Speech before the Committee of EU Affairs of the Greek Parliament
Presentation of European Commission Working Programme for 2013
Greek Parliament, Athens, 18 February 2013
Commissioner Maria Damanaki was in Athens to speak before the Committee of European Affairs of the Greek Parliament. The Commissioner presented and dicussed with the Committee, inter alia, the Working Programme of the European Commission for 2013 as well as the progress on the reform of Common Fisheries Policy and Integrated Maritime Policy.
Α. Πρόγραμμα της Επιτροπής 2013
1. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει διανύσει ήδη το πρώτο μισό της πενταετούς θητείας της. Ανέλαβε έργο στο απόγειο της οικονομικής κρίσης. Αντιμετώπισε πρωτοφανείς προκλήσεις που έφτασαν ακόμη και στην υπαρξιακή αμφισβήτηση του Ευρώ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πού βρισκόμαστε σήμερα; Η υπαρξιακή κρίση του Ευρώ έχει απομακρυνθεί αλλά η κρίση είναι παρούσα. Η εμπιστοσύνη των πολιτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται ακόμη χαμηλά, ιδιαίτερα στις χώρες του Νότου. Από την άλλη, η πρόκληση της Ευρωπαϊκής ενοποίησης έχει αναδειχθεί με νέα ένταση δημιουργώντας νέες ευκαιρίες. Σημαντικοί σταθμοί, όπως η συμφωνία για τον πολυετή προϋπολογισμό και οι εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον Μάη του 2014 θα σημαδέψουν τα επόμενα χρόνια.
2. Η οικονομία της Ευρωζώνης είναι ακόμη αδύνατη. Το ΑΕΠ της μειώθηκε κατά 0,6% το τελευταίο τρίμηνο του 2012 ενώ ο ρυθμός ανάπτυξης ήταν αρνητικός. Πρόκειται για την μεγαλύτερη συρρίκνωση των τελευταίων τεσσάρων ετών, από την κρίση της τράπεζας Λήμαν. Τουλάχιστον επτά από τις 17 χώρες της Ευρωζώνης έχουν μπει σε ύφεση, 26 εκατομμύρια Ευρωπαίοι συμπολίτες βρίσκονται στην ανεργία. Μιλώντας για την Ευρώπη συνολικά, η Eurostat ανακοίνωσε ότι υπάρχουν ελπίδες ανάκαμψης για το τέλος του 2013 ωστόσο το όφελος στην απασχόληση θα έρθει με σχετική καθυστέρηση.
Τώρα είναι πλέον βέβαιο ότι το πρόβλημα δεν είναι μόνο ελληνικό, αλλά και ευρωπαϊκό: χαμηλή ανταγωνιστικότητα και παραγωγικότητα και ένα μεγάλο χάσμα μεταξύ ευρωπαϊκού Βορρά και Νότου.
Πώς θα αντιμετωπισθεί αυτό το κεντρικό ευρωπαϊκό ζήτημα; Συζητούνται διαφορετικές απόψεις. Προσωπικά πιστεύω ότι η Ευρώπη πρέπει να γίνει πιο ανταγωνιστική, πιο δυναμική και λιγότερο "βολεμένη" για να μπορέσει να ανταπεξέλθει στον ανταγωνισμό με τον υπόλοιπο κόσμο, αλλιώς τα παγκόσμια κεφάλαια, είτε με τη μορφή δανεικών είτε με τη μορφή επενδύσεων, θα την εγκαταλείψουν. Ωστόσο, η κληρονομιά του Ευρωπαϊκού κοινοτικού μοντέλου θα πρέπει να διαφυλαχθεί.
3. Η προσπάθεια εξόδου από την οικονομική κρίση συνεχίζεται και στο Πρόγραμμα Εργασίας της Επιτροπής για το 2013. Η Κομισιόν δεν μπορεί βεβαίως να διαγράψει τα ελλείμματα ή το δημόσιο χρέος, ούτε να "ρίξει" στην αγορά τα χρήματα που χρειάζονται για την ανάπτυξη της οικονομίας. Ωστόσο, μπορεί να συμβάλει στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης, να κρατήσει ζωντανό τον ρυθμό των μεταρρυθμίσεων, να διασφαλίσει αλληλεγγύη και κοινωνική δικαιοσύνη στην προσπάθεια επιστροφής στην ανάπτυξη και την απασχόληση και να προωθήσει με θετικό τρόπο την πρόκληση της Ευρωπαϊκής ενοποίησης.
