Maritime Policy as an important condition for sustainable growth
International Conference "THALATTA 2012 – Islands & Sea: Building a sustainable maritime economy"
Santorini, 22 September 2012
Commissioner Maria Damanaki opened the international conference "THALATTA 2012 – Islands & Sea: Building a sustainable maritime economy", in Santorini. The event was organised under the auscpices of the Mayor of Santorini, with the participation of Pierre Yves Cousteau and Cousteau Divers. The conference covered several fundamental topics related to the development of a sustainable maritime economy, such as infrastructure and inter-connectivity, maritime tourism, fisheries, protection of maritime and coastal environment. The conference was an opportunity to present the Blue Growth strategy, recently adopted by the European Commission, and to set out the Commission's views on the creation of Marine Protected Areas in the Mediterranean and, more in particular, in the Aegean Sea.
Αγαπητέ Δήμαρχε, αγαπητοί οργανωτές του Thalatta 2012, φίλες και φίλοι,
Είναι μεγάλη χαρά που βρίσκομαι σήμερα στο πανέμορφο νησί της Σαντορίνης με όλους εσάς, ανθρώπους που ξέρουν τη θάλασσα, νοιάζονται για την επιβίωσή της και για την ανάπτυξη των παράκτιων περιοχών. Ευχαριστώ θερμά για την ευκαιρία που μου δίνεται να σας παρουσιάσω τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τα θέματα που θα σας απασχολήσουν κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου. Πρωτοβουλίες, όπως η σημερινή, είναι πολύτιμες, γιατί πραγματοποιούνται κοντά στις τοπικές κοινωνίες και αναδεικνύουν τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς τους. Με τον τρόπο αυτό, δίνουν σε αυτούς που χαράσσουν πολιτική χρήσιμες γνώσεις και αξιόπιστη απεικόνιση των πραγματικών αναγκών. Για τους λόγους αυτούς, επιτρέψτε μου ιδιαίτερα να συγχαρώ τον Δήμο Σαντορίνης και προσωπικά τον Δήμαρχο του νησιού.
Θέλω να επισημάνω ότι η Ολοκληρωμένη Θαλάσσια Πολιτική, που αποτελεί μέρος του χαρτοφυλακίου μου και πυλώνα της πολιτικής μας εστιάζει στην άμεση συμμετοχή των τοπικών αρχών και κοινοτήτων στη διαμόρφωση πολιτικής στα θέματα που αφορούν την θάλασσα. Ποιος είναι ο σκοπός μας; Είναι ο αποτελεσματικός συντονισμός ανάμεσα στους διάφορους τομείς που συνδιαμορφώνουν το σύνολο των πολιτικών για τη θάλασσα. Οι θαλάσσιες δραστηριότητες είναι πολλαπλές και αλληλένδετες μεταξύ τους. Η Ολοκληρωμένη Θαλάσσια Πολιτική τις εξετάζει στο πλαίσιο μιας συνολικής προσέγγισης, εκτιμά τον αντίκτυπό τους στο περιβάλλον, τους εξασφαλίζει στοιχεία και επιστημονικά δεδομένα απαραίτητα για τη λήψη αποφάσεων και γενικότερα δημιουργεί συνέργειες για την επίτευξη βέλτιστου αποτελέσματος ως προς την θαλάσσια και παράκτια οικονομία.
Ας πάρουμε για παράδειγμα τη Σαντορίνη. Ο τουρισμός αποτελεί το οξυγόνο της οικονομίας του νησιού. Προκειμένου να υπάρχει και να αναπτύσσεται εξαρτάται από ένα σύνολο αλληλένδετων παραγόντων : Αναφέρω ενδεικτικά: από το πόσο αξιόπιστη είναι συγκοινωνιακή του σύνδεση τόσο με την ηπειρωτική Ελλάδα όσο και με τα υπόλοιπα νησιά, πόσο ασφαλής είναι η ναυσιπλοΐα – αρκεί να θυμηθούμε το ατύχημα του Sea Diamond. Ποια είναι η φέρουσα ικανότητα του νησιού να φιλοξενεί τουρισμό. Επίσης, κατά πόσο η διάβρωση των ακτών, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, απειλεί την Καλντέρα.
