Στα προϊόντα τροφίμων περιλαμβάνονται όλα τα γεωργικά προϊόντα που προορίζονται για τρόφιμα ή ζωοτροφές.
Όσον αφορά τα περισσότερα προϊόντα τροφίμων, οι κίνδυνοι για την υγεία και την ασφάλεια είναι γενικά χαμηλοί. Ωστόσο, εξακολουθούν να ισχύουν οι συνήθεις φυσικοί κίνδυνοι (π.χ. προσκρούσεις, ολισθήσεις, πτώσεις, εργασία σε ύψος, εργασία κοντά σε μηχανήματα κ.λπ.) σε κάθε περιβάλλον δειγματοληψίας. Στο παρόν κεφάλαιο εξηγούνται ορισμένοι πρόσθετοι κίνδυνοι που ισχύουν γενικά για τα τρόφιμα και για ορισμένα ειδικά είδη τροφίμων.
Είναι σημαντικό να υπενθυμιστεί ότι τα εν λόγω προϊόντα προορίζονται, είτε άμεσα είτε έμμεσα, για την τροφική αλυσίδα. Συνεπώς, πρέπει να λάβετε μέτρα για να εξασφαλίσετε ότι η διαδικασία δειγματοληψίας δεν θέτει σε κίνδυνο την υγιεινή και την ασφάλεια των προϊόντων από τα οποία λαμβάνονται δείγματα.
- Τα εργαλεία δειγματοληψίας θα πρέπει να είναι καθαρά πριν από τη χρήση. Χρησιμοποιήστε βραστό νερό για μαχαίρια, κουτάλες και άλλα μεταλλικά εργαλεία δειγματοληψίας και στεγνώστε τα προσεκτικά. Τα δοχεία εμβύθισης, οι αντλίες κενού και οι σωλήνες των εν λόγω εργαλείων πρέπει να καθαρίζονται με θερμό σαπουνόνερο αμέσως μετά τη χρήση. Στη συνέχεια, πρέπει να ξεπλένονται και να τοποθετούνται σε ασφαλές μέρος για στέγνωμα, ώστε να είναι καθαρά για την επόμενη χρήση.
- Οι περιέκτες δειγμάτων και τα δοχεία μείξης (αν χρησιμοποιούνται) θα πρέπει να είναι καθαροί και στεγνοί.
- Αποφύγετε τη διασταυρούμενη μόλυνση μεταξύ παρτίδων και προϊόντων. Καθαρίστε όλα τα εργαλεία και τον εξοπλισμό πριν από κάθε χρήση.
- Ο εξοπλισμός ατομικής προστασίας (ΕΑΠ) θα πρέπει να είναι καθαρός. Χρησιμοποιήστε αντικείμενα μίας χρήσης, κατά περίπτωση, και καθαρίστε τα υπόλοιπα αντικείμενα αμέσως μετά τη χρήση.
- Τα αχρησιμοποίητα τμήματα του συνολικού δείγματος δεν πρέπει να επιστρέφονται στο φορτίο, εκτός αν ο έμπορος το ζητήσει ρητά.
- Να είστε προσεκτικοί όταν ανοίγετε μεγάλα εμπορευματοκιβώτια μεταφοράς, ώστε να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος εισχώρησης σκόνης ή άλλων μολυσματικών ουσιών στο προϊόν κατά τη διάρκεια της δειγματοληψίας.
- Όποτε είναι δυνατόν, μεταφέρετε τα δέματα σε έναν καθαρό χώρο πριν τα ανοίξετε.
- Τα δείγματα από εμπορεύματα ελεγχόμενης θερμοκρασίας θα πρέπει να λαμβάνονται ταχέως, κατά προτίμηση σε ψυχόμενο χώρο ή ψυκτική αποθήκη, ώστε να διατηρείται η ψυκτική αλυσίδα. Πρέπει να λαμβάνεται ιδιαίτερη μέριμνα ώστε να εξασφαλίζεται ότι διατηρείται η σωστή θερμοκρασία μεταφοράς για το υπόλοιπο φορτίο.