Η ανεργία είναι η μεγάλη πληγή. Δεν φαίνεται προς το παρόν να κερδίζουμε τη μάχη. Η πολιτική της Επιτροπής στηρίζεται στην αύξηση της Ευρωπαϊκής κινητικότητας (κοινό σύστημα εύρεσης εργασίας EURES) στην αγορά εργασίας, στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και την ενίσχυση της καινοτομίας στην εκπαίδευση. Αλλά η ανεργία είναι κυρίως θέμα οικονομικής ανάπτυξης (αλλαγή προτύπου παραγωγής στις αδύνατες χώρες με επενδύσεις σε καινοτομία και ανταγωνιστικότητα). Αλλά αυτά απαιτούν χρόνο. Η βραχυπρόθεσμη ανακούφιση απαιτεί μεταφορά πόρων. Νέο πρόγραμμα Κομισιόν για ανέργους νέους (6 δισ. για περιφέρειες με ανεργία νέων πάνω από 25%).
Για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας προσπαθούμε να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες που προσφέρει η Ενιαία Αγορά. Το 2013 θα επικεντρωθούμε σε τέσσερις τομείς: δίκτυα, κινητικότητα, ψηφιακή οικονομία, και εμπιστοσύνη των καταναλωτών. Η ψηφιακή ενιαία αγορά από μόνη της έχει τη δυνατότητα να προσθέσει 10% στην ανάπτυξη. Επίσης, προετοιμάζουμε μέτρα για τις Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις: ευκολότερη πρόσβαση στην χρηματοδότηση, απλοποίηση του συστήματος ΦΠΑ για την επίσπευση των διασυνοριακών συναλλαγών και μείωση της γραφειοκρατίας. Τα μέτρα αφορούν 23 εκατομμύρια επιχειρήσεις μέσα στην ΕΕ.
Τα σύγχρονα διευρωπαϊκά δίκτυα υποδομών πληροφορικής, τηλεπικοινωνιών, ενέργειας και μεταφορών αποτελούν κινητήρια δύναμη για την ανάπτυξη και την κοινωνική και εδαφική συνοχή. Στον τομέα των μεταφορών θα υπάρξουν προτάσεις στον κλάδο των σιδηροδρομικών και θαλάσσιων μεταφορών και των μεταφορών εμπορευμάτων. Η Ελλάδα οφείλει να διεκδικήσει μερίδιο από τα προγράμματα αυτά, μαζί με τις γειτονικές Ευρωπαϊκές χώρες.
Στο εξωτερικό εμπόριο, οι συμφωνίες με στρατηγικούς εταίρους, όπως η Ιαπωνία και οι ΗΠΑ, αναμένεται να δημιουργήσουν εκατοντάδες χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας στον τομέα μεταποίησης και στις υπηρεσίες.
Φυσικά η αντιμετώπιση της κρίσης συνδέεται ευθέως με τη νομισματική δημοσιονομική και οικονομική πολιτική. Πριν μερικές μέρες, ο Πρόεδρος Ολλάντ άνοιξε την συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για το κατά ποσό το ευρώ είναι υπερτιμημένο και δυσχεραίνει την οικονομική ανάπτυξη στην ευρωζώνη. Η Γερμανία έσπευσε αμέσως να αποθαρρύνει κάθε απόπειρα υποτίμησης του κοινού νομίσματος, υπό τον φόβο του πληθωρισμού. Βεβαίως η ανατίμηση του Ευρώ δυσκολεύει συνολικά τις Ευρωπαϊκές εξαγωγές σε μια περίοδο δύσκολη για την Ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα. Το θέμα το παρακολουθούμε όλοι και κυρίως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
4. Σημαντικός σταθμός του περασμένου χρόνου η απόφαση των τεσσάρων Προέδρων για εμβάθυνση Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης. Δυστυχώς το τελικό κείμενο του Συμβουλίου (Δεκέμβριος 2012) υπήρξε κατά πολύ κατώτερο των προσδοκιών της Επιτροπής. Επιπλέον καθυστερεί η εφαρμογή του – Μόνο βήμα η συμφωνία για ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό τραπεζών – πρώτο στάδιο για Τραπεζική Ένωση και Ευρωπαϊκό Σύστημα Εγγύησης Καταθέσεων. Τα επόμενα βήματα αναμένονται μέσα στο 2014.