Το άμεσο και κεντρικό ζητούμενο σήμερα είναι η ανάπτυξη, που θα μας βοηθήσει να ανακάμψουμε από την οικονομική κρίση όσο το δυνατό γρηγορότερα. Όμως για να την πετύχουμε, θα πρέπει να προσαρμόσουμε τις σημερινές πρακτικές μας, στις συνθήκες που θα αντιμετωπίσουμε αύριο. Οφείλουμε όλοι μας να επιλέξουμε λύσεις που να στηρίζουν την καινοτομία, τη βιωσιμότητα και την ποιότητα.
Το ερχόμενο μήνα, θα πραγματοποιηθεί στη Λεμεσό η άτυπη συνεδρίαση του Συμβουλίου Υπουργών με θέμα την αξιοποίηση του δυναμικού των θαλασσών και των ωκεανών. Οι αρμόδιοι υπουργοί για την Ολοκληρωμένη Θαλάσσια Πολιτική θα συνυπογράψουν Διακήρυξη σχετικά με τη "Γαλάζια Ανάπτυξη" με βάση την πρόταση που έχω καταθέσει εκ’ μέρους της Κομισιόν. Για μια χώρα όπως η Ελλάδα, που διαθέτει μεγάλο θαλάσσιο δυναμικό, η Διακήρυξη θα είναι μια σημαντική δέσμευση και θα αποτελέσει κεντρικό πολιτικό προσανατολισμό για το μέλλον.
Η γαλάζια ανάπτυξη στοχεύει στην ανάπτυξη σε παραδοσιακούς αλλά κυρίως σε νέους θαλάσσιους τομείς, όπως ο θαλάσσιος τουρισμός, η εξόρυξη από το θαλάσσιο βυθό, οι νέες μορφές ενέργειας από αέρα αλλά και τη θάλασσα (κύματα, παλίρροιες), η ιχθυοκαλλιέργεια και η γαλάζια βιοτεχνολογία. Οι δυνατότητες είναι τεράστιες. Αν τις αξιοποιήσουμε πλήρως μέχρι το 2020 θα έχουμε 1,6 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας και 100 δις ευρώ επιπλέον κύκλο εργασιών. Η ενέργεια από κύματα μπορεί να μας δώσει 10-15% των ευρωπαϊκών ενεργειακών αναγκών. Σήμερα που οι επιλογές μας είναι περιορισμένες εξαιτίας της κρίσης, η Ολοκληρωμένη Θαλάσσια Πολιτική είναι δρόμος επιβεβλημένος από τη συγκυρία.
Σ ε ό,τι αφορά τον τουρισμό, στις αρχές του νέου έτους η Κομισιόν θα εκδώσει Ανακοίνωση για τον Παράκτιο και Θαλάσσιο Τουρισμό για να βοηθήσει τις επενδύσεις, τη βελτίωση των δεξιοτήτων και των επαγγελματικών προσόντων, την ανάπτυξη θεματικού ή κλαδικού τουρισμού, την αντιμετώπιση της εποχικότητας.
Μια σημαντική πτυχή της πρωτοβουλίας θα είναι η ανάπτυξη του τουρισμού κρουαζιέρας, η οποία συνάδει με τον στόχο της Ελλάδας να γίνει η χώρα πιο ελκυστικός προορισμός, διατηρώντας το φυσικό και πολιτισμικό χαρακτήρα της. Προκειμένου να αποφευχθούν τραγωδίες όπως του Sea Diamond ή και του "Costa Concordia" στην Ιταλία, η Κομισιόν προετοιμάζεται να προτείνει νομοθετικό πλαίσιο για την ενίσχυση των προδιαγραφών ασφαλείας για τα επιβατηγά πλοία και τα κρουαζιερόπλοια.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ύπαρξη ενός αξιόπιστου δικτύου ακτοπλοϊκών συνδέσεων αποτελεί προϋπόθεση για την ανάπτυξη του τουρισμού στις νησιωτικές περιοχές. Το ζήτημα της διασυνδεσιμότητας βρίσκεται στις προτεραιότητες μας. Στην πρόταση για τον επόμενο πολυετή προϋπολογισμό της ΕΕ για την περίοδο 2014-2020, ένα ποσό που φτάνει τα 80 δις ευρώ προορίζεται για έργα διασύνδεσης και δικτύων στον τομέα των μεταφορών, της ενέργειας και των τηλεπικοινωνιών – η λεγόμενη Connecting Europe Facility. Η Κομισιόν ελπίζει ότι τα κράτη μέλη, που θα πρέπει να ψηφίσουν με ομοφωνία τον προϋπολογισμό, θα αναλογισθούν τα αναπτυξιακά οφέλη που μπορούν να επιφέρουν οι επενδύσεις στον τομέα αυτό. Ελπίζω επίσης ότι η Ελληνική Κυβέρνηση και οι Κυβερνήσεις των Κρατών Μελών στη Μεσόγειο θα αξιοποιήσουν το σχετικό εργαλείο.