- Μην τρώτε, μην πίνετε και μην καπνίζετε κατά τη διάρκεια της δειγματοληψίας.
| Πηγή κινδύνου | Κίνδυνος | Προληπτικά μέτρα |
Τα εμπορεύματα που δεν έχουν αποθηκευτεί ή συσκευαστεί σωστά μπορεί να είναι χαλασμένα. Αυτό μπορεί να σημαίνει απλώς ότι δεν είναι βρώσιμα. Ωστόσο, ενδέχεται:- να περιέχουν γενικά επίπεδα ή τοπικές συγκεντρώσεις σπορίων μυκήτων και μυκοτοξινών,
- να αποτελούν παράγοντα κινδύνου για τη νόσο του Weil (λεπτοσπείρωση) που μεταδίδεται από αρουραίους,
- να περιέχουν έντομα.
|
Κίνδυνοι για την υγεία:
Οι μυκοτοξίνες μπορούν να προκαλέσουν ηπατική ανεπάρκεια και άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας.
Η λεπτοσπείρωση μπορεί να προκαλέσει από ήπια συμπτώματα γρίπης έως και σοβαρές επιπλοκές, όπως: νεφρική ανεπάρκεια, ίκτερο, καταπληξία, εσωτερική αιμορραγία και φλεγμονή της καρδιάς. |
Πριν από τη διενέργεια δειγματοληψίας με σκοπό τον έλεγχο ποιότητας και την ταξινόμηση θα πρέπει να πραγματοποιούνται προληπτικές δοκιμές στα προϊόντα για τα οποία υπάρχει υπόνοια ότι έχουν μολυνθεί.
Συνιστάται η χρήση εξοπλισμού ατομικής προστασίας (ΕΑΠ), όπως:- μέσα προστασίας των χεριών,
- μέσα προστασίας της αναπνοής,
- μέσα προστασίας των οφθαλμών,
- ολόσωμες στολές.
Ο ΕΑΠ πρέπει να πλένεται ή να απορρίπτεται μετά τη χρήση. |
Τα ξηρά τρόφιμα χύδην, όπως:- σκόνες, π.χ. αλεύρι, γάλα σε σκόνη ή ζάχαρη,
- φασόλια και όσπρια,
- καρποί με ή χωρίς κέλυφος,
- σιτηρά, π.χ. σιτάρι,
- αποξηραμένα φυτικά προϊόντα, και
- φύλλα, π.χ. τσάι ή βότανα,
μπορεί να δημιουργούν σημαντικές ποσότητες σκόνης κατά τη μεταφορά. |
Υπάρχουν διάφοροι κίνδυνοι για την υγεία, όπως:
- άσθμα,
- εξωγενής αλλεργική κυψελίτιδα,
- ρινίτιδα,
- επιπεφυκίτιδα,
- δύσπνοια,
- μακροχρόνια βλάβη στους πνεύμονες.
Όλα τα παραπάνω μπορούν να εξελιχθούν σε χρόνιες παθήσεις.
Η επανειλημμένη έκθεση αυξάνει τους κινδύνους. |
- Θα πρέπει να εφαρμόζονται μέτρα για τον περιορισμό της σκόνης, π.χ. αερισμός.
- Χρησιμοποιήστε αυτόματους δειγματολήπτες ή βαλβίδες εκτροπής, αν υπάρχουν.
- Χρησιμοποιήστε ΕΑΠ, όπως:
- μέσα προστασίας της αναπνοής,
- μέσα προστασίας των οφθαλμών.
- Τα καθήκοντα των υπαλλήλων πρέπει να εναλλάσσονται, ώστε να περιορίζεται η έκθεσή τους στο απολύτως ελάχιστο επίπεδο.
- Οι διευθυντές θα πρέπει να τηρούν γραπτό αρχείο του χρόνου εργασίας των υπαλλήλων οι οποίοι πραγματοποιούν τακτικά δειγματοληψίες σε περιβάλλοντα με σκόνη.
