and which we can no longer afford; unlocking the potential of aquaculture.
The future European Maritime and Fisheries Fund will support this radical change and the transition to sustainability. There will be incentives to adopt an ecosystem-based approach in the use of coastal and marine resources, to use more selective gear and to create marine protected areas. We will promote entrepreneurship and competitiveness in the sectors of fisheries, aquaculture and tourism, and support innovative products and services that minimize the negative impacts on the environment.
The EMFF also includes specific provisions for the Integrated Maritime Policy and the implementation of cross-cutting tools such as maritime spatial planning, coastal zone management, integrated maritime surveillance and adaptation to the adverse effects of climate change on coastal areas. In other words the EMFF offers a single and comprehensive package to support both fisheries and aquaculture and to make the maritime economy not only competitive, but also socially and environmentally sustainable.
I have no doubt that the Blue Economy can play a key role in Greece's economic recovery, provided that the Greek agenda focusses on the most promising maritime sectors. I'm thinking for instance of archaeological underwater parks, of eco-tourism, of cruises; of organic farming and farming of new species; of renewable energy production in the islands; of a system of high-level qualifications across traditional and emerging sectors that will secure mobility and increase the appeal of maritime professions for young people. All of this can be developed with the help of the new Fund.
In addition, let us not forget that Greece can benefit from the Adriatic-Ionian Macro-Regional Strategy and its Action Plan.
Speaking of tourism, the Commission is preparing a Communication on Coastal and Maritime Tourism that will focus on the cruise sector, coastal tourism and yachting. This year's edition of European Maritime Day, next month in Malta, is also devoted to this topic.
So what do we expect from you in view of the new programming period?
Well, we expect from Greece to interconnect inland rural areas and the coastal strip and islands. Better connectivity and inter-modality will contribute to territorial cohesion. We strongly recommend the creation of a network of coastal and island authorities, which is currently missing and which would make your voice heard when it comes to the implementation of the Common Fisheries Policy and of the Integrated Maritime Policy in the Mediterranean.
I also encourage you to raise awareness among your local populations of the benefits that could come from specific tools: marine protected areas, maritime spatial planning or integrated coastal zone management can have a significant impact on the local economy. I know that the responsibility for their implementation ultimately lies at central level, but I believe a bottom-up approach would be useful here. Besides, these tools are easier to apply in smaller geographic areas, such as our islands, with fewer authorities and stakeholders.
All competent authorities, not only at central level but also and indeed especially at local level have a responsibility to coordinate action and ensure that every single euro is used effectively and efficiently. I know this requires a change of mind-set, but we really have no choice. Access to funds now goes through ownership and direct involvement and it is up to you to motivate local communities to get involved.
In the meantime, here in Brussels, we are working hard to get to an agreement on the future funds as rapidly as possible. The idea is to begin implementing the new programmes at the start of 2014, because the sooner we do, the sooner we can put Europe on the road to recovery.
Thank you for your attention.