Έχω αναφερθεί στην ανάγκη, ξεπερνώντας τις πολλές εφήμερες δυσκολίες, να πορευτούμε στη θάλασσα με τρόπο βιώσιμο. Η λέξη είναι sustainability, «Βιωσιμότητα», «Αειφορία». Τι είναι η βιωσιμότητα; Για να μιλήσω απλά θα έλεγα ότι σε κάθε επίπεδο διακυβέρνησης οι αποφάσεις μας θα πρέπει να διασφαλίζουν και να τηρούν ισορροπία μεταξύ της εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων και της δυνατότητας ανανέωσης ή αναπαραγωγής τους. Με δύο λόγια: να αποφασίζουμε στο παρόν κοιτώντας στο μέλλον. Σίγουρα δεν είναι εύκολο: οι διάφοροι εμπλεκόμενοι φορείς έχουν αποκλίνοντα, βραχυπρόθεσμα και καμιά φορά κοντόφθαλμα συμφέροντα. Οι διεκδικήσεις για τη χρήση της θάλασσας είναι συνήθως ανταγωνιστικές, η επιτήρηση πολλές φορές ανεπαρκής και η πολιτική βούληση συχνά αδύναμη. Έχουμε ήδη πείρα: σ’ ένα μικρό θαλάσσιο χώρο στις Κυκλάδες θέλουμε να τα συνδυάσουμε όλα: τουρισμό, αλιεία, ενέργεια, μεταφορές, αφαλάτωση ακόμη και ιχθυοκαλλιέργειες.
Τι μπορεί να κάνει η Κομισιόν στο θέμα αυτό;
Καταρχήν, η ορθή εφαρμογή από τα κράτη μέλη της Οδηγίας για τη Θαλάσσια Στρατηγική είναι απολύτως απαραίτητη. Αποτελεί τον περιβαλλοντικό πυλώνα της Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Πολιτικής και συνεισφέρει στην τήρηση και εφαρμογή της αρχής της αειφορίας σε όλες τις πτυχές της πολιτικής που αφορά την θάλασσα.
Δεύτερον, έχουμε κάνει μια μεγάλη στροφή προς την προώθηση της βιώσιμης αλιείας και προς την εξάλειψη των καταστροφικών αλιευτικών πρακτικών. Αυτή η νέα ώθηση αποτελεί το κεντρικό θέμα της Μεταρρύθμισης της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής την οποία έχω καταθέσει προς διαπραγμάτευση και θέσπιση στο Συμβούλιο Υπουργών και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η Ελλάδα έχει μπροστά της πολύ δρόμο στο θέμα αυτό. Δυστυχώς η καθυστέρηση στη χώρα μας – τελευταία στην Μεσόγειο και ίσως στην Ευρώπη – είναι απόλυτη και ασυγχώρητη.