- Ενδεχομένως να ενδείκνυται η υποβολή των υπαλλήλων σε περιοδικές ιατρικές εξετάσεις.
|
| Οι καρποί και οι σπόροι που βρίσκονται σε κλειστό περιβάλλον μπορεί να αντιδράσουν κατά τη μεταφορά, προκαλώντας μειωμένα επίπεδα οξυγόνου ή υψηλά επίπεδα άλλων τοξικών αερίων (π.χ. οι κόκκοι κακάου εκλύουν υδροκυάνιο). |
Βλ. Αναθυμιάσεις, ομίχλη και αέρια. |
Μην εισέρχεστε στον χώρο εμπορευμάτων αν δεν έχει αεριστεί επαρκώς και/ή αν δεν διαθέτετε πιστοποιητικό που βεβαιώνει ότι η είσοδος στον χώρο είναι ασφαλής. |
| Αλλεργίες |
Ορισμένα άτομα μπορεί να γνωρίζουν ήδη ότι έχουν αλλεργία σε ξηρούς καρπούς κ.λπ. Ωστόσο, η έκθεση σε σκόνη μπορεί να προκαλέσει μια απροσδόκητη αλλεργική αντίδραση, για παράδειγμα στη γλουτένη. |
- Βεβαιωθείτε ότι διαθέτετε επαρκή ΕΑΠ, όπως:
- μέσα προστασίας της αναπνοής,
- μέσα προστασίας των οφθαλμών,
- μέσα προστασίας του σώματος.
- Αν αρχίσετε να αισθάνεστε αδιαθεσία, εγκαταλείψτε αμέσως τον χώρο όπου υπάρχει σκόνη και μεριμνήστε ώστε να απολυμανθούν τα ρούχα, το δέρμα και τα μαλλιά σας το συντομότερο δυνατόν.
- Αναζητήστε ιατρική φροντίδα, εφόσον είναι απαραίτητο.
|
| Στατικός ηλεκτρισμός |
Επιπλέον, οι λεπτές σκόνες ή η αιωρούμενη σκόνη στον αέρα μπορούν να αναφλεγούν ή να εκραγούν αν υπάρχει σπινθήρας, π.χ. από στατικό ηλεκτρισμό. |
- Ο εξοπλισμός αποθήκευσης και μεταφοράς θα πρέπει να είναι γειωμένος ώστε να αποφεύγεται η συσσώρευση στατικού ηλεκτρισμού.
- Θα πρέπει να χρησιμοποιείται εγγενώς ασφαλής εξοπλισμός, εφόσον είναι απαραίτητο.
|
Τα προϊόντα σε κόκκους ενδέχεται να μη συμπεριφέρονται με τον ίδιο τρόπο.- Τα σιτηρά που βρίσκονται σε σωρούς στο πάτωμα αποθήκης μπορούν να πέσουν ξαφνικά αν μετακινηθούν.
- Αν τα σιτηρά παραδίδονται με φορτηγό ή ανατρεπόμενο φορτηγό, είναι πιθανό να μη σας δει ο οδηγός ή να αυξηθεί απότομα η ροή των σιτηρών.
- Καθώς το προϊόν αφαιρείται από τον πυθμένα του σιλό, ενδέχεται να σχηματιστεί διάκενο, με αποτέλεσμα να πέσει ξαφνικά το προϊόν και να σας πλακώσει.
|
Όλες αυτές οι περιπτώσεις ενέχουν κίνδυνο ασφυξίας ή συνθλιπτικών τραυμάτων.
 |
- Αν η δειγματοληψία πραγματοποιείται σε αποθήκη όπου υπάρχουν προϊόντα χύδην στο πάτωμα, βεβαιωθείτε ότι είναι ασφαλές να πραγματοποιηθεί η δειγματοληψία και ότι δεν βρίσκεται σε λειτουργία κανένα μηχάνημα που θα μπορούσε να επηρεάσει τους σωρούς των σιτηρών κ.λπ.
- Κατά την εκφόρτωση από τα φορτηγά, βεβαιωθείτε ότι ο οδηγός γνωρίζει ότι βρίσκεστε στον χώρο και παραμείνετε μακριά από τη ροή του προϊόντος.
- Μην μπαίνετε ποτέ μέσα σε σιλό ή σε κάθετες δεξαμενές αποθήκευσης.
|
| Πηγή κινδύνου | Κίνδυνος | Προληπτικά μέτρα |
| Εύφλεκτα υγρά (π.χ. συμπυκνωμένη αιθανόλη) μπορεί να προκαλέσουν πυρκαγιά ή έκρηξη. |
Η συμπυκνωμένη αιθανόλη και άλλα ποτά με περιεκτικότητα σε αλκοόλ μεγαλύτερη από 50 % αποτελούν κίνδυνο πυρκαγιάς. |
- Βεβαιωθείτε ότι ο χώρος αερίζεται καλά.