Ωστόσο αυτό που κυρίως χρειαζόμαστε είναι μια αξιόπιστη πολιτική μεταρρυθμίσεων και διαρθρωτικών αλλαγών που στοχεύουν στην ανάπτυξη. Αντί γι’ αυτό, πέφτουμε στις εύκολες λύσεις της λιτότητας και των οριζόντιων περικοπών. Αυτό συμβαίνει τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη – ας μην έχουμε αυταπάτες. Στο μεταξύ, η ύφεση και η ανεργία καλπάζουν και καλούμαστε να βρούμε τρόπους να την αντιμετωπίσουμε με βραχυπρόθεσμα μέσα. Ο μόνος εφικτός αλλά πολιτικά δύσκολος δρόμος για να γεφυρωθεί το χάσμα είναι η μεταφορά πόρων εντός της Ένωσης, από τον Βορρά προς τον Νότο (π.χ., ευρωομόλογα, άφεση χρέους, κλπ.). Αυτό είναι το "Νέο Ντηλ" για την Ευρώπη το οποίο πρέπει να εξετάσουμε: δημοσιονομική αλληλεγγύη έναντι δημοσιονομικής υπευθυνότητας. Η απαιτούμενη θεσμική πλατφόρμα για αυτό το ντηλ είναι μια ολοκληρωμένη οικονομική και πολιτική Ένωση.
Είμαστε έτοιμοι να αποδεχθούμε την εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας προς την κεντρική διακυβέρνηση της Ένωσης; Ας δούμε την Ελλάδα λόγου χάρη. Από την αρχή της ΕΟΚ, μέχρι σήμερα έχουμε σταδιακά εκχωρήσει πολλές εθνικές μας αρμοδιότητες: από την αγροτική και την τελωνειακή έως και την νομισματική και την πολιτική ασύλου. Είμαστε πρόθυμοι να προχωρήσουμε παρακάτω; Είμαστε έτοιμοι για την Δημοσιονομική Ένωση, την Οικονομική Ένωση και τέλος την Πολιτική Ένωση; Η γνώμη μου είναι σαφής. Αυτός είναι ο μονόδρομος επιβίωσης του Ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Η πορεία για την ολοκλήρωση της Ένωσης πρέπει να συνεχιστεί. Χωρίς αυτήν, το χάσμα μεταξύ πλουσίων και αδυνάμων χωρών θα διευρυνθεί, και αυτό θα οδηγήσει στην αποξένωση, την αποσύνθεση και την κατάρρευση της ενωμένης Ευρώπης.
5. Έχω καταθέσει στην Κομισιόν τις απόψεις μου επανειλημμένα σχετικά με την πολιτική λιτότητας που εφαρμόζουν ακόμη και οι χώρες που έχουν πλεονάσματα προϋπολογισμού, όπως η Γερμανία. Η ανταγωνιστικότητα δεν μπορεί να συνδέεται μονομερώς με μειώσεις μισθών και μάλιστα με τη μείωση του κατώτερου μισθού. Η διατήρηση αδρανών πλεονασμάτων σε πλούσιες χώρες δημιουργεί πρόβλημα στις υπόλοιπες χώρες. Τα πλεονάσματα πρέπει να διοχετεύονται στο Νότο με τη μορφή εξωτερικής ζήτησης, ή αλλιώς να επενδύονται στις πιο αδύναμες οικονομίες έτσι ώστε να βελτιώνεται συνολικά η ανταγωνιστικότητα και παραγωγικότητα της Ένωσης. Πρέπει επιτέλους να κατανοήσουν οι κυβερνήσεις ότι η ευημερία των γειτόνων-εταίρων τους αποτελεί πηγή ευημερίας και των δικών τους πολιτών. Είναι θετικό ότι από φέτος, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου η Επιτροπή θα αντιμετωπίζει τα υπερβολικά πλεονάσματα ως μακροοικονομικές ανισορροπίες, ακριβώς όπως και τα υπερβολικά ελλείμματα, και θα μπορεί να επιβάλει προληπτικές και διορθωτικές κυρώσεις.
6. Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται πόρους ανάλογους των προκλήσεων. Η Σύνοδος Κορυφής στις 8 Φλεβάρη κατέληξε σε πολιτική συμφωνία για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2014-20. Το ποσό του προϋπολογισμού (960 δισ. ευρώ) είναι αρκετά μειωμένο σε σχέση με αυτό που είχε αρχικά προτείνει η Επιτροπή (1,045 τρισ. ευρώ). Το Κοινοβούλιο φαίνεται απρόθυμο να το προσυπογράψει. Στο Συμβούλιο επικράτησε η λογική της δημοσιονομικής περιστολής των πλουσίων χωρών-πληρωτών, ενώ αγνοήθηκαν οι ανάγκες των πιο αδύναμων χωρών. Το αποτέλεσμα είναι άδικο. Σήμερα η Ένωση έχει πολύ μεγαλύτερο αριθμό κρατών μελών, και πολύ περισσότερες αρμοδιότητες και υποχρεώσεις, στις οποίες τώρα θα πρέπει να ανταπεξέλθει με λιγότερους πόρους. Ωστόσο αυτή ήταν η καλύτερη δυνατή συμφωνία.
Β. Η ΕΛΛΑΔΑ
7. Δεδομένων των περιστάσεων, η Ελλάδα θα πρέπει να είναι σχετικά ικανοποιημένη από το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης για τον κοινοτικό προϋπολογισμό. Το οφείλει κυρίως στο ότι τα κονδύλια για τα διαρθρωτικά ταμεία και την γεωργία, που την αφορούν περισσότερο, δεν υπέστησαν μεγάλες περικοπές. Χονδρικά οι αριθμοί έχουν ως εξής: 14,5 δις ευρώ για το επόμενο "ΕΣΠΑ", 1,8 δις ευρώ από το διαρθρωτικό σκέλος της πολιτικής αγροτικής ανάπτυξης, και ακόμη 2 δις ευρώ όταν το 2016 γίνει αναπροσαρμογή των συντελεστών κατανομής στις ισχύουσες μακροοικονομικές συνθήκες, σύνολο 18,3 δις ευρώ, σε σχέση με τα 20,2 δις της προηγούμενης περιόδου. Επίσης, συστήνεται ταμείο για την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων. Η Ελλάδα φυσικά θα ενισχυθεί από το ταμείο αυτό. Θα πρέπει επίσης να αναμένει ενίσχυση περίπου 500 εκατ. ευρώ για την αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης. Ασφαλείς εκτιμήσεις για τις αγροτικές ενισχύσεις δεν μπορούν ακόμη να γίνουν, καθώς χρησιμοποιείται ειδική φόρμουλα υπολογισμού. Πάντως το συνολικό αγροτικό κονδύλι είναι μειωμένο μόλις κατά 3%.
Ωστόσο το πρόβλημα για την Ελλάδα είναι η απορρόφηση και η σωστή αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων. Πού βρισκόμαστε σήμερα;
Η Ελλάδα με ρυθμό απορρόφησης 49% βρίσκεται λίγο πάνω από τον κοινοτικό μέσο όρο (46,5%). Ωστόσο είμαστε στον τελευταίο χρόνο και δεν μπορούμε να είμαστε ικανοποιημένοι.
Πού οφείλονται οι δυσκολίες μας;
Θα αναφερθώ παρακάτω στην προσωπική μου εμπειρία σε σχέση με τους πόρους του ταμείου Αλιείας.