Η τρίτη πτυχή είναι οι Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές. Είναι σημαντικά εργαλεία για την προστασία της βιοποικιλότητας, ενώ ταυτόχρονα διευκολύνουν τη βιώσιμη εκμετάλλευση των αλιευτικών πόρων. Η δημιουργία μιας τέτοιας περιοχής προστασίας στο Νότιο Αιγαίο, και ειδικότερα στις Κυκλάδες, θα ήταν εξαιρετικά επωφελής για όλους. Τα νησιά θα μπορούσαν να προωθήσουν τις νέες τάσεις του οικολογικού τουρισμού, του καταδυτικού τουρισμού και άλλων συναφών δραστηριοτήτων ήπιας, αλλά προσοδοφόρας εκμετάλλευσης της θάλασσας. Η Κομισιόν ενθαρρύνει τις προστατευόμενες περιοχές με πολιτικές και προγράμματα. Ωστόσο, δεν μπορεί να τις επιβάλει. Η κήρυξη μιας προστατευόμενης περιοχής είναι αποκλειστική αρμοδιότητα του κράτους-μέλους. Απαιτεί στενή συνεργασία με τις τοπικές αρχές, την Περιφέρεια, τους Νησιωτικούς Δήμους, καθώς επίσης και τους τοπικούς αλιείς, ερευνητικούς και επιστημονικούς φορείς, ΜΚΟ, και βέβαια την Κυβέρνηση.
Η δημιουργία προστατευόμενων περιοχών στις οποίες απαγορεύεται η αλιεία θα έχει έναν ορισμένο περιοριστικό αντίκτυπο στις αλιευτικές δραστηριότητες, ειδικά των τοπικών αλιέων. Για το λόγο αυτό, υπάρχει στα Ευρωπαϊκά Ταμεία πρόβλεψη για δυνατότητα αποζημίωσης των απολεσθέντων εισοδημάτων από την απαγόρευση ή τον περιορισμό της αλιείας. Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας προβλέπει κονδύλια για την οικονομική υποστήριξη της συμμετοχής των ψαράδων στη διαχείριση, την επιτήρηση και την αποκατάσταση των θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών. Οι αλιείς μπορούν επίσης να απασχοληθούν επ'αμοιβή σε δραστηριότητες που στοχεύουν στην προστασία της βιοποικιλότητας και των θαλασσίων οικοσυστημάτων, όπως η αποκατάσταση των θαλάσσιων οικοτόπων, η πρόληψη της ρύπανσης, ο καθαρισμός των θαλασσών από πλαστικά απορρίμματα, κλπ. Ένα πιλοτικό πρόγραμμα, με τη συμμετοχή της ευρωπαϊκής βιομηχανίας πλαστικών, έχει ήδη ξεκινήσει υπό τον τίτλο Waste Free Oceans και αφορά τη συλλογή πλαστικών απορριμμάτων, την συγκέντρωσή τους σε ειδικούς χώρους στην ακτή και την προώθησή τους προς ανακύκλωση. Η Κομισιόν είναι πρόθυμη να χρηματοδοτήσει ανάλογες δράσεις κατά τις οποίες οι αλιείες αναλαμβάνουν ένα ρόλο επιτήρησης των θαλασσών. Τους αποκαλούμε The Guardians of the Sea – φύλακες των θαλασσών – και μπορούμε να τους ανταμείψουμε μέσα από σχετικά κοινοτικά κονδύλια.
Παρόλα αυτά, δεν πρέπει να διατηρείται η παρανόηση ότι η δημιουργία προστατευόμενων περιοχών καταδικάζει τους αλιείς σε ανεργία. Η δημιουργία μιας προστατευόμενης περιοχής βοηθά τα αποθέματα των αλιευμάτων να αναπαραχθούν και να πολλαπλασιασθούν σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα. Πρόκειται στην ουσία για δεξαμενές αναπαραγωγής. Τα αλιεύματα που αναπαράγονται μετακινούνται εκτός της προστατευόμενης περιοχής σε περιοχές όπου επιτρέπεται η αλιεία. Μπορούμε δηλαδή να μιλάμε για ένα μοντέλο βιώσιμης αλιείας η οποία συνδυάζει τα οφέλη τόσο της διατήρησης του ιχθυοαποθέματος όσο και της οικονομικής ανάπτυξης και διαφοροποίησης των παράκτιων και νησιωτικών περιοχών.