- Ο εξοπλισμός αποθήκευσης και μεταφοράς θα πρέπει να είναι γειωμένος ώστε να αποφεύγεται η συσσώρευση στατικού ηλεκτρισμού κατά τη μεταφορά του προϊόντος.
- Θα πρέπει να χρησιμοποιείται εγγενώς ασφαλής εξοπλισμός, εφόσον είναι απαραίτητο.
- Αποφύγετε τις διαρροές και τις εκτινάξεις και χρησιμοποιήστε κατάλληλη ροφητική ουσία, εφόσον είναι απαραίτητο.
|
| Αναθυμιάσεις και ατμοί |
Ορισμένα προϊόντα, όπως το ξύδι, ενδέχεται να δημιουργήσουν αναθυμιάσεις ή ατμούς που μπορούν να προκαλέσουν δύσπνοια. |
- Βεβαιωθείτε ότι ο χώρος αερίζεται καλά.
- Χρησιμοποιήστε μέσα προστασίας της αναπνοής, αλλά μην ξεχνάτε ότι οι μάσκες σκόνης δεν παρέχουν προστασία έναντι των αναθυμιάσεων.
|
| Διαρροή δειγμάτων |
Τα δείγματα μπορεί να παρουσιάσουν διαρροές κατά τη μεταφορά ή την αποθήκευση. |
- Βεβαιωθείτε ότι οι περιέκτες δειγμάτων σφραγίζονται σωστά και ότι δεν παρουσιάζουν διαρροές.
- Χρησιμοποιήστε προστατευτικές συσκευασίες για τη μεταφορά.
|
| Πρέπει να αποφεύγεται η μικροβιακή ή άλλου τύπου μόλυνση του δείγματος. Κατά τη δειγματοληψία υγρών χύδην υπάρχει επίσης κίνδυνος να μολυνθεί το φορτίο. |
- Το δείγμα ενδέχεται να μην είναι κατάλληλο για ανάλυση.
- Το φορτίο ενδέχεται να καταστεί ακατάλληλο για χρήση ή επιβλαβές αν εισέλθει στην τροφική αλυσίδα.
|
- Βεβαιωθείτε ότι όλος ο εξοπλισμός, συμπεριλαμβανομένου του ΕΑΠ, είναι καθαρός πριν από τη διενέργεια δειγματοληψίας.
- Να πλένετε πάντα τα χέρια σας πριν και μετά τον χειρισμό προϊόντων.
|
| Πηγή κινδύνου | Κίνδυνος | Προληπτικά μέτρα |
| Συχνά χρησιμοποιούνται υποκαπνιστικά για να αντιμετωπιστεί το ενδεχόμενο προσβολής των φορτίων φρέσκων τροφίμων από έντομα. |
Βλ. Αναθυμιάσεις, ομίχλη και αέρια. |
Μην εισέρχεστε στον χώρο εμπορευμάτων αν δεν έχει αεριστεί επαρκώς και/ή αν δεν διαθέτετε πιστοποιητικό που βεβαιώνει ότι η είσοδος στον χώρο είναι ασφαλής. |
| Αέριο αιθυλενίου ή χαμηλά επίπεδα οξυγόνου: τα φρούτα που βρίσκονται σε κλειστό περιβάλλον μπορεί να συνεχίσουν να ωριμάζουν κατά τη μεταφορά, προκαλώντας μειωμένα επίπεδα οξυγόνου ή υψηλά επίπεδα αερίου αιθυλενίου (που παράγεται π.χ. από μπανάνες κατά την ωρίμαση). |
Βλ. Αναθυμιάσεις, ομίχλη και αέρια. |
Μην εισέρχεστε στον χώρο εμπορευμάτων αν δεν έχει αεριστεί επαρκώς και/ή αν δεν διαθέτετε πιστοποιητικό που βεβαιώνει ότι η είσοδος στον χώρο είναι ασφαλής. |
| Άγρια ζώα: σε νωπά φρούτα από χώρες εκτός της ΕΕ έχουν εντοπιστεί διάφορα έντομα, φίδια και ερπετά (π.χ. βάτραχοι και σαύρες). |
- Έντομα: μπορεί να είναι φορείς ασθενειών (π.χ. ελονοσία) ή να είναι δηλητηριώδη.
