Ασφαλής εργασία σε αερολιμένες
Υγεία και ασφάλεια

Η εργασία σε αερολιμένες σάς εκθέτει σε ένα μεγάλο φάσμα κινδύνων, πολλοί από τους οποίους συναντώνται μόνο σε αυτόν τον τομέα τελωνειακών δραστηριοτήτων. Υπάρχουν πολλά πράγματα που πρέπει να εξετάσετε για να βεβαιωθείτε ότι μπορείτε να εργαστείτε με ασφάλεια και να αποφύγετε τον τραυματισμό σας ή τον τραυματισμό άλλων, σε όλους τους χώρους χειρισμού εναέριας κυκλοφορίας.

Το τμήμα αυτό κατατάσσει τους κινδύνους σε δύο κύριες κατηγορίες:

• Ελεγχόμενος χώρος αερολιμένα:
  
  • εργασία σε ασφαλτοτάπητα αερολιμένα·
  • εργασία σε αεροσκάφος.

Συνήθως λαμβάνετε ειδική κατάρτιση πριν από την εργασία σε ελεγχόμενο χώρο αερολιμένα (δηλ. μέσα ή κοντά σε αεροσκάφος). Και αυτό διότι υπάρχουν ειδικοί κίνδυνοι και οι ενέργειές σας θα μπορούσαν να επηρεάσουν όχι μόνο τη δική σας ασφάλεια αλλά και την ασφάλεια του αεροσκάφους και των επιβατών. Θα πρέπει επίσης να ζητείται από τους οδηγούς να υποβάλλονται σε πρόσθετη οφθαλμολογική εξέταση (με έμφαση στη δυνατότητα διάκρισης ανάμεσα στο κόκκινο και το πράσινο χρώμα).

Οι σοβαρότεροι κίνδυνοι που συνδέονται με την εργασία σε αερολιμένες συναντώνται στον ασφαλτοτάπητα του αερολιμένα, επάνω στον οποίο δεν πρέπει να εργάζεστε ούτε να τον διασχίζετε, εκτός αν είναι απολύτως αναγκαίο. Ενημερωθείτε αν χρειάζεται εκ των προτέρων έγκριση του υπευθύνου του αερολιμένα —παραδείγματος χάρη, σε χώρους ελιγμών. Θα πρέπει να ακολουθείτε τις κατά τόπους οδηγίες ασφάλειας και να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί όσον αφορά τους ακόλουθους κινδύνους:

Κίνδυνος	Μέτρο πρόληψης
Κινούμενο αεροσκάφος: να θυμάστε ότι ένα αεροσκάφος δεν μπορεί να σταματήσει με την ίδια ευκολία και ταχύτητα όπως τα οδικά οχήματα, έστω και αν τροχοδρομεί ή ρυμουλκείται με χαμηλή ταχύτητα. Η ορατότητα που έχει ο πιλότος στον ασφαλτοτάπητα ενδέχεται να είναι περιορισμένη. Τα αεροσκάφη έχουν πάντοτε προτεραιότητα διέλευσης.	Κινούμενο αεροσκάφος: βεβαιωθείτε ότι κατανοείτε τις σημάνσεις του χώρου στάθμευσης και τα σήματα που δίνονται στα αεροσκάφη κατά την εκτέλεση ελιγμών. να θυμάστε ότι, κατά την περιστροφή του αεροσκάφους, το ρύγχος και οι πτέρυγές του διαγράφουν ευρύ τόξο πέραν της περιοχής πραγματικής στροφής. Να μη βαδίζετε ποτέ ούτε να οδηγείτε όχημα μπροστά από κινούμενο αεροσκάφος. Αν είναι ανάγκη να διασχίσετε ασφαλτοτάπητα κατά την τροχοδρόμηση αεροσκάφους, θα πρέπει να περιμένετε να περάσει πρώτο και να συνεχίσετε μετά. Κανονικά απαγορεύεται η ύπαρξη οχημάτων σε διαδρόμους προσγείωσης-απογείωσης.
Κινούμενα οχήματα: στον ασφαλτοτάπητα αερολιμένα μπορεί να βρίσκονται και πολλοί άλλοι τύποι οχημάτων, όπως: οχήματα ρυμούλκησης αεροσκαφών· κινητές σκάλες αεροσκάφους· βυτιοφόρα· οχήματα μεταφοράς αποσκευών· οχήματα χειρισμού φορτίων· οχήματα έκτακτης ανάγκης. Μολονότι τα οχήματα αυτά δεν θα πρέπει να κινούνται με μεγάλες ταχύτητες, ενδέχεται να μην τα ακούσετε να πλησιάζουν λόγω του θορύβου αεροσκαφών. Ορισμένα από αυτά είναι ηλεκτροκινούμενα και εντελώς αθόρυβα. Άλλα ενδέχεται να εκτελούν ελιγμούς με δυσκολία. Επειδή τα οχήματα στους ασφαλτοτάπητες αερολιμένων δεν τηρούν συνήθως τους «κανόνες οδικής κυκλοφορίας», μπορεί να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα. Αν οδηγείτε υπηρεσιακό όχημα, ενδέχεται να χρειάζεστε επιπλέον εκπαίδευση και ειδική εξέταση για να σας επιτραπεί να οδηγείτε σε ορισμένους χώρους του αερολιμένα.	Κινούμενα οχήματα: ο καλύτερος τρόπος να αποφύγετε τη σύγκρουση με κινούμενο όχημα είναι να βρίσκεστε σε εγρήγορση, να ακούτε και να κοιτάζετε παντού γύρω σας, ιδίως όταν εξέρχεστε από κτίρια ή υπόστεγα επάνω στον ασφαλτοτάπητα. Συνήθως είναι υποχρεωτική η ευδιάκριτη ενδυμασία σε όλους τους εξωτερικούς χώρους αερολιμένων. Όταν υπάρχει σήμανση στο δάπεδο για ασφαλείς χώρους ή διαβάσεις, θα πρέπει πάντα να χρησιμοποιούνται. Να θυμάστε ότι τα αεροσκάφη ή τα οχήματα που εκτελούν ελιγμούς γύρω τους σε περιορισμένο χώρο ενδέχεται να μην μπορούν πάντοτε να αποφεύγουν τη διέλευση των εν λόγω σημάνσεων, γι’ αυτό να παραμένετε σε εγρήγορση.
Κινητήρες και έλικες αεροσκαφών: οι κινητήρες αεροσκαφών είναι πολύ επικίνδυνοι. Πρέπει να παραμένετε μακριά τους —ιδίως όταν είναι σε λειτουργία ή ενδέχεται να ξεκινήσουν. Όλοι οι κινητήρες αεροσκαφών προκαλούν αναρρόφηση η οποία μπορεί να σας παρασύρει. Ο κίνδυνος αυτός είναι υπαρκτός στον χώρο τόσο μπροστά από τον κινητήρα όσο και στο πλάι του. Ο χώρος αυτός είναι γνωστός ως «ζώνη αναρρόφησης» και ο κίνδυνος μπορεί να είναι θανατηφόρος. Οι κινητήρες επίσης εκπέμπουν είτε απόρρευμα έλικας ή απόρρευμα εξάτμισης (τουρμπίνες). Το απόρρευμα αυτό μπορεί να εκτοξεύσει μεγάλη θερμότητα και ισχύ σε σημαντικά μεγάλες αποστάσεις. Η δύναμη αυτή είναι γνωστό ότι μετακινεί φορτία ή προκαλεί θραύση των τζαμιών σε οχήματα. Ενδέχεται να μην μπορείτε καν να δείτε περιστρεφόμενες έλικες.	Κινητήρες και έλικες αεροσκαφών: παραμείνετε μακριά από κινητήρες αεροσκαφών. Αν πρέπει να τους προσεγγίσετε, θα πρέπει να το κάνετε όταν οι κινητήρες δεν είναι σε λειτουργία, από την πλευρά του αεροσκάφους, αλλά μακριά από τους κινητήρες —όχι από μπροστά ή από πίσω τους. Να περιμένετε πάντοτε έως ότου ασφαλιστούν οι τροχοί. Αν είναι αναγκαίο να διανύσετε την απόσταση από τη μία πλευρά του αεροσκάφους έως την άλλη, θα πρέπει να κινείστε πάντοτε περιμετρικά από την πίσω πλευρά, για ελικοφόρο αεροσκάφος (προσέξτε μήπως υπάρχουν έλικες και στην πίσω πλευρά), ή από μπροστά, για αεροσκάφος με τουρμπίνες, για την περίπτωση που αρχίσουν να λειτουργούν οι κινητήρες απρόσμενα. Υπόμνηση: Μην βαδίζετε ΠΟΤΕ κοντά σε αεροσκάφος ενόσω οι κινητήρες του είναι σε λειτουργία.