Ένα μεγάλης σημασίας και πολύ σημαντικό στοιχείο για όλα αυτά είναι ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός. Δυστυχώς, δεν εφαρμόζεται ακόμη στα πιο πολλά κράτη μέλη. Αυτή τη στιγμή έχουμε ετοιμάσει και πρόκειται να υποβάλουμε νομοθετική πρόταση που θα περιλαμβάνει ένα σύνολο κανόνων που τα κράτη μέλη θα μπορούν να ακολουθήσουν έτσι ώστε οι διάφορες δραστηριότητες στη θάλασσα να μπορούν να αναπτυχθούν αρμονικά και συνεργατικά. Η πρότασή μας θα προωθεί την ενεργό συμμετοχή των τοπικών αρχών στην εθνική και διασυνοριακή διαδικασία σχεδιασμού.
Ολοκληρώνοντας, κυρίες και κύριοι,
Στην Κομισιόν πιστεύουμε πως οι θάλασσές μας μπορούν να γίνουν ένα εξαιρετικό αναπτυξιακό εργαλείο για την οικονομία της Ευρώπης. Αυτή είναι η πρόταση για τη γαλάζια ανάπτυξη που θα αποφασιστεί στη Λευκωσία μετά από 15 ημέρες. Το δυναμικό τους είναι πράγματι τεράστιο, και ακόμη σε μεγάλο βαθμό αναξιοποίητο. Ωστόσο για να προλάβουμε τα σφάλματα του παρελθόντος, αναπτύσσουμε μια συνολική, ολοκληρωμένη στρατηγική με έμφαση στην αρχή της αειφορίας. Η συμμετοχή σας είναι απαραίτητη για την επιτυχή έκβαση αυτής της προσπάθειας.
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας και προσδοκώ να αποκομίσουμε πολλά από την ανταλλαγή απόψεων που θα ακολουθήσει.
Dear Mayor, distinguished speakers and participants,
I am delighted to be here with you on the wonderful island of Santorini to open the Thalatta 2012 Conference and give you the perspective of the European Commission. To the Mayor of Santorini go my sincere congratulations for organizing the Conference.
I am always keen to contribute to initiatives of this kind because they are closer to local people and can give us politicians good ideas and a real insight into people's needs. Part of my portfolio is the Integrated Maritime Policy, which strongly promotes a direct involvement of local authorities and local communities into policy making.
The Integrated Maritime Policy also strives to reconcile the various policy areas which affect the seas and oceans; these are all interconnected, as the four themes of this Conference clearly show; and the elements of sustainability and environmental protection need to be brought into each of them.
Take Santorini, for instance. Tourism is the very oxygen of the economy here, and the island depends on reliable transport connections with both the mainland and other islands. But shipping services are not always problem-free – as the unfortunate “Sea Diamond” incident has shown. Moreover, coastal erosion due to climate change is a real issue for the Caldera.
My main message to you, therefore, is to pursue an innovative, holistic approach to maritime affairs - which is exactly what the Integrated Maritime Policy is about.
The real priority today is economic growth, so that our country can recover for the crisis as soon as possible. And growth won't come about unless we change our ways. All of us: the EU, the government, regional and local authorities, stakeholders… all of us need to go for solutions that are innovative, sustainable, and quality oriented.
Next month, the EU Ministers responsible for the Integrated Maritime Policy will confirm that there is good value in exploiting the potential of seas and oceans in the Limassol declaration: it is what we call "Blue Growth". And for a country with the maritime interests and potential of Greece, this is quite an important commitment, quite an interesting policy orientation.
Blue Growth aims to promote the development of traditional, but mainly new marine sectors such as marine tourism, seabed mining, new types of energy from wind and the sea, aquaculture and blue biotechnology. The possibilities are enormous. If we use them fully by 2020 we will have 1.6 million new jobs and an additional turnover of € 100 billion. Tidal energy can give us 10-15% of Europe's energy needs. Now that our options are limited because of the crisis, the Integrated Maritime Policy is an indispensible path we have to follow.
To go back to the more familiar issue of tourism, early next year we are going to publish a Communication on Coastal and Maritime Tourism that will be an example of the innovative approach I am talking about. The Communication will explore avenues for growth like innovative skills and qualifications, diversification strategies and ways to overcome the seasonality barrier.
The Integrated Maritime Policy strongly advocates the role of clustering (συνεργατικό πλέγμα υπηρεσιών) across sectors, across borders, and across the public and private sectors, so as to add value to each and every maritime economic activity. In this case, we will give special attention to the development of networks and partnerships at different levels – including of course local authorities –, that can give European tourism a competitive edge against non-EU destinations and make coastal and maritime tourism part and parcel of our economic strategies.