- Φίδια: μπορεί να δαγκώνουν και/ή να είναι δηλητηριώδη.
- Ερπετά: μπορεί να είναι δηλητηριώδη ακόμη και στην αφή.
|
- Φορέστε ΕΑΠ.
- Ελέγξτε προσεκτικά τα εμπορεύματα πριν από τον χειρισμό.
- Αν βρείτε οποιοδήποτε ζωντανό πλάσμα, αποφύγετε τον άμεσο χειρισμό. Ζητήστε βοήθεια από ειδικό, εφόσον είναι απαραίτητο.
|
| Σκόνη και άλλες μολυσματικές ουσίες |
Τα νωπά οπωροκηπευτικά που δεν έχουν πλυθεί ή δεν έχουν υποβληθεί σε άλλου είδους επεξεργασία μπορεί να περιέχουν σκόνη. Βλ. τους κινδύνους για τα ξηρά εμπορεύματα χύδην ανωτέρω. |
Αν παραχθεί μεγάλη ποσότητα σκόνης κατά τη διάρκεια του χειρισμού, λάβετε τα μέτρα προφύλαξης που περιγράφονται για τα ξηρά εμπορεύματα χύδην ανωτέρω. |
| Πρέπει να αποφεύγεται η μικροβιακή ή άλλου τύπου μόλυνση του δείγματος. Κατά τη δειγματοληψία εμπορευμάτων χύδην υπάρχει επίσης κίνδυνος να μολυνθεί το φορτίο. |
- Το δείγμα ενδέχεται να μην είναι κατάλληλο για ανάλυση.
- Το φορτίο ενδέχεται να καταστεί ακατάλληλο για χρήση ή επιβλαβές αν εισέλθει στην τροφική αλυσίδα.
|
- Βεβαιωθείτε ότι όλος ο εξοπλισμός, συμπεριλαμβανομένου του ΕΑΠ, είναι καθαρός πριν από τη διενέργεια δειγματοληψίας.
Να πλένετε πάντα τα χέρια σας πριν και μετά τον χειρισμό προϊόντων. |
| Πηγή κινδύνου | Κίνδυνος | Προληπτικά μέτρα |
| Τα νωπά ή διατηρημένα με απλή ψύξη κρέατα και ψάρια μπορεί να περιέχουν ζωντανούς μικροοργανισμούς. |
Είναι πιθανή η παραγωγή και εισπνοή αερολυμάτων κατά το άνοιγμα του περιέκτη. |
Φορέστε κατάλληλο ΕΑΠ:- χειρουργική μάσκα,
- γάντια,
- μέσα προστασίας της κεφαλής (προστατευτικό δίχτυ μαλλιών ή σκουφί, εφόσον δεν απαιτείται η χρήση προστατευτικού κράνους),
- μέσα προστασίας του σώματος.
|
| Ψυκτική αλυσίδα |
Η ψυκτική αλυσίδα πρέπει να διατηρείται ώστε να αποφεύγεται η φθορά ή αλλοίωση των προϊόντων. |
Είναι ευθύνη σας να εξασφαλίσετε ότι η διαδικασία δειγματοληψίας δεν θέτει σε κίνδυνο την ψυκτική αλυσίδα, τόσο για τα δείγματα όσο και για ολόκληρο το φορτίο. |
| Πρέπει να αποφεύγεται η μικροβιακή ή άλλου τύπου μόλυνση του δείγματος. Κατά τη δειγματοληψία εμπορευμάτων χύδην υπάρχει επίσης κίνδυνος να μολυνθεί το φορτίο. |
- Το δείγμα ενδέχεται να μην είναι κατάλληλο για ανάλυση.
- Το φορτίο ενδέχεται να καταστεί ακατάλληλο για χρήση ή επιβλαβές αν εισέλθει στην τροφική αλυσίδα.
|
- Βεβαιωθείτε ότι όλος ο εξοπλισμός, συμπεριλαμβανομένου του ΕΑΠ, είναι καθαρός πριν από τη διενέργεια δειγματοληψίας.