Στροφεία ελικοπτέρου: τα πτερύγια του στροφείου έχουν κλίση προς τα κάτω όταν περιστρέφονται —ακόμη και σε πολύ μεγάλες ταχύτητες— και μπορούν επίσης να προκαλέσουν επικίνδυνο κατώρευμα το οποίο μπορεί να σας ρίξει ή να μετακινήσει άλλα αντικείμενα. Αυτό είναι επικίνδυνο τόσο όταν το ελικόπτερο είναι ακίνητο όσο και όταν κινείται. Μπορεί επίσης να υπάρξει κίνδυνος τραυματισμού από τη θερμότητα και τις αναθυμιάσεις της εξάτμισης του κινητήρα. Τα πίσω στροφεία κινούνται με εξαιρετικά υψηλές ταχύτητες και μπορεί να είναι σχεδόν αδύνατο να τα διακρίνει κανείς. Για τον λόγο αυτό προκαλούν πολύ συχνότερα τραυματισμούς από τα κύρια στροφεία. Σκόνη, αλλά ακόμη και πολύ μεγάλα αντικείμενα είναι δυνατό να εκσφενδονιστούν στον αέρα και να εκτιναχθούν στη γύρω περιοχή με πολύ μεγάλη δύναμη.	Στροφεία ελικοπτέρου: μην πλησιάζετε ένα ελικόπτερο αν το πλήρωμα δεν δώσει σήμα ότι μπορείτε να προσεγγίσετε με ασφάλεια. Να προσεγγίζετε πάντοτε από την «ασφαλή» ζώνη, στην οποία ο πιλότος μπορεί να σας δει. Να σκύβετε πάντοτε και να θυμάστε να βγάζετε τυχόν κάλυμμα της κεφαλής που δεν είναι κάλυμμα ασφάλειας και να στερεώνετε όλα τα χαλαρά αντικείμενα. Ασφαλές Αποδεκτό Επικίνδυνο
Θόρυβος αεροσκάφους: η παρατεταμένη έκθεση στον θόρυβο αεροσκάφους μπορεί να προκαλέσει σοβαρή βλάβη στην ακοή σας. Οι τουρμπίνες μπορούν να παράγουν θόρυβο υψηλής συχνότητας και έντασης έως και 120 ντεσιμπέλ, αρκετό για να προκαλέσει μόνιμη βλάβη, αν βρίσκεστε σε πολύ μικρή απόσταση ή εκτίθεστε σε αυτόν για μεγάλα διαστήματα. Υπόμνηση: Ο θόρυβος αεροσκάφους θα μπορούσε να σας κάνει να μην αντιληφθείτε την προσέγγιση άλλου αεροσκάφους ή οχημάτων.	Θόρυβος αεροσκάφους: θα πρέπει πάντοτε να φοράτε μέσα προστασίας της ακοής, κατά προτίμηση ωτοασπίδες, όταν εργάζεστε στον ασφαλτοτάπητα. Ορισμένοι χώροι είναι οριοθετημένοι ως ζώνες υποχρεωτικής προστασίας της ακοής και υπάρχει σαφής σχετική σήμανση. Περιορίστε τον χρόνο παραμονής σας σε θορυβώδες περιβάλλον —ακόμη και όταν φοράτε μέσα προστασίας της ακοής. Η παρατεταμένη έκθεση σε χαμηλότερα επίπεδα θορύβου μπορεί να είναι ενοχλητική και ενδεχομένως να σας φαίνεται άβολο το να φοράτε ωτοασπίδες για μεγάλα διαστήματα. Υπόμνηση: Όταν φοράτε μέσα προστασίας της ακοής ενδέχεται να μην μπορείτε να ακούσετε έναν κίνδυνο που πλησιάζει —να ελέγχετε και οπτικά πάντοτε.
Γενικοί κίνδυνοι: ολισθήσεις και πτώσεις - Ο ασφαλτοτάπητας είναι συνήθως ομαλή επιφάνεια, με αποτέλεσμα όταν είναι υγρός ή έχει στρώμα πάγου να είναι ενδεχομένως ολισθηρός. Έλαια ή μικρές κηλίδες καυσίμων θα μπορούσαν επίσης να τον καταστήσουν εξίσου ολισθηρό υπό καλές συνθήκες. Φωτισμός - Ορισμένες περιοχές του αερολιμένα ενδέχεται να μην φωτίζονται επαρκώς, για να μη δημιουργείται σύγχυση στα αεροσκάφη που προσεγγίζουν. Το γεγονός αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει πρόσθετους κινδύνους εκτός από όσους που έχουν ήδη προσδιοριστεί. Να προσέχετε ιδιαίτερα κοντά σε αεροσκάφη, διότι θα ήταν ενδεχομένως δύσκολο να διακρίνετε τις άκρες των πτερύγων.	Γενικοί κίνδυνοι: ολισθήσεις και πτώσεις - Φοράτε πάντοτε εγκεκριμένα υποδήματα. Να προσέχετε όταν επικρατεί υγρασία ή ψύχος και να προσέχετε για υγρά στο δάπεδο. Φωτισμός - Να κινείστε προσεκτικά και να παρέχετε πάντοτε μεγάλο περιθώριο σε ένα αεροσκάφος, ιδίως αν οδηγείτε.