8. Σε ότι αφορά στο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής της Ελλάδας (Μνημόνιο), την ωμή πραγματικότητα την γνωρίζετε καλύτερα από κάθε άλλον. Αυτό που μπορώ να σας μεταφέρω από τις Βρυξέλες είναι ότι υπάρχει σοβαρή μεταστροφή του κλίματος υπέρ της Ελλάδας. Μετά τις αποφάσεις του Eurogroup του περασμένου Δεκέμβρη έχει απομακρυνθεί το θέμα της εξόδου της χώρας από το ευρώ. Τα απτά δημοσιονομικά αποτελέσματα έχουν βελτιώσει την σχέση μας με τους εταίρους-δανειστές μας και ειδικά με τους φορολογούμενους πολίτες τους: το ταμειακό πρωτογενές πλεόνασμα των 435 εκατ. ευρώ που καταγράφηκε το 2012 μετά από πολλά χρόνια, είναι καλύτερο του στόχου του Μνημονίου. Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού το 2012 σημείωσαν μείωση 8,2% σε σχέση με το 2011. Δυστυχώς η καλή πορεία στον τομέα των δαπανών δεν αντανακλάται στον τομέα των εσόδων, τα οποία καταγράφουν σημαντική υστέρηση (φορολογικά έσοδα ή αποκρατικοποιήσεις). Το ίδιο ισχύει και για την πορεία των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, η καθυστέρηση των οποίων επιβραδύνει την πορεία της χώρας προς την ανάπτυξη.
Οι επόμενοι μήνες θα είναι πολύ δύσκολοι για την Ελλάδα με την ανεργία να πλησιάζει το 30% και τις περικοπές μισθών και συντάξεων να δείχνουν τις σκληρές συνέπειές τους, Η Κομισιόν επιμένει ότι το βάρος πρέπει να πέσει στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις –κυρίως του Δημοσίου – όπου οι καθυστερήσεις είναι ασυγχώρητες, στην είσπραξη εσόδων από οφειλές και στις αποκρατικοποιήσεις. Ειδικά για τα φορολογικά έσοδα είναι προφανές ότι απαιτείται πλήρης αναδιοργάνωση των φορολογικών υπηρεσιών. Από την άλλη πιστεύω και θα εργασθώ προς αυτή την κατεύθυνση ότι η μείωση ορισμένων υψηλών συντελεστών (ΦΠΑ στην εστίαση) είναι αναγκαία. Έχω καταστήσει σαφές ότι περιθώρια για παραπέρα περικοπές μισθών και συντάξεων δεν υπάρχουν. Αντίθετα, η Ελλάδα χρειάζεται δίχτυο προστασίας ανέργων και απόρων. Η Ελλάδα βρίσκεται πολύ πίσω από άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Τα επιδόματα ανεργίας είναι ανεπαρκή και δίνονται με προϋποθέσεις που συχνά είναι απαγορευτικές. Το θέμα πρέπει να τεθεί με συνεργασία όλων μας και σε συνεργασία με άλλες χώρες του Νότου. Να είστε βέβαιοι ότι αυτό το μήνυμα θα μεταφέρω και στο μέλλον.
Σε κάθε περίπτωση παρόλο που η κατάσταση είναι δύσκολη υπάρχουν και θετικά σημάδια. Η Ελλάδα έχει ήδη σημάδια για πρωτογενές πλεόνασμα οπότε θα μπορέσει να διεκδικήσει με αξιώσεις νέα μείωση του χρέους της μετά το φθινόπωρο, όπως ήδη αποφασίσθηκε στη σύνοδο του Δεκεμβρίου. Θετικές είναι επίσης οι εξελίξεις στο μέτωπο ανακεφαλαιοποίησης των Ελληνικών Τραπεζών μετά τη διοχέτευση μέρους της τελευταίας δανειακής δόσης. Τώρα όμως είναι η ώρα των ίδιων των Τραπεζών να ανταποκριθούν στο ρόλο τους. Η Κομισιόν υπογραμμίζει ότι οι Ελληνικές Τράπεζες οφείλουν να ενισχύσουν την αγορά με ρευστό, τώρα μετά τη σταθεροποίησή τους. Υπάρχει αυτή η δυνατότητα και χρειάζεται όλοι και πρωτίστως η Ελληνική κυβέρνηση, να εργασθούμε για να γίνει πράξη.