A major aspect of the initiative will be the development of cruise tourism, in line with the Greek government’s aspirations to make the country a more attractive cruise destination.
In parallel, to prevent the tragedies of the Caldera and or of the “Costa Concordia” in Italy, the Commission is about to put forward a legislative package that will enhance safety standards for passenger and cruise ships.
There is no doubt that having a reliable network for coastal interconnectivity is a prerequisite for the development of tourism in the islands. The issue of connectivity is in our priorities. The proposal for the next EU Multiannual Financial Framework for the period 2014-2020, earmarks an amount of up to € 80 billion for projects and interconnected networks in transport, energy and telecommunications sectors - the so-called Connecting Europe Facility. The Commission hopes that Member States, that will have to vote unanimously on the MFF, will realize the growth potential that can be achieved through investments in this sector. I also hope that the Greek Government and the Governments of the Member States in the Mediterranean will take full advantage of the potential of this instrument.
I have talked about the need to proceed in a sustainable manner. I strongly believe that it is particularly important for all levels of governance to balance the use of natural resources against environmental protection. I know this is hard: the parties have diverging, short-term and sometimes short-sighted interests; there are also competing claims to the use of the sea, maritime governance is weak and the political will is not always there. We already have experience on this: in a small coastal area such as Cyclades we want to combine it all: tourism, fisheries, energy, transport, desalination and even aquaculture.
So what is the Commission doing and what do we suggest in practice?
First of all, the implementation of the Marine Strategy Directive is an absolute must. The Integrated Maritime Policy is committed to this objective.
Secondly, we are switching to sustainable fishing and stopping destructive practices. This is the purpose of the Reform of the Fisheries policy that I have tabled and that is now under negotiation. Our country has a lot to do in this respect and unfortunately the delay in our country – which is the last to respond in the Mediterranean and perhaps in Europe - is unqualified and inexcusable.
The third aspect is Marine Protected Areas, which are important tools to protect biodiversity and facilitate the sustainable exploitation of resources. The establishment of such an Area in the Southern Aegean, especially the area around Santorini, would be extremely beneficial to this island, which would be able to promote even more the new trends of eco-tourism, diving and the like. Of course, the initiative is with central government, but in close consultation with the authorities of Perifereia, Nisiotikoi Dimoi, and also with research bodies, with the fishermen and both the Ministry for the Environment and the one for Shipping and the Aegean.
There may be an impact on fishing activities, but please bear in mind that, once adopted, the new European Maritime and Fisheries Fund will go to support the participation of fishermen in the management, the restoration and the monitoring of marine protected areas; fishermen will also be able to convert to activities that protect biodiversity and ecosystems, such as the restoration of marine habitats.
A pilot program involving the European Industry for Plastic has already started under the title Waste Free Oceans and it deals with the collection of plastic waste, their aggregation to specific areas on the coast and their promotion for recycling. The Commission is willing to finance such operations where the fishermen undertake a maritime surveillance role. We call them The Guardians of the Sea and we can incentivize them through communal funds.
Nevertheless, the misconception that creating Marine Protected Areas will condemn fishermen to unemployment must be dissolved. The creation of those areas helps fish stocks to reproduce and multiply in a relatively short time. They are in essence, breeding tanks. The catch reproduced in the tank will be moved outside the protected area, to areas where fishing is permitted.
In other words, we are talking about a model for sustainable fisheries which not only combines the benefits the conservation of fish stocks, but also works towards economic growth and diversification in coastal and island areas.
A fourth element is maritime spatial planning, which is not yet a reality in many Member States. We are about to submit a legislative proposal that will ensure a stable and fair set of rules so that all activities at sea can develop and flourish. Our proposal will encourage a strong involvement of local authorities in the national and cross border planning process.
To conclude, Ladies and Gentlemen,
To the Commission, our seas are an extremely important source of growth for Europe. Their potential is indeed immense, and still largely untapped. We are developing an overarching strategy to grasp this potential, and we consider your involvement and ownership as indispensable for its success.
Thank you for your attention and good luck with your work today.