Συνήθως δεν θα πρέπει να επιθεωρείτε φορτίο ή να λαμβάνετε δείγματα πάνω σε αεροσκάφος, αλλά αν αυτό συμβεί, να βεβαιώνεστε πάντοτε ότι ο πιλότος, το πλήρωμα εδάφους και όσοι άλλοι εργάζονται στον γύρω χώρο γνωρίζουν τι προτίθεστε να κάνετε.

Πρόσβαση στο εσωτερικό αεροσκάφους

• Χρησιμοποιήστε τις σκάλες ή τις γέφυρες επιβίβασης που παρέχονται για τους επιβάτες ή το ιπτάμενο πλήρωμα, εφόσον βεβαιωθείτε ότι είναι ασφαλείς.
• Ωστόσο, πρέπει να προσέχετε, διότι θα μπορούσαν να είναι ολισθηρές ή υγρές.
• Σε ορισμένα μικρότερα αεροσκάφη ενδεχομένως να μπορείτε να ανεβείτε και να επιβιβαστείτε απευθείας, αλλά θα πρέπει πάντοτε να ακολουθείτε τη διαδρομή με τη σχετική σήμανση, π.χ. αν η πρόσβαση γίνεται από την πτέρυγα.
• Δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείτε φορητές σκάλες.

Πρόσβαση στο διαμέρισμα φορτίου αεροσκάφους

• Ακολουθήστε τις διαδικασίες που προβλέπονται για τους χειριστές αποσκευών και φορτίου.
• Αυτές συνεπάγονται, ενδεχομένως, την επιβίβαση σε οχήματα με ανυψωτήρες φορτίου ή κυλιόμενους διαδρόμους.
• Ακολουθήστε τις οδηγίες και τις πρακτικές ασφαλούς εργασίας για το προσωπικό χειρισμού φορτίου.
• Δώστε ιδιαίτερη προσοχή αν δεν έχετε εξοικειωθεί με τον χρησιμοποιούμενο εξοπλισμό ή τις διαδικασίες.
• Αν εργάζεστε πάνω ή κοντά στο αεροσκάφος κατά την εκφόρτωση αποσκευών ή εμπορευμάτων, δώστε ιδιαίτερη προσοχή, διότι ενδέχεται να έχουν μετακινηθεί αντικείμενα κατά τη διάρκεια της πτήσης και να πέσουν απροσδόκητα.
• Ενδέχεται επίσης να πέσουν αποσκευές ή δέματα από ιμάντες μεταφοράς ή από εξοπλισμό χειρισμού φορτίου.

Όλοι οι χώροι του αεροσκάφους ενέχουν αρκετούς κοινούς κινδύνους.