Γ. Χαρτοφυλάκιο: Θάλασσα και Αλιεία
9. Αυτή τη στιγμή μπαίνουμε στο τελικό στάδιο υιοθέτησης της Μεταρρύθμισης της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής. Πριν λίγες μέρες, σε μια κρίσιμη ψηφοφορία, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο – για πρώτη φορά στην ιστορία του, με βάση τη Συνθήκη της Λισσαβόνας – ψήφισε με συντριπτική πλειοψηφία υπέρ της πρότασης της Επιτροπής. Μας έδωσε με αυτό τον τρόπο πολιτική κάλυψη έτσι ώστε να προωθήσουμε τους φιλόδοξους στόχους της μεταρρυθμιστικής μας πρότασης: την αειφόρο αλιεία και την καταπολέμηση της υπεραλίευσης, την προστασία της μικρής κλίμακας και παράκτιας αλιείας, απαγόρευση των απορρίψεων, προώθηση της ιχθυοκαλλιέργειας, και καλύτερη χρήση των κοινοτικών πόρων προς όφελος της κοινωνίας. Μέσα στο 2013, θα προσπαθήσω να κλείσω συμφωνία και με το Συμβούλιο Υπουργών, και να ολοκληρώσω την μεταρρύθμιση σε Πρώτη Ανάγνωση. Αναφορικά με το επόμενο Ταμείο για την Θάλασσα και την Αλιεία, η Ελλάδα θα πρέπει να εκμεταλλευτεί με τον καλύτερο τρόπο το μερίδιο που θα της αναλογεί. Χωρίς να μπορώ να αποκαλύψω λεπτομέρειες, οι πόροι που θα της αναλογούν θα είναι περισσότεροι από την προηγούμενη προγραμματική περίοδο. Ελπίζω ότι θα μπορέσει να τους εκμεταλλευτεί καλύτερα από ότι έχει κάνει μέχρι σήμερα.
10. Η απορρόφηση των πόρων του Επιχειρησιακού Προγράμματος Αλιείας 2007-13 είναι 50% στο τέλος του 2012. Το ποσοστό δεν είναι ικανοποιητικό. Αυτή είναι η τελευταία χρονιά της προγραμματικής περιόδου και πολλές σημαντικές δράσεις του προγράμματος δεν έχουν καν σχεδιαστεί. Η μέχρι τώρα απορρόφηση προέρχεται αποκλειστικά από το μέτρο της διάλυσης των αλιευτικών σκαφών. Οι αιτίες για την χαμηλή απορροφητικότητα είναι οι διαδοχικές διοικητικές αλλαγές του τομέα της αλιείας ανάμεσα σε διαφορετικά υπουργεία, το βαρύ γραφειοκρατικό περιβάλλον, το πολύπλοκο και απωθητικό θεσμικό πλαίσιο και η αναποτελεσματική διαχείριση του προγράμματος. Για να "απογειωθεί" η απορροφητικότητα χρειάζονται απλά αλλά ουσιαστικά βήματα: να αναλάβει κάποιος της πολιτική και διοικητική ευθύνη να "τρέξει" την αλιεία, να απλοποιηθούν οι διαδικασίες, να εξετασθούν οι καινοτόμες ιδέες ανθρώπων που έχουν ενασχόληση με την αλιεία ή τις παράκτιες οικονομίες, να ενταχθούν νεωτεριστικές δράσεις που ωφελούν ευρύτερα τμήματα των παράκτιων κοινωνιών και όχι μόνο μεμονωμένους επαγγελματίες αλιείς (όπως γίνεται με την διάλυση σκαφών).