- Να πλένετε πάντα τα χέρια σας πριν και μετά τον χειρισμό προϊόντων.
|
| Πηγή κινδύνου | Κίνδυνος | Προληπτικά μέτρα |
| Η ψυχροπληξία συνδέεται συνήθως με την αιφνίδια βύθιση σε κρύο νερό, αλλά μπορεί να προκληθεί και σε περίπτωση που εισέλθετε σε ψυκτική αποθήκη (στην οποία η θερμοκρασία μπορεί να είναι κάτω των -22 °C) χωρίς επαρκή ρουχισμό. Ο κίνδυνος αυξάνεται αν η θερμοκρασία περιβάλλοντος έξω από την αποθήκη είναι υψηλή ή αν φοράτε ελαφρύ καλοκαιρινό ρουχισμό. |
Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:- μυϊκούς σπασμούς·
- υπεραερισμό·
- αύξηση των παλμών και της αρτηριακής πίεσης·
- η αιφνίδια έκθεση σε υπερβολικό κρύο μπορεί να προκαλέσει καρδιακή ανακοπή, ακόμη και σε υγιή άτομα·
- υπάρχουσες παθήσεις, όπως το άσθμα, μπορεί να επιδεινωθούν.
|
- Να εργάζεστε πάντα μαζί με έναν συνάδελφο, για να μπορείτε να βοηθάτε ο ένας τον άλλον.
- Βεβαιωθείτε ότι διαθέτετε κατάλληλο ισοθερμικό ρουχισμό:
- ισοθερμική στολή,
- σκουφί,
- γάντια.
- Αν αρχίσετε να αισθάνεστε αδιαθεσία, εγκαταλείψτε αμέσως τον ψυχρό χώρο και αναζητήστε ιατρική φροντίδα, εφόσον είναι απαραίτητο.
|
| Τα ανεπαρκή μέσα προστασίας ή η παρατεταμένη έκθεση στο κρύο μπορούν να προκαλέσουν κρυοπαγήματα. |
Μολονότι δεν είναι πιθανό να προκληθούν σοβαρά κρυοπαγήματα, ενδέχεται να επιδεινωθούν ορισμένες παθήσεις, όπως το σύνδρομο Raynaud. |
- Βεβαιωθείτε ότι οι ψύκτες και οι φυσητήρες κρύου αέρα είναι απενεργοποιημένοι.
- Βεβαιωθείτε ότι το δέρμα σας είναι επαρκώς καλυμμένο.
- Περιορίστε τον χρόνο εργασίας στην ψυκτική αποθήκη. Εφόσον είναι απαραίτητο, μπορείτε να πραγματοποιήσετε δύο επισκέψεις σύντομου χρονικού διαστήματος με ένα διάλειμμα για να ζεσταθείτε.
|
| Ο πάγος, οι κρύσταλλοι πάγου και τα προϊόντα βαθείας κατάψυξης μπορεί να είναι ολισθηρά ή αιχμηρά. |
- Ολισθήσεις και πτώσεις.
- Κοψίματα και εκδορές.
|
Φορέστε κατάλληλο ΕΑΠ:- αντιολισθητικά υποδήματα,
- μέσα προστασίας των χεριών,
- μέσα προστασίας του προσώπου, εφόσον είναι απαραίτητο.
|
| Ψυκτική αλυσίδα |
Η ψυκτική αλυσίδα πρέπει να διατηρείται ώστε να αποφεύγεται η φθορά ή αλλοίωση των προϊόντων. |
Είναι ευθύνη σας να εξασφαλίσετε ότι η διαδικασία δειγματοληψίας δεν θέτει σε κίνδυνο την ψυκτική αλυσίδα, τόσο για τα δείγματα όσο και για ολόκληρο το φορτίο. |
| Πρέπει να αποφεύγεται η μικροβιακή ή άλλου τύπου μόλυνση του δείγματος. Κατά τη δειγματοληψία εμπορευμάτων χύδην υπάρχει επίσης κίνδυνος να μολυνθεί το φορτίο. |
- Το δείγμα μπορεί να μην είναι κατάλληλο για ανάλυση.
- Το φορτίο ενδέχεται να καταστεί ακατάλληλο για χρήση ή επιβλαβές αν εισέλθει στην τροφική αλυσίδα.
|
- Βεβαιωθείτε ότι όλος ο εξοπλισμός, συμπεριλαμβανομένου του ΕΑΠ, είναι καθαρός πριν από τη διενέργεια δειγματοληψίας.
- Να πλένετε πάντα τα χέρια σας πριν και μετά τον χειρισμό προϊόντων.
|