• Τα έντομα είναι πολύ ανθεκτικά και μπορεί να βρεθούν σχεδόν παντού.
• Έχουν βρεθεί αρουραίοι σε διαμερίσματα φορτίου.
• Ακάθαρτα χαρτομάντιλα ή άλλα αντικείμενα ενδέχεται να έχουν πέσει από ανθρώπους σε όλους τους χώρους και δεν θα πρέπει να αγγίζονται χωρίς γάντια.

Εξοπλισμός αεροσκάφους:

• μην προσπαθήσετε ποτέ να εξετάσετε κανένα στοιχείο εξοπλισμού στο αεροσκάφος, αν προηγουμένως δεν έχετε λάβει τη γνώμη αρμόδιου υπαλλήλου της αεροπορικής εταιρείας.
• Η ανάμειξη ανειδίκευτων ατόμων σε εξοπλισμό ασφάλειας, σε συσκευή πλοήγησης ή σε ηλεκτρικά συστήματα θα μπορούσε να επηρεάσει την αξιοπλοΐα του αεροσκάφους, θέτοντας σε κίνδυνο την ασφάλεια των επιβατών και του πληρώματος.
• Αυτό θα συνιστούσε διάπραξη ποινικού αδικήματος.

Χώροι επιβατών:

• όταν ερευνάτε χώρους καθισμάτων, να προσέχετε για αιχμηρά αντικείμενα τα οποία ενδέχεται να βρίσκονται σε μη εμφανή σημεία στην εσωτερική επένδυση καθισμάτων.
• Αν αφαιρέσετε οτιδήποτε από το κάτω μέρος του καθίσματος, π.χ. σωσίβια γιλέκα, πρέπει να βεβαιωθείτε ότι θα αντικατασταθεί σωστά για χρήση σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Σε περίπτωση αμφιβολίας, ενημερώστε το πλήρωμα ότι έχει μετακινηθεί κάτι.
• Μη στέκεστε πάνω σε βραχίονα καθίσματος για να εξετάσετε άλλους χώρους.

Χώροι αποσκευών πάνω από τα καθίσματα και στοιβασία:

• προσέχετε μην πέσουν αντικείμενα πάνω στο κεφάλι σας.
• Το προστατευτικό περίβλημα σε ορισμένους χώρους αποθήκευσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την απόκρυψη αντικειμένων. Πρώτα να κοιτάζετε.

Τουαλέτες:

• εκτός από το ότι ενέχουν δυνητικούς κινδύνους για την υγεία, όπως πεταμένες υποδερμικές βελόνες κ.λπ., οι τουαλέτες ενδέχεται να περιέχουν διαβρωτικές χημικές ουσίες καθαρισμού και απολυμαντικά.
• Αν πρέπει να ερευνήσετε αυτούς τους χώρους, να φοράτε την κατάλληλη ενδυμασία και τον εξοπλισμό ασφάλειας, ιδίως γάντια, και να πλένετε τα χέρια σας αμέσως μετά την εργασία.

Κουζίνες:

• ο ηλεκτρικός εξοπλισμός μαγειρικής ενδέχεται να λειτουργεί σε υψηλές τάσεις και θα μπορούσε να είναι πολύ καυτός.
• Να προσέχετε για σπασμένα γυαλιά κ.λπ. σε σάκους και δοχεία απορριμμάτων.
• Οι ανελκυστήρες τροφοδοσίας (εφόσον υπάρχουν) είναι ιδιαίτερα επικίνδυνοι και δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για την πρόσβαση.

Διαμερίσματα φορτίου:

• Τα δάπεδα των διαμερισμάτων φορτίου μπορεί να είναι λεπτά. Να προσέχετε πού τοποθετείτε τα πόδια σας.
• Να αποφεύγετε διάφορα εμπόδια στα οποία κινδυνεύετε να σκοντάψετε (αμαξίδια, μεταφορικούς διαδρόμους με κυλινδρίσκους κ.λπ.).
Φοράτε κράνος ασφαλείας, ιδίως αν το ελεύθερο ύψος είναι περιορισμένο.

Υπόμνηση: ανατρέξτε στη νομοθεσία και τις οδηγίες της χώρας σας όταν εργάζεστε σε αυτό το επικίνδυνο περιβάλλον.