11. Η εφαρμογή του Μεσογειακού Κανονισμού Αλιείας στην Ελλάδα είναι προβληματική. Παρότι ο Κανονισμός τέθηκε σε ισχύ τον Ιούνη του 2010, δεν έχουν ακόμη εκπονηθεί τα απαιτούμενα διαχειριστικά σχέδια αλιείας – μόνο το σχέδιο για τα γρι-γρι είναι έτοιμο. Δεν έχει γίνει η χαρτογράφηση των λιβαδιών Ποσειδωνίας στο Αιγαίο, με αποτέλεσμα μεταξύ άλλων να μην είναι δυνατή η εξέταση δυνατότητας παρέκκλισης. Ένα από τα δομικά προβλήματα της αλιείας στην Ελλάδα είναι η έλλειψη αλιευτικών δεδομένων, τα οποία υποχρεούται να συλλέγει με βάση τη κοινοτική νομοθεσία. Η Ελλάδα χάνει σοβαρά κονδύλια εξ’ αιτίας αυτής της καθυστέρησης. Επίσης, δεν έχει ανοίξει η συζήτηση για τις Προστατευόμενες Θαλάσσιες Περιοχές, παρότι το Ταμείο Αλιείας θα μπορούσε να συμβάλει σημαντικά στην χρηματοδότησή τους. Στα θέματα ελέγχου της αλιείας υπάρχει μεγάλη υστέρηση. Δέχομαι πολλές καταγγελίες από τους ιδίους του αλιείς για ψάρεμα απαγορευμένων ειδών όπως γόνου, για ψάρεμα σε απαγορευμένες περιοχές ή περιόδους παύσης αλιείας, για χρήση δυναμίτη, κλπ. Ο έλεγχος πρέπει να εντατικοποιηθεί όχι μόνο στην θάλασσα, αλλά και στις ιχθυόσκαλες, ακόμη και στα σημεία κατανάλωσης. Πρέπει να γίνει συνείδηση όλων μας ότι τα ψάρια που καταναλώνουμε έχουν αλιευτεί με νόμιμο τρόπο.
12. Η προώθηση της Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Πολιτικής παραμένει βασικός μας στόχος για το 2013. Μέρος της πολιτικής αυτής είναι η Γαλάζια Στρατηγική για την Ανάπτυξη που αφορά πολλαπλά την Ελλάδα: προωθεί επενδύσεις σε πέντε θαλάσσιους τομείς που διαθέτουν το δυναμικό για παραπέρα ανάπτυξη, όπως οι θαλάσσιες πηγές ενέργειας, η υδατοκαλλιέργεια, η "γαλάζια" βιοτεχνολογία, η εξόρυξη από το βυθό, και φυσικά ο θαλάσσιος τουρισμός και η κρουαζιέρα. Σε λίγες μέρες η Κομισιόν θα υιοθετήσει πρότασή μου για Κοινοτική Οδηγία σχετικά με τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, που αποτελεί απαιτούμενο εργαλείο για την χάραξη αναπτυξιακών θαλάσσιων πολιτικών. Επίσης, θα υποβάλω πρόταση για τον θαλάσσιο τουρισμό, ο οποίος αποτελεί πηγή ανάπτυξης και απασχόλησης σε παράκτιες περιφέρειες της Ευρώπης όπως η Ελλάδα. Τέλος, σε λίγες εβδομάδες έχω συγκαλέσει στην Αθήνα διάσκεψη του Ευρωμεσογειακού Φορέα για τη ναυτιλία με τη συμμετοχή υπουργών Μεσογειακών χωρών καθώς και των επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού. Σκοπός της πρωτοβουλίας αυτής είναι η ενίσχυση της θαλάσσιας και ναυτικής συνεργασίας ανάμεσα στις Μεσογειακές χώρες σε θέματα ανάπτυξης, εκπαίδευσης, ασφάλειας, επιτήρησης, και επενδύσεων. Μέσα από αυτές τις δράσεις ενισχύεται όχι μόνο η οικονομική ευημερία των περιοχών, αλλά και οι δημοκρατικοί θεσμοί, ιδιαίτερα σε μια κρίσιμη εποχή στον απόηχο της Αραβικής Άνοιξης.